Henry Diltz – Ο φωτογράφος του Woodstock, στα 85 του, συνεχίζει να ζουμάρει στους μεγαλύτερους ρόκερς

Στα 85 του χρόνια, ο Henry Diltz είναι ένας από τους τελευταίους μεγάλους ροκ φωτογράφους που ζουν (και εργάζονται) ακόμα.

Μπορεί να μην είναι ο μόνος άνθρωπος που βρέθηκε στο West Point (Στρατιωτική Ακαδημία) όσο και στο Woodstock, αλλά είναι ο μόνος που έχει τραβήξει φωτογραφίες του Neil Young να παίζει για Γαλάγους (μικρά, νυχτόβια πρωτεύοντα θηλαστικά).

«Ένα απόγευμα Παρασκευής τον Αύγουστο, μετά από περισσότερες από οκτώ δεκαετίες άγριας και απίθανης ζωής, ο Diltz μιλούσε στο τηλέφωνο στην κουζίνα του στο Βόρειο Χόλιγουντ της Καλιφόρνιας, κανονίζοντας να φωτογραφίσει κάποιους φίλους μουσικούς: Tους soft-rockers της δεκαετίας του ’70, τους America, οι οποίοι έπαιζαν την επόμενη νύχτα» γράφει ο Alex Pappademas στους New York Times.

Δείτε το βίντεο 

Θα ροκάρει μέχρι τέλους

Ο Diltz δεν ήταν ο πρώτος από τους μεγάλους φωτογράφους του rock ‘n’ roll. Αν τον ρωτήσετε, θα αναφερθεί σε επαγγελματίες προγόνους του, όπως ο Jim Marshall, ο οποίος επίσης τράβηξε καθοριστικές εικόνες της ροκ εποχής – ο Hendrix αφήνει μια χορδή να χτυπήσει, ο Dylan κλωτσάει ένα λάστιχο, ο Johnny Cash πετάει το πουλί.

Αλλά δεδομένου ότι ο Marshall πέθανε το 2010, ο 85χρονος Diltz -που πήρε για πρώτη φορά μια φωτογραφική μηχανή στα χέρια του πριν από 57 χρόνια- μπορεί να είναι ο παλαιότερος από τους μεγάλους ροκ φωτογράφους που ζουν ακόμη. Σίγουρα είναι ο γηραιότερος που εξακολουθεί να εργάζεται.

Ο Diltz είναι δομημένος, με γκρίζα αλογοουρά, και μοιάζει σε μεγάλη ηλικία με τον ηθοποιό Seymour Cassel, βασικό συνεργάτη του John Cassavetes. Κοιμάται τη νύχτα ακούγοντας τον George Noory στο «Coast to Coast AM» να ραπάρει. Το πρωί κάνει μια σειρά από ασκήσεις αφύπνισης των τσάκρα και αφιερώνει λίγα λεπτά για να χαιρετήσει, μέσα στο μυαλό του, κάποιους από τους ανθρώπους που έχει γνωρίσει και έχουν περάσει στην άλλη πλευρά.

Έχει χάσει πολλούς διάσημους φίλους του όπως ο Dan Fogelberg, και ο David Cassidy, τον οποίο γνώρισε στο πλατό του «The Partridge Family» και περιόδευσε μαζί του για χρόνια

Από το προφίλ του Henry Diltz στο Instagram 

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη Henry Diltz (@henrydiltz)

Αυτοί που πέρασαν στην άλλη πλευρά

Έχει χάσει πολλούς διάσημους φίλους του όπως ο Dan Fogelberg, και ο David Cassidy, τον οποίο γνώρισε στο πλατό του «The Partridge Family» και περιόδευσε μαζί του για χρόνια. Η σύζυγός του, Elizabeth Joy Grand, πέθανε το 2001. Μια φίλη του για σχεδόν 20 χρόνια πέθανε πριν από λίγο καιρό.

Είναι οι τυχεροί, κατά την άποψη του Diltz. Τις προάλλες κάποιος του τηλεφώνησε και του είπε τα νέα για τον Ρόμπι Ρόμπερτσον. Ωραία, είπε ο Diltz – τα κατάφερε. «Το πάρτι είναι στην άλλη πλευρά», του αρέσει να λέει. Εμείς οι υπόλοιποι, που έχουμε κολλήσει εδώ πέρα, τα έχουμε βρει σκούρα.

Ένας άλλος παλιός φίλος, ο David Crosby, πέθανε τον Ιανουάριο. Μπορείτε να τον δείτε, ωστόσο, ζωντανό, να τραγουδάει και να χαζολογάει, μερικές φορές ντυμένος σαν καουμπόι ή σαν Horatio Hornblower, σε κάθε σελίδα του νέου βιβλίου του Diltz με τίτλο «CSN&Y: Love the One You’re With», το οποίο συγκεντρώνει τις καλύτερες από τις αμέτρητες φωτογραφίες που τράβηξε ο Diltz από τον Crosby και τους φίλους του, από τα τέλη της δεκαετίας του ’60 μέχρι σήμερα.

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη Henry Diltz (@henrydiltz)

Η σύζυγός του, Elizabeth Joy Grand, πέθανε το 2001. Μια φίλη του για σχεδόν 20 χρόνια πέθανε πριν από λίγο καιρό

Τα χρόνια της αντικουλτούρας

Το βιβλίο είναι η οπτική ιστορία ενός συγκροτήματος, ένα ντοκουμέντο της δεκαετίας του ’60 και των μακρών επακόλουθών της, και μια καταγραφή των χρόνων υπηρεσίας του ίδιου του Diltz στην πρώτη γραμμή της αντικουλτούρας, η οποία ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του ’60, στη στρατιωτική ακαδημία.

Ποτέ δεν σχεδίαζε να πάει στο West Point, αλλά ως γιος ενός αποθανόντος βετεράνου, μπορούσε να φοιτήσει χωρίς υποψηφιότητα από το Κογκρέσο. Δεν το μίσησε εκεί- του άρεσε η μεγαλοπρέπεια, το τελετουργικό. «Αλλά ανήκα στο Columbia Record Club» είπε «και άκουγα τον Pete Seeger».

Μετά από ένα χρόνο βγήκε και αγόρασε ένα μπάντζο. Μέχρι το 1966 ήταν ένας περιοδεύων φολκίστας. Ένα πρωί μετά από μια συναυλία στο κολέγιο του Λάνσινγκ, στο Μισισιπή, αυτός και το συγκρότημά του, το Modern Folk Quartet, έφυγαν από το τροχόσπιτό τους και μπήκαν σε ένα κατάστημα μεταχειρισμένων ειδών. Ο μουσικός σύντροφος του Diltz στο συγκρότημα Cyrus Faryar αγόρασε μια φτηνή, ιαπωνική φωτογραφική μηχανή. Μέχρι σήμερα ο Diltz δεν είναι απόλυτα σίγουρος γιατί έκανε το ίδιο. Μερικές φορές αναρωτιέται πώς θα είχε εξελιχθεί η ζωή του αν αντί για τη φωτογραφική μηχανή είχε αγοράσει μια κούπα για καφέ.

Ρολά φιλμ Kodak σε κίτρινα κουτιά

Στο επόμενο μίνι μάρκετ, η Faryar βγήκε με ρολά φιλμ Kodak σε κίτρινα κουτιά, έδειξε στον Diltz τις οδηγίες στο πίσω μέρος, πώς να ρυθμίσει την ταχύτητα κλείστρου. «Έλεγε ‘Ηλιακό φως: 250 στις 8’», είπε ο Diltz. «Και αυτό ήταν το φωτογραφικό μου σχολείο, αυτό το κουτί της Kodak».

Επιστρέφοντας στο σπίτι του στο Λος Άντζελες, ο Diltz εμφάνισε τα πρώτα του ρολά φιλμ και συνειδητοποίησε ότι είχε τραβήξει διαφάνειες. Αυτός και η μπάντα κάλεσαν όλους τους φίλους τους από το Λος Άντζελες και φόρτωσαν έναν προτζέκτορα.

«Η πρώτη διαφάνεια χτύπησε τον τοίχο – ήταν ο μπασίστας μας, που ανατίναζε τη χάρτινη θήκη του μπάσου του, στην έρημο με δυναμιτάκι» είπε ο Diltz.

«Αυτό ήταν που με κόλλησε» συνέχισε. «Από τότε έγινα φωτογράφος. Εκείνο το πρώτο slide που χτύπησε στον τοίχο, το δυναμιτάκι που έλαμπε στο σκοτάδι και οι μαστουρωμένοι χίπηδες φίλοι μου έλεγαν, ‘Ουάου’».

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη Henry Diltz (@henrydiltz)

Ο μουσικός σύντροφος του Diltz στο συγκρότημα Cyrus Faryar αγόρασε μια φτηνή, ιαπωνική φωτογραφική μηχανή. Μέχρι σήμερα ο Diltz δεν είναι απόλυτα σίγουρος γιατί έκανε το ίδιο

Ποτέ δεν φαντάστηκε ότι θα έκανε καριέρα με αυτό

Ο Diltz θα μεταπηδήσει τελικά σε ψηφιακές φωτογραφικές μηχανές γύρω στο 2005- πριν από αυτό, εκτός αν κάποιο συγκρότημα ή εταιρεία ήθελε μια ασπρόμαυρη φωτογραφία, το μόνο που τραβούσε ήταν διαφάνειες.

Στο σπίτι του, το αρχείο – περίπου το μισό της μη ψηφιακής παραγωγής του Diltz – καταλαμβάνει έναν ολόκληρο τοίχο του σαλονιού, με κλειδωμένα πλαστικά κουτιά διαφανειών στοιβαγμένα σε ξύλινα ράφια, σημαδεμένα με τυπωμένες ετικέτες ή χειρόγραφη κολλητική ταινία και περίπου αλφαβητικά ταξινομημένα: «Έλβις Κοστέλο» και «Φιλ Κόλινς» είναι δίπλα δίπλα.

Ποτέ δεν φαντάστηκε ότι θα έκανε καριέρα με αυτό. Η δεκαετία του ’60 άνθισε γύρω του και εκείνος έφερε τη φωτογραφική του μηχανή. Ο κόσμος τον κοίταζε και έβλεπε έναν συνάδελφο μουσικό να φωτογραφίζει. Τα ναρκωτικά βοήθησαν – ήταν μια μυστική χειραψία, ένας σύντομος δρόμος προς την εμπιστοσύνη. (Χρόνια αργότερα, ο Diltz κοίταξε έναν τοίχο με τις φωτογραφίες του, αναρωτήθηκε με ποιους από τους εικονιζόμενους είχε καπνίσει χόρτο και συνειδητοποίησε ότι ήταν «με όλους, εκτός από τον Donny Osmond και τον Michael Jackson»).

«Ήμουν περίεργος για τους ανθρώπους»

Το αρχείο του είναι το προϊόν σχεδόν έξι δεκαετιών τρελής παρέας: Σε συναυλίες στα παρασκήνια ή στο pit, σε hippie-pad πάρτι στο Laurel Canyon, σε green rooms στα παρασκήνια, σε στούντιο ηχογράφησης, όπου χρονομετρούσε το κλικ του κλείστρου του με το kick drum, ώστε η μπάντα να μην το καταλάβει και να τον πετάξει έξω επειδή χάλασε το vibe.

Είχε σπουδάσει ψυχολογία. «Ήμουν περίεργος για τους ανθρώπους» είπε ο Diltz. «Όταν πήρα μια φωτογραφική μηχανή, σκέφτηκα: «Ω, εντάξει – τώρα μπορώ να παρακολουθώ τους ανθρώπους»».

Η μυστικότητα που απαιτούσε η προσέγγισή του ήταν φυσική γι’ αυτόν. Πιστεύει ότι ίσως οφείλεται στο ότι το κινεζικό ζώδιο του είναι η τίγρη. Κάποιος του είπε κάποτε ότι οι άνθρωποι που γεννιούνται το έτος της τίγρης είναι κοινωνικοί, αλλά και μοναχικοί. Ότι τους αρέσει να κάθονται σε έναν γκρεμό και να παρακολουθούν τα άλλα ζώα.

«Έτσι, τώρα λέω ότι είμαι τίγρης» λέει ο Diltz. «Κρύβομαι στους θάμνους και παρακολουθώ τα άλλα ζώα».

Ο Burden χρειαζόταν έναν φωτογράφο- είδε τον Diltz στο πάρκο σε ένα love-in φεστιβάλ, να φωτογραφίζει χίπηδες

Aπό το νέο βιβλίο του Henry Diltz / Photo: YouTube

Τι εποχή κι αυτή, τι ονόματα!

Είχε γνωρίσει τον Στίβεν Στιλς – Κόκορας στο Κινέζικο ωροσκόπιο, Αιγόκερως, επίμονος, μονοσήμαντος-, το 1963, όταν το Modern Folk Quartet έπαιξε στο Village Gate της Νέας Υόρκης. Γνώρισε τον Crosby ένα χρόνο αργότερα και τον Nash λίγα χρόνια μετά, όταν των Mamas and the Papas έφερε το συγκρότημα του Nash, τους Hollies, στο διαμέρισμα του κιθαρίστα των Lovin’ Spoonful, τον Zal Yanovsky, για μαργαρίτες από μπλέντερ.

Τα βρήκαν. Την επόμενη μέρα, κατόπιν αιτήματος του Nash, ο Diltz τράβηξε ένα πορτρέτο των Hollies. Πέντε τύποι με μοντέρνα παλτό, μόνο ο Nash προοριζόταν για το πάνθεον. Προς έκπληξη του Diltz, η εικόνα έγινε το εξώφυλλο του «For Certain Because…», του πέμπτου άλμπουμ των Hollies. Ήταν το πρώτο του πραγματικό εξώφυλλο για άλμπουμ.

Τελικά γνώρισε τον Gary Burden, ο οποίος είχε υπάρξει πεζοναύτης και έγινε αρχιτέκτονας, αλλά δεν είχε σκεφτεί ποτέ την καλλιτεχνική διεύθυνση ως καριέρα, μέχρι που η Elliot, μια από τις πελάτισσές του που ανακαίνισε σπίτια, του ζήτησε να σχεδιάσει ένα εξώφυλλο για το σόλο άλμπουμ της. Ο Burden χρειαζόταν έναν φωτογράφο- είδε τον Diltz στο πάρκο σε ένα love-in φεστιβάλ, να φωτογραφίζει χίπηδες.

Aπό το νέο βιβλίο του Henry Diltz / Photo: YouTube

«Η φωτογραφία και το καλό κάρμα»

Τα επόμενα έξι χρόνια, χρυσά για το ροκ των boomer, έκαναν δεκάδες ακόμα μαζί. Κάθε μαγαζί μεταχειρισμένων δίσκων στην Αμερική είναι ένα μικρό έκθεμα του Henry Diltz. Οι Doors περιφέρονται επιτηδευμένα στο Morrison Hotel. Ένας Τζέιμς Τέιλορ με γλυκό, παιδικό πρόσωπο. Το πρόσωπο του Jackson Browne σε μια θήκη λινάτσας. Ένας σκεπτόμενος Richard Harris, για το «The Yard Went on Forever», το οποίο πιστώνει στον Diltz τη «φωτογραφία και το καλό κάρμα».

Η πιο αισθητικά καθοριστική διασκευή του Diltz ίσως είναι το ομώνυμο ντεμπούτο των Crosby, Stills & Nash. Είναι ο αντίποδας του προκλητικού Johnny Cash του Marshall ή του Hendrix με τη φλεγόμενη κιθάρα του: Mερικοί τύποι με μπότες και τζιν, που κάθονται σε έναν παλιό καναπέ στη βεράντα ενός εγκαταλελειμμένου σπιτιού στην Palm Avenue, λίγο έξω από τη Santa Monica Boulevard.

Σε μια τηλεφωνική συνέντευξη, ο Graham Nash επιβεβαίωσε ότι είχαν επιλέξει την εικόνα ως δήλωση, για το ποιοι ήταν και ποιοι δεν ήταν. «Θέλαμε να είμαστε ανθρώπινα όντα» είπε.

Ο Diltz δεν ήταν σίγουρος ότι είχε την κατάλληλη λήψη – την ίδια μέρα, πήγε το συγκρότημα σε ένα κατάστημα μεταχειρισμένων ρούχων, φωτογραφίζοντάς τους με τις κούκλες. Αυτές οι λήψεις είναι επίσης στο βιβλίο. Είναι εξαιρετικές ροκ εν ρολ φωτογραφίες. Αλλά δεν έχουν αυτό που έχει η φωτογραφία του καναπέ. Μια λάμψη. Κάτι ανεπανάληπτο.

Όταν πήραν στα χέρια τους τις φωτογραφίες, είπε ο Nash, συνειδητοποίησαν ότι κάθονταν με λάθος σειρά – Nash, Stills, Crosby, από αριστερά προς τα δεξιά – και αποφάσισαν να επιστρέψουν για άλλη μια φωτογράφιση.

«Φτάσαμε στο σημείο όπου βρισκόταν το σπίτι» είπε ο Nash «και δεν ήταν εκεί. Είχε ισοπεδωθεί». (Σήμερα, ο χώρος είναι χώρος στάθμευσης).

«Θέλαμε να είμαστε ανθρώπινα όντα»

Πριν το Instagram

Πολλές από τις εικόνες του βιβλίου έχουν μια πρωτο-Instagram-ική οικειότητα. Ο Nash και ο Crosby στο πίσω μέρος μιας λιμουζίνας καθ’ οδόν προς το Big Bear, η Joni Mitchell, φίλης του Nash εκείνη την εποχή, ο Crosby χαζολογάει με μια μικρή με αμερικανική σημαία, ο Nash φιλάει το χέρι της Mitchell. Ένα κλάσμα του δευτερολέπτου αμφιβολίας, εκείνος ψάχνει για την αντίδρασή της. H Mitchell χαμογελά.

*Με στοιχεία από nytimes.com