Η κατάχρηση κάνει άσφαιρο όπλο τα αντιβιοτικά – Τα μικρόβια όλο και πιο ανθεκτικά

Τις δυσοίωνες προβλέψεις του για την ανθεκτικότητα των μικροβίων, που θα αυξηθεί περισσότερο στο μέλλον, έκανε γνωστές το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC).

Όπως τονίζει το ECDC, με αφορμή την Ευρωπαϊκή Ημέρα Ευαισθητοποίησης για τα Αντιβιοτικά που ήταν στις 18 Νοεμβρίου, η ραγδαία αύξηση της κατανάλωσης αντιβιοτικών, αρκετές φορές άσκοπα, που βοηθά τα μικρόβια (βακτήρια) να γίνουν πιο ανθεκτικά.

Σύμφωνα με τις μελέτες του ECDC, μια στις πέντε βακτηριακές λοιμώξεις στην ΕΕ προκαλούνται από μικρόβια που είναι ανθεκτικά στα αντιβιοτικά, ενώ το ποσοστό αυτό αναμένεται να αυξηθεί σημαντικά.

Το ECDC υπογραμμίζει ότι το μικρόβια γίνονται πιο ανθεκτικά στα αντιβιοτικά

Ειδικότερα, όπως σημειώνουν οι ειδικοί, σε 10 χρόνια οι 9 στις 10 ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις θα είναι πολυανθεκτικές, θα έχουν δηλαδή αντοχή σε πολλά αντιβιοτικά.

Δύσκολος ο περιορισμός

Όπως εξηγούν οι ειδικοί, το γεγονός αυτό θα είναι επίφοβο για τη ζωή των ανθρώπων που θα οδηγούνται για κάποιο λόγο στο νοσοκομείο, καθώς θα είναι πιθανό να κολλήσουν κάποιο βακτήριο που δεν θα μπορεί να αντιμετωπιστεί από τα αντιβιοτικά.

Μιλώντας σε συνέντευξη Τύπου η διευθύντρια του ECDC Dr. Andrea Ammon, υπογράμμισε ότι η αντοχή των μικροβίων (βακτηρίων) στα αντιμικροβιακά φάρμακα αποτελεί μεγάλη απειλή για την υγεία των ανθρώπων στην Ευρώπη και όλο τον κόσμο.

«Απειλεί επίσης την υγεία των ζώων αλλά και το περιβάλλον, διότι τα βακτήρια κυκλοφορούν μεταξύ τους» συμπλήρωσε η Ammon.

«Σε ετήσια βάση πεθαίνουν στην ΕΕ περισσότεροι από 35.000 άνθρωποι λόγω λοιμώξεων που προκαλούνται από τα ανθεκτικά στα αντιβιοτικά βακτήρια», είπε, υπογραμμίζοντας ότι «ο αριθμός αυτός αυξάνεται συνεχώς».

«Πλέον ο αντίκτυπος των ανθεκτικών λοιμώξεων στην δημόσια υγεία είναι εφάμιλλος με αυτόν της γρίπη, του HIV/AIDS και της φυματίωσης μαζί» συμπλήρωσε.

Ο μόνος τρόπος αντιμετώπισης

Σύμφωνα με τους ειδικούς του ECDC, ο μόνος τρόπος για να αντιμετωπιστεί η κατάσταση είναι να περιοριστεί η κατανάλωση αντιβιοτικών εκτός νοσοκομείων, καθώς η συνολική ποσότητα που λαμβάνουν οι ασθενείς εκτός νοσοκομείων αντιπροσωπεύει το 90% της συνολικής κατανάλωσης.

Αν δεν υπάρξει αλλαγή στην κατανάλωση των αντιβιοτικών, με αποτέλεσμα να μην μειωθεί η αντοχή των μικροβίων. Έτσι, «και η πιο απλή βακτηριακή λοίμωξη θα είναι δύσκολο έως αδύνατον να αντιμετωπιστεί με τα αντιβιοτικά», σημείωσε η Dr. Ammon.

Από την αντοχή των βακτηρίων αναμένεται να δημιουργηθούν σοβαρά προβλήματα στα νοσοκομεία, καθώς οι εντατικές και οι αίθουσες χειρουργείων θα είναι «επικίνδυνα μέρη» για την προσβολή κάποιου μικροβίου, ενώ αναμένεται να πληγούν και οι αντικαρκινικές θεραπείες και οι μεταμοσχεύσεις οργάνων.

Ωστόσο, η αντοχή των μικροβίων θα προκαλέσει γενικότερα προβλήματα στο σύστημα Υγείας, τόσο στο προσωπικό που θα απασχολείται, όσο και στο κόστος παροχής υπηρεσιών.

«Από το 2008 που ήταν η πρώτη Ευρωπαϊκή Ημέρα Ενημέρωσης για τα Αντιβιοτικά μειώθηκε σταδιακά η κατανάλωση αντιβιοτικών. Η ραγδαία ‘‘υποτροπή’’ του 2022, όμως, αποδεικνύει πως η ορθή χρήση τους δεν έχει εδραιωθεί σε όλες τις χώρες της ΕΕ. Επομένως απαιτείται σημαντική ακόμα προσπάθεια για να αντιμετωπίσουμε την κατάχρησή τους και την μικροβιακή αντοχή», πρόσθεσε η διευθύντρια του ECDC, εξηγώντας ότι μεγάλο μέρος των Ευρωπαίων δεν γνωρίζουν ότι τα αντιβιοτικά καταπολεμούν μόνο τα βακτήρια και όχι τους ιούς.

Η πρωτιά της Ελλάδας

Στην Ελλάδα τα στοιχεία δεν είναι ενθαρρυντικά, καθώς η χώρα μας είναι «πρωταθλήτρια» στην κατανάλωση αντιβιοτικών εκτός νοσοκομείου στην Ευρώπη.

Σύμφωνα με τα δεδομένα του ECDC για το 2022, από τους ασθενείς με βακτήρια στο αίμα, αντοχή σε πολλαπλά αντιβιοτικά (πολυανθεκτικότητα) είχαν:

▪ Το 10,1% όσων είχαν λοιμώξεις από κολοβακτηρίδιο (E. Coli)

▪ Το 66,2% όσων είχαν λοιμώξεις από κλεμπσιέλλα της πνευμονίας

▪ Το 45,5% των λοιμώξεων από ψευδομονάδα πυοκυανική

▪ Το 88,6% των λοιμώξεων από ακινετοβακτήριο

▪ Το 39% των λοιμώξεων από χρυσίζοντα σταφυλόκοκκο

Μάλιστα, κάποια βακτήρια, μάλιστα, όπως το ακινετοβακτήριο, έχουν σε ορισμένα αντιβιοτικά αντοχή σε ποσοστό που υπερβαίνει το 94%.

Επιπλέον, το 2022 η χώρα μας είχε την μεγαλύτερη αύξηση/υποτροπή στην κατανάλωση αντιβιοτικών. Έφτασε στο 43,1% έναντι του 2021, όταν ο ευρωπαϊκός μέσος όρος ήταν 20,5%.

Η, δε, μείωση που είχε η κατανάλωση αντιβιοτικών στην Ελλάδα τα δύο χρόνια της πανδημίας ήταν 18,6% το 2020 και 17,4% το 2021.