Ένας βήχας και πολλοί άνθρωποι αρχίζουν να πανικοβάλλονται. Φτιάχνουν τσάι, παίρνουν παστίλιες για το λαιμό και επισκέπτονται τον γιατρό. Όμως όταν πρόκειται για ένα σύμπτωμα κάτω από τη μέση… επικρατεί συχνά μια άβολη σιωπή.

Η γερμανική εταιρεία σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων αναφέρει αυξανόμενα κρούσματα ΣΜΝ στη Γερμανία, ιδιαίτερα σύφιλης. «Συνολικά, μπορείς να πει κανείς ότι η σύφιλη αυξάνεται από το 2000. Τότε υπήρχαν 800 κρούσματα, σήμερα είναι πάνω από 8.000», εξηγεί ο Νόρμπερτ Μπρόκμαγιερ, Πρόεδρος της γερμανικής Εταιρίας Σεξουαλικής Υγείας Η σύφιλη εκδηλώνεται με εξανθήματα και, στα τελευταία στάδια, με σοβαρές βλάβες στα όργανα και το νευρικό σύστημα.

Τα κρούσματα ηπατίτιδας Β και σύφιλης αυξάνονται

Το Ινστιτούτο Robert Koch (RKI) κατέγραψε αύξηση των αναφερόμενων περιπτώσεων σύφιλης από 5.330 το 2013 σε 8.309 το 2022 και για ηπατίτιδα Β από 715 σε 16.635 περιπτώσεις. Ο αριθμός των νέων μολύνσεων HIV παρέμεινε σταθερός σε περίπου 1.800 περιπτώσεις ετησίως.

Μια παρόμοια τάση εμφανίζεται στις Ηνωμένες Πολιτείες με τη σύφιλη. Το αμερικανικό κέντρο CDC ανέφερε πρόσφατα μια απότομη αύξηση των περιπτώσεων σύφιλης στα νεογνά. Πάνω από 3.700 μωρά προσβλήθηκαν πέρυσι, δέκα φορές περισσότερα από ό,τι πριν από μια δεκαετία – μία αύξηση 32% από το 2021. Το CDC τονίζει ότι το 90% αυτών των περιπτώσεων θα μπορούσαν να είχαν αποτραπεί μέσω εξετάσεων και θεραπείας των μητέρων κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.

Μεταβαλλόμενη δυναμική των σεξουαλικών επαφών

Ο κίνδυνος μετάδοσης και ο… πειρασμός – ένα έργο του Ιερώνυμου Φρακαστόριο, ασχολήθηκε με τη μεταδοτικότητα της σύφιλης τον 16ο αιώνα [Εικόνα: public domain]

Ο Μπρόκμαγιερ αποδίδει την αύξηση των κρουσμάτων ΣΜΝ στη Γερμανία στην ευκολότερη σύναψη σεξουαλικών επαφών μέσω ψηφιακών μέσων. Αν και η χρήση προφυλακτικού είναι σταθερή, το ποσοστό των ΣΜΝ αυξάνεται μεταξύ των ετεροφυλόφιλων καθώς και των ομοφυλόφιλων και αμφιφυλόφιλων ατόμων. «Μπορεί κανείς να συνάψει σεξουαλικές επαφές ψηφιακά και άρα πιο γρήγορα», εξηγεί ο Μπρόκμαγιερ.

Η Ζίλκε Κλουμπ από τον γερμανικό οργανισμό βοήθειας για φορείς Aids σημειώνει ότι η συχνότητα ορισμένων ΣΜΝ εξαρτάται από την ομάδα αίματος, επηρεάζετε από τη σεξουαλική συμπεριφορά, τον αριθμό των συντρόφων και τη συχνότητα των τεστ. Για παράδειγμα, ο αριθμός των διαγνώσεων HIV στη Γερμανία, ειδικά μεταξύ ομοφυλόφιλων και αμφιφυλόφιλων ανδρών, μειώνεται από το 2007.

Στρατηγικές πρόληψης και προκλήσεις

Απαιτούνται διαφορετικές στρατηγικές για την πρόληψη. Τα προφυλακτικά προσφέρουν μεγάλη προστασία έναντι των ΣΜΝ. Υπάρχει επίσης και η δυνατότητα εμβολιασμού κατά ορισμένων μολύνσεων όπως η ηπατίτιδα Β. Τα άτομα που υποψιάζονται ότι έχουν ΣΜΝ θα πρέπει να υποβληθούν σε εξετάσεις για να αποφευχθεί η εξάπλωση της ασθένειας. Επιπλέον διατείθενται ορισμένα φάρμακα όπως το Doxy-PrEP, ένα αντιβιοτικό που χρησιμοποιείται για την πρόληψη ορισμένων ΣΜΝ, όπως τα χλαμύδια και η σύφιλη, που μπορούν να λάβουν άτομα που έχουν συχνή σεξουαλική επαφή χωρίς προστασία.

Η λεγόμενη προφύλαξη πριν από την έκθεση (PrEP) μπορεί επίσης να ληφθεί για την πρόληψη λοιμώξεων από τον ιό HIV. Ωστόσο, αυτό συχνά σημαίνει ότι δεν χρησιμοποιούνται προφυλακτικά και ο κίνδυνος άλλων ΣΜΝ αυξάνεται και πάλι. Η Ζίλκε Κλουμπ προειδοποιεί κατά της ευρείας χρήσης του Doxy-PrEP, μεταξύ άλλων λόγω του κόστος και των παρενενεργειών.

Ανάγκη για εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση

«Τα περισσότερα ΣΜΝ δεν προκαλούν συμπτώματα, τουλάχιστον το 80% των περιπτώσεων», λέει ο Μπρόκμαγιερ. Ως αποτέλεσμα, πολλοί δεν πηγαίνουν στον γιατρό. Πρακτικές λύσεις, όπως εξετάσεις στο σπίτι για HIV ή κιτ για αυτοσυλλογή δειγμάτων, τα οποία θα πρέπει να είναι προσβάσιμα μέσω ηλεκτρονικών καταστημάτων και υγειονομικών αρχών, είναι πολύ σημαντικές.

Χέρια ασθενή με σύφιλη

Οι παρανοήσεις και οι μύθοι σχετικά με τα ΣΜΝ είναι πολλοί και συχνοί. Ως αποτέλεσμα, πολλοί άνθρωποι εκτιμούν ότι ο προσωπικός τους κίνδυνος να κολλήσουν είναι σημαντικά χαμηλότερος από ό,τι συμβαίνει στην πραγματικότητα. «Αν και η λοίμωξη από χλαμύδια είναι η πιο κοινή βακτηριακή ΣΜΝ στην ομάδα των εφήβων και των νεαρών ενηλίκων, μόνο το 8% των ερωτηθέντων αξιολογούν τον κίνδυνο να κολλήσουν ως πιθανό», τονίζει ο Γιοχάνες Μπρόιερ από το Ομοσπονδιακό Κέντρο Αγωγής Υγείας (BZgA).

Η άρση των ταμπού από τα ΣΜΝ και η ευαισθητοποίηση είναι επομένως απαραίτητη. «Όλοι οι άνθρωποι πρέπει να έχουν τη γνώση και την ευκαιρία να φροντίζουν σωστά τον εαυτό τους και τη σεξουαλική τους υγεία. Αυτό περιλαμβάνει υποστηρικτικές προσφορές για την προαγωγή της υγείας και την πρόληψη.»

Επιμέλεια: Ευθύμης Αγγελούδης

Headlines