Η κατάργηση των ορυκτών καυσίμων δεν θα αντιμετώπιζε μόνο την κλιματική αλλαγή αλλά παράλληλα θα προστάτευε και τη δημόσια υγεία σε όλο τον κόσμο: περίπου 5,1 εκατομμύρια άνθρωποι πεθαίνουν πρόωρα κάθε χρόνο λόγω της ατμοσφαιρικής ρύπανσης από την καύση πετρελαίου, αερίου και λιθάνθρακα, εκτιμά διεθνής μελέτη.

Το νούμερο αυτό αντιστοιχεί στο 61% του συνόλου των θανάτων λόγω της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, η οποία εκτός από τα ορυκτά καύσιμα προέρχεται και από φυσικές πηγές όπως οι πυρκαγιές και τα ηφαίστεια.

Οι εκτιμήσεις της μελέτης που δημοσιεύονται στο The BMJ είναι υψηλότερες σε σχέση με προηγούμενες μελέτες, το σίγουρο όμως είναι ότι «η αντικατάσταση των ορυκτών καυσίμων με καθαρές, ανανεώσιμες πηγές ενέργειας θα προσέφερε τεράστια οφέλη για τη δημόσια υγεία και ταυτόχρονα για το περιβάλλον» σημειώνουν οι ερευνητές σε ανακοίνωσή τους.

Σενάρια

Η ομάδα εκτίμησε τους υπερβάλλοντες θανάτους –τους θανάτους που ξεπερνούν τον αναμενόμενο αριθμό ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα- του 2019 χρησιμοποιώντας δεδομένα του ΟΗΕ, μετρήσεις της σωματιδιακής ρύπανσης από δορυφόρους της NASA, πληθυσμιακά, ατμοσφαιρικά και χημικά δεδομένα και μοντέλα εκτίμησης ρίσκου.

Η μελέτη εξετάζει τρία σενάρια στα οποία οι εκπομπές άνθρακα από την καύση ορυκτών καυσίμων μειώνονται κατά 25, 50 και 100 τοις εκατό συν ένα επιπλέον σενάριο στο οποίο μηδενίζονται όλες οι ανθρωπογενείς πηγές ρύπανσης και μένουν μόνο οι φυσικές πηγές.

Η ανάλυση δείχνει ότι η ρύπανση από αιωρούμενα σωματίδια PM2.5 και όζον προκάλεσε το 2019 συνολικά 8,3 εκατομμύρια θανάτους σε όλο τον κόσμο, από τους οποίους οι 5,1 εκατ. συνδέονται με την ρύπανση των ορυκτών καυσίμων.

Οι περισσότεροι θάνατοι από ρύπανση γενικά καταγράφονται στην Ασία, ειδικά στην Κίνα με 2,44 εκατ. θανάτους τον χρόνο και την Ινδία με 2,18 εκατομμύρια. Στις χώρες υψηλού εισοδήματος, περίπου 460.000 θάνατοι τον χρόνο θα μπορούσαν να προληφθούν με κατάργηση των ορυκτών καυσίμων.

Το 52% των θανάτων λόγω ατμοσφαιρικής ρύπανσης συνδέεται με κοινές παθήσεις όπως η ισχαιμική καρδιοπάθεια (30%), το εγκεφαλικό (16), η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (16) και ο διαβήτης (6%).

Η νέα σύνοδος του ΟΗΕ για την κλιματική αλλαγή, η οποία ξεκινά την Πέμπτη στο Ντουμπάι, είναι μια ιδανική ευκαιρία προκειμένου να δεσμευτεί η διεθνής κοινότητα στη σταδιακή κατάργηση των ορυκτών καυσίμων, γράφουν οι ερευνητές.

Παρόλο που οι εκτιμήσεις της μελέτης μπορεί να πάσχουν από υψηλό βαθμό αβεβαιότητας, το σίγουρο είναι ότι η κατάργηση του πετρελαίου, του φυσικού αερίου και του ορυκτού κάρβουνου θα έσωσε εκατομμύρια ζωές κάθε χρόνο, γράφουν σε συνοδευτικό εντιτόριαλ ερευνητές από τη Φονλανδία και τη Νορβηγία.

Οι θάνατοι, όμως, είναι μόνο ένα μέρος της εικόνας, επισημαίνουν: «Η βελτίωση της ποιότητας του αέρα θα μείωνε την επιβάρυνση αρκετών μείζονων ασθενειών και θα οδηγούσε σε περισσότερα χρόνια υγιούς ζωής και λιγότερους ασθενείς που χρειάζονται εισαγωγή στο νοσοκομείο, με αποτέλεσμα να μειώνεται η επιβάρυνση των συστημάτων υγείας σε όλο τον κόσμο».