Χιμπατζήδες παρατηρήθηκαν να εφαρμόζουν ανθρώπινες τακτικές πολέμου

Στα σύνορα μιας διαφιλονικούμενης περιοχής, μια ομάδα περίπου 30 ατόμων πραγματοποιεί περιπολία και ανεβαίνει σε έναν λόφο από όπου συλλέγει πληροφορίες για το αντίπαλο στρατόπεδο. Όταν ακούν τον εχθρό να βρίσκεται κοντά, η ομάδα οπισθοχωρεί. Δεν έχει νόημα να ρισκάρεις μια σύγκρουση όταν η ήττα δείχνει πιθανή.

Είναι ένα σενάριο που έχει εκτυλιχθεί αμέτρητες φορές στην ιστορία του πολέμου. Μόνο που σε αυτή την περίπτωση δεν μιλάμε για ανθρώπους αλλά για τους χιμπατζήδες του Εθνικού Πάρκου Τάι στην Ακτή του Ελεφαντοστού, το μεγαλύτερο προστατευόμενο δάσος της Δυτικής Αφρικής.

Ερευνητές που παρακολούθησαν για τρία χρόνια δύο ανταγωνιστικές ομάδες χιμπατζήδων αναφέρουν ότι κατέγραψαν για πρώτη φορά τακτικές περιπολίες σε λόφους σε καταστάσεις συγκρούσεων.

Οι περιπολίες σε λόφους «δείχνουν προηγμένες γνωσιακές δυνατότητες και ικανότητες συνεργασίας»

Οι χιμπατζήδες φαίνεται ότι αποφασίζουν αν θα πραγματοποιήσουν εφόδους στο αντίπαλο στρατόπεδο βάσει των πληροφοριών που συλλέγονται σε αυτές τις εξορμήσεις, αναφέρει η ερευνητική ομάδα στην επιθεώρηση PLoS Biology.

Είναι η πρώτη φορά που αυτή η ανθρώπινη στρατιωτική τακτική παρατηρείται σε άλλο είδος, επισημαίνουν.

Αρσενικός χιμπατζής σε κορυφή λόφου προσπαθεί να ακούσει τον εχθρό (Antoine Vale/Tai Chimpanzee Project via Reuters)

Το σκαρφάλωμα σε λόφους δεν διευκολύνει απαραίτητα την οπτική αναγνώριση των αντιπάλων, προσφέρει όμως καλύτερες συνθήκες για την ανίχνευσή τους από ήχους, διαπιστώνει η μελέτη.

«Οι κορυφές των λόφων είναι καλυμμένες με βλάστηση και δεν προσφέρουν καλή θέση παρατήρησης» επισήμανε μιλώντας στο Reuters ο ανθρωπολόγος Σιλβέν Λεμόιν του Πανεπιστημίου του Κέμπριτζ, πρώτος συγγραφέας της μελέτης.

Προηγμένες ικανότητες

Οι περιπολίες σε λόφους «δείχνουν προηγμένες γνωσιακές δυνατότητες και ικανότητες συνεργασίας» τόνισε ο ερευνητής.

Οι χιμπατζήδες είναι άκρως χωροκτητικοί και οι συγκρούσεις είναι συχνές ανάμεσα σε διαφορετικές ομάδες, ειδικά στα όρια των περιοχών τους.

«Οι χιμπατζήδες ανταγωνίζονται για τον χώρο που περιλαμβάνει τις πηγές τροφής. Οι μεγάλοι χώροι ελέγχου είναι επωφελείς καθώς περιορίζουν τον ανταγωνισμό εντός της ομάδας. Η γεννητικότητα των θηλυκών είναι μεγαλύτερη στις μεγάλες περιοχές» εξήγησε ο Λεμόιν.

Οι δύο ομάδες της μελέτης ήταν περίπου ισομεγέθεις, αποτελούμενες από 40-45 άτομα, με 5-6 αρσενικά η καθεμία. Τα αρσενικά πάντα κυριαρχούν στα θηλυκά, γράφουν οι ερευνητές.

Οι χιμπατζήδες «πραγματοποιούν συχνά περιπολίες στα όρια της περιοχής τους» είπε ο Λεμόιν. «Επιδίδονται σε συγκρούσεις μεταξύ ομάδων που είναι βίαιες, επικίνδυνες και στρεσογόνες» και μπορεί να οδηγήσουν κάποια μέλη στον θάνατο.

Οι παρατηρήσεις έδειξαν ότι οι επιδρομές σε εχθρικό έδαφος είναι πιο συχνές όταν η αντίπαλη ομάδα βρισκόταν πιο μακριά. Τέτοιες επιδρομές καταγράφηκαν στο 40% των περιπτώσεων όταν οι αντίπαλοι βρίσκονταν σε απόσταση 500 μέτρων, 50% όταν βρίσκονταν ένα χιλιόμετρο μακριά και 60% όταν απείχαν 3 χιλιόμετρα.

Οι χιμπατζήδες και οι πυγμαίοι χιμπατζήδες μπονόμπο είναι οι στενότεροι συγγενείς του ανθρώπου, με τους οποίους μοιράζονται το 98,8% του DNA τους, παρά το γεγονός ότι οι εξελικτικές γραμμές τους διαχωρίστηκαν πριν από τουλάχιστον 6 εκατομμύρια χρόνια.

Μελετώντας τους χιμπατζήδες «μπορούμε να κατανοήσουμε καλύτερα από πού ερχόμαστε και τι μας κάνει ανθρώπους» επισήμανε ο Λεμόιν.

«Μπορούμε να κατανοήσουμε καλύτερα ποιες συμπεριφορές και προσαρμογές ήταν παρόντες στον τελευταίο κοινό πρόγονο ανθρώπων και χιμπατζήδων».

«Μπορεί επίσης να μας διδάξει τι έχουμε κοινό με τους πλησιέστερους ζώντες συγγενείς μας, πόσο όμοιοι είμαστε με τα άγρια ζώα».