DNA προϊστορικού ρινόκερου ανακαλύφθηκε σε απολιθωμένα κόπρανα ύαινας

Με την τεχνολογία των εργαστηρίων βιολογίας να βελτιώνεται, οι γενετικές αναλύσεις επεκτείνονται στα πιο απίθανα υλικά και μέρη.

Γενετικό υλικό του τριχωτού ρινόκερου που βοσκούσε στην προϊστορική Ευρώπη απομονώθηκε από τα απολιθωμένα κόπρανα υαινών που κατανάλωσαν το κρέας του.

Η νέα μελέτη, η οποία δημοσιεύεται στο Biology Letters, αποκαλύπτει νέες πληροφορίες για ένα γιγαντόσωμο ζώο που ζούσε στο μεγαλύτερο μέρος της Ευρασίας στη διάρκεια της πιο πρόσφατης εποχής των παγετώνων.

Ο τριχωτός ρινόκερος (Coelodonta antiquitatis) εξαφανίστηκε όταν η θερμοκρασία άρχισε να ανεβαίνει πριν από περίπου 14.000 χρόνια.

Το είδος είναι γνωστό από πολυάριθμα απολιθώματα και μουμιοποιημένα κουφάρια που έχουν βρεθεί στο μονίμως παγωμένο έδαφος της Σιβηρίας.

Όμως το γενετικό υλικό που είχε απομονωθεί μέχρι σήμερα από τέτοια ευρήματα αφορούσε αποκλειστικά το υποείδος του τριχωτού ρινόκερου που ζούσε στη Σιβηρία.

Ομοίωμα τριχωτού ρινόκερου που βρέθηκε κατεψυγμένος στη Σιβηρία εκτίθεται στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας του Λονδίνου (Paul Hudson / Wikimedia Commons)

Η νέα μελέτη είναι η πρώτη που ανιχνεύει DNA από ένα δεύτερο υποείδος που ζούσε στη Βόρεια Ευρώπη.

Δεν πρόκειται για DNA από τα χρωμοσώματα του κυτταρικού πυρήνα αλλά από τα μιτοχόνδρια, δομές που λειτουργούν ως τα ενεργειακά εργοστάσια των κυττάρων και περιέχουν το δικό τους, ανεξάρτητο γενετικό υλικό.

Οι γερμανοί ερευνητές που υπογράφουν τη μελέτη πραγματοποίησαν αναλύσεις σε δύο «κοπρόλιθους», όπως ονομάζονται τα απολιθωμένα κόπρανα, που βρέθηκαν σε σπηλιές στη Γερμανία και χρονολογούνται χονδρικά στη Μέση Παλαιολιθική Εποχή, η οποία διήρκεσε από τα 300.000 μέχρι τα 30.000 χρόνια πριν.

Και τα δύο κόπρανα βρέθηκαν να περιέχουν DNA της ευρασιατικής ύαινας των σπηλαίων (Crocuta crocuta spelaea), η οποία κυνηγούσε μεγάλα θηλαστικά στην Ευρασία της εποχής των παγετώνων.

Περιείχαν όμως και μικρότερες ποσότητες μιτοχονδριακού DNA του ευρωπαϊκού τριχωτού ρινόκερου. Αυτά τα ίχνη γενετικού υλικού ήταν αρκετά για να αποκαλύψουν ότι τα δύο υποείδη του τριχωρού ρινόκερου διαχωρίστηκαν εξελικτικά πριν από 45.000 χρόνια, στο αποκορύφωνα της εποχής των παγετώνων.

Η μελέτη καταλήγει με την επισήμανση ότι οι κοπρόλιθοι είναι μια «παραμελημένη» πηγή προϊστορικού DNA για παλαιοντολογικές μελέτες.