Το μεγάλο δίλημμα της Αιγύπτου για το άνοιγμα του περάσματος της Ράφα

Η Αίγυπτος θα βοηθήσει στην απομάκρυνση «περίπου 7.000» ξένων υπηκόων και πολιτών με διπλή υπηκοότητα από τη Λωρίδα της Γάζας όπως ανακοίνωσε το αιγυπτιακό υπουργείο Εξωτερικών, όμως κανείς δεν μπορεί να αγνοήσει πως το κράτος της βορειοανατολικής Αφρικής εδώ και εβδομάδες βρίσκεται σε ένα δίλημμα…

Ο διπλωματικός συντάκτης του βρετανικού Guardian, Patric Wintour, γράφει: Η Αίγυπτος, με το άνοιγμα του περάσματος της Ράφα στη Γάζα, θέλει να βοηθήσει τους πιο σοβαρά τραυματισμένους Παλαιστίνιους αλλά αρνείται πεισματικά να δεχτεί ένα κύμα Παλαιστινίων προσφύγων στη χερσόνησο του Σινά.

«Κανείς δεν θα καταπατήσει το έδαφός μας»

Νωρίτερα, αυτήν την εβδομάδα, ο πρωθυπουργός της Αιγύπτου, Μοστάφα Μαντμπούλι, δήλωνε: «Είμαστε έτοιμοι να θυσιάσουμε εκατομμύρια ζωές για να διασφαλίσουμε ότι κανείς δεν θα καταπατήσει το έδαφός μας».

Οι διαπραγματεύσεις για την απελευθέρωση των τραυματισμένων Παλαιστινίων και ορισμένων ξένων υπηκόων, οι οποίες επιβλέπονται σε μεγάλο βαθμό από το Κατάρ, είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με τη ροή βοήθειας από την Αίγυπτο προς τη Γάζα μέσω του περάσματος της Ράφα. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, διαπραγματεύτηκε τη διέλευση βοήθειας μέσω του περάσματος στα σύνορα της Γάζας με την Αίγυπτο αλλά αυτή φτάνει με το σταγονόμετρο και δεν εξυπηρετεί τις ανάγκες του δοκιμαζόμενου λαού της Γάζας. Την Τετάρτη ο συντονιστής του ΟΗΕ για την ανθρωπιστική βοήθεια, Μάρτιν Γκρίφιθς, κάλεσε εκ νέου το Ισραήλ να ανοίξει ξανά το Κερέμ Σαλόμ, το πέρασμα που ελέγχει στο νότιο άκρο της Γάζας.

Ο αυταρχικός… πρόεδρος της Αιγύπτου 

Έχοντας διανύσει 28 ημέρες πολέμου ορισμένοι έχουν επικρίνει την Αίγυπτο και τον αυταρχικό πρόεδρό της, Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι, επειδή δεν άνοιξε τα σύνορά της στους Παλαιστίνιους από τότε που άρχισαν οι ισραηλινοί βομβαρδισμοί.

Ο Σίσι δήλωσε στη σύνοδο κορυφής για την ειρήνη στο Κάιρο στις 21 Οκτωβρίου ότι ο κόσμος δεν πρέπει ποτέ να συγχωρήσει τη χρήση του ανθρώπινου πόνου για να εξαναγκάσει τους ανθρώπους σε εκτοπισμό. «Η Αίγυπτος επιβεβαίωσε και επαναλαμβάνει τη σθεναρή απόρριψη της αναγκαστικής εκτόπισης των Παλαιστινίων και της μεταφοράς τους σε αιγυπτιακά εδάφη στο Σινά (…) γιατί θα γκρεμίσει το όνειρο ενός ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους και θα σπαταλήσει τον αγώνα του παλαιστινιακού λαού και των αραβικών και ισλαμικών λαών», είπε.

Ένα πολιτικό ρίσκο που δεν αξίζει να αναληφθεί

Επιστρέφοντας στο σήμερα και μέσα σε ένα καταιγισμό γεγονότων και τις πρόσφατες διαρροές από το εσωτερικό της ισραηλινής κυβέρνησης (με τη μορφή εγγράφου που επαλήθευσε το Wikileaks) παρουσιάστηκε ένα σχέδιο σταδιακής απώθησης των Παλαιστίνιων από την Λωρίδα της Γάζας προς την Αίγυπτο με στόχο την μόνιμη εκδίωξη από την Παλαιστίνη. Το σχέδιο προβλέπει τη μετεγκατάσταση δεκάδων χιλιάδων Παλαιστινίων στο Σινά, σε προσωρινό καταυλισμό. 

Ξυπνούν μνήμες από το μακρινό 1948

Σύμφωνα με τον διπλωματικό αναλυτή του Guardian, οι Παλαιστίνιοι φοβούνται μια επανάληψη αυτού που αποκαλούν «Νάκμπα» (καταστροφή) καθώς ξυπνούν μνήμες από το μακρινό 1948 και την εκδίωξη 700.000 Παλαιστινίων μετά τη δημιουργία του κράτους του Ισραήλ.

Φαίνεται επίσης ότι η Αίγυπτος δεν θέλει να επαναληφθεί το σκηνικό του Λιβάνου και της Ιορδανίας, δύο χώρες οι οποίες φιλοξενούν Παλαιστίνιους πρόσφυγες εδώ και δεκαετίες ενώ ο Σίσι θεωρεί ότι η στέγαση έως και ενός εκατομμυρίου Παλαιστινίων σε καταυλισμούς στη χώρα του είναι ένα πολιτικό ρίσκο που δεν αξίζει να αναληφθεί.

Και συνεχίζει την ανάλυσή του μεταφέροντας την κουβέντα στο εσωτερικό της Αιγύπτου όπου ορισμένες από τις φιλοπαλαιστινιακές διαδηλώσεις στις οποίες έχει χορηγήσει άδεια ο Σίσι έχουν ήδη οικειοποιηθεί τα συνθήματα και τα σύμβολα της «Αραβικής Άνοιξης» της 25ης Ιανουαρίου 2011 (στην Αίγυπτο), διεκδικώντας «ψωμί, ελευθερία και κοινωνική δικαιοσύνη». Ο Σίσι πρέπει να διοχετεύσει τη φιλοπαλαιστινιακή διάθεση προς όφελός του, σημειώνει ο Wintour.

Η ανησυχία της Αιγύπτου

Αναφορές σε μαζική έξοδο κάνουν τον Σίσι νευρικό σημειώνει ο αρθρογράφος της βρετανικής εφημερίδας λέγοντας πως το ειδησεογραφικό πρακτορείο Mada Masr, με έδρα το Κάιρο, τιμωρήθηκε για έξι μήνες και παραπέμφθηκε στον γενικό εισαγγελέα καθώς δημοσίευσε ένα ρεπορτάζ σχετικά με τα σχέδια που μιλούν για εκτοπισμό των Παλαιστινίων της Γάζας στο Σινά.

Την Τετάρτη, το πέρασμα της Ράφα άνοιξε για δεκάδες τραυματισμένους Παλαιστινίους και εκατοντάδες κατόχους ξένων διαβατηρίων αλλά κανείς δεν ξέρει πόσο θα διαρκέσει η διέλευση. Επιπλέον, η διαδικασία για το ποιος μπορεί να φύγει -την διαπραγματεύτηκαν Ισραήλ, Αίγυπτος και Κατάρ- είναι αδιαφανής, σημειώνει ο Wintour. Οι εθνικές πρεσβείες, όπως φαίνεται, μπορούν να πιέζουν για να περάσουν οι υπήκοοι τα σύνορα, αλλά δεν έχουν λόγο.

Η ανησυχία της Αιγύπτου είναι ότι η σημερινή ροή θα μετατραπεί σε χιονοστιβάδα: Ο Σίσι έχει συγκεντρώσει ένα πλήθος αρμάτων μάχης στην αιγυπτιακή πλευρά των συνόρων για να αποτρέψει ένα τέτοιο ενδεχόμενο.

Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Άντονι Μπλίνκεν, που αναμένεται στην περιοχή, ελπίζει ότι θα συνεχιστεί η ομαλή ροή των ξένων υπηκόων που εγκαταλείπουν τη Γάζα και ότι αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει στην απελευθέρωση περισσότερων ομήρων, μεγαλύτερες ροές βοήθειας και γιατί όχι σε μια ανθρωπιστική παύση, δημιουργώντας έναν ενάρετο διπλωματικό κύκλο.

Σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη, την Τρίτη, 59 φορτηγά που μεταφέρουν νερό, τρόφιμα και φάρμακα εισήλθαν στη Γάζα μέσω της Ράφα. Ο στόχος είναι να φτάσουν τα 100 μέχρι το τέλος της εβδομάδας. Όμως, η κανονική ροή πριν από τον αποκλεισμό που επέβαλε το Ισραήλ ήταν 500 έως 800 φορτηγά την ημέρα, γεγονός που δείχνει πόσο βαθιά παραμένει η ανθρωπιστική κρίση.