Νταϊάνα Ρος: Την κατηγόρησαν για ντίβα – Πήγε κόντρα στον σεξισμό

«Πιστεύω ότι είμαι συναισθηματικά καλύτερα εξοπλισμένη για να χειριστώ μια παράσταση παρά μια οικεία επαγγελματική συνάντηση ή μια συνάντηση ένας προς έναν», γράφει η θρυλική Νταϊάνα Ρος στα απομνημονεύματά της του 1993, «Secrets of a Sparrow».

Αυτό μπορεί να είναι η υποτίμηση του αιώνα. Η εμβληματική τραγουδίστρια και πρωταγωνίστρια διάσημων ταινιών, όπως το «Lady Sings the Blues» (για το οποίο ήταν υποψήφια για Όσκαρ καλύτερης ηθοποιού) και το «The Wiz», είχε από καιρό τη φήμη της «ντίβας», μιας γυναίκας που οι διαβόητες απαιτήσεις της ξεπερνούνταν μόνο από το μαγνητικά χαρούμενο ταλέντο της.

«Η μοναξιά μου, ήταν πάντα εδώ και είναι εδώ τώρα», γράφει, «ένα επαναλαμβανόμενο θέμα που διατρέχει συνεχώς τη ζωή μου»

Γεννήθηκε στο Ντιτρόιτ του Μίσιγκαν στις 26 Μαρτίου 1944 / Photo: Wikimedia Commons

Αντιμέτωπη με συστημικό ρατσισμό

Το «Secrets of A Sparrow» είναι μια λυρική, ενίοτε απογοητευτική βιογραφία, με πολλές ποιητικές κοινοτοπίες αλλά λίγες λεπτομέρειες. Υπάρχει μια υποβόσκουσα αμυντική διάθεση που διατρέχει όλη την ιστορία – κατανοητή όταν θυμάται κανείς τον συστημικό ρατσισμό, τον σεξισμό και τις διώξεις που αντιμετώπισε η Ρος καθώς ανέβαινε στην κορυφή. «Φαίνεται ότι με κάθε επίτευγμα, με κάθε κίνηση που έκανα, όσο μεγάλη ή μικρή κι αν ήταν, κάποιος ήταν πάντα εκεί για να προσπαθήσει να με ρίξει», γράφει.

Αν και η Ρος αποκαλύπτει ελάχιστα μυστικά, χωρίς καν να θίγει τα αναφερόμενα ειδύλλια της με τον Smokey Robinson, τον Ryan O’Neal και τον Gene Simmons, ο χαρακτήρας της αναδεικνύεται με τρόπους που ίσως δεν είχε σκοπό. Η Ρος εμφανίζεται ως μια παρεξηγημένη, περίεργη ιδιοφυΐα: Ευαίσθητη, γενναία, ανήσυχη, ξεχασιάρα. «Η μοναξιά μου, ήταν πάντα εδώ και είναι εδώ τώρα», γράφει, «ένα επαναλαμβανόμενο θέμα που διατρέχει συνεχώς τη ζωή μου».

Τα μάτια της στο βραβείο

«Η ιστορία μου έχει συχνά αναφερθεί ως η κλασική «από τα κουρέλια στον πλούτο», αλλά στην πραγματικότητα, αυτή η περιγραφή δεν μου ταιριάζει καθόλου. Για αρχή, οι Ρος δεν ήταν ποτέ κουρελήδες» γράφει η Αμερικανίδα τραγουδίστρια στο βιβλίο της «Secrets of a Sparrow» (Τα μυστικά ενός σπουργιτιού). «Μεγάλωσα με ιδανικά, με την πεποίθηση ότι όλα είναι δυνατά και ότι η σκληρή δουλειά ήταν μέρος αυτού».

Η Νταϊάνα Ρος γεννήθηκε στο Ντιτρόιτ του Μίσιγκαν στις 26 Μαρτίου 1944, ως το δεύτερο από τα έξι παιδιά της οικογένειας. Η μητέρα της, Ernestine, την ονόμασε Diane, αλλά ένα λάθος στο πιστοποιητικό γέννησης άλλαξε το όνομα σε Diana. Η Ρος περιγράφει τον εαυτό της ως μια ασταμάτητη δύναμη, ένα «μικρό αδύνατο παιδί με ενέργεια, ζωηρό, περίεργο, μονίμως κατουρημένο και άγρια ενθουσιασμένο».

Οι Ρος ήταν μια αποφασισμένη, ανερχόμενη οικογένεια που πίστευε στην ανώτατη εκπαίδευση και την πρόοδο. Το φως-οδηγός τους ήταν η ζεστή, στοργική Ernestine, την οποία η Ρος περιγράφει «φωτεινή σαν το φως του ήλιου που έμπαινε στα κίτρινα παράθυρα της κουζίνας της, γλυκιά σαν σπιτικό ζελέ».

Οι έφηβες με τα μάτια γεμάτα αστέρια βρέθηκαν στη μέση μιας μουσικής επανάστασης. Η Ρος περιγράφει την αγωνιώδη καινοτομία της Motown

The Supremes / Photo: Wikimedia Commons

Το κεφάλαιο «απόμακρος πατέρας»

Αλλά με τον τυπικό, αμβλύ τρόπο της, η Ρος υπαινίσσεται άσχημες παιδικές αναμνήσεις που ελπίζει ότι «δεν είναι αλήθεια». Αυτές φαίνεται να αφορούν τον πατέρα της, τον Φρεντ, «έξυπνο, περήφανο, με αυτοπεποίθηση, εκλεπτυσμένο, με σεβασμό». Η Ρος παραδέχεται ότι ανταγωνιζόταν με τα αδέλφια της για να γίνει η αγαπημένη του πατέρα της, αλλά δεν τα κατάφερε ποτέ. «Ποτέ δεν μπόρεσα να τον πλησιάσω αρκετά ώστε να τον αγγίξω, και δεν είμαι σίγουρη γιατί» γράφει.

Η μάχη με τον Φρεντ εντάθηκε το 1958, όταν ο Paul Williams των Temptation παρατήρησε τη μοναδική φωνή της Νταϊάνα, ενώ τραγουδούσε με άλλους εφήβους στο Brewster Projects. Τη σύστησε στη συμμαθήτρια του, την έφηβη Florence Ballard, η οποία έφτιαχνε ένα γυναικείο γκρουπ με την ονομασία «The Primettes».

Παρά την επιθυμία του Φρεντ, η Νταϊάνα εντάχθηκε στις Primettes. Το 1960, ο φίλος της γειτονιάς Smokey Robinson εξασφάλισε στις Primettes μια οντισιόν στον Berry Gordy, τον επικεφαλής μιας νεοσύστατης εταιρείας που ονομαζόταν Motown. Όταν ο Berry τους είπε ότι ήταν πολύ νέες, η Ρος διατύπωσε ένα σχέδιο. Κάθε μέρα μετά το σχολείο, τα κορίτσια έτρεχαν στη Motown και έκαναν αισθητή την παρουσία τους. «Το τραγούδι έγινε η ζωή μου. Ζούσα, έτρωγα, έπινα και ανέπνεα» γράφει η Ρος. «Ήταν το μόνο που με ενδιέφερε. Είχα ένα όνειρο και ήμουν απόλυτα αποφασισμένη να το κάνω πραγματικότητα».

Η επιμονή των κοριτσιών απέδωσε καρπούς

Στις 15 Ιανουαρίου του 1961, το συγκρότημα -που μετονομάστηκε γρήγορα σε «The Supremes» υπέγραψε συμβόλαιο με τον Berry Gordy και σύντομα στερεοποιήθηκε σε μια δεμένη τριάδα. Υπήρχε η ιδρύτρια Florence Ballard, την οποία η Ρος περιγράφει ως «ψηλή, περήφανη και όμορφη», της οποίας η φωνητική δύναμη ταίριαζε με την παρουσία της. Στη συνέχεια, υπήρχε η Mary Wilson, την οποία η Ρος περιγράφει κάπως απορριπτικά ως «τη σέξι που της άρεσε να κουνάει τους γοφούς της».

Οι έφηβες με τα μάτια γεμάτα αστέρια βρέθηκαν στη μέση μιας μουσικής επανάστασης. Η Ρος περιγράφει την αγωνιώδη καινοτομία της Motown. Ήταν ένα παλιό οικογενειακό σπίτι που ο Gordy είχε μετατρέψει σε ένα αρχηγείο πολλαπλών χρήσεων, όπου κάθε δωμάτιο χρησιμοποιούνταν για ηχογραφήσεις. Η Ρος θυμάται ειρωνικά ότι «τραγουδούσα με την καρδιά μου δίπλα στη λεκάνη της τουαλέτας σε εκείνο το διάσημο μπάνιο και σκεφτόμουν: «Υποθέτω ότι η σόου μπίζνες δεν είναι τόσο λαμπερή όσο νόμιζα»».

Αλλά η αποσύνδεση μεταξύ της Ρος και των άλλων μελών της Motown φαίνεται να ξεκίνησε σχεδόν αμέσως. Οι αναμνήσεις της για την «οικογενειακή» ατμόσφαιρα στη Motown είναι κωμικά διαφορετικές από τις εκδοχές των εργαζομένων της Motown για τα γεγονότα σε μια άλλη βιογραφία, του Randy Taraborrelli.

Σύντομα έγιναν ένα από τα πιο καυτά συγκροτήματα στον κόσμο. Πολλοί τις είδαν ως δημιούργημα της ιδιοφυΐας του Berry Gordy, προς μεγάλη ενόχληση της Ρος

«Τα κορίτσια μου φέρθηκαν πολύ άσχημα» γράφει η Ρος/ Photo: Wikimedia Commons

Κακομαθημένα κορίτσια

Η Ρος παραδέχεται ότι από την αρχή, οι Supremes, με το παρατσούκλι «τα κορίτσια», ήταν κακομαθημένες. Κερδίζει τη συμπάθεια του αναγνώστη όταν επαναλαμβάνει πόσο νέα ήταν εκείνες τις πρώτες μέρες και πόσο φοβισμένη και εκτός ελέγχου ένιωθε. Αλλά πολλοί άλλοι της Motown ήταν λιγότερο γενναιόδωροι: Λένε ότι η Ρος ήταν υπερβολικά ανταγωνιστική και απόμακρη. O Taraborrelli λέει ότι κατά τη διάρκεια μιας επιθεώρησης της Motown, η Martha Reeves, τραγουδίστρια των Martha and the Vandellas, κυνήγησε τη Ρος στα παρασκήνια, αφού ανακάλυψε ότι η Ρος είχε δήθεν προσπαθήσει να ακυρώσει το γκρουπ της. Σύμφωνα με τον Taraborrelli, οι Supremes κλειδώθηκαν στο καμαρίνι τους ενώ η Reeves χτυπούσε την πόρτα.

Η Wilson τελικά άνοιξε την πόρτα και μια εξαγριωμένη Reeves αντιμετώπισε τη Ρος. «Πολύ απλά», είπε γελώντας η Reeves στον Taraborrelli χρόνια αργότερα, «είπα στη δεσποινίδα Νταϊάνα Ρος ότι ήθελα να της βγάλω τα μάτια για ό,τι μας είχε κάνει».

Φωτιά και πάγος

Οι Supremes σημείωσαν την πρώτη τους #1 επιτυχία το 1964, με το «Where Did Our Love Go». Σύντομα έγιναν ένα από τα πιο καυτά συγκροτήματα στον κόσμο. Πολλοί τις είδαν ως δημιούργημα της ιδιοφυΐας του Berry Gordy, προς μεγάλη ενόχληση της Ρος.

«Δεν μπορώ πραγματικά να του αποδώσω τα εύσημα για την εκλεπτυσμένη κομψότητα που ενσαρκώναμε» γράφει. «Ήμασταν κυρίες που είχαν ανατραφεί σωστά».

Τα αντικρουόμενα συναισθήματα της Ρος για τον Gordy και τη δεκαετή ρομαντική και επαγγελματική τους συνεργασία αποτελούν μερικά από τα πιο ωμά και ειλικρινή αποσπάσματα του «Secrets of a Sparrow».

«Εκείνος κι εγώ μπορούσαμε να πλέουμε στο ίδιο μήκος κύματος, να καβαλάμε το κύμα τόσο τέλεια που αφήναμε όλους τους άλλους στην ακτή, ή να συγκρουόμαστε τόσο δραματικά που οι ύπουλες θάλασσες που αφήναμε στο πέρασμά μας θα ήταν επικίνδυνες για κάθε σκάφος» γράφει.

H Ρος περιγράφει επίσης τον Gordy ως ελεγκτικό και συναισθηματικά τραχύ, με εμμονή να τη μετατρέψει στη σούπερ σταρ που ήξερε ότι μπορούσε να γίνει. Σε αντίθεση με πολλές αναφορές, o Taraborrelli γράφει ότι από την αρχή ο Gordy ξεχώρισε τη Ρος ως το αστέρι που θα ξεχώριζε στις Supremes, αναγνωρίζοντας ότι η ακούραστη εργασιακή της ηθική ταίριαζε με τη δική του. Ήταν επίσης τρελά ερωτευμένος μαζί της. Σύμφωνα με τον Taraborrelli, οι δυο τους ολοκλήρωσαν τη σχέση τους στο Παρίσι το 1965.

Diana Ross – Chain Reaction

«Σε μισώ, σε μισώ»

Μέχρι τη δεκαετία του 1970, η Ρος ένιωθε ότι ο Gordy είχε γίνει μια «μεγαλοφυΐα που τρελάθηκε». Σύμφωνα με τον Taraborrelli, όταν η Ρος έμεινε έγκυος στο παιδί του Gordy, δεν του το είπε, αλλά παντρεύτηκε γρήγορα τον πρώτο της σύζυγο Bob Ellis (η κόρη της Rhonda δεν θα μάθαινε ότι ο «θείος BB» ήταν ο βιολογικός της πατέρας μέχρι να γίνει έφηβη).

Η ένταση κορυφώθηκε κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων της ταινίας «Mahogany» του 1975. Κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων στη Ρώμη, ο Gordy, που σκηνοθετούσε την ταινία, έβαζε συνεχώς την έγκυο Ρος να τρέχει πάνω-κάτω στα Ισπανικά Σκαλοπάτια. Η Ρος έφτασε στα όριά της και δεν άντεξε άλλο. Ο Taraborrelli γράφει:

«Η Νταϊάνα τον χαστούκισε κατάμουτρα. Ακούστηκε ένας δυνατός ήχος. Τα γυαλιά ηλίου του πετάχτηκαν στον αέρα. «Έι! Τι κάνεις;» ρώτησε αναστατωμένος. «Τι στο διάολο σου συμβαίνει;» «Σε μισώ. Σε μισώ», ούρλιαξε. «Αυτό συμβαίνει.» Με αυτά τα λόγια, έφυγε τρέχοντας από το πλατό».

Πού πήγε η αγάπη μας;

«Η ζωή της Florence ήταν πάντα καλυμμένη από μυστήριο για μένα» γράφει η Ρος για την τραγική Supreme, της οποίας ο θάνατος πάγωσε το γκρουπ. «Όταν ήταν ευτυχισμένη, ήταν μεταδοτική. Όλοι ήταν ευτυχισμένοι. Όταν ήταν δυστυχισμένη, όλοι γύρω της ένιωθαν δυστυχισμένοι. Ήταν τρομερά κυκλοθυμική, συνεχώς πάνω κάτω. Και ήταν δύσκολο να την καταλάβουμε- δεν μπορούσαμε ποτέ να καταλάβουμε πραγματικά τι οδηγούσε τις διαθέσεις της».

Σύμφωνα με όλες τις μαρτυρίες, η ειλικρινής Ballard ήταν πληγωμένη και αναστατωμένη που ο Berry είχε κάνει τη Ρος τραγουδίστρια των Supremes αντί για εκείνη. Στα τέλη της δεκαετίας του 1960, τόσο η Ρος όσο και ο Taraborrelli γράφουν ότι η Ballard ήταν ψυχικά ασταθής, έπινε πολύ και εξαφανιζόταν για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Τελικά απολύθηκε από το συγκρότημα το 1967 και αντικαταστάθηκε από τη Cindy Birdsong.

Η Ρος ήταν πολύ κοντά της και έφυγε το 1970, μετά από χρόνια προδοσίας και ζήλιας, όπως ένιωθε. «Τα κορίτσια μου φέρθηκαν πολύ άσχημα» γράφει η Ρος. «Είχαν στραφεί εναντίον μου με εκδίκηση… Με βασάνιζαν, μου συμπεριφέρονταν σαν να ήμουν αόρατη, μιλούσαν για μένα πίσω από την πλάτη μου όταν δεν είχα καν γυρίσει την πλάτη μου».

Σταμάτησε το σόου, φώναξε στο συνεργείο και έριξε ένα από τα μόνιτορ ήχου από τη σκηνή με μια κλωτσιά που ένας δημοσιογράφος είπε αργότερα ότι ήταν «αντάξια του Πελέ»

Το 1980, η Ρος εγκατέλειψε τη Motown και υπέγραψε με την RCA / Photo: Wikimedia Commons

Στην κηδεία της Flo

Αλλά ενώ ο Ρος εκτοξεύτηκε σε σόλο σταρ, η Ballard βυθίστηκε στη φτώχεια και τον αλκοολισμό. Πέθανε το 1976 από καρδιακή προσβολή σε ηλικία 32 ετών. Στη χαοτική και διαβόητη κηδεία της στο Ντιτρόιτ, οι 2000 πενθούντες σοκαρίστηκαν όταν η Ρος εμφανίστηκε με τέσσερις σωματοφύλακες και πέρασε στο πρώτο στασίδι. Καθώς ο αιδεσιμότατος C. L. Franklin (πατέρας της Aretha) εκφωνούσε τον επικήδειο, η Ρος ζήτησε το μικρόφωνο και έγνεψε σε μια αμήχανη Mary Wilson προς το μέρος της. Άρχισε να μιλάει. Ο Taraborrelli γράφει:

«Πιστεύω ότι τίποτα δεν εξαφανίζεται και η Flo θα είναι πάντα μαζί μας» ανακοίνωσε η Νταϊάνα με σοβαρότητα. Έδωσε στη Μary το μικρόφωνο. «Την αγαπούσα πάρα πολύ» κατάφερε με δυσκολία να πει. Οι δύο γυναίκες κοίταξαν το ασημί χρώμα του φέρετρου της Florence Ballard και είπαν μια σιωπηλή προσευχή.

Πολλοί από τους πενθούντες ήταν συγκλονισμένοι -και στο ίδιο της το βιβλίο, η Ρος είναι ασυνήθιστα μετανιωμένη για την πράξη της εκείνη την ημέρα. «Είχα πολύ συναισθηματικό πόνο, αλλά για λίγο προσπάθησα να αναλάβω την ευθύνη. Υποθέτω ότι ήταν στη φύση μου να προσπαθώ να είμαι υπεύθυνη και να οργανώνω το χάος, αλλά σε αυτή την περίπτωση ίσως ήταν κακό αυτό που έκανα» γράφει.

Εμμονή με την τελειότητα

Το 1980, η Ρος εγκατέλειψε τη Motown και υπέγραψε με την RCA. Ήταν μεγαλύτερο αστέρι από ποτέ. «Η γυναίκα που παρουσίαζε στη σκηνή ήταν περισσότερο η κόρη της μητέρας της, προσφέροντας συναισθήματα που το κοινό της δεχόταν με ανοιχτές αγκάλες», σημειώνει ο Taraborrelli. «Στην ιδιωτική της ζωή, όμως, συχνά φαινόταν απομακρυσμένη και απόμακρη, όπως ο πατέρας της».

Χωρίς τη μηχανή δημοσίων σχέσεων της Motown να την προστατεύει, οι αυστηρές απαιτήσεις της Ρος από τους υπαλλήλους και τους συνεργάτες γίνονταν όλο και περισσότερο τροφή για κουτσομπολιά. «Απαιτώ την τελειότητα από τον εαυτό μου» γράφει. «Και την καλύτερη δυνατή δουλειά από όλους γύρω μου». Ο Taraborrelli ισχυρίζεται ότι η κόρη της Ρος, η Tracee Ellis Ross, λειτουργούσε ως κατάσκοπος της μητέρας της, σημειώνοντας τα λάθη των υπαλλήλων τους σε ένα σημειωματάριο που κουβαλούσε παντού.

Μερικές φορές αυτή η εμμονή με την τελειότητα ξεχείλιζε στη σκηνή, όπως συνέβη μια μέρα στο Wembley Arena, όταν η Ρος απογοητεύτηκε με το ηχοσύστημα. Σταμάτησε το σόου, φώναξε στο συνεργείο και έριξε ένα από τα μόνιτορ ήχου από τη σκηνή με μια κλωτσιά που ένας δημοσιογράφος είπε αργότερα ότι ήταν «αντάξια του Πελέ».

H βιογραφία της, «Secrets of a Sparrow»

Το αφεντικό

«Σε κάποιους, ίσως φαίνομαι έτοιμη να πολεμήσω, αλλά αυτό είναι παρερμηνεία» γράφει η Ρος. «Απλώς ξεπερνώ τις ανασφάλειές μου, τις οποίες αντιμετωπίζω εδώ και χρόνια και έχω μάθει να τις καλύπτω. Όσο μεγαλώνω, τόσο καλύτερα αισθάνομαι, αλλά το να τα αφήσω να κυλήσουν απλά δεν είναι ακόμα κάτι εύκολο για μένα, και ποτέ δεν ήταν».

Αν αυτό το προστατευτικό κέλυφος έχει κάνει τη Ρος συχνά παρεξηγημένη στην επαγγελματική της ζωή, η αυτοπεποίθησή της ως μητέρα και η υπερηφάνεια που νιώθει για τα πέντε παιδιά της είναι τα φωτεινά σημεία του «Secrets of a Sparrow». Όπως σημειώνει ο Taraborrelli, είναι μια εξαιρετική μητέρα, προσγειωμένη και ζεστή με τα παιδιά της με έναν τρόπο που δεν υπήρξε ποτέ με τον έξω κόσμο. «Το μεγαλύτερο δώρο που μου δίνουν τα παιδιά μου είναι η υπενθύμιση ότι δεν είμαι και τόσο σπουδαία», γράφει η Ρος. «Είμαι απλώς συνηθισμένη».

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη Ms Ross ✨ (@dianaross)

«Η ζωή για μένα είναι ένα ταξίδι μάθησης»

Πράγματι, αυτό αποδείχθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 2000, μετά τη διάλυση του γάμου της Ρος με τον παράτολμο Νορβηγό εκατομμυριούχο Άρνε Νάες. Κατηγορήθηκε για οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ και πήγε σε κέντρο αποτοξίνωσης, για να βγει πιο δυνατή από ποτέ, συνεχίζοντας να δίνει παραστάσεις στην ηλικία των 79 ετών. «Είμαι ενθουσιασμένη με πράγματα που δεν γνωρίζω» γράφει. «Η ζωή για μένα είναι ένα ταξίδι μάθησης».

Το κοινό μπορεί να μη γνωρίσει ποτέ πραγματικά την πιο ήπια πλευρά της Νταϊάνα Ρος, αλλά αυτό φαίνεται να μην την ενδιαφέρει καθόλου. «Στα παιδιά μου και σε όσους με αγαπούν», γράφει «παρόλο που πραγματικά δεν θέλω να μάθετε ποια είμαι μέσα από τις λέξεις αυτού του βιβλίου, ελπίζω να μάθετε ποια είμαι μέσα από τις κοινές μας στιγμές και τις κοινές μας ζωές και την αγάπη που νιώθω για εσάς».

*Με στοιχεία από vanityfair.com