Βιολογική ηλικία: Πόσο χρονών είναι πραγματικά τα όργανά σας;

«Είσαι όσο χρονών αισθάνεσαι», λέει το ρητό… αλλά νέα έρευνα που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature δείχνει ότι η πραγματική σας ηλικία – ή αλλιώς βιολογική ηλικία – μπορεί να καθορίζεται από το «γηραιότερο» όργανο του σώματός σας.

Επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ υποστηρίζουν ότι ανέπτυξαν μια απλή μέθοδο που βασίζεται σε εξέταση αίματος για τη μέτρηση της ταχύτητας γήρανσης σε μεμονωμένα όργανα, όπως η καρδιά, ο εγκέφαλος και οι πνεύμονες.

Όταν ένα όργανο είναι σημαντικά «γηραιότερο» από την πραγματική ηλικία ενός ατόμου, ο κίνδυνος θανάτου και ασθενειών που σχετίζονται με το συγκεκριμένο μέρος του σώματος εκτοξεύεται για τα επόμενα 15 χρόνια.

Η λεγόμενη βιολογική ηλικία κάθε ανθρώπου, η οποία μπορεί να διαφέρει από τη χρονολογική ηλικία, είχε μετρηθεί σε προηγούμενες μελέτες με βάση δείκτες όπως οι μεταλλάξεις του DNA ή οι μεταβολές στο λεγόμενο επιγονιδίωμα, τους χημικούς διακόπτες που ρυθμίζουν τη λειτουργία μεμονωμένων γονιδίων.

Η νέα μελέτη προχωρά ένα βήμα παραπέρα μετρώντας τη βιολογική ηλικία σε 11 επιμέρους βασικά όργανα:

1. Εγκέφαλος.
2. Καρδιά.
3. Ήπαρ.
4. Πνεύμονες.
5. Έντερο.
6. Νεφροί.
7. Λίπος.
8. Αιμοφόρα αγγεία (αρτηρίες).
9. Ιστός.
10. Μυς.
11. Πάγκρεας.

Τι αποκάλυψε η έρευνα

Οι ερευνητές εξέτασαν δείγματα αίματος από 1.398 υγιείς εθελοντές και αναγνώρισαν 850 πρωτεΐνες που παράγονται κυρίως σε ένα όργανο η καθεμία.

Στη συνέχεια εκπαίδευσαν έναν αλγόριθμο μηχανικής μάθησης να προβλέπει την ηλικία των οργάνων κάθε εθελοντή με βάση τα επίπεδα αυτών των πρωτεϊνών.

Μετά την εκπαίδευση, ο αλγόριθμος κλήθηκε να προβλέψει τις ηλικίες των οργάνων ακόμα 4.000 ατόμων, ορισμένα από τα οποία παρέμειναν υπό παρακολούθηση για 15 χρόνια.

Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι η βιολογική ηλικία κάθε οργάνου επηρεάζει τον κίνδυνο εκδήλωσης νόσων που σχετίζονται με το συγκεκριμένο όργανο.

Για παράδειγμα, το 2% των συμμετεχόντων εμφάνιζαν επιταχυμένη γήρανση της καρδιάς και αντιμετώπισαν αύξηση 250% στον κίνδυνο καρδιακής ανεπάρκειας.

Ακόμα, τα άτομα με υπέρταση ή διαβήτη είχαν νεφρούς 1 χρόνο μεγαλύτερους, κατά μέσο όρο, από την χρονολογική ηλικία τους.

Το 18,5% των ατόμων 50 ετών και άνω είχαν τουλάχιστον ένα όργανο που γερνούσε ταχύτερα από το μέσο όρο.

Η ερευνητική ομάδα προειδοποιεί ότι τα άτομα αυτά ενδέχεται να αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο νόσου στο συγκεκριμένο όργανο τα επόμενα 15 χρόνια.

Περίπου 1 στους 60 εθελοντές της μελέτης είχε δύο όργανα με επιταχυμένη γήρανση και 6,5 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο θανάτου σε σχέση με κάποιον που δεν έχει ιδιαίτερα γερασμένα όργανα.

Παρόμοια τεστ θα μπορούσαν στο μέλλον να χρησιμοποιούνται προληπτικά για να προβλεφθούν προβλήματα υγείας όπως η καρδιοπάθεια και ο διαβήτης, υπογραμμίζουν οι συγγραφείς της μελέτης.

Τι είναι η βιολογική γήρανση

Η βιολογική ηλικία είναι η μονάδα μέτρησης των επιπέδων κυτταρικής λειτουργίας του οργανισμού. Με άλλα λόγια, δείχνει με πόση ταχύτητα τα κύτταρα και οι ιστοί του σώματός μας χάνουν τη λειτουργική τους ικανότητα.

Αυτό δεν σχετίζεται απαραίτητα με τη χρονολογική ηλικία – αυτή δηλαδή που αναγράφεται στην ταυτότητα.

Ένα άτομο, για παράδειγμα, μπορεί να είναι βιολογικά νεότερο ή γηραιότερο σε σύγκριση με τους συνομηλίκους του που γεννήθηκαν την ίδια χρονιά ή σε σχέση με τον αριθμό των κεριών που έχει η τούρτα στα γενέθλια του.

Πώς θα την αναστρέψετε

Η συμμόρφωση με τις ακόλουθες συστάσεις της Αμερικανικής Καρδιολογικής Εταιρείας μπορεί, σύμφωνα με τη μελέτη, να βελτιώσει την καρδιαγγειακή υγεία και να επιβραδύνει τη διαδικασία γήρανσης του οργανισμού.

Τι είναι, λοιπόν, ωφέλιμο να κάνετε;

• Επενδύστε στη διατροφή σας. Συμπεριλάβετε στη διατροφή σας φρέσκα τρόφιμα, πολλά φρούτα και λαχανικά, άπαχη πρωτεΐνη, ξηρούς καρπούς, σπόρους και μαγειρέψτε με ελαιόλαδο.
• Παραμείνετε δραστήριοι με 2 ½ ώρες μέτριας ή 75 λεπτά έντονης σωματικής δραστηριότητας την εβδομάδα.
• Κόψτε το κάπνισμα.
• Κοιμηθείτε επαρκώς (7 με 9 ώρες κάθε βράδυ).
• Διατηρήστε ένα σταθερό βάρος με τα χρόνια.
• Ελέγξτε τα επίπεδα της χοληστερόλης. Τα υψηλά επίπεδα της «κακής» (LDL) μπορεί να οδηγήσουν στην εμφάνιση καρδιαγγειακών παθήσεων.
• Διατηρήστε το σάκχαρο στο αίμα σε υγιή επίπεδα. Με την πάροδο του χρόνου, τα υψηλά επίπεδα σακχάρου αποτελούν σοβαρή απειλή για τον οργανισμό μας, θέτοντας σε κίνδυνο την καρδιά, τα μάτια, τα νεφρά και άλλα σημαντικά όργανα.
• Προσέξτε την αρτηριακή σας πίεση ώστε να παραμένει μεταξύ φυσιολογικών ορίων.

Πηγή: VITA