Η Αργεντινή στο «αλυσοπρίονο» του ακροδεξιού Χαβιέρ Μιλέι

Ο πληθωρισμός στην Αργεντινή «καλπάζει» πλέον στο 143% σε ετήσια βάση.

Τα συναλλαγματικά αποθέματα της τρίτης μεγαλύτερης οικονομίας της Λατινικής Αμερικής έχουν εξαϋλωθεί για τη στήριξη του αργεντίνικου πέσο, που καταρρέει.

Στη χώρα – μεγαλύτερο οφειλέτη στο ΔΝΤ στον κόσμο, το 40% των 45,8 εκατομμυρίων κατοίκων της είναι βυθισμένο στη φτώχεια.

Συνολικά τις «πλάτες» τους βαραίνουν 46 δισεκατομμύρια δολάρια οφειλών στο Ταμείο και περίπου 400 δισεκατομμύρια δολάρια δημόσιου χρέους.

Σε αυτό το φόντο έγινε την Κυριακή ο δεύτερος γύρος των προεδρικών εκλογών στην Αργεντινή.

Ήταν μια εκλογική μονομαχία άνευ προηγουμένου στα μεταδικτατορικά χρονικά της Αργεντινής, σε κλίμα ακραίας πόλωσης.

Από τη μια βρισκόταν ένας ακροδεξιός λαϊκιστής και πολιτικό αουτσάιντερ, ο Χαβιέρ Μιλέι, αυτοπροσδιοριζόμενος ως «αναρχοκαπιταλιστής» οικονομολόγος, που έγινε τηλεπερσόνα και μόλις προ διετίας βουλευτής.

Από την άλλη ήταν ο περονιστής υπουργός Οικονομίας της Αργεντινής, Σέρχιο Μάσα, ως προεδρικός υποψήφιος μιας πολιτικής δύναμης με ιστορία εβδομήντα ετών στη χώρα.

Τελικά επικράτησε ο πρώτος, με διαφορά σχεδόν τριών εκατομμυρίων ψήφων, λόγω και της στήριξης της αντιπολιτευόμενης Δεξιάς, οδηγώντας σε εκλογική συντριβή το κεντροαριστερό κίνημα των Περονιστών.

Μέσα σε κλίμα απόγνωσης από τη χρόνια οικονομική καταστροφή στη χώρα, τον Μιλέι ψήφισαν πολλοί από τα μεσαία και κατώτερα οικονομικά στρώματα, και δη νέοι, παραμονές της 40η επετείου από τον αποκατάσταση της Δημοκρατίας στη λατινοαμερικανική χώρα.

Με έναν ακροδεξιό νέο πρόεδρο, η Αργεντινή οδεύει τώρα προς το άγνωστο, στα «βήματα» των ΗΠΑ υπό τον Ντόναλντ Τραμπ και της Βραζιλίας υπό τον Ζαΐρ Μπολσονάρο.

Αναμένοντας πλήρη μεταστροφή προς τον άκρατο νεοφιλελευθερισμό, οι επενδυτές σε κρατικά ομόλογα πανηγύρισαν, αν και αναμένεται νέα κατακρήμνιση του πέσο.

Αναλυτές ωστόσο προειδοποιούν ότι κάθε άλλο παρά μπορεί να θεωρηθεί πανάκεια η δολαριοποίηση μιας κατεστραμμένης οικονομίας του μεγέθους της Αργεντινής, όπως έχει υποσχεθεί ο ακροδεξιός Μιλέι.

Πολλώ μάλλον σε μια χώρα όπου εκατομμύρια εξαρτώνται από τις κρατικές επιδοτήσεις.

Πιο σκληρός και από το… ΔΝΤ

Με «όχημα» τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και την άκριτη υπερπροβολή του από τα ΜΜΕ ως νέο πολιτικό φαινόμενο -το κόμμα του, La Libertad Avanza («Η ελευθερία προχωρά») δημιουργήθηκε μόλις το 2021- «κεφαλαιοποίησε» ως αντισυστημικός τη λαϊκή δυσαρέσκεια για την αέναη οικονομική κρίση.

Αν και μέρος της εγχώριας ελίτ, εμφανίζεται εμφανίστηκε ως πολέμιος των παραδοσιακών κομμάτων εξουσίας της μεταπολίτευσης, περονιστών και αντιπερονιστών.

Ελλείψει πάντως κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας, θα χρειαστεί τη στήριξη των τελευταίων για να εφαρμόσει την ακραία ατζέντα του.

Δεδηλωμένος θαυμαστής του Αμερικανού πρώην προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, ο 53χρονος Χαβιέρ Μιλέι εμφανιζόταν στις προεκλογικές συγκεντρώσεις με αλυσοπρίονο, υποσχόμενος ότι «θα κόψει το κράτος κομμάτια».

Διαφημίζοντάς το ως ακόμη πιο σκληρό και από το ΔΝΤ, το πρόγραμμά του περιλαμβάνει κατάργηση της Κεντρικής Τράπεζας. Αντικατάσταση του εθνικού νομίσματος με το δολάριο. Μαζικές ιδιωτικοποιήσεις.

Θέλει δραστικές περικοπές φόρων και δημόσιων δαπανών. Μαζικές ιδιωτικοποιήσεις. Εξάρθρωση του κράτους πρόνοιας.

Χαρακτηρίζει την κοινωνική δικαιοσύνη «ληστεία όσων δουλεύουν». Προανήγγειλε κατάργηση των υπουργείων Παιδείας, Υγείας και Κοινωνικής Ανάπτυξης, καθώς και απολύσεις εκατοντάδων χιλιάδων δημοσίων υπαλλήλων.

Δεσμεύεται να διαλύσει τα συνδικάτα.

Υπόσχεται «απόλυτη προσωπική ελευθερία» -από την οπλοκατοχή και την επιλογή ταυτότητας φύλου, έως την πώληση ανθρώπινων οργάνων- αλλά θέλει ακύρωση του κατοχυρωμένου με δημοψήφισμα το 2020 δικαιώματος στην άμβλωση.

Απορρίπτει την κλιματική αλλαγή ως «ένα από τα ψέματα του σοσιαλισμού» και φοβερίζει με τον «κίνδυνο του κομμουνισμού», χαρακτηρίζοντας ενσάρκωσή του μέχρι και τον Αργεντίνο προοδευτικό Πάπα Φραγκίσκο.

«Επένδυσε» πολιτικά στην ιστορική λήθη, βάζοντας για αντιπρόεδρο του τη Βικτόρια Βιγιαρουέλ, κόρη αξιωματικού της στυγνής δικτατορίας Βιντέλα.

Έχει προαναγγείλει στο εσωτερικό αυστηρή επιβολή «του νόμου και της τάξης» και στο εξωτερικό σύσφιξη των σχέσεων με τις ΗΠΑ και το Ισραήλ.

Εν μέσω του πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας, μάλιστα, δεσμεύτηκε για τη μεταφορά της πρεσβείας της Αργεντινής από το Τελ Αβίβ στην Ιερουσαλήμ, αναγνωρίζοντάς την ως πρωτεύουσα του ισραηλινού κράτους.

Το «δόγμα του σοκ»

Για τον Χαβιέρ Μιλέι -που ως παιδί κακοποιούνταν από τον πατέρα του, ως έφηβος αναζήτησε διέξοδο παίζοντας ποδόσφαιρο και μουσική σε μια ροκ μπάντα και ως ενήλικας έγινε κύριος εκφραστής της λαϊκιστικής ακροδεξιάς- η εκλογή στην προεδρία της Αργεντινής αποτελεί προφανώς την εκπλήρωση ενός προσωπικού στόχου.

Για την ίδια τη χώρα και τους διεθνείς δανειστές της σηματοδοτεί ένα αδιανόητα παράλογο «τζογάρισμα», σε ένα οργουελικό κοινωνικό, πολιτικό και οικονομικό «πείραμα», 40 χρόνια μετά την πτώση της δικτατορίας Βιντέλα.

Συντελείται στο φόντο μιας βαθιάς πολυετούς κρίσης, που διάβρωσε την εμπιστοσύνη των ψηφοφόρων στους πολιτικούς και έστρεψε την πλειοψηφία τους σε έναν αυτόκλητο «εθνοσωτήρα», που έχει μηδαμινή πολιτική πείρα και δημοκρατικές περγαμηνές.

Σε μια μη εξουσιοδοτημένη βιογραφία, ο δημοσιογράφος-συγγραφέας της, Χουάν Λουίς Γκονθάλεθ, προτίμησε τον τίτλο «El Loco». «Ο τρελός».

«Περισσότερο από τις ιδέες του Μιλέι, αυτό που με ανησυχεί είναι η ψυχική του κατάσταση», αναφέρει.

Λέγεται μάλιστα ότι ο ανύπαντρος και άτεκνος επόμενος πρόεδρος της Αργεντινής έχει ως συμβούλους του τέσσερις κλώνους του… σκύλου του, Κόναν, που τον αποκαλούσε «παιδί» του.

Ο ίδιος, αναφέρεται, πιστεύει ότι η σχέση του με το τεράστιο αγγλικό μαστίφ -που πέθανε το 2017- μετρά 2.000 χρόνια.

Πιστεύει ότι οι δυο τους βρέθηκαν αντιμέτωποι ως μονομάχος και λιοντάρι στο ρωμαϊκό Κολοσσαίο, αλλά δεν πάλεψαν, γιατί προορίζονταν να ενώσουν τις δυνάμεις τους στο μέλλον.

Υποστηρίζει ότι σε μετά θάνατον τηλεπαθητική επικοινωνία, το τετράποδο του είπε ότι είναι εντολή Θεού ο Μιλέι να γίνει πρόεδρος της Αργεντινής.

«Αν είναι έτσι, είναι οι καλύτεροι πολιτικοί αναλυτές στον κόσμο», δήλωσε ο ίδιος για τα σκυλιά-κλώνους, ερωτηθείς σχετικά από τον Economist, τον περασμένο Σεπτέμβριο.

«Πείτε μου, πότε ένα αουτσάιντερ των αουτσάιντερ πέτυχε αυτό που πετύχαμε εμείς σε δύο χρόνια;», διερωτήθηκε, χωρίς ουσιαστικά να απαντήσει.

Τώρα διακηρύττει ότι το «μαχαίρι» θα φτάσει στο «κόκκαλο» στην Αργεντινή.