Γήρανση: Εξέταση αίματος μετρά τη βιολογική ηλικία των οργάνων σας

Πειραματική μέθοδος που εξετάζει τα επίπεδα χιλιάδων πρωτεϊνών στο αίμα δείχνει να επιβεβαιώνει τις υποψίες ότι τα όργανα του ανθρώπινου σώματος δεν γερνούν όλα με τον ίδιο ρυθμό.

Παρόμοια τεστ θα μπορούσαν στο μέλλον να χρησιμοποιούνται προληπτικά για να προβλεφθούν προβλήματα υγείας όπως η καρδιοπάθεια και ο διαβήτης, αναφέρουν οι ερευνητές που ανέπτυξαν τη μέθοδο στο περιοδικό Nature.

Η ανάλυση, την οποία υπογράφουν ερευνητές διαφόρων αμερικανικών ιδρυμάτων, δείχνει ότι η πρόωρη γήρανση ακόμα και ενός μόνο οργάνου αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο πρόωρου θανάτου.

Ανεξάρτητοι ειδικοί σχολίασαν πάντως πως απαιτούνται περαιτέρω μελέτες προτού αξιοποιηθεί το νέο τεστ στην κλινική πράξη.

Ένας στους πέντε είχε τουλάχιστον ένα όργανο που γερνούσε ταχύτερα

Η λεγόμενη βιολογική ηλικία κάθε ανθρώπου, η οποία μπορεί να διαφέρει από τη χρονολογική ηλικία, είχε μετρηθεί σε προηγούμενες μελέτες με βάση δείκτες όπως οι μεταλλάξεις του DNA ή οι μεταβολές στο λεγόμενο επιγονιδίωμα, τους χημικούς διακόπτες που ρυθμίζουν τη λειτουργία μεμονωμένων γονιδίων.

Η νέα μελέτη προχωρά ένα βήμα παραπέρα μετρώντας τη βιολογική ηλικία σε 11 επιμέρους βασικά όργανα.

Αλγόριθμος

Σε πρώτη φάση, οι ερευνητές εξέτασαν δείγματα αίματος από 1.398 υγιείς εθελοντές και αναγνώρισαν 850 πρωτεΐνες που παράγονται κυρίως σε ένα όργανο η καθεμία. Στη συνέχεια εκπαίδευσαν έναν αλγόριθμο μηχανικής μάθησης να μαντεύει την ηλικία των οργάνων κάθε εθελοντή με βάση τα επίπεδα αυτών των πρωτεϊνών.

Μετά την εκπαίδευση, ο αλγόριθμος κλήθηκε να μαντέψει τις ηλικίες των οργάνων ακόμα 4.000 ατόμων, ορισμένα από τα οποία παρέμειναν υπό παρακολούθηση για 15 χρόνια.

Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι η βιολογική ηλικία κάθε οργάνου επηρεάζει τον κίνδυνο εκδήλωσης νόσων που σχετίζονται με το συγκεκριμένο όργανο.

Για παράδειγμα, το 2% των συμμετεχόντων εμφάνιζαν επιταχυμένη γήρανση της καρδιάς και αντιμετώπισαν αύξηση 250% στον κίνδυνο καρδιακής ανεπάρκειας.

Ακόμα, τα άτομα με υπέρταση ή διαβήτη είχαν νεφρούς 1 χρόνο μεγαλύτερους, κατά μέσο όρο, από την χρονολογική ηλικία τους.

«Διαπιστώσαμε ότι το 18,5% των ατόμων 50 ετών και άνω είχαν τουλάχιστον ένα όργανο που γερνούσε ταχύτερα από το μέσο όρο» δήλωσε σε δελτίο Τύπου ο Τόνι Ουάις-Κόρι του Πανεπιστημίου Στάνφορντ, τελευταίος συγγραφέας της μελέτης.

«Διαπιστώσαμε ότι τα άτομα αυτά αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο νόσου στο συγκεκριμένο όργανο τα επόμενα 15 χρόνια».

Περίπου 1 στους 60 εθελοντές της μελέτης είχαν δύο όργανα με επιταχυμένη γήρανση. «Είχαν 6,5 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο θανάτου σε σχέση με κάποιον που δεν έχει ιδιαίτερα γερασμένα όργανα» είπε ο Ουάις-Κόρι.

Η μελέτη εξετάζει «εντυπωσιακό» όγκο δεδομένων αλλά δεν διευκρινίζει αν η αλλαγή στα επίπεδα των πρωτεϊνών είναι αιτία ή αποτέλεσμα της γήρανσης, σχολίασε στον δικτυακό τόπο του Nature η Σάρα Χεγκ, επιδημιολόγος του Ινστιτούτου Καρολίνσκα της Σουηδίας.

Παρόλα αυτά, το τεστ θα ήταν χρήσιμο ακόμα και αν δεν είναι δυνατό να προσδιοριστεί αιτιώδης σχέση, καθώς θα μπορούσε να προσφέρει πολύτιμες συμβουλές, για παράδειγμα αλλαγές στον τρόπο ζωής.

Από την πλευρά του, ο Λουίτζι Φερούτσι, διευθυντής του Εθνικού Ινστιτούτου Γήρανσης στις ΗΠΑ, σχολίασε στον δικτυακό τόπο του Science ότι απαιτούνται μελέτες που θα επαναλαμβάνουν τακτικά το τεστ σε μεγαλύτερο δείγμα εθελοντών.