Φόβοι για αναστάτωση με τις πτήσεις στις γιορτές – Η έκρηξη αλά σαμπάνια στο ηφαίστειο της Ισλανδίας

Οι φόβοι για μια έκρηξη του ηφαιστείου Fagradalsfjall αυξάνονται κάθε ώρα που περνά, καθώς το μάγμα συσσωρεύεται κάτω από το νότιο τμήμα της Ισλανδίας.

Το ηφαίστειο θα μπορούσε να εκραγεί σαν ένα «κουτάκι αναψυκτικού», δηλώνει ειδικός στο Independent, μόλις δυο 24ωρα, αφότου το Μετεωρολογικό Γραφείο του νησιού κατέγραψε περίπου 800 νέους σεισμούς μέσα σε 15 ώρες.

Να σημειωθεί ότι από τα τέλη Οκτωβρίου, η περιοχή που περιβάλλει την ισλανδική πρωτεύουσα, το Ρέικιαβικ, στα νοτιοδυτικά, παρουσιάζει αύξηση της σεισμικής δραστηριότητας. Αυτό οφείλεται σε έναν υπόγειο ποταμό μάγματος μήκους περίπου 15 χιλιομέτρων που κινείται ανοδικά προς την επιφάνεια της γης.

Η πόλη άδειασε εν αναμονή της έκρηξης

Ο πύρινος αυτός ποταμός «κυλά» κάτω από την Ισλανδία και διατρέχει μέρος του Ατλαντικού Ωκεανού και αντίκτυπος του αναμένεται να είναι σαρωτικός για το Γκρίνταβικ που βρίσκεται πολύ κοντά στη θέση του ρήγματος. Για το λόγο αυτό άλλωστε οι 4.000 κάτοικοι του έχουν διαταχθεί να εγκαταλείψουν τη περιοχή, που πιστεύεται ότι από στιγμή σε στιγμή ίσως και να σβηστεί από τον χάρτη.

Η 46χρονη Άντρια Εϊβερσντοτίρ, κάτοικος του Γκρίνταβικ, δήλωσε στη βρετανική εφημερίδα ότι «όλα φαίνονται εξωπραγματικά. Νιώθω σαν να παίζω σε ταινία τρόμου. Απλώς, περιμένω να ξυπνήσω από αυτόν τον εφιάλτη». Η ίδια ετοιμαζόταν να πάει στο Ρέικιαβικ για να γιορτάσει τα 16α γενέθλια του γιου της, όταν το σπίτι τους άρχισε να τραντάζεται από τους σεισμούς.

«Μερικοί από τους σεισμούς ήταν σαν να περνά πάνω από το σπίτι ένα μεγάλο φορτηγό, ενώ κάποιοι άλλοι ήταν σαν να είχε συγκρουστεί το φορτηγό με το σπίτι. Τα πάντα έτρεμαν. Τα πατώματα ανεβοκατέβαιναν», περιγράφει η ίδια. Η Άντρια Εϊβερσντοτίρ ζήτησε να επιστρέψει για τα πάρει τις γάτες που είχαν αφήσει πίσω τους εκείνη κι η οικογένεια της καθώς και μερικά αντικείμενα, κάτι που της επιτράπηκε από τις αστυνομικές δυνάμεις, οι οποίες είχαν κλείσει τις εισόδους στη μικρή πόλη.

Πανοραμική εικόνα του Γκρίνταβικ, που ερήμωσε από ανθρώπους λόγω της επαπειλούμενης έκρηξης

Ανήσυχοι οι κάτοικοι για την επόμενη μέρα

Ένας άλλος κάτοικος του Γκρίνταβικ, ο 38χρονος Σίγκερ Έβαρσον, επίσης δεν ξέρει αν θα καταφέρει να επιστρέψει στο σπίτι της οικογένειάς του. Ο ίδιος είναι δάσκαλος και είχε σχεδιάσει να συναντήσει τον αδελφό και την κουνιάδα του. «Έχω ζήσει πολλούς σεισμούς, αλλά αυτό είναι κάτι που δεν έχω νιώσει ποτέ πριν. Η εστία ήταν 2 χιλιόμετρα μακριά από το σπίτι μας.

Τα πράγματα έπεφταν κάτω από τα ράφια», λέει χαρακτηριστικά. Ο ίδιος μαζί με τη γυναίκα του και τη 10χρονη κόρη του άρπαξαν τις δύο γάτες τους και έφυγαν. Ο 38χρονος δήλωσε πως είναι τυχερός, διότι έχει συγγενείς που θα φιλοξενήσουν την οικογένειά του.

Όπως δήλωσε η Μάργκαρετ Χάρτλεϊ, λέκτορας Γεωεπιστημών στο Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ, από το μάγμα που συγκεντρώνεται κάτω από την Ισλανδία το ζήτημα δεν είναι αν θα γίνει έκρηξη, αλλά πότε.  «Η διαδικασία είναι λίγο σαν να ανακινείς ένα κουτάκι με ανθρακούχο ποτό – μόλις ανοίξει μια ρωγμή στο πάνω μέρος του κουτιού, το ποτό ξεφεύγει με πολύ αφρό», λέει η ίδια.

Κινδυνεύουν οι γιορτές;

Σε κάθε περίπτωση τα αποτελέσματα της έκρηξης θα διαφέρουν εάν αυτή συμβεί στην ξηρά ή ανοιχτά της θαλάσσης. Κι αν στην πρώτη περίπτωση οι αεροπορικές εταιρείες μπορέσουν να το αντιμετωπίσουν, όπως έκαναν κατά τις πρόσφατες εκρήξεις στο Fagradalsfjall, αν αυτή συμβεί στην ανοιχτή θάλασσα και δημιουργήσει πολλή τέφρα προκαλώντας παρόμοιες συνθήκες με το σύννεφο τέφρας του 2010, που προκάλεσε τη χειρότερη διακοπή των αεροπορικών ταξιδιών από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.

Η Ισλανδία είναι μία νεαρή γεωλογικά περιοχή, η οποία βρίσκεται πάνω στη μεσοωκεάνια ράχη του Ατλαντικού. Η θέση αυτή σημαίνει έντονη γεωλογική δραστηριότητα και μεγάλο αριθμό ηφαιστείων, Το νησί είναι ένα από τα δύο μέρη παγκόσμια, στα οποία η μεσοωκεάνια ράχη ανέρχεται πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, παρέχοντας τη δυνατότητα άμεσης έρευνας των σχηματισμών της.

Τα τελευταία τρία χρόνια έχουν σημειωθεί τρεις εκρήξεις στη χερσόνησο Ρέικιανες κοντά στο ηφαίστειο Fagradalsfjall: τον Μάρτιο του 2021, τον Αύγουστο του 2022 και τον Ιούλιο του 2023. Οι προηγούμενες εκρήξεις, ωστόσο, δεν προκάλεσαν ζημιές, καθώς συνέβησαν σε απομακρυσμένες κοιλάδες.