Χέρτζι Χαλεβί: Ο αρχηγός του επιτελείου των Ισραηλινών Αμυντικών Δυνάμεων που πολεμούν στη Γάζα

Δεν χωρεί αμφιβολία ότι  η θέση του αρχηγού του επιτελείου των Ισραηλινών Αμυντικών Δυνάμεων (IDF) είναι μια «καυτή καρέκλα». Ο στρατηγός Χέρτζι Χαλεβί, που ανέλαβε το νευραλγικής σημασίας πόστο τον περασμένο Ιανουάριο, είχε πριν από την κτηνώδη επίθεση της Χαμάς στη Γάζα να συμβιβάσει τα ασυμβίβαστα ανάμεσα σε μια ακροδεξιά κυβέρνηση συνασπισμού και μια σημαντική μερίδα εφέδρων, που απειλούσαν να μην υπηρετήσουν, αν περνούσε η περιβόητη δικαστική μεταρρύθμιση με στόχο την αποδυνάμωση του Ανώτατου Δικαστηρίου στη χώρα που δεν διαθέτει γραπτό σύνταγμα.

Η 7η Οκτωβρίου με τη μαζική δολοφονία 1.400 Ισραηλινών και τη σύλληψη πάνω από 200 ομήρων κατέστησε τα παραπάνω χθεσινά νέα και έφερε τον Χαλεβί στην πρώτη γραμμή του πολέμου του Ισραήλ στη Γάζα, ο οποίος με την αγριότητα του τις τελευταίες τέσσερις εβδομάδες και τα 10.000 θύματα που έχει ήδη προκαλέσει, ανάμεσα τους πάνω από 4.000 παιδιά, έχει πυροδοτήσει διαμαρτυρίες σε πολλές χώρες του κόσμου. Μέσα σε όλα το Γραφείο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ αναφέρει ότι το Ισραήλ ενδέχεται να διέπραξε έγκλημα πολέμου, όταν έπληξε τον προσφυγικό καταυλισμό Τζαμπάλια, ενώ ένας υπουργός της κυβέρνησης του Μπενιαμίν Νετανιάχου πήγε ένα βήμα παραπάνω και έκανε λόγο για πιθανή χρήση πυρηνικών όπλων εναντίον της Γάζας. Παρότι τέθηκε σε διαθεσιμότητα, η επικινδυνότητα αυτού που είπε δεν ξεχάστηκε από κανέναν.

Στρατωτική καριέρα μεγάλων αξιώσεων

Ο Χαλεβί θεωρείται στο Ισραήλ ένας στρατηγός που πρεσβεύει τα νομικά και ηθικά στάνταρ στην διεξαγωγή πολέμου. Ποια είναι όμως η πορεία του μέχρι σήμερα και πως μπορεί αυτή να επηρεάσει τη συνέχιση του;  Ο σημερινός αρχηγός του επιτελείου των Ισραηλινών Αμυντικών Δυνάμεων γεννήθηκε το 1967 στην Ιερουσαλήμ και πήρε το όνομά του από τον θείο του, ο οποίος είχε σκοτωθεί λίγους μήνες νωρίτερα στον πόλεμο των Έξι Ημερών. Η οικογένεια της μητέρας του ζούσε στην πόλη για 14 ολόκληρες γενιές, ενώ οι παππούδες του από την πλευρά του πατέρα του μετανάστευσαν από τη Ρωσία. Ο πατέρας του πατέρα του ήταν μέλος της Irgun, μιας σιωνιστικής παραστρατιωτικής ομάδας, που δραστηριοποιήθηκε στα χρόνια που προηγήθηκαν της ίδρυσης του Ισραήλ, γράφει ο Economist.

Ο στρατηγός ξεκίνησε την θητεία στον στρατό σε ηλικία 18 ετών, ως αλεξιπτωτιστής, και συνέχισε την εκπαίδευση του για να γίνει αξιωματικός δύο χρόνια αργότερα. Κατά τα πρώτα χρόνια της καριέρας του βρέθηκε απέναντι στη Χεζμπολάχ, τη σιιτική ακραία ισλαμική παραστρατιωτική ομάδα στο νότιο Λίβανο που ανταλλάσσει τώρα πυρά με το Ισραήλ και εντάχθηκε στη Σαγιερέτ Ματκάλ (Sayeret Matkal), μια μονάδα ειδικών δυνάμεων που διεξήγαγε μυστικές επιχειρήσεις βαθιά μέσα στις αραβικές χώρες, τη διοίκηση της οποίας και ανέλαβε λίγο αργότερα. Ακολούθησε η θέση του επικεφαλής ταξιαρχίας στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη, και η ηγεσία της ομάδας των αλεξιπτωτιστών, που το 2009 πραγματοποίησαν χερσαία επίθεση στις πόλεις βόρεια της Γάζας, όπου η IDF μάχεται και πάλι σήμερα.

Πόλεμος και διλλήματα

Ως διοικητής της Μεραρχίας Γαλιλαίας (Galilee Division) από το 2011 ο στρατηγός Χαλεβί ηγήθηκε της IDF στα σύνορα με τον Λίβανο, πριν διοριστεί επικεφαλής της στρατιωτικής υπηρεσίας πληροφοριών το 2014 και της Νότιας Διοίκησης από το 2018, με αρμοδιότητα την αποτροπή της Χαμάς. Μετά την εμπειρία του στον πόλεμο της Γάζας το 2008-09, στη διάρκεια του οποίου έχασαν τη ζωή τους εκατοντάδες Παλαιστίνιοι πολίτες, ο ίδιος έγινε ένας ειλικρινής υποστηρικτής της νόμιμης και ηθικής διεξαγωγής του πολέμου. Σε διάλεξή του το 2009 επέκρινε άλλους Ισραηλινούς διοικητές στα πεδία των μαχών για την αποτυχία τους να θέσουν «ηθικά πρότυπα» για τους στρατιώτες που πολεμούν σε αστικές περιοχές με πολλούς αμάχους παρόντες. «Ένας στρατιώτης δεν μπορεί να πάει στη μάχη με ένα βιβλίο με νόμους», είπε χαρακτηριστικά, αλλά οι διοικητές έχουν την ευθύνη να διασφαλίσουν ότι τηρούνται τα ηθικά και νομικά στάνταρ.

Σήμερα οι Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις έχουν προχωρήσει πιο βαθιά από το 2009 και το 2014 στη Λωρίδα της Γάζας και η Χαμάς είναι καλύτερα προετοιμασμένη με τούνελ και τακτικές ασύμμετρου πολέμου να τις αντιμετωπίσει που σημαίνει ότι ο τελικός φόρος αίματος θα είναι πολύ βαρύς. Η έννοια του ηθικού και νομικού πολέμου δοκιμάζεται στα όρια και ο Χαλεβί, που ήταν ο πρώτος ανώτατος αξιωματούχος του Ισραήλ που ανέλαβε την ευθύνη της αποτυχίας των μυστικών και άλλων υπηρεσιών του να πληροφορηθούν και να εμποδίσουν την επίθεση της Χαμάς, η οποία αποτέλεσε την αρχή του νέου πολέμου στη Μέση Ανατολή, εκτιμάται ότι θα υποβάλλει την παραίτηση του στο άμεσο μέλλον. Αφού πρώτα όμως πολεμήσει τον τελευταίο του πόλεμο, γράφει το βρετανικό περιοδικό.