Πώς η Τεχνητή Νοημοσύνη «έσωσε» το αριστούργημα του Κλιμτ που καταστράφηκε από τους Ναζί

Για δεκαετίες, οι συμβατικά εκπαιδευμένοι μελετητές της τέχνης άργησαν να ασχοληθούν με την υπολογιστική ανάλυση, απορρίπτοντάς την ως πολύ περιορισμένη και απλοϊκή.

Όμως οι αλγόριθμοι εξελίσσονται γρήγορα και δεκάδες μελέτες αποδεικνύουν πλέον τη δύναμη της τεχνητής νοημοσύνης να ρίχνει νέο φως σε πίνακες και σχέδια καλών τεχνών.

Αναλύοντας τους πίνακες

Τα προγράμματα ΑΙ ανακτούν την εμφάνιση χαμένων ή κρυμμένων έργων τέχνης και υπολογίζουν ακόμη και τα «νοήματα» ορισμένων πινάκων, εντοπίζοντας, για παράδειγμα, σύμβολα.

Τα έργα τέχνης είναι περίπλοκα από άποψη σύνθεσης και υλικών και είναι γεμάτα νόημα.

Οι περισσότεροι ιστορικοί τέχνης εξακολουθούν να βασίζονται στην ατομική τους πείρα όταν κρίνουν τις τεχνικές των καλλιτεχνών «με το μάτι».

Το πρωτότυπο έργο «Η Υγεία» του Κλιμτ χάθηκε κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, όταν το κάστρο στο οποίο φυλασσόταν κάηκε από τους Ναζί

Οι επιστήμονες πληροφορικής, εν τω μεταξύ, βρίσκουν ευκολότερο να αναλύουν δισδιάστατες φωτογραφίες ή ψηφιακές εικόνες από ό,τι στρώματα χρωμάτων με πινέλο.

Προγράμματα τεχνικής νοημοσύνης έχουν επίσης χρησιμοποιηθεί για την ανάκτηση των πιθανών χρωμάτων των τμημάτων του χαμένου πίνακα οροφής του Γκούσταφ Κλιμτ, «Η Υγεία».

Το πρωτότυπο, μια αναπαράσταση της διαπλοκής της ζωής και του θανάτου που παρουσιάστηκε στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης το 1901, χάθηκε κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, όταν το κάστρο στο οποίο φυλασσόταν για λόγους ασφαλείας κάηκε από τους Ναζί για να μην πέσει το έργο στα χέρια των συμμαχικών δυνάμεων. Έχουν απομείνει μόνο προπαρασκευαστικά σκίτσα και φωτογραφίες.

Η κληρονομιά του Κλιμτ εγείρει πολλά άλυτα ερωτήματα, κυρίως λόγω του γεγονότος ότι περίπου το 20% των έργων του χάθηκε κατά τη διάρκεια της ιστορίας. Μεταξύ των πιο γνωστών και οδυνηρών απωλειών συγκαταλέγονται οι λεγόμενοι «Ζωγραφιές της Σχολής», οι οποίεςδημιουργήθηκαν για λογαριασμό του Πανεπιστημίου της Βιέννης και απορρίφθηκαν επειδή ήταν υπερβολικά επικριτικοί απέναντι στην επιστήμη.

Η μαγεία των έργων

Το 1945, λίγες μόνο ημέρες πριν από τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, οι πίνακες χάθηκαν από πυρκαγιά στο κάστρο Immendorf στην Αυστρία. Το πώς έμοιαζαν αυτά τα σημαντικά έργα μπορούσε κανείς να το μαντέψει μόνο από ασπρόμαυρες φωτογραφίες που τραβήχτηκαν στις αρχές της δεκαετίας του 1900, ανίκανες να αποδώσουν τη μαγεία που κάνει τα έργα του Κλιμτ τόσο γοητευτικά – τα έντονα χρώματα, την επαναστατική προσέγγιση των υφών, τη συγκλονιστική αμεσότητα των μορφών του. Μέχρι σήμερα.

Η ομάδα του Εργαστηρίου Τεχνών και Πολιτισμού της Google κατάφερε να ανακατασκευάσει τα Ηρώματα που θα μπορούσε να είχε χρησιμοποιήσει ο Κλιμτ για τους πίνακες , επαναφέροντας έτσι την πλήρη χρωματική ομορφιά τους. Για πρώτη φορά μετά από 70 χρόνια, οι άνθρωποι μπορούν να δουν τα έργα του με τα χρώματα που θα μπορούσε να έχει χρησιμοποιήσει.