Πώς να εξάγεις ένα παραμυθένιο γαλλικό château στις ΗΠΑ σε… χιλιάδες κομμάτια

Το έτος 1989, ήταν ίσως από τα πιο τυχερά του Γάλλου αρχιτεχνίτη λιθοξόου Claude Lacoste. Είχε καταφέρει να αγοράσει ένα παραμυθένιο αριστούργημα νεοκλασικής αρχιτεκτονικής του 19^ου αιώνα στη Μπορντώ.

Δεδομένου όμως ότι η Γαλλία διαθέτει αναρίθμητες γαλλικές επαύλεις, τα γνωστά château, γιατί να αποτελεί τύχη μια τέτοια αγορά, εφόσον βέβαια μπορεί να την αντέξει η τσέπη.

Η The Wall Street Journal μαρτυρά όχι μόνο τον λόγο, αλλά αποκαλύπτει και την τύχη που επιφυλάσσεται σε αυτό το πανέμορφο γαλλικό δημιούργημα.

Ο λόγος, λοιπόν, της τύχης του λιθοξόου εκείνου, βρίσκεται στο σχέδιο που είχε στο μυαλό του για το ιστορικό κτήριο: να το κάνει χιλιάδες κομμάτια, να το αποθηκεύσει και στη συνέχεια να το στείλει στην Ιαπωνία για να στεγάσει λέσχη γκολφ!

Κάτι τέτοιο φαντάζει αδιανόητο όμως, τόσο τεχνικά, όσο κυρίως νομικά. Η Γαλλία είχε θεσπίσει αυστηρούς νόμους περί κληρονομιάς που απαγορεύουν την εξαγωγή αυτού του είδους κατασκευής σε οποιαδήποτε μορφή του.

Ο Lacoste, όμως είχε καταφέρει να αγοράσει την έπαυλη, λίγο πριν ψηφιστούν οι νόμοι καθώς και να το αποσυναρμολογήσει με μεγάλη επιδεξιότητα σε 5.389 κομμάτια (οι τέσσερις εξωτερικοί τοίχοι)! Για την αποσυναρμολόγηση, ο Lacoste επινόησε ένα σύστημα χρησιμοποιώντας γράμματα και αριθμούς για να παρακολουθεί τα κομμάτια, επισημαίνοντάς τα με μπλε κραγιόνι.

Η ιστορία του κτιρίου

Η όμορφη έπαυλη, της οποίας η τοποθεσία που χτίστηκε είναι άγνωστη, ανεγέρθηκε το 1890 από μια αριστοκρατική οικογένεια με δεσμούς με την Τουλούζη και προοριζόταν ως κυνηγετικό καταφύγιο.

Χτισμένη με τον ίδιο τύπο ασβεστόλιθου που χρησιμοποιείται για το ιστορικό κέντρο του Μπορντό -το οποίο έχει περιληφθεί στη λίστα της Unesco-, η διώροφη έπαυλη -με ύψος 14 μέτρα και πλάτος 40 μ.- είχε όμορφες αναλογίες και εκλεπτυσμένες κλασικές λεπτομέρειες.

Τα κομμάτια της πρόσοψης, που ζυγίζουν συνολικά 800 τόνους, θα απαιτούσαν περίπου 40 εμπορευματοκιβώτια μεταφοράς

Μιλώντας στην The Wall Street Journal, ο Marc Favreau, επικεφαλής επιμελητής της πόλης του Μπορντό, είπε ότι το château χτίστηκε σε μια εποχή μεγάλης ευημερίας για την περιοχή, όταν φτιάχνονταν πολλά μεγάλα κάστρα. Ήταν χτισμένο σε τοπικό στυλ που παρέπεμπε στη βασιλεία του Λουδοβίκου XVI στα τέλη του 18ου αιώνα.

Αντλεί την ομορφιά του από τον ανοιχτόχρωμο ασβεστόλιθο της περιοχής και την περιορισμένη χρήση καθαρά διακοσμητικών μοτίβων, λέει για αυτή την παραλλαγή του νεοκλασικισμού. Περιορίζει σε μεγάλο βαθμό τις διακοσμήσεις του στα κλασικά αετώματα, στα κιγκλιδώματα της ταράτσας και της βεράντας, καθώς και σε περιοχές κάτω από τα κουφώματα των παραθύρων.

Η Αμερικανίδα αντικέρ που ετοιμάζεται να το πουλήσει

Εκείνη όμως, η συμφωνία με τους Ιάπωνες δεν πήγε καλά για τον Lacoste και έτσι το μικρό αυτό ανάκτορο έμεινε για πάντα σε μια αποθήκη νότια του Μπορντό έως ότου το «μυρίστηκε» μια Αμερικανίδα αντικέρ, η Alisanne Frew.

Στα τέλη του 2020, η Frew άδραξε την ευκαιρία όταν ειδοποιήθηκε μέσω μηνύματος κειμένου για αυτό το διαμάντι. «Ήξερα ότι θα το αγόραζα», λέει, αναπολώντας τη στιγμή που είδε τα vintage αρνητικά φωτογραφιών στην οθόνη του τηλεφώνου της του κάστρου, όπως ήταν κάποτε. Έκλεισε αμέσως ένα τρένο. «Ήμουν εκεί την επόμενη μέρα» αναφέρει η ίδια πληρώνοντας, 2,25 εκατ. δολάρια για να τα αγοράσει, ενώ επένδυσε άλλα 650.000 δολάρια.

Φανταστική απεικόνιση της ανακατασκευασμένης έπαυλης του 1890. (ΦΩΤΟ: YANN TERRER)

Η Frew με την ομάδα της αφού τα καθάρισε, τα κατέγραψε και τα επισκεύασε για επανασυναρμολόγηση είναι έτοιμη για να τα εξάγει στις ΗΠΑ. Ένας κτηματομεσίτης με έδρα το Όστιν του Τέξας —η Kumara Wilcoxon, του Sotheby’s International Realty— έχει αναλάβει το έργο της πώλησης.

Η Frew λέει ότι κάνει μια συντονισμένη προσπάθεια να βρει έναν Αμερικανό αγοραστή για να ανακατασκευάσει το κάστρο, το οποίο κάποτε θα είχε περισσότερα από 14.000 τετραγωνικά πόδια εσωτερικού χώρου.

Έτσι, πλέον ζητά 7,5 εκατ. δολάρια για τους 800 τόνους πέτρας που έχει.

Τι θα χρειαστεί ο νέος ιδιοκτήτης

Για το αγοράσει όμως κάποιος, πρέπει να έχει μια έκταση τουλάχιστον 3 στρέμματα, για να φιλοξενήσει την ανακατασκευασμένη δομή. Η Frew λέει ότι τα κομμάτια της πρόσοψης, που ζυγίζουν συνολικά 800 τόνους, θα απαιτούσαν περίπου 40 εμπορευματοκιβώτια μεταφοράς, τα οποία, όπως λέει, πιθανότατα θα έφταναν μέσω του λιμανιού της Μασσαλίας με περίπου δύο κοντέινερ την εβδομάδα.

Η εκτίμησή της είναι ότι μπορεί να χρειαστούν έως και εννέα μήνες για να φτάσουν τα κομμάτια στις ΗΠΑ, σε ένα λιμάνι που πιθανότατα καθορίζεται από τον αγοραστή, με κόστος περίπου 500.000 δολ..

Η πώληση συνοδεύεται από έναν λεπτομερή φάκελο που δείχνει πώς ο αγοραστής θα μπορούσε να προχωρήσει στη συναρμολόγηση των προσόψεων κατά τη διάρκεια περίπου επτά μηνών. Το κόστος της ανακατασκευής μόνο των εξωτερικών τοίχων αναμένεται να είναι περίπου 3,2 εκατ. δολ..

Οι Αμερικανοί αντιγραφείς της ευρωπαϊκής αρχιτεκτονικής

Η μετεγκατάσταση μιας ιστορικής δομής-μαμούθ που ενσωματώνεται στην ιστορία και τον πολιτισμό του Μπορντό σε μια τοποθεσία των ΗΠΑ είναι κάτι σαν επιστροφή σε μια πρακτική του παρελθόντος, λέει ο αρχιτέκτονας της Νέας Υόρκης Peter Pennoyer.

Η παραλλαγή του γαλλικού κλασικισμού στα τέλη του 19ου αιώνα έγινε σήμα κατατεθέν της Αμερικής των αρχών του 20ού αιώνα, ειδικά στη Νέα Υόρκη, με το όνομα Beaux-Arts, προς τιμήν της γαλλικής εκπαίδευσης που ήταν το κλειδί στην καριέρα των Αμερικανών αρχιτεκτόνων, λέει ο Pennoyer. Τα μνημεία Beaux-Arts της Νέας Υόρκης περιλαμβάνουν το Grand Central Terminal και το κύριο υποκατάστημα της Δημόσιας Βιβλιοθήκης της Νέας Υόρκης.

Πως θα μπορούσε όμως ένα τέτοιο αριστούργημα να προσαρμοστεί στις ανάγκες ενός σύγχρονου αμερικανικού σπιτιού;

«Αν φτιάχναμε νέα δωμάτια μέσα σε ένα ιστορικό ή διασωθέν κέλυφος», λέει ο Pennoyer. «θα θέλαμε να το κάνουμε εμπνευσμένο από αυτό το στυλ αλλά και να το κάνουμε να αισθάνεται αμερικάνικο».

Ενώ ένας Γάλλος πελάτης θα μπορούσε να κάνει τα πάντα σε μια νέα εκδοχή ενός ιστορικού εσωτερικού χώρου, που χαρακτηρίζεται από περίτεχνες επενδύσεις και γυψομάρμαρο, λέει, θα στόχευε σε κάτι λιγότερο στολισμένο με λιγότερη διακόσμηση. «Δεν θα έβαζα επιχρύσωση στα σκαλιστά στοιχεία αυτής της επένδυσης», λέει, αλλά «θα σχεδίαζα να προσθέσω επένδυση και καλούπια».

H Frew πιστεύει ότι ένας μελλοντικός ιδιοκτήτης château μπορεί να χρειαστεί επιπλέον ασβεστόλιθο για να τελειώσει το σπίτι. Αυτό θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την επέκταση των εξωτερικών τοίχων ή την προσθήκη σύγχρονων επεκτάσεων ή ακόμη και για την ενσωμάτωσή του σε εντελώς νέα στοιχεία, όπως κατάστρωμα πισίνας, σιντριβάνια, βεράντες, πεζοδρόμια, κλιμακοστάσια και τοίχους κήπου.  Γι΄αυτό και η τιμή αγοράς περιλαμβάνει δύο δοχεία με πρόσθετους λίθους από το αρχικό λατομείο του Μπορντό του κτηρίου.

Αν και ο Pennoyer, επισημαίνει ότι ένας μελλοντικός Αμερικάνος ιδιοκτήτης μπορεί αν θέλει να προσθέσει περισσότερη πέτρα αγοράζοντάς τη από τα λατομεία της Ιντιάνα, η Frew, επιμένει ότι η γαλλική έκδοση είναι ανώτερη από την παραλλαγή των ΗΠΑ.

Τώρα που ετοιμάζεται να αποχωριστεί τους 800 τόνους πέτρες της, πώς νιώθει; «Θα είναι υπέροχο όταν πουλήσει», λέει. «Αυτό το καημένο κάστρο κάθεται εκεί 35 χρόνια. Το έσωσα».

Το αρχικό σημείο που βρισκόταν η έπαυλη δεν είναι ευρέως γνωστό, αλλά η Frew, η οποία το γνωρίζει λέει ότι θα αποκαλύψει αυτές τις πληροφορίες μόνο στον τελικό αγοραστή.