Φάρμακα «πολυεργαλεία» αναλαμβάνουν διπλή και τριπλή δράση στο μεταβολισμό

Μετά την επιτυχία του νέου φαρμάκου κατά της παχυσαρκίας και του διαβήτη, που μονοπωλεί το ενδιαφέρον του δυτικού κόσμου, είτε με τα αποτελέσματά του είτε με τις … ελλείψεις του, τρία νέα φάρμακα της ίδιας κατηγορίας, επιταχύνουν την έξοδό τους στην αγορά, ολοκληρώνοντας την πρώτη ή δεύτερη φάση των κλινικών μελετών όπου βρίσκονται, ενώ ένα ακόμη – το τρίτο – έχει ήδη πάρει έγκριση για τον διαβήτη και περιμένει να εγκριθεί η χρήση του και κατά της παχυσαρκίας.

Οι φαρμακευτικές βλέπουν τη ζήτηση για τέτοιου είδους φάρμακα να αυξάνεται και επιδιώκουν να κάνουν τη διαφορά, μελετώντας με σπουδή τη λειτουργία του ανθρώπινου μεταβολισμού, ώστε να πετύχουν πρόσθετα οφέλη που θα τους φέρουν ψηλά στην κλίμακα προτίμησης των ασθενών.

Πρέπει να βλέπουμε το άτομο ολιστικά ώστε να επιλέγονται θεραπείες ανάλογα με τις συννοσηρότητες

Λίγο πριν την έγκριση και για παχυσαρκία – αφού έχει ήδη λάβει έγκριση για τον διαβήτη – βρίσκεται η τιρζεπατίδη, GLP-1 διπλής δράσης ένα πολυπεπτίδιο που προάγει την παραγωγή ινσουλίνης ανάλογα με τα επίπεδα της γλυκόζης.

Μια «δίδυμη» δράση αναλαμβάνει ο αγωνιστής του υποδοχέα ινγκρετίνης πεμβιδουτίδη που  βρίσκεται ακόμη σε ερευνητικό στάδιο. Το φάρμακο που πέτυχε σοβαρή απώλεια βάρους, αλλά και σημαντικά καρδιομεταβολικά οφέλη στην κλινική μελέτη φάσης ΙΙ, αναμένεται να αποτελέσει αγωγή κατά της μη αλκοολικής στεατοηπατίτιδας (λιπώδη διήθηση στο ήπαρ). Το φάρμακο αυτό δεν αφορά θεραπεία διαβήτη τύπου ΙΙ, καθώς δεν επιδρά στην γλυκόζη.

«Όταν εξετάζετε την αποτελεσματικότητα ενός φαρμακευτικού σκευάσματος, σκεφτείτε την παχυσαρκία που προκαλεί μια σειρά προβλημάτων. Κάποια αλληλοεπικαλύπτονται και άλλα όχι. Ενώ περίπου το 20% έως 25% των ατόμων με παχυσαρκία έχουν επίσης διαβήτη τύπου 2, είναι γεγονός πως δεν έχουν όλοι. Έτσι οι δραστικές ουσίες που δεν μειώνουν τη γλυκόζη, θα είναι ιδανικές για αυτούς που έχουν λιπώδη διήθηση ήπατος ή υπερλιπιδαιμία … Δεν υπάρχει ένα φάρμακο για όλους», τόνισε ο δρ Λούις Αρόν, διευθυντής του Κέντρου Παχυσαρκίας και Κλινικής Έρευνας Μεταβολισμού, του Κολλεγίου Weill-Cornell στη Νέα Υόρκη.

Ο ίδιος, παρουσίασε τα αποτελέσματα της κλινικής μελέτης φάσης ΙΙ της πεμβιδουτίδης στο ετήσιο συνέδριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Διαβήτη.

Τριπλή δράση

Η τριπλή δράση ενός ακόμη διπλού αγωνιστή GLP-1 και γλυκογόνου, η σουρβοδουτίδη στρέφεται στη θεραπεία της παχυσαρκίας και της λιπώδους διήθησης του ήπατος, ενώ ο «τριαγωνιστής» GLP-1-GIP-γλυκογόνου ριτατρουτίδη μελετάται μόνο για παχυσαρκία.

Σχολιάζοντας τα αποτελέσματα των κλινικών μελετών των φαρμάκων, η Ράτζνα Γκολούμπικ από το Κέντρο Διαβήτη, Ενδοκρινολογίας και Μεταβολισμού της Οξφόρδης, τόνισε πως «πρέπει να σκεφτόμαστε πέρα από την απώλεια βάρους. Πρέπει να βλέπουμε το άτομο ολιστικά και όλες τις πτυχές της καρδιομεταβολικής υγείας του και η θεραπεία πρέπει να γίνεται με εξατομικευμένο τρόπο ώστε να επιλέγονται θεραπείες ανάλογα με τις συννοσηρότητες που εμφανίζονται σε κάθε ασθενή».

Όσον αφορά τους διπλούς αγωνιστές GLP-1-γλυκογόνου, η Γκολούμπικ επεσήμανε ότι οι αγωνιστές γλυκογόνου κάνουν το αντίθετο από τους παράγοντες μείωσης της γλυκόζης. Έτσι παρότι τα ευεργετικά αποτελέσματα υπερτερούν της επίδρασης στη γλυκόζη, τα οφέλη στο ήπαρ, με μείωση του ηπατικού λίπους, έχουν θετικά αποτελέσματα στην καρδιά, στα νεφρά και άλλες ευεργετικές μεταβολικές επιδράσεις».