Η αχίλλειος πτέρνα των μυστικών υπηρεσιών της Δύσης ίσως βρίσκεται στην καρδιά της Ευρώπης

Το να εργάζονται δυτικοί πρώην αξιωματούχοι, όπως πολιτικοί και καγκελάριοι -σαν τον Γκέρχαρντ Σρέντερ- σε σημαντικές θέσεις στη Ρωσία, σίγουρα δεν είναι ένα ευχάριστο φαινόμενο για τα κέντρα της Δύσης. Τα πράγματα όμως γίνονται πολύ πιο σοβαρά, εάν υπηρεσίες πληροφοριών της Δύσης αδυνατούν να διαχειριστούν ζητήματα ασφαλείας, τη στιγμή που η Δύση έχει δαιμονοποιήσει τη Ρωσία και τις υπηρεσίες της.

Σύμφωνα με αποκαλυπτικό ρεπορτάζ του Euobserver, οι μυστικές υπηρεσίες ενός από τους βασικότερους πυρήνες της ΕΕ, αλλά και του ΝΑΤΟ έχει ανησυχήσει την κοινότητα των δυτικών υπηρεσιών για την ανεπάρκειά της σε θέματα ασφαλείας και ελέγχου των στελεχών της.

Ο λόγος για το Μεγάλο Δουκάτο της ΕΕ… το μικροσκοπικό Λουξεμβούργο.

Οι αποκαλύψεις έρχονται σε μια στιγμή που στις Βρυξέλλες πραγαμτοποιείται συνάντηση της Πολιτικής Επιτροπής Πληροφοριών του ΝΑΤΟ και η Επιτροπή Στρατιωτικών Πληροφοριών στο Αρχηγείο του ΝΑΤΟ. Η εκδήλωση που διεξάγεται δύο φορές το χρόνο συγκεντρώνει 75 διευθυντές υπηρεσιών πληροφοριών από τα 31 κράτη μέλη του ΝΑΤΟ για να συζητήσουν την ανταλλαγή πληροφοριών.

Ωστόσο, σύμφωνα με το δημοσίευμα, που επικαλείται ανώνυμες πηγές από δυτικές μυστικές υπηρεσίες, το Λουξεμβούργο φαίνεται να ανησυχεί εδώ και χρόνια για τις κακές υπηρεσίες πληροφοριών που διαθέτει με ένα προσωπικό μόλις 80 ατόμων περίπου, παρουσιάζοντας τρομερές στρεβλώσεις στη διαδικασία στελέχωσης.

Το πρώτο ράπισμα

Το πρόβλημα προέκυψε για πρώτη φορά το 2016, όταν οι αρμόδιες ελεγκτικές υπηρεσίες έχασαν την πρόσβαση στα αστυνομικά αρχεία, καθιστώντας έτσι αδύνατο να διαπιστωθεί εάν οι υποψήφιοι για την Κρατική Υπηρεσία Πληροφοριών του Λουξεμβούργου (SRE).

Το συνδικαλιστικό όργανο της SRE ενημέρωσε το ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες το 2018 για να τους προειδοποιήσει, σε αλληλογραφία που δημοσιοποιήθηκε αργότερα από το κοινοβούλιο του Λουξεμβούργου. Το ΝΑΤΟ απάντησε λέγοντας ότι το Λουξεμβούργο έπρεπε να πληροί τα «ελάχιστα πρότυπα» που κατοχυρώνονται στις συμφωνίες της ΕΕ. «Οι ενέργειες που έγιναν [από το Λουξεμβούργο] δεν υποστηρίζουν το πνεύμα της πολιτικής», δήλωσε αξιωματούχος του ΝΑΤΟ.

«Οι ρωσικές ειδικές υπηρεσίες εκμεταλλεύονται το γεγονός ότι οι ΕΕ και ΝΑΤΟ είναι θεμελιωδώς δυσλειτουργικές δομές»

Αλλά ο αξιωματούχος του ΝΑΤΟ σημείωσε επίσης ότι ο έλεγχος ήταν μέρος εθνικών προνομίων που δεν εμπίπτουν στην αρμοδιότητα του Γραφείου Ασφάλειας του ΝΑΤΟ (NOS).

Τον Ιούνιο του 2022, μάλιστα το συνδικάτο της SRE τόλμησε να ενημερώσει την υπηρεσία πληροφοριών της Λετονίας, ότι το Λουξεμβούργο εξακολουθούσε να τα κάνει θάλασσα! Τότε η SRE απάλλαξε τον επικεφαλής του συνδικάτου, Philippe Schaack, με την αιτιολογία ότι είχε διαρρεύσει εθνικά μυστικά σε ένα μη εξουσιοδοτημένο μέρος.

Ακατάλληλα πρόσωπα έχουν πρόσβαση σε απόρρητα έγγραφα

Άραγε τι συνέπειες θα μπορούσε να έχει μια τέτοια κατάσταση;

Σύμφωνα με τον Euobserver, δύο πρόσφατα κρούσματα Λουξεμβουργιανών αξιωματούχων έθεσαν το ερώτημα αν ήταν οι κατάλληλοι άνθρωποι για το πόστο τους. Ο πρώην πρεσβευτής του Λουξεμβούργου στη Ρωσία, Jean-Claude Knebeler, πήγε το 2020 να εργαστεί ση ρωσική Gazprombank, ενώ ο πρώην υπουργός Άμυνας, Etienne Schneider, προσλήφθηκε το 2020 στη ρωσική επενδυτική εταιρεία Sistema, η οποία αντιμετωπίζει αμερικνανικές κυρώσεις.

Αν και δεν έχουν κατηγορηθεί για διαρροή πληροφοριών, ωστόσο -σύμφωνα με το δημοσίευμα- έχουν πρόσβαση σε απόρρητα δυτικά έγγραφα -κατά την διαβάθμιση του ΝΑΤΟ- ενώ εργάζονται σε ρωσικά πόστα. Αξιωματούχοι δυτικών μυστικών υπηρεσιών θεωρούν πως είτε έχουν κάτι κακό, είτε όχι, αυτό από μόνο του είναι αρκετό ώστε να πλήττει την εμπιστοσύνη ανάμεσα στα μέλη του ΝΑΤΟ.

«Είναι γνωστός τρόπος λειτουργίας των ρωσικών ειδικών υπηρεσιών να χρησιμοποιούν κρατικές εταιρείες για να διαφθείρουν δυτικούς αξιωματούχους», δήλωσε ένας εκπρόσωπος των δυτικών μυστικών υπηρεσιών. «Ποια είναι η διαφορά στο πώς [οι Knebeler και Schneider] μοιράζονται τις πληροφορίες τους; Θα το έκαναν προφορικά — έτσι δεν υπάρχει κανένα ίχνος από αυτά που αναφέρθηκαν», είπε ο αξιωματούχος που διατηρεί την ανωνυμία του.

Ένας εταίρος με κακό ιστορικό

Ωστόσο, το Λουξεμβούργο, απ΄ότι φαίνεται έχει μπει στο στόχαστρο της κριτικής εδώ και χρόνια για αποτυχίες ασφάλειας, καθώς η Δύση βρίσκεται σε πόλεμο με τη ρωσική κατασκοπεία στην Ευρώπη.

Δεν θα ήταν η πρώτη φορά αν το Μεγάλο Δουκάτο έμοιαζε με αδύναμο κρίκο στην ανταλλαγή πληροφοριών της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, σύμφωνα με τον Euobserver. Στη περίοδο του Ψυχρού πολέμου, ο πρεσβευτής του Λουξεμβούργου στο ΝΑΤΟ, Γκι Ντε Μιούζερ, σύμφωνα με Ρώσο πράκτορα που αυτομομόλησε στη CIA, διέρρευσε  δυτικά μυστικά στην ΕΣΣΔ. Παρ΄όλα αυτά παρέμεινε στο πόστο του ενώ, μάλιστα, παρασημοφορήθηκε.

«Αυτοί [το SRE] δεν φαινόταν να γνωρίζουν τον εαυτό τους», λέει ο Βρετανός πρώην αξιωματούχος του ΝΑΤΟ Jamie Shea. Έκτοτε πάντως, σύμφωνα με ορισμένους γνώστες της SRE, το Μεγάλο Δουκάτο εξακολουθεί να απογοητεύει τους δυτικούς συμμάχους, καθώς δεν κάνει τον κατάλληλο έλεγχο των αξιωματούχων προτού τους δώσει άδεια να χειριστούν απόρρητα αρχεία της ΕΕ και του ΝΑΤΟ.

Ο πρώην πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου και πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, παραιτήθηκε το 2013 σε μια αυθαιρεσία που αφορούσε παράνομες υποκλοπές SRE και δωροδοκίες. Και ο πρώην επικεφαλής επιχειρήσεων της SRE, Frank Schneider, είναι διώκεται για τον φερόμενο ρόλο του σε στην υπόθεση κρυπτονομισμάτων Ponzi.

Παρ’ όλα, αυτά οι αρχές του Μεγάλου Δουκάτου επιμένουν ότι «η SRE είναι ένα σεβαστό μέλος της διεθνούς κοινότητας ασφάλειας και, επομένως, συμμετέχει ενεργά στα σχετικά φόρουμ ανταλλαγής πληροφοριών», πρόσθεσαν.

Στρατηγική τοποθεσία για κατασκόπους

Ο ειδικός σε θέματα ασφάλειας στη δεξαμενή σκέψης του Ινστιτούτου Royal United Services (RUSI) στο Λονδίνο και απόστρατος Έντουαρντ Άρνολντ, ανέφερε ότι «το ΝΑΤΟ σίγουρα νοιάζεται για αυτά τα πράγματα [κατάλληλη επαλήθευση και αντικατασκοπεία], ακόμα κι αν δεν διαθέτουν πόρους στο επίπεδο που θα θέλαμε», είπε. Το πρόβλημα του Λουξεμβούργου έμοιαζε με «λόφο» παρά με «βουνό», πρόσθεσε, άλλος ανώτερος αξιωματούχος της ΕΕ.

Ωστόσο, ένας άλλος αξιωματούχος δυτικών μυστικών υπηρεσιών έχει μια άλλη εικόνα, όπως αναφέρει το Euobserber. «Οι ρωσικές ειδικές υπηρεσίες εκμεταλλεύονται το γεγονός ότι οι διεθνείς δομές, όπως η ΕΕ και το ΝΑΤΟ, είναι θεμελιωδώς δυσλειτουργικές όταν πρόκειται για την αντιμετώπιση απειλών πληροφοριών». «Φαίνεται να αναλαμβάνουν δράση μόνο σε μεγάλες υποθέσεις, συνήθως για λόγους δημοσίων σχέσεων», πρόσθεσαν.

Το υποτιθέμενο πρόβλημα ελέγχου του Λουξεμβούργου έρχεται εν μέσω μιας άνευ προηγουμένου δυτικού συναγερμού στην δράση της ρωσικής κατασκοπείας στην Ευρώπη. Η SRE ενημέρωνε τη Λετονία τον Ιούνιο του 2022 την ίδια στιγμή που τα κράτη του ΝΑΤΟ άρχισαν να απελαύνουν εκατοντάδες Ρώσους διπλωμάτες με την αιτιολογία ότι ήταν κατάσκοποι που εργάζονταν υπό κάλυψη.

Το Λουξεμβούργο βρίσκεται σε μικρή απόσταση με αυτοκίνητο από το Βέλγιο, τη Γαλλία, τη Γερμανία και την Ολλανδία, τα οποία βρίσκονται όλα στη «Ζώνη Σένγκεν» της Ευρώπης. Αυτό σημαίνει ότι δεν υπάρχουν συνοριακοί έλεγχοι.

Έτσι, «ένας Ρώσος πράκτορας με έδρα το Λουξεμβούργο θα μπορούσε εύκολα να περάσει τα σύνορα για να συναντήσει τον πληροφοριοδότη ή τον χειριστή του και να επιστρέψει πριν κάποιος καταλάβει ότι έχει φύγει», είπε μια άλλη πηγή των δυτικών μυστικών υπηρεσιών, καταδεικνύοντας τη στρατηγική θέση της μικροσκοπικής χώρας στην κοινότητα των κατασκόπων.