Πυρηνική Νάρνια – Ποιο είναι το πιο επικίνδυνο εργοστάσιο στην Ευρώπη

Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία δεν έφερε μόνο τον πόλεμο ξανά στην Ευρώπη, αλλά αναβίωσε εκ νέου τους φόβους για ένα πυρηνικό ατύχημα ανάλογο με αυτό του Τσερνόμπιλ λόγω της Ζαπορίζια.

Κι όμως αυτή τη στιγμή ο μεγαλύτερος πυρηνικός κίνδυνος για τις χώρες της δεν προέρχεται από την Ουκρανία αλλά από το Σέλαφιλντ στην περιοχή Κούμπρια της Αγγλίας.

Δεν είναι τυχαίο ότι πρώην υπουργός Εξωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου το έχει περιγράψει περιέγραψε ως ένα «απύθμενο πηγάδι της κόλασης, των χρημάτων και της απόγνωσης», το οποίο έχει απορροφήσει τόσα πολλά κονδύλια με αποτέλεσμα να παγώσουν πολλά άλλα σημαντικά έργα για τη βρετανική οικονομία που έχει ζοριστεί μετά το Brexit.

Πυρηνική Νάρνια

Για τους εργαζόμενους του, ωστόσο, παραμένει είναι ένας τόπος γοητείας και φόβου, γράφει ο Guardian. «Η είσοδος στο Σέλαφιλντ είναι σαν να φτάνεις σε έναν άλλο κόσμο: είναι σαν την πυρηνική Νάρνια», λέει ένας εξ αυτώξν. «Μόνο που δεν περνάς μέσα από ένα ντουλάπι, αλλά από σημεία ελέγχου, ενώ η αστυνομία περιπολεί με όπλα», συνεχίζει, αποκαλύπτοντας ότι εξίσου πολλοί είναι εκείνοι που το αποκαλούν πυρηνική Ντίσνεϋλαντ.

Το Σέλαφιλντ, ένας τεράστιος πυρηνικός «σκουπιδότοπος» στην ακτή Κούμπρια στη βορειοδυτική Αγγλία, καλύπτει περισσότερα από 6 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Χρονολογείται από τον ψυχροπολεμικό αγώνα εξοπλισμών και ήταν ο αρχικός χώρος για την ανάπτυξη πυρηνικών όπλων στο Ηνωμένο Βασίλειο το 1947, εκεί όπου αναπτυσσόταν το τρομερό και φοβερό πλουτώνιο.

Στους χώρους του, μάλιστα, φιλοξενήθηκε, ο πρώτος εμπορικός πυρηνικός σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας πλήρους κλίμακας στον κόσμο, ο Κάλντερ Χολ, ο οποίος τέθηκε σε λειτουργία το 1956 και πάτησε φρένο στη λειτουργία του το 2003. Το Σέλαφιλντ έχει αποτελέσει το κέντρο πολλών καταστροφών και μεγάλων αντιπαραθέσεων, συμπεριλαμβανομένης της πυρκαγιάς στο Γουιντσκέιλ το 1957. Η πυρκαγιά αυτή είχε θεωρηθεί ένα από τα χειρότερα πυρηνικά επεισόδια στην Ευρώπη εκείνη την εποχή, καθώς μετέφερε ένα σύννεφο τοξικού καπνού σε όλη την ήπειρο. Γι’ αυτό το λόγο, άλλωστε, το γάλα από τις αγελάδες στην ευρύτερη περιοχή των αγροτικών εκτάσεων γύρω από την Κούμπρια απαγορεύτηκε ως ραδιενεργό.

Μέχρι το 2130

Το Σέλαφιλντ άρχισε να δέχεται ραδιενεργά απόβλητα το 1959 και έκτοτε έχει παραλάβει χιλιάδες τόνους, από ράβδους αναλωμένων καυσίμων μέχρι παλιοσίδερα, τα οποία αποθηκεύονται σε τσιμεντένια σιλό, τεχνητές λίμνες και σφραγισμένα κτίρια. Ένα συνεχές πρόγραμμα για την ασφάλεια των ετοιμόρροπων κτιρίων του και τη δημιουργία νέων εγκαταστάσεων για τον περιορισμό των τοξικών αποβλήτων βρίσκεται σε εφαρμογή, με δεδομένο ότι ο χώρος αυτός προβλέπεται να είναι σε λειτουργία μέχρι το 2130.

Το εκτιμώμενο κόστος λειτουργίας και καθαρισμού του έχει εκτοξευθεί στα ύψη τα τελευταία χρόνια. Η συντήρηση του Σέλαφιλντ είναι τόσο δαπανηρή, που θεωρείται δημοσιονομικός κίνδυνος από όσους ασχολούνται με τον προϋπολογισμό.

Sellafield: ‘bottomless pit of hell, money and despair’ at Europe’s most toxic nuclear site https://t.co/gymHNQbOx1

— Guardian Money (@guardianmoney) December 4, 2023

Η τελευταία σχετική εκτίμηση για τον καθαρισμό των πυρηνικών εγκαταστάσεων της Βρετανίας ανέρχεται σε 263 δισ. λίρες, εκ των οποίων το Σέλαφιλντ διεκδικεί τη μερίδα του λέοντος.

Οικονομική στήριξη

Το εργοστάσιο που αποτελείται από 1.000 κτίρια έχει 11.000 εργαζόμενους, δικό του σιδηρόδρομο και οδικό δίκτυο, υπηρεσίες πλυντηρίου για τα κανονικά και τα δυνητικά ραδιενεργά ενδύματα και αστυνομική δύναμη ενισχυμένη με περισσότερα από 80 σκυλιά.

Αποτελεί σημαντική πηγή οικονομικής στήριξης για την ευρύτερη περιοχή και οι θέσεις εργασίας στο Σέλαφιλντ θεωρούνται χρυσό εισιτήριο για τους Βρετανούς που ζητούν μακροχρόνια απασχόληση με μισθούς πολύ πάνω του μέσου όρου.

Σε αυτή την εξίσωση, φυσικά, απουσιάζει ο κίνδυνος που αποτελεί το εργοστάσιο αυτό επεξεργασίας πυρηνικών για το μεγάλο νησί και όλη την Ευρώπη.