Η Γερμανία στον θολό «αστερισμό» του Μάρκους Ζέντερ

Περίπου τρεις εβδομάδες μετά τις τοπικές εκλογές της 9ης Οκτωβρίου, ο Μάρκους Ζέντερ επανεξελέγη και επίσημα πρωθυπουργός της Βαυαρίας.

Πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα και πιο πλούσια κρατίδια της Γερμανίας.

Είναι επίσης το εκλογικό προπύργιο των Χριστιανοκοινωνιστών (CSU), «αδελφού» κόμματος των Χριστιανοδημοκρατών (CDU).

Συναποτελούν τη λεγόμενη «Χριστιανική Ένωση», που σήμερα βρίσκεται στην αξιωματική αντιπολίτευση και στην πρώτη θέση στις δημοσκοπήσεις.

Αν και ο 56χρονος Ζέντερ δεν το παραδέχεται επίσημα, θα ήθελε στο άμεσο μέλλον να γίνει ο υποψήφιος της γερμανικής Δεξιάς για την καγκελαρία.

Προς το παρόν επαναπαύεται στον πρωθυπουργικό θώκο στο νότιο γερμανικό κρατίδιο και στην αρχηγία του μικρού κόμματος των Χριστιανοκοινωνιστών.

Όχι όμως και σε… δάφνες.

Εκ πρώτης όψης η επανεκλογή του ήταν μια τυπική διαδικασία, παρά την πύρρειο νίκη του στις πρόσφατες εκλογές.

Είχε ήδη εξασφαλίσει ανανέωση της συνεργασίας του CSU με το δεξιό λαϊκιστικό κόμμα «Ελεύθεροι Ψηφοφόροι» για τον σχηματισμό κυβέρνησης στο Μόναχο.

Ως εκ τούτου η μυστική ψηφοφορία στο βαυαρικό κοινοβούλιο, την Τρίτη, δεν έκρυβε εκπλήξεις.

Σε σύνολο 198 ψηφισάντων, ο Ζέντερ πήρε 120 ψήφους, δύο λιγότερες από το σύνολο των εδρών του κυβερνητικού συνασπισμού.

Τον καταψήφισαν 76 βουλευτές. Δύο απείχαν.

«Θα κάνουμε τα πάντα για να διασφαλίσουμε ότι η Βαυαρία θα διατηρήσει τον δημοκρατικό σύγχρονο χαρακτήρα της», διακήρυξε στην ομιλία του ο Ζέντερ.

«Βρισκόμαστε σε δύσκολους καιρούς», προσέθεσε, καλώντας σε συστράτευση τις δημοκρατικές δυνάμεις, καθώς η ακροδεξιά «Εναλλακτική για τη Γερμανία-AfD» αλώνει τώρα και τη δυτική Γερμανία.

Στις εκλογές στη Βαυαρία, αναδείχθηκε τρίτη εκλογική δύναμη.

Όμως η μεγαλύτερη σε αυτή τη φάση απειλή για το πολιτικό «άστρο» του Ζέντερ βρίσκεται πολύ πιο κοντά του.

«Πολιτικός οπορτουνιστής»

Αυτή είναι η τρίτη πρωθυπουργική θητεία στη Βαυαρία για τον αρχηγό των Χριστιανοκοινωνιστών.

Η πρώτη έγινε όχι με απευθείας εκλογές, αλλά μέσω αντικατάστασης του προκατόχου του στο αξίωμα και στην κομματική ηγεσία, Χορστ Ζεεχόφερ.

Όταν ο τελευταίος μεταπήδησε το 2018 στο τότε υπουργικό συμβούλιο της καγκελαρίου Μέρκελ, ως ομοσπονδιακός υπουργός Εσωτερικών, οι βουλευτές του κυβερνώντος CSU επέλεξαν τον Ζέντερ ως διάδοχό του.

Υπό την ηγεσία του, ωστόσο, οι Χριστιανοκοινωνιστές έχουν «κολλήσει» στο 37% -από 60% που εξασφάλιζαν στο παρελθόν στη Βαυαρία- και σε μια τοπική συμμαχία με τους «Ελεύθερους Ψηφοφόρους».

Πολλοί τους χαρακτηρίζουν «AfD light».

Σε αντίθεση δε με το CSU, οι μικροί κυβερνητικοί εταίροι του κατάφεραν να αυξήσουν τη δύναμή τους κοντά στο 16%, κερδίζοντας πάνω από τέσσερις μονάδες σε σχέση με το 2018.

Αυτό, δε, παρά το γεγονός ότι προεκλογικά ο αρχηγός τους, Χούμπερτ Αϊβάνγκερ -τότε αναπληρωτής πρωθυπουργός και υπουργός Οικονομίας της Βαυαρίας- κατηγορήθηκε για αντισημιτισμό.

Αποκαλύφθηκε ότι στην εφηβεία του μοίραζε φυλλάδια με ναζιστικές απόψεις και κουβαλούσε πάντοτε στην τσάντα του το βιβλίο του Αδόλφου Χίλτερ «Ο Αγών μου».

Ο ίδιος διαβεβαίωσε ότι δεν είναι αντισημίτης και αρνήθηκε ότι ήταν αυτός που έγραφε τα ναζιστικά φυλλάδια. Την ευθύνη ανέλαβε τελικά ο αδελφός του.

Παρά τον σάλο, ο Ζέντερ δεν τα «έσπασε» με τον Αϊβάνγκερ.

Στον γερμανικό Τύπο γράφτηκε ότι φοβήθηκε το πολιτικό κόστος, καθώς οι ψηφοφόροι στη Γερμανία στρέφονται όλο και πιο δεξιά.

Τώρα, μετά τη νέα μετεκλογική συμφωνία συνεργασίας, οι «Ελεύθεροι Ψηφοφόροι» ανακοίνωσαν ότι θα έχουν πέντε υπουργεία στη νέα κυβέρνηση.

Μεταξύ αυτών θα είναι και το Οικονομίας, στο οποίο αναμένεται να παραμείνει ο Χούμπερτ Αϊβάνγκερ.

Πολλοί τώρα αναμένουν με ενδιαφέρον την επίσημη ανακοίνωση της σύνθεσης της νέας βαυαρικής κυβέρνησης, τις ισορροπίες που θα κρατηθούν με τον Αϊβάνγκερ και το πώς αυτή η νέα συνεργασία θα μπορούσε να επηρεάσει την εικόνα του Ζέντερ.

Ενός πολιτικού, που η εφημερίδα Frankfurter Allgemeine Zeitung έχει χαρακτηρίσει «οπορτουνιστή» και ο βιογράφος του, δημοσιογράφος της Süddeutsche Zeitung, Ρομάν Ντάινιγκερ αποκαλεί «ταυτόχρονα έξυπνο και ξεδιάντροπο».

Διλήμματα στη δεξιά «πολυκατοικία»

Για πολλούς παραμένει απορίας άξιο πώς ο Μάρκους Ζέντερ καταφέρνει -παρά τα χειρότερα αποτελέσματα που έχει φέρει στην ιστορία του CSU- να παραμένει στην κορυφή.

Και όχι μόνο στη Βαυαρία.

Είναι από τους πιο δημοφιλείς πολιτικούς στη Γερμανία.

Πρόσφατα ήταν ξανά μπροστά από τον νυν αρχηγό των Χριστιανοδημοκρατών, Φρίντριχ Μερτς.

Ο τελευταίος αναμένεται να κάνει ό,τι περνά από το χέρι του για να είναι ο υποψήφιος καγκελάριος της Χριστιανικής Ένωσης στις ομοσπονδιακές εκλογές του 2025.

Όμως πολλά θα εξαρτηθούν από τις πολιτικές και εκλογικές εξελίξεις των προσεχών μηνών.

Η τρικομματική ομοσπονδιακή κυβέρνηση υπό τον Σοσιαλδημοκράτη Όλαφ Σολτς βυθίζεται στον διχασμό, εισπράττοντας τη δυσαρέσκεια της κοινής γνώμης.

Το AfD -σταθερά πια δεύτερο στις δημοσκοπήσεις- ετοιμάζεται πυρετωδώς για τις ευρωεκλογές του Ιουνίου και για τις τοπικές εκλογές στη Σαξονία, στη Θουριγγία και στο Βρανδεμβούργο εντός του 2024.

Στο δεξιό «στρατόπεδο» εν τω μεταξύ επικρατεί γκρίνια για τον Μερτς, που ανέλαβε τα ηνία του CDU στις αρχές του 2022.

Όχι ιδιαίτερα χαρισματικός, αποκτά ολοένα και μεγαλύτερη ροπή προς τον (ακρο)δεξιό λαϊκισμό.

Δεν είναι λίγες οι φορές που με τις δηλώσεις του έχει ξεσηκώσει σάλο.

Τον μεγαλύτερο τον προκάλεσε με τις πρόσφατες αμφιταλαντεύσεις του για το -αδιανόητο για τα κόμματα του δημοκρατικού «τόξου»- ενδεχόμενο σύμπραξης με το AfD σε τοπικό επίπεδο.

«Με ένα τόσο ισχυρό AfD, χρειάζεται επίσης ένας πολύ ισχυρός πρωθυπουργός», δήλωσε σιβυλλικά ο Ζέντερ μετά τη νίκη του στη Βαυαρία.

Βολικά άφησε εκτός συζήτησης το γεγονός ότι ο ίδιος συγκυβερνά με ένα κόμμα της λαϊκιστικής δεξιάς.

Όμως η γερμανική αξιωματική αντιπολίτευση δεν δείχνει να έχει πολλές διαθέσιμες επιλογές για το 2025.

Η κούρσα είναι ουσιαστικά ορθάνοιχτη.

Τηρώντας στάση αναμονής και για τις εξελίξεις στο CDU, ο Ζέντερ υποστηρίζει ότι δεν τον απασχολεί μια υποψηφιότητα για την καγκελαρία.

Λίγοι τον πιστεύουν.