Άγιος Δημήτριος: Ο πολιούχος της Θεσσαλονίκης που τιμάται σήμερα

Ο Άγιος Δημήτριος θεωρείται προστάτης και πολιούχος της Θεσσαλονίκης και αποτελεί έναν από τους Μεγαλομάρτυρες της Χριστιανοσύνης.

Η μνήμη του γιορτάζεται στις 26 Οκτωβρίου, ενώ οι Παλαιοημερολογίτες τον γιορτάζουν στις 8 Νοεμβρίου.

Με τη βοήθεια του Αγίου η πόλη της Θεσσαλονίκης σώθηκε πολλές φορές από τις επιδρομές των Αβάρων, των Σλάβων και των Βουλγάρων. Οι υπερασπιστές της πόλης διηγούνταν ότι έβλεπαν έναν πολεμιστή πάνω στο άλογο του να προχωρεί μπροστά στα πλήθη και να καταδιώκει με το ξίφος του τους εχθρούς. Με αυτή την μορφή παρουσιάζεται και από τη βυζαντινή αγιογραφία.

Αξίζει να αναφέρουμε την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης από τους Τούρκους, στις 26-27 Οκτωβρίου 1912. Ανήμερα της γιορτής του Αγίου Δημητρίου, ο Βίκτωρ Δούσμανης και ο Ιωάννης Μεταξάς υπέγραψαν από κοινού με τον Χασάν Ταχσίν το πρωτόκολλο της παράδοσης. Την επομένη, εισήλθαν στην πόλη τμήματα του ελληνικού στρατού. Η Θεσσαλονίκη ήταν πλέον ελεύθερη.

Ποιος ήταν ο Άγιος Δημήτριος

Ο Άγιος Δημήτριος γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη επί βασιλείας Διοκλητιανού και Μαξιμιανού και ήταν εκλεκτό μέλος της Εκκλησίας. Εκτιμώντας την καλή του φήμη, ο βασιλιάς Γαλέριος τον έκανε μέλος της Συγκλήτου της πόλης και τον διόρισε στρατηγό όλης της Θεσσαλίας και ανθύπατο και αυθέντη όλης της Ελλάδας.

Κατηχούσε τους Θεσσαλονικείς με ιεραποστολικό ζήλο και με την φωτεινή παρουσία του έκανε πολλούς να πιστέψουν στον Χριστό και στην αλήθεια του. Όταν πληροφορήθηκε ο Μαξιμιανός τη δραστηριότητα αυτή του Αγίου, διέταξε και τον έφεραν ενώπιόν του. Ο Άγιος ομολόγησε με παρρησία την πίστη του στον Χριστό, με συνέπεια να τον οδηγήσουν στη φυλακή, σ’ ένα παλαιό δημόσιο λουτρό δίπλα στο στάδιο, όπου υπέστη πολλές κακουχίες και βασανιστήρια.

Όσο εκείνος ήταν στη φυλακή, κατά τη διάρκεια αγωνισμάτων στο στάδιο που διοργάνωναν οι βασιλείς, ένας μαθητής του Αγίου Δημητρίου, ο Νέστορας, θέλοντας να δείξει τη δύναμη του αληθινού Θεού πήγε εκεί που ήταν κλεισμένος ο Άγιος, πήρε την ευλογία του, βγήκε στο στάδιο και με την επίκληση «Θεέ Δημητρίου βοήθει μοι!» νίκησε τον γιγαντόσωμο και ανίκητο Λυαίο.

Το γεγονός αυτό προκάλεσε την οργή στον βασιλιά, ο οποίος πρόσταξε τους στρατιώτες να σκοτώσουν τον Άγιο Δημήτριο. Οι στρατιώτες τον ελόγχευσαν σε όλο του το σώμα μέχρι θανάτου. Κάποιοι ευλαβείς Χριστιανοί ήρθαν κρυφά στο λουτρό εκείνο και ενταφίασαν το λείψανο στο μέρος στο οποίο μαρτύρησε.

Αργότερα στο σημείο αυτό ανεγέρθη μικρός ναός ο οποίος περιλαμβάνει και τον ιαματοφόρο τάφο του Αγίου. Ο μαθητής του Αγίου, Λούπος, με το δαχτυλίδι και τον μανδύα που πήρε από τον Άγιο κατά την ώρα του μαρτυρίου, ενεργούσε θαύματα πολλά, ώσπου στο τέλος, όταν το έμαθε ο βασιλιάς, τον αποκεφάλισαν και αυτόν.