Κίνα: Ο Σι Τζινπίνγκ ζητά από τις γυναίκες να είναι «καλές σύζυγοι και μητέρες» με όραμα μια πατριαρχική κοινωνία

Το Εθνικό Συνέδριο Γυναικών στην Κίνα, το οποίο σημειωτέον πραγματοποιείται κάθε πέντε χρόνια και πολλές φορές περνά… απαρατήρητο, φέτος είχε την τιμητική του, όχι όμως και ο ρόλος της γυναίκας στην κοινωνία, έτσι τουλάχιστον όπως αποτυπώθηκε από κορυφαίους αξιωματούχους της κυβέρνησης του Σι Τζινπίνγκ.

Για δεκαετίες επαναλαμβάνεται στο συνέδριο η δέσμευση της κυβέρνησης για την ισότητα των φύλων, χρησιμοποιώντας συχνά την τυποποιημένη γλώσσα που εισήγαγε ο Jiang Zemin, ηγέτης της Κίνας, το 1995.

Αλλά στην εναρκτήρια ομιλία του στη φετινή συγκέντρωση, ο αναπληρωτής πρωθυπουργός της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας, Ding Xuexiang παρέλειψε οποιαδήποτε σχετική αναφορά στο ζήτημα. Αντ’ αυτού είχε να δώσει ορισμένες, πολύ συγκεκριμένες συμβουλές στις γυναίκες της χώρας.

«Τις βλέπει όλες ως κινδύνους που πρέπει να ελεγχθούν και ως πόρους που πρέπει να αξιοποιηθούν»

Ο πρόεδρος της Κίνας, Σι Τζινπίνγκ

Όπως επισήμανε θα πρέπει να μελετήσουν τη φιλοσοφία του Σι Τζινπίνγκ, και «να καθιερώσουν μια σωστή αντίληψη για το γάμο και την αγάπη, τον τοκετό και την οικογένεια».

Ο Σι Τζινπίνγκ μίλησε πράγματι για «τη βασική εθνική πολιτική της ισότητας των φύλων» απευθυνόμενος στους επικεφαλής της Παν-Κινεζικής Γυναικείας Ομοσπονδίας, ενός σώματος υπό την ηγεσία του κόμματος, σε άλλη εκδήλωση στις 30 Οκτωβρίου. Αλλά δεν ανέφερε τις γυναίκες στην εργασία ή στην κυβέρνηση και μίλησε για την γονιμότητα και την οικογένεια.

«Θα πρέπει να προωθήσουμε ενεργά έναν νέο τύπο γάμου και παιδικής κουλτούρας» είχε δηλώσει ο κινέζος πρόεδρος, θυμίζοντας σε πολλούς τις συντηρητικές απόψεις του για την κοινωνία.

Στο παρελθόν ο ίδιος είχε μιλήσει ανοιχτά για «καλές συζύγους και μητέρες» και παράλληλα είχε προωθήσει πατριαρχικούς κοινωνικούς κανόνες.

Το δημογραφικό πρόβλημα

Τώρα όμως ο κινέζος πρόεδρος ίσως να έχει και έναν παραπάνω λόγο, να δηλώνει όσα δηλώνει, καθώς η χώρα του πρέπει άμεσα να αντιστρέψει τη δημογραφική μείωση που παρουσιάζει, η οποία είναι πιθανό να λειτουργήσει ως τροχοπέδη στην οικονομική ανάπτυξη.

Για πρώτη φορά από τη δεκαετία του 1960, ο πληθυσμός της χώρας άρχισε να συρρικνώνεται πέρυσι. Η κυβέρνηση προσπαθεί σκληρά να αντιστρέψει αυτή την τάση. Το 2016 εγκατέλειψε την πολιτική δεκαετιών που περιόριζε τα περισσότερα ζευγάρια σε ένα παιδί και το 2021 υιοθέτησε την πολιτική των τριών παιδιών ανά ζευγάρι.

Αντίσταση

Οι νέοι όμως παραμένουν αρνητικοί στην ιδέα του γάμου και της απόκτησης παιδιών. Σύμφωνα με τον Economist, ένας αυξανόμενος αριθμός γυναικών αψηφά τα πρότυπα των φύλων και επιλέγει ανεξάρτητο τρόπο ζωής.

Πολλοί άλλοι, άνδρες και γυναίκες, αγωνίζονται να βρουν δουλειά, πόσο μάλλον να αγοράσουν σπίτι και να δημιουργήσουν οικογένεια. Τα κίνητρα για την απόκτηση παιδιών, όπως τα χρηματικά επιδόματα και οι φορολογικές ελαφρύνσεις, απέτυχαν να πείσουν τα ζευγάρια.

Ο μέσος αριθμός γεννήσεων ανά γυναίκα είναι πολύ μικρότερος από αυτόν που απαιτείται για τη διατήρηση του πληθυσμού. Εν τω μεταξύ, η Κίνα γερνάει ραγδαία, δημιουργώντας ένα τεράστιο βάρος φροντίδας.

Οι γυναίκες της Κίνας, σαφώς και δεν περίμεναν τις δηλώσεις στο Εθνικό Συνέδριο για να συνειδητοποιήσουν ότι η ισότητα των φύλων δεν ενδιαφέρει καθόλου τον Σι Τζινπίνγκ, ο οποίος απ’ όταν ανέλαβε την εξουσία, το 2012, χειροτέρεψε την κατάσταση σταδιακά.

Όλα στον βωμό του «κινεζικού ονείρου»

Ο παγκόσμιος δείκτης έμφυλου χάσματος ο οποίος μετρά την πρόοδο προς την κατεύθυνση της ισότητας μεταξύ ανδρών και γυναικών, κατατάσσει την Κίνα στην 107η θέση μεταξύ 146 χωρών. Το 2012 κατέλαβε την 69η θέση μεταξύ 135 χωρών. Η βαθμολογία της Κίνας έχει μειωθεί σε διάφορους τομείς, όπως το εκπαιδευτικό επίπεδο, η πολιτική ενδυνάμωση και η υγεία.

Άλλες μεγάλες χώρες σημειώνουν χειρότερη βαθμολογία, αλλά η πτώση της Κίνας στην κατάταξη φαίνεται σχεδόν σκόπιμη, αποτέλεσμα μιας προσπάθειας να ωθηθούν οι γυναίκες πίσω στους «παραδοσιακούς» ρόλους.

Υπάρχει κάτι αρκετά κυνικό στο όραμα του κ. Σι, λέει η Olivia Cheung της Σχολής Ανατολικών και Αφρικανικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Λονδίνου.

«Βασικά, ο Σι Τζινπίνγκ βλέπει τις γυναίκες όπως όλους τους άλλους στην Κίνα», λέει, «κυρίως ως κινδύνους που πρέπει να ελεγχθούν και πόρους που πρέπει να αξιοποιηθούν για την επίτευξη του κινεζικού ονείρου».