Πέθανε ο Γάλλος ιστορικός Emmanuel Le Roy Ladurie

Ο Εμμανυέλ Λε Ρουά Λαντυρί ήταν διάσημος Γάλλος ιστορικός, από τους κορυφαίους σύγχρονους κοινωνικούς ιστορικούς της Γαλλίας, του οποίου το έργο επικεντρώνεται στην ιστορία των αγροτών στον Ύστερο Μεσαίωνα και στο Παλαιό Καθεστώς, καθηγητής της ιστορίας του πολιτισμού των νεωτέρων χρόνων (histoire de la civilisation moderne) στο Collège de France.

Ο Λε Ρουά Λαντυρί είναι μια από τις πιο σημαντικές μορφές των ιστορικών της περίφημης Σχολής των Annales*, μαθητής του Φερνάν Μπρωντέλ, της ηγετικής φυσιογνωμίας της δεύτερης γενιάς των ιστορικών της Σχολής.

(*Η σχολή Annales είναι μια ομάδα ιστορικών που συνδέονται με ένα στυλ ιστοριογραφίας που αναπτύχθηκε από Γάλλους ιστορικούς τον 20ο αιώνα για να τονίσει τη μακροπρόθεσμη κοινωνική ιστορία).

Ο πατέρας του, Jacques (1902-1988), ήταν αγρότης, μαχητής του κοινωνικού καθολικισμού στον απόηχο του Marc Sangnier (1873-1950) και ένας από τους πρωτεργάτες του αγροτικού συνδικαλισμού

Ριξικέλευθος και ανανεωτικός ιστορικός μελετητής

Θεωρείται ο στυλοβάτης της τρίτης γενιάς των Annales και αναφέρεται ως «ο ροκ σταρ των μεσαιωνολόγων». O Λε Ρουά Λαντυρί καθιερώθηκε ως ριξικέλευθος και ανανεωτικός ιστορικός μελετητής με τη διδακτορική διατριβή του για τους Χωρικούς του Λανγκτόκ, η οποία δημοσιεύθηκε σε βιβλίο το 1966, Les paysans de Languedoc, στη σειρά: Bibliothèque générale de l’École pratique des hautes études. Το έργο του έχει έντονα δομιστικό* χαρακτήρα και οι αναλύσεις των θεμάτων φέρουν την οπτική της πολιτισμικής και ανθρωπολογικής προσέγγισης της ιστορίας.

(*Με τον όρο δομισμός, ή στρουκτουραλισμός, εκ του αντίστοιχου αγγλικού και γαλλικού όρου, φέρεται μια κοινή θεωρία ανθρωπολογικών επιστημών με στόχο την ανάλυση των ανθρωπίνων πραγμάτων ως υποσύνολο ενός ευρύτερου συνόλου που αλληλοπροσδιορίζονται με βάση κάποιους κανόνες κατά την έννοια της δόμησης. Πρόκειται για είδος μεθοδολογίας των κοινωνικών επιστημών χωρίς φιλοσοφική προέκταση. Βασικές έννοιες του δομισμού είναι η ολότητα και η διάδραση σε μια ιδανική μορφή που επιδέχονται μια λογικο-μαθηματική διατύπωση).

Δείτε το βίντεο 

Μεγαλωμένος σε ένα παραδοσιακό τοπίο bocage

Η καταγωγή μπορεί να είναι καθοριστικός παράγοντας. Γεννημένος στις 19 Ιουλίου 1929 στο Moutiers-en-Cinglais (Calvados), κοντά στην Caen, σε ένα παραδοσιακό τοπίο bocage*, ο Emmanuel Le Roy Ladurie ανήκε σε μια καθολική οικογένεια που προερχόταν από μια αστική τάξη της οποίας οι περιουσίες είχαν χτιστεί από τον 18ο αιώνα στον κόσμο των βιοτεχνών και των εμπόρων.

(*Είναι ένα έδαφος με μικτές δασικές εκτάσεις και βοσκότοπους χαρακτηριστικό περιοχών της Βόρειας Γαλλίας , της Νότιας Αγγλίας , της Ιρλανδίας , την Ολλανδία και τη Βόρεια Γερμανία , σε περιοχές όπου η κτηνοτροφία είναι η κυρίαρχη χρήση γης).

Ο πατέρας του, Jacques (1902-1988), ήταν αγρότης, μαχητής του κοινωνικού καθολικισμού στον απόηχο του Marc Sangnier (1873-1950) και ένας από τους πρωτεργάτες του αγροτικού συνδικαλισμού, συνιδρύοντας το 1934 την Union nationale des syndicats agricoles (UNSA) με τον Louis Salleron (1905-1992), βασιλικό και θεωρητικό του κορπορατισμού*.

(*Ο όρος σωματειακό κράτος, ή συντεχνιασμός κατά μετάφραση του διεθνή όρου κορπορατισμός, ή κορπορατιβισμός είναι ονομασία οικονομικής θεωρίας με προεκτάσεις πολιτικής και κοινωνικής οργάνωσης – συστήματος ενός κράτους. Ετυμολογικά ο όρος προέρχεται από τη λατινική corpus (= σώμα) και εξ αυτής οι όροι corporatism, corporativism).

Μεγαλωμένος στην οικογενειακή έπαυλη στο Villeray, που αποκτήθηκε κατά την εποχή του Διαφωτισμού, ο Emmanuel Le Roy Ladurie είχε μια ήσυχη παιδική ηλικία, προστατευμένος από τις απειλές του χρόνου από ένα ήσυχο περιβάλλον

Εκδιώχθηκε από το γκωλικό κύμα

Ο πατέρας του, μάλιστα, έγινε υπουργός Γεωργίας και Εφοδιασμού στην κυβέρνηση Λαβάλ τον Απρίλιο του 1942, αλλά εγκατέλειψε τη θέση του τον Σεπτέμβριο και σύντομα προσχώρησε στην Αντίσταση, μένοντας κρυμμένος στο δάσος της Ορλεάνης.

Αν και δεν ταλαιπωρήθηκε ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια της εκκαθάρισης (αν και απειλήθηκε με δίκη ενώπιον του Ανώτατου Δικαστηρίου), ο ακτιβιστής της γεωργίας, ο οποίος αναγνωρίστηκε ως αξιοσημείωτη προσωπικότητα, δυσκολεύτηκε να ανακτήσει μια θέση στη Βουλή των Αντιπροσώπων επί Τέταρτης Δημοκρατίας, προτού εκδιωχθεί από το γκωλικό κύμα (του Σαρλ ντε Γκωλ) κατά την ίδρυση της Πέμπτης Γαλλικής Δημοκρατίας.

Ο Gabriel (1898-1947), ο μεγαλύτερος αδελφός του Jacques, επιχειρηματίας και σημαίνων τραπεζίτης με μεγάλη συμμετοχή στο κίνημα της συνεργασίας, εκτέθηκε περισσότερο στην Απελευθέρωση, αλλά πέθανε λίγο αργότερα.

Από την αστική τάξη στον κομμουνισμό

Μεγαλωμένος στην οικογενειακή έπαυλη στο Villeray, που αποκτήθηκε κατά την εποχή του Διαφωτισμού, ο Emmanuel Le Roy Ladurie είχε μια ήσυχη παιδική ηλικία, προστατευμένος από τις απειλές του χρόνου από ένα ήσυχο περιβάλλον.

Το μόνο που θυμάται, κατά τη διάρκεια των πολλών αφηγήσεων της ιστορίας του, είναι το επεισόδιο της εξόδου τον Ιούνιο του 1940 και η αγανάκτηση της οικογένειάς του για «αυτόν τον στρατηγό που τόλμησε να είναι εναντίον του στρατάρχη», καθώς και, αργότερα, η απόβαση της 6ης Ιουνίου 1944 – το σπίτι της οικογένειας απέχει 30 χιλιόμετρα από την ακτή – και η επίταξη του αρχοντικού, που μετατράπηκε σε στρατιωτικό νοσοκομείο, που οδήγησε την οικογένεια να αποσυρθεί στην Ορν.

*Με στοιχεία από lemonde.fr