COP28: Τα Εμιράτα επενδύουν στον προηγμένο αντιδραστήρα του Μπιλ Γκέιτς

Έναν μεγάλο υποψήφιο πελάτη εξασφάλισε στο περιθώριο της κλιματικής συνόδου COP28 η TerraPower, η εταιρεία πυρηνικής ενέργειας του Μπιλ Γκέιτς, η οποία θα συνεργαστεί με την κρατική εταιρεία πυρηνικής ενέργειας των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων (ΗΑΕ) για την ανάπτυξη προηγμένων αντιδραστήρων.

Το μνημόνιο συνεργασίας ανάμεσα στις δύο πλευρές ήρθε λίγο αφότου περισσότερες από 20 χώρες, ανάμεσά τους τα ΗΕΑ, δεσμεύτηκαν στην COP28 να τριπλασιάσουν την υλοποίηση έργων ΑΠΕ αυτή τη δεκαετία ως όπλο για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.

«Η εμπορική αξιοποίηση προηγμένων πυρηνικών τεχνολογιών έχει κρίσιμη σημασία προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι παγκόσμιας απανθρακοποίησης» υποστήριξε σύμφωνα με το Reuters ο Μοχάμεντ Αλ Χαμάντι, διευθύνων σύμβουλος της κρατικής εταιρείας πυρηνικής ενέργειας των Εμιράτων ENEC.

Τα ΗΕΑ διαθέτουν σήμερα μόνο έναν σταθμό πυρηνικής ενέργειας, ο οποίος τέθηκε σε λειτουργία το 2020, ενώ η TerraPower έχει κατασκευάσει μέχρι σήμερα μόνο μία πειραματική μονάδα του αντιδραστήρα «Natrium», η οποία σχεδιάζεται να τεθεί σε λειτουργία το 2030 στην αμερικανική πολιτεία του Ουαϊόμινγκ.

Πώς λειτουργεί

Οι λεγόμενοι «προηγμένοι αντιδραστήρες» είναι προτάσεις για μια νέα γενιά μικρότερων, φθηνότερων και πιο ασφαλών αντιδραστήρων, τους οποίους ορισμένοι θεωρούν απαραίτητο συμπλήρωμα στις μη αδιάλειπτες πηγές ενέργειας όπως η ηλιακή και η αιολική ενέργεια.

Η TerraPower του Μπιλ Γκέιτς εστιάζει στην τεχνολογία των «αντιδραστήρων κινούμενου κύματος» (TWR), οι οποίοι χρησιμοποιούν ως καύσιμο μια μεγάλη μάζα μη σχάσιμου ουρανίου 238, στο κέντρο της οποίας τοποθετείται μια μικρή μάζα σχάσιμου υλικού όπως το ουράνιο 235.

Με την πάροδο του χρόνου, οι πυρηνικές αντιδράσεις στο κέντρο του αντιδραστήρα μετατρέπουν το μη σχάσιμο ουράνιο σε πλουτώνιο, το οποίο συνεχίζει την αντίδραση όταν εξαντληθεί ο αρχικός πυρήνας. Σε διάστημα μερικών δεκαετιών, η αντίδραση κινείται σαν «κύμα» από το κέντρο του αντιδραστήρα προς την περιφέρεια.

Η προσέγγιση αυτή επιτρέπει την αξιοποίηση του μη σχάσιμου ουράνιου, το οποίο υπάρχει σε μεγάλες ποσότητες και θεωρείται ουσιαστικά άχρηστο απόβλητο, και δυνητικά θα μπορούσε να προσφέρει ενέργεια για δεκάδες χιλιάδες χρόνια.

Ο αντιδραστήρας «Natrium» ονομάζεται έτσι επειδή χρησιμοποιεί λιωμένο νάτριο ως ψυκτικό υγρό, αντί νερό όπως οι περισσότεροι συμβατικοί αντιδραστήρες. Η θερμότητα τελικά μεταφέρεται από το λιωμένο νάτριο σε ένα σύστημα λιωμένου άλατος, όπου μπορεί είτε να αποθηκευτεί ως θερμότητα είτε να χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή ατμού και ηλεκτρικής ενέργειας.

Το μνημόνιο κατανόησης που υπέγραψαν TeraPower και HEA προβλέπει μελέτες αξιοποίησης της πυρηνικής ενέργειας για την παραγωγή υδρογόνου και την απανθρακοποίηση της βιομηχανίας χάλυβα και αλουμινίου.

Ένα δυνητικό πρόβλημα πάντως είναι ότι οι αντιδραστήρες Natrium χρειάζονται μικρές ποσότητες μιας μορφής εμπλουτισμένου ουρανίου που ονομάζεται HALEU, της οποίας κύριος παραγωγός είναι σήμερα η Ρωσία.

Η πειραματική μονάδα της TerraPower στο Ουαϊόμινγκ έχει αντιμετωπίσει καθυστερήσεις λόγω ανησυχίας για την ασφάλεια του εφοδιασμού, μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουρανία.

Η TerraPower ποντάρει ωστόσο στην πρόσφατη συμφωνία των ΗΠΑ με την εταιρεία Centrus για εγχώρια παραγωγή HALEU.

Οι επενδύσεις σε έργα πυρηνικής ενέργειας αναγνωρίζονται ως «πράσινες» και από την Ευρωπαϊκή Ένωση, απόφαση που προκάλεσε πάντως την αντίδραση αρκετών χωρών.