Το μυστικό του Ιράν για να αποφύγει τις αμερικανικές κυρώσεις

Στις 3 Νοεμβρίου, η Βουλή των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ ενέκρινε νομοσχέδιο για την ενίσχυση των κυρώσεων στις ιρανικές εξαγωγές πετρελαίου. Συγκεκριμένα, ο νόμος επιδιώκει να επεκτείνει τις κυρώσεις σε λιμάνια και διυλιστήρια που επεξεργάζονται αργό πετρέλαιο που προέρχεται από την Ισλαμική Δημοκρατία. Αυτό έχει σκοπό να χτυπήσει την οικονομία ενός βασικού συμμάχου της Χαμάς στη μέση του πολέμου με το Ισραήλ. Ωστόσο, προς το παρόν η Τεχεράνη καταφέρνει να αποφύγει τους περιορισμούς του Λευκού Οίκου χάρη στη βοήθεια της Κίνας, του μεγαλύτερου αγοραστή ιρανικού «μαύρου χρυσού» στον κόσμο.

Η Κίνα αγόρασε κατά μέσο όρο 1,05 εκατομμύρια βαρέλια ιρανικού πετρελαίου καθημερινά από τον Ιανουάριο έως τον Οκτώβριο του τρέχοντος έτους, σύμφωνα με στοιχεία της Vortex που επικαλείται το Reuters. Αυτό είναι 60% περισσότερο από το 2017, όταν επιτεύχθηκε το ρεκόρ αγοράς αργού πετρελαίου από το Ιράν από την ασιατική χώρα.

Η αύξηση είναι σημαντική, αφού τον περασμένο Οκτώβριο εκτιμάται ότι οι εισαγωγές της Κίνας έφτασαν τα 1,45 εκατ. βαρέλια πετρελαίου την ημέρα, αριθμός ρεκόρ για ένα μήνα.

Ταυτόχρονα, εκτιμάται ότι το Ιράν εξήγαγε, τον περασμένο Οκτώβριο, συνολικά 3,17 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου την ημέρα, τον υψηλότερο όγκο εξαγωγών «μαύρου χρυσού» από το 2018, έτος κατά το οποίο η κυβέρνηση Τραμπ αποκατέστησε τις κυρώσεις στο καθεστώς του Αλί Χαμενεΐ.

Δηλαδή, το πετρέλαιο που έχει παραχθεί από το Ιράν διαρρέει, με το μεγαλύτερο μέρος της ροής να καταλήγει στην Κίνα. Το ερώτημα είναι να γνωρίζουμε πώς η Τεχεράνη είναι σε θέση να διανείμει τόσο πολύ αργό πετρέλαιο και πώς ο «μαύρος χρυσός» φτάνει στην Κίνα.

Για το σκοπό αυτό, θα πρέπει να σημειωθεί ότι το Ιράν διαθέτει έναν στόλο πλοίων «φάντασμα» που κρύβουν την ιδιοκτησία τους και παρακολουθούν τις κινήσεις τους για να αποφύγουν τον εντοπισμό, με αποτέλεσμα να μπορούν να μεταφέρουν το εγκεκριμένο αργό πετρέλαιο. Πολλοί από αυτούς διασχίζουν το στενό της Malacca, μεταξύ Μαλαισίας και Σιγκαπούρης, για να αποκτήσουν πρόσβαση στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας, έτσι το ίχνος τους είναι και πάλι αντιληπτό από δορυφορικά ραντάρ, μέχρι να φτάσουν στα λιμάνια της Shandong. Αυτή η κινεζική επαρχία συγκεντρώνει το 70% της συνολικής ικανότητας διύλισης αργού πετρελαίου της ασιατικής χώρας.

Στην πραγματικότητα, πολλές «τσαγιέρες» βρίσκονται στο Shandong: μικρότερα διυλιστήρια από εκείνα μεγάλων εταιρειών, όπως η Sinopec. Οι εταιρείες που ελέγχουν αυτές τις «τσαγιέρες» είναι αυτές που αγοράζουν ιρανικό αργό πετρέλαιο, καθώς οι δραστηριότητές τους δεν είναι εύκολα ανιχνεύσιμες καθώς έχουν πολύ μικρό αντίκτυπο στο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα και δεν συνεργάζονται με δυτικές εταιρείες τεχνολογίας. Ο κύριος λόγος για τον οποίο αυτές οι εταιρείες επιλέγουν το ιρανικό αργό πετρέλαιο είναι η τιμή του, καθώς ο μαύρος χρυσός της Τεχεράνης είναι φθηνός και καλής ποιότητας: από αυτή την άποψη, η Wall Street Journal ανέφερε τον περασμένο Ιούλιο ότι το Ιράν προσέφερε έκπτωση 30 δολάρια το βαρέλι.

Πρόκειται για μια κίνηση πολύ παρόμοια με αυτή της Ρωσίας, της οποίας οι εταιρείες πετρελαίου μείωσαν τις τιμές για να μπορέσουν να αποφύγουν τις δυτικές κυρώσεις, καταφέρνοντας να αυξήσουν τον όγκο των εξαγωγών σε χώρες όπως η Ινδία ή η Κίνα. Ομοίως, ρωσικό αργό πετρέλαιο έχει επίσης μεταφερθεί με ιρανικά πλοία-φαντάσματα, τα οποία κάλυψαν την έλλειψη πλοίων που είναι απαραίτητα για τη διανομή του φορτίου, λόγω της αδυναμίας ελλιμενισμού σε δυτικά λιμάνια και της συνεργασίας με άλλες ναυτιλιακές εταιρείες που είναι εγκατεστημένες εκεί.