Τετραγωνίζοντας τον κύκλο: Γιατί είναι δύσκολη η μάχη με την ακρίβεια

Παρά την επιβολή προστίμων σε πολυεθνικές και την εισαγωγή του μέτρου με το «καρτελάκι» στα σούπερ μάρκετ, η ακρίβεια φαίνεται ότι είναι επίμονη και τα συγκεκριμένα μέτρα δεν επαρκούν για την αντιμετώπισή της. Η κυβέρνηση επιμένει ότι το φαινόμενο είναι -κατά βάση- εισαγόμενο και πως η έναρξή του οφείλεται -εν πολλοίς- στον πόλεμο στην Ουκρανία και τα προβλήματα στα logistics σε παγκόσμιο επίπεδο, ενώ έχει έρθει να προστεθεί και ο πόλεμος στη Γάζα. Πάντως, η κατάσταση είναι ανησυχητική και εύθραυστη κάτι που αποδεικνύεται και από το γεγονός ότι μια μικρή άνοδος στην εκτίμηση της τιμής του Brent για το 2024 (από τα 81 δολάρια στα 84 δολάρια) οδήγηση την κυβέρνηση σε επί τα χείρω αναθεώρηση του πληθωρισμού από το 2,4% στο 2,6%.

Το «αγκάθι» με τις τιμές των τροφίμων αναδεικνύεται ως το νούμερο ένα πρόβλημα για την ελληνική κυβέρνηση

Την ίδια στιγμή, αρκετοί οίκοι εκτιμούν ότι η κατάσταση με τις τιμές αναμένεται να χειροτερέψει μέσα στο επόμενο διάστημα, με την Deutsche Bank να δείχνει αρκετά ανήσυχη σε σχέση με τις εξελίξεις σε παγκόσμιο επίπεδο, κάτι που αποτυπώθηκε και στην τελευταία της έκθεση, η οποία δόθηκε στη δημοσιότητα. Παράλληλα, ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας έχει προειδοποιήσει ότι ο πληθωρισμός αναμένεται να ανέβει ξανά για ένα διάστημα (επιβεβαιώθηκε για την Ελλάδα τον Οκτώβριο) για να ξαναμειωθεί κατά το επόμενο διάστημα. Ακόμη, παράγοντες της ελληνικής αγοράς εκτιμούν ότι οι τιμές δεν αναμένεται να μειωθούν σε βραχυπρόθεσμο επίπεδο, κάτι που έδειξε και πρόσφατη έκθεση της Grant Thorton, η οποία έδειχνε ότι πάνω από το 60% των επιχειρήσεων αναμένεται να προχωρήσει σε ανατιμήσεις μέσα στους επόμενους 12 μήνες.

Το «αγκάθι» των τροφίμων

Την ίδια στιγμή, το «αγκάθι» με τις τιμές των τροφίμων αναδεικνύεται ως το νούμερο ένα πρόβλημα για την ελληνική κυβέρνηση. Είναι χαρακτηριστικό πως η χώρα μας αναδείχθηκε «πρωταθλήτρια» Ευρώπης στις τιμές των τροφίμων κατά τον Οκτώβριο, σύμφωνα με τα επίσημα τελικά στοιχεία της Eurostat. Αυτά έδειξαν άνοδο του σχετικού δείκτη κατά 10,4% στην Ελλάδα (από 9,7% άνοδο που κατέγραψε τον Σεπτέμβριο) και έναντι μέσης ανόδου κατά 7,6% στην Ευρωπαϊκή Ένωση και κατά 7,5% στην Ευρωζώνη.

Παράλληλα, η χώρα μας βρίσκεται στις πρώτες θέσεις και του πραγματικού πληθωρισμού των τροφίμων, κάτι που δείχνει ότι τα πράγματα είναι ιδιαιτέρως ανησυχητικά. Αξίζει να επισημανθεί πως ο πραγματικός πληθωρισμός των τροφίμων, που είναι ο ρυθμός του πληθωρισμού των τροφίμων μείον τον συνολικό πληθωρισμό, ήταν 4,6% στη ζώνη του ευρώ (4% στην Ε.Ε.) τον Οκτώβριο του 2023, ασκώντας τεράστια πίεση ειδικότερα στα νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα.

Ο ετήσιος πραγματικός πληθωρισμός των τροφίμων κυμαινόταν από -5,7% στην Τσεχία έως 10,9% στο Βέλγιο, μεταξύ των χωρών της Ε.Ε. Το Βέλγιο ακολούθησαν η Ολλανδία (8,8%), η Ελλάδα (6,6%) και η Ισπανία (5,9%). Μετά την Τσεχία, η Ουγγαρία (-1,6%) και η Ρουμανία (-0,5%) είχαν τα χαμηλότερα ποσοστά πραγματικού πληθωρισμού τροφίμων στην Ε.Ε.

Τεράστιες ανατιμήσεις

Πάντως, το πρόβλημα είναι υπαρκτό εδώ και σχεδόν 2,5 χρόνια. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι ανατιμήσεις προϊόντων με βάση στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ στον τομέα ΄τροφίμων και ποτών αγγίζουν΄ το 29% κατά μέσο όρο, εφόσον η σύγκριση πραγματοποιηθεί μεταξύ του Ιουνίου του 2021 και του Οκτωβρίου του 2023 που υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία. Ωστόσο, πολλά προϊόντα έχουν ξεφύγει πολύ παραπάνω, όπως το ελαιόλαδο, η τιμή του οποίου έχει αυξηθεί πάνω από 90% σε αυτό το χρονικό διάστημα. Η συγκεκριμένη άνοδος είναι κατά μέσο όρο, κάτι που σημαίνει ότι σε πολλές περιπτώσεις οι ανατιμήσεις είναι παραπάνω από 2πλάσιες.

Όπως προκύπτει από τα επίσημα στοιχεία, μια σειρά βασικών προϊόντων για το μέσο νοικοκυριό έχει ανατιμηθεί σε πάρα πολύ μεγάλο βαθμό, κάτι που προκαλεί μεγάλα ζήτημα διαβίωσης σε πολλές περιπτώσεις. Ενδεικτικά, οι τιμές στη ζάχαρη έχουν αυξηθεί πάνω από 60%, στα τυριά έχουν σημειώσει άνοδο πάνω από 45%, στα παρασκευάσματα με βάση το κρέας σχεδόν 40%, στα νωπά λαχανικά κατά 39%, στα ‘Άλλα προϊόντα διατροφής” που περιλαμβάνει πάρα πολλά προϊόντα σχεδόν κατά 38%, τα αυγά κατά 36,6%, στις πατάτες κατά 33,3%, στα νωπά φρούτα κατά 32,6%, στο γάλα σχεδόν κατά 30%, όπως και στα φρούτα.

Στα τάρταρα οι μισθοί στην Ελλάδα

Μεγάλο ζήτημα αποτελούν και οι χαμηλοί μισθοί για την Ελλάδα. Υπενθυμίζεται ότι την περασμένη εβδομάδα δημοσιεύτηκε πανευρωπαϊκή έρευνα της Συνομοσπονδίας Ευρωπαϊκών Συνδικάτων (ΣΕΣ), στη οποία καταγράφεται μείωση των πραγματικών μισθών κατά 0,2% το 2023 στην Ελλάδα τη στιγμή που τα κέρδη των επιχειρήσεων καταγράφουν εκτίναξη κατά 5,9%, ενισχύοντας την πτώση του πραγματικού διαθέσιμου εισοδήματος μέσω της ανόδου του πληθωρισμού.

Ούτως ή άλλως, η Ελλάδα συνεχίζει να βρίσκεται στο μισθολογικό πάτο της Ευρώπης, με τους πολίτες της χώρας να καταγράφουν τις χαμηλότερες αποδοχές. Οι Έλληνες καταγράφουν τους χαμηλότερους μισθούς. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Statista που παρουσιάσε το Euronews Business, το 2022, οι μέσοι ετήσιοι μισθοί στην ΕΕ κυμαίνονταν από 73.642 ευρώ στην Ισλανδία μέχρι 24.067 ευρώ στην Ελλάδα.

Οι χώρες με τις υψηλότερες αποδοχές το 2022 ήταν η Ισλανδία (73.642 ευρώ), το Λουξεμβούργο (72.529 ευρώ), η Ελβετία (67.605 ευρώ), το Βέλγιο (63.758 ευρώ) και η Δανία (59.405 ευρώ), ενώ οι χαμηλότερες πληρωμές ήταν η Ελλάδα (24.067 ευρώ), η Σλοβακία. 24.337 €), η Ουγγαρία (26.376 €), η Πορτογαλία (29.540 €) και Τσεχία (30.967 €).

Κόβουν από τα τρόφιμα οι Έλληνες

Ως εκ τούτου, μόνο έκπληξη δεν προκαλεί το γεγονός ότι μέχρι και τις αγορές τροφίμων σκέφτεται να μειώσει 1 στους 2 Έλληνες κατά τους επόμενους 12 μήνες προκειμένου να ανταπεξέλθει στο αυξημένο κόστος ζωής, σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση της Focus Bari. Σύμφωνα με τα ευρήματα της νέας έρευνας που πραγματοποίησε η Focus Bari με τίτλο «Πως επηρεάζει ο πληθωρισμός την αγοραστική δύναμη και τις συνήθειες των καταναλωτών» συγκρίνοντας την Ελλάδα με άλλες 18 χώρες, οι 9 στους 10 Έλληνες (ποσοστό 89%) δηλώνουν ότι ανησυχούν για τον αντίκτυπο του υψηλού πληθωρισμού στις δαπάνες σας τους επόμενους 12 μήνες. Το αντίστοιχο ποσοστό στις υπόλοιπες χώρες είναι κατά πολύ μικρότερο, φθάνοντας στο 62%.

Με πάνω από 3 στους 5 Έλληνες να δηλώνουν ότι τα εισοδήματά τους χάνουν την αγοραστική τους ισχύ, η Ελλάδα έρχεται δεύτερη στη σχετική κατάταξη μετά την Αγγλία.

Πηγή: OT