Κλιματικές διαδρομές: Η καινοτόμος προσέγγιση της Cornellà για τις ευάλωτες κοινότητες

Από την Ισπανία έρχεται μια καινοτόμος ιδέα προκειμένου οι άνθρωποι που ζούνε σε ευάλωτες περιοχές να προσεγγίσουν σημεία της πόλης προκειμένου να προστατευθούν από τις υψηλές θερμοκρασίες.

Ειδικότερα, η Cornellà de Llobregat οδηγεί το δρόμο με τις «κλιματικές διαδρομές», σχεδιάζοντας από κοινού μονοπάτια για τη διασφάλιση της προσβασιμότητας σε ζωτικούς χώρους της κοινότητας κατά τη διάρκεια ακραίων θερμοκρασιών.

Όπως διαβάζουμε στην ιστοσελίδα της ευρωπαϊκής επιτροπής στην ενότητα του «Συμφώνου των Δημάρχων» στο Δήμο Cornella καθώς τα καλοκαίρια γίνονται όλο και πιο ζεστά, γίνεται όλο και πιο δύσκολο για τους ανθρώπους, αρχικά, την πρόσβαση και στη συνέχεια, να παραμείνουν στις περιοχές όπου απολαμβάνουν κρίσιμες κοινοτικές υπηρεσίες, όπως τα τοπικά σχολεία, η αγορά, η βιβλιοθήκη, το κοινοτικό κέντρο, το κέντρο υγείας, αθλητικές εγκαταστάσεις και πάρκα. Λαμβάνοντας αυτό υπόψη, η αρχή των κλιματικών διαδρομών της Cornellà είναι αρκετά απλή: να διασφαλιστεί ότι οι κοινωνικές υποδομές παραμένουν προσβάσιμες κατά τη διάρκεια του ζεστού καιρού, ιδίως για τους πλέον ευάλωτους.

Η Cornellà επέλεξε να δοκιμάσει την ιδέα στην πιο ευάλωτη γειτονιά της, τον Sant Ildefons. Πρόκειται για μια γειτονιά της εργατικής τάξης, η οποία σχηματίστηκε από την εσωτερική μετανάστευση από την Ανδαλουσία και την Εστρεμαδούρα στις δεκαετίες του “50 και του”60, αλλά σήμερα φιλοξενεί επίσης χιλιάδες ξένους μετανάστες. Ο πληθυσμός της κυμαίνεται μεταξύ 25,000 και 30,000 ατόμων.

Η κεντρική πλατεία της γειτονιάς είναι σε μεγάλο βαθμό κυριαρχούμενη από σκυρόδεμα. Ταυτόχρονα, η στέγαση δεν είναι κατάλληλη για τις σημερινές ζεστές καιρικές συνθήκες, με μεγάλο μέρος του πληθυσμού να ζει σε παλαιές «μπλόκες» που δεν έχουν θερμομόνωση. Αυτά χωρίζονται από τα «inter-bloques» που έχουν επίσης περιορισμένο πράσινο.

Πώς σχεδιάζει η Cornellà από κοινού και εφαρμόζει κλιματικά δρομολόγια;

Η διαδικασία μπορεί να χωριστεί σε 6 βήματα.

Πηγή φωτογραφίας: eu-mayors.ec.europa.eu/el/node/809?etrans=el

Χαρτογράφηση

Πρώτα χαρτογραφήθηκε πού βρίσκονται οι πιο κρίσιμες υπηρεσίες (σημεία ενδιαφέροντος) στη γειτονιά. Αυτά περιλαμβάνουν το κοινοτικό κέντρο, το κέντρο υγείας, τη βιβλιοθήκη, την αγορά, τα σχολεία, τα πάρκα και τις κύριες πλατείες. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι τα τρία πρώτα λειτουργούν ως «refugios climáticos», δηλαδή κλιματιζόμενα καταφύγια που οι πολίτες μπορούν να επισκεφθούν κατά τη διάρκεια καύσωνα.

Διαδρομές σύνταξης κλιματικών διαδρομών

Στη συνέχεια προσδιορίστηκαν οι διαδρομές που μπορούν να συνδυαστούν αποτελεσματικά για να συνδέσουν αυτές τις υπηρεσίες. Ιδανικά, αυτές οι διαδρομές θα πρέπει να προσφέρουν ευκαιρίες για ένα ασφαλές και ευχάριστο περιβάλλον. Αυτό επέτρεψε να προταθεί μια «σχέδια» διαδρομής για το κλίμα. Προτάθηκε ένας κλειστός βρόχος περίπου 1,5 χλμ. με κάποιους πρόσθετους άξονες και κλάδους που στοχεύουν και βελτιώνουν την προσβασιμότητα για περισσότερους κατοίκους.

Συμμετοχή των ενδιαφερόμενων μερών στη σύνταξη δρομολογίων

Εκτενής συνεργασία με τους τοπικούς φορείς (άτομα που διαχειρίζονται τις κοινωνικές υποδομές και τις κοινοτικές ομάδες) για να επικυρωθεί η συνάφεια του «σχεδίου» κλιματικού δρομολογίου και να προσαρμοστεί αναλόγως. Χρησιμοποιήθηκαν αυτές τις δραστηριότητες συμμετοχής για να προσκληθούν οι πολίτες σε ένα συμμετοχικό εργαστήριο.

Εργαστήριο παρουσίασης & δοκιμής του σχεδίου διαδρομής

Η επιτυχής διεξαγωγή του εργαστηρίου περιλαμβάνει το πιο κρίσιμο βήμα της διαδικασίας. Φιλοξενήθηκαν 30 έως 40 πολίτες (που φιλοξένησαν αντιπροσωπευτικό κοινωνικό/δημογραφικό δείγμα) για να παρουσιάσουν το προσχέδιο της διαδρομής και να το περπατήσουν μαζί τους. Ο στόχος είναι διπλός: (I) πρώτον, να κατανοήσουν τη συχνότητα και τον τύπο χρήσης της διαδρομής και των χώρων επίσκεψης, κατ’ επέκταση να διερευνήσουν και άλλες διαδρομές/χώρους με τους οποίους μπορεί να συνδεθεί το δρομολόγιο και ii) να προσδιορίσουν κατάλληλες περιοχές παρέμβασης και μέτρα προσαρμογής (π.χ. βρύσες, δενδροφύτευση, σκίαση, πάγκους, αθλητικό εξοπλισμό. Τα αποτελέσματα αυτά αναφέρονται σε μια διαδικασία χαρτογράφησης.

Σχεδιασμός & Εφαρμογή Λύσεις

Μόνο μετά από απολογισμό αυτών των δραστηριοτήτων, μπορεί κάποιος να σχεδιάσει και να εφαρμόσει λύσεις βασισμένες στη φύση και άλλα χαρακτηριστικά σκίασης. Οι ειδικοί σχεδιαστές τοπίου καθοδηγούν συνήθως αυτή τη διαδικασία. Οι δραστηριότητες προγραμματίζονται για τα επόμενα 2 έως 3 έτη.

Ακολουθήστε προσαρμοσμένες στον αντίκτυπο διαδρομές

Τέλος, μόλις κατασκευαστεί, η Cornellà επιθυμεί να επιβεβαιώσει ότι αυτές οι προσαρμοσμένες διαδρομές και χώροι πράγματι χρησιμοποιούνται και οδηγούν σε βελτιωμένη ποιότητα ζωής για τους κατοίκους του Sant Ildefons.

*Αυτή η ανάρτηση γράφτηκε από δύο εμπειρογνώμονες από το πρόγραμμα του Μηχανισμού Υποστήριξης Πολιτικής: Leon Kapetas (εμπειρογνώμονας στη φύση για τη διευκόλυνση υποστήριξης πολιτικής του Συμφώνου των Δημάρχων και ηγέτης για την κλιματική ανθεκτικότητα στο δίκτυο ανθεκτικών πόλεων) & Aurelio Escobar (εμπειρογνώμονας διακυβέρνησης για τον μηχανισμό στήριξης πολιτικής του Συμφώνου των Δημάρχων)