Η απαρχή του κινήματος της αντιμετώπισης του AIDS που έδωσε φωνή στην queer κοινότητα

Ένα ψυχρό πρωινό του Οκτωβρίου του 1988, περίπου 1.500 διαδηλωτές κατέβηκαν σε ένα γυάλινο κτίριο το οποίο στεγάζει γραφεία στο προάστιο Ρόκβιλ του Μέριλαντ. Ήταν ασθενείς με Aids, φίλοι και queer ακτιβιστές από όλη τη χώρα που διαμαρτύρονταν για τις αποτυχίες της Υπηρεσίας Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ να εγκρίνει φάρμακα για την καταπολέμηση του AIDS. Η ασθένεια είχε ήδη σκοτώσει τουλάχιστον 45.000 Αμερικανούς σε λιγότερο από μια δεκαετία.

Ενώ τα γεμάτα απορία πρόσωπα κυβερνητικών υπαλλήλων παρακολουθούσαν από τα παράθυρα, οι διαδηλωτές παρέλασαν κυκλικά μπροστά από τα ΜΑΤ. Οι διαδηλωτές σήκωσαν αφίσες στον αέρα, πολλές με την εμβληματική πλέον εικόνα ενός ματωμένου αποτυπώματος και τις λέξεις: «Η κυβέρνηση έχει αίμα στα χέρια της. Ένας θάνατος από AIDS κάθε μισή ώρα». Φώναζαν: «Πενήντα δύο θα πεθάνουν σήμερα/ Πάρτε τον έλεγχο του FDA!».

Ο 27χρονος ακτιβιστής και ασθενής με AIDS Peter Staley, ξεπρόβαλε μέσα από το πλήθος φορώντας ένα σακίδιο που περιείχε ένα τυλιγμένο πανό με το σύνθημα του Act Up, «Σιωπή=Θάνατος», και ένα ρολό ταινίας, με κατεύθυνση κατευθείαν προς την εξώπορτα του FDA.

Μια ομάδα 1.500 περίπου ακτιβιστών που είπε: «Διεκδικούμε ξανά το πεπρωμένο και το μέλλον μας»

«Δεν πίστευα ότι θα επιβίωνα πέντε χρόνια μετά από εκείνη τη στιγμή», δήλωσε ο Staley στον Guardian, και αυτός ήταν ο λόγος που έκανε ό,τι μπορούσε για να τραβήξει την προσοχή όλων εκείνη τη μέρα.

Με βοήθεια από τους φίλους του, ο Staley σκαρφάλωσε στην τσιμεντένια τέντα πάνω από την είσοδο. «Γρήγορα έβγαλα το πανό και άρχισα να το κρεμάω. Ο κόσμος άρχισε να το παρατηρεί, άρχισε να φωνάζει καθώς σιγά σιγά κρεμούσα το πανό. Και αφού κόλλησα την τελευταία γωνία, γύρισα και σήκωσα τα χέρια μου σε ένδειξη νίκης. Και το πλήθος τρελάθηκε».

Οι φωτογραφίες του νεαρού Peter Staley να σηκώνει θριαμβευτικά το πανό «Silence=Death» (Σιωπή=Θάνατος) στο FDA έγιναν η εμβληματική εικόνα αυτής της καμπής στην ιστορία της queer διαμαρτυρίας. Αυτή η διαδήλωση, με την ονομασία «Πάρτε τον έλεγχο του FDA», στις 11 Οκτωβρίου 1988, ήταν η πρώτη μεγάλη εθνική δράση του Aids Coalition to Unleash Power ή Act Up.

«Αυτή ήταν πραγματικά η αρχή του κινήματος για το AIDS», έγραψε η ιστορικός και ακτιβίστρια Sarah Shulman στην πρωτοποριακή ιστορία της Act Up, Let the Record Show.

«Αξίζει να σημειωθεί ότι ο FDA υποχώρησε σε όλα σχεδόν τα αιτήματά μας μέσα σε εννέα μήνες, μέσα σε ένα χρόνο μετά από εκείνη τη διαδήλωση». Αυτό περιελάμβανε ένα πρόγραμμα παράλληλων κλινικών δοκιμών φαρμάκων μέσω του οποίου ακόμη και ασθενείς που δεν ανήκουν στην επίσημη ομάδα δοκιμών θα μπορούσαν να έχουν πρόσβαση σε δυνητικά σωτήρια φάρμακα, καθώς και έναν νέο κανόνα του FDA που υπόσχεται ταχύτερη ανάπτυξη των φαρμάκων κατά του AIDS, ένα βασικό αίτημα των διαδηλωτών.

Σκηνή από την ταινία «120 χτύποι το λεπτό»

Πάνω από 630.000 νεκροί το 2022

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, μόνο το 2022 εκτιμάται ότι 630.000 άνθρωποι πέθαναν παγκοσμίως από ασθένειες που σχετίζονται με τον ιό HIV.

«Η επιδημία του AIDS δεν έχει τελειώσει μέχρι να τελειώσει για όλους», δήλωσε ο Jason Rosenberg, διευθυντής επικοινωνίας της κορυφαίας παγκόσμιας μη κερδοσκοπικής οργάνωσης AVAC για την πρόληψη του HIV. «Δεν μπορούμε να μιλάμε για το τέλος της επιδημίας αν δεν έχουμε καθολική πρόσβαση σε κορυφαίες, επαναστατικές θεραπείες αλλά και μεθόδους πρόληψης» για ασθενείς σε όλο τον κόσμο όλων των δημογραφικών ομάδων, όχι μόνο λευκών, ομοφυλόφιλων Αμερικανών cisgender ανδρών.

Το κίνημα του 1988 ενέπνευσε επίσης μια νέα γενιά queer ακτιβιστών να είναι περήφανοι και δυνατοί καθώς αγωνίζονται για τα δικαιώματά τους σε όλους τους τομείς της ζωής των ομοφυλόφιλων.

Η διαμαρτυρία ήταν «μια στιγμή διεκδίκησης της δύναμής μας», είπε.

«Ήταν μια ομάδα 1.500 περίπου υποστηρικτών που είπε: «Διεκδικούμε ξανά το πεπρωμένο και το μέλλον μας»», συνέχισε. «Ελπίζουμε ότι αυτό το μήνυμα θα συνεχίσει να έχει απήχηση. Μπορούμε να διεκδικήσουμε ξανά αυτή τη δύναμη της διαμόρφωσης του τρόπου με τον οποίο αγωνιζόμαστε για εμάς και τους αγαπημένους μας».