To Tako Tsubo παγιδεύει την καρδιά

Το σύνδρομο Tako Tsubo, που ονομάζεται επίσης σύνδρομο ραγισμένης (ή σπασμένης) καρδιάς ή μυοκαρδιοπάθεια λόγω στρες, είναι μια άτυπη μορφή οξείας καρδιακής νόσου. Αυτή η ασθένεια εμφανίζεται επίσης με δυσλειτουργία μόνο ορισμένων τμημάτων του καρδιακού μυός, ενώ τα άλλα μέρη αυτού του μυός συνεχίζουν να λειτουργούν τακτικά.

Συχνά προκαλείται από ψυχολογικά και συναισθηματικά στρεσογόνες καταστάσεις, το σύνδρομο Tako Tsubo ανακαλύφθηκε στην Ιαπωνία τη δεκαετία του 1990. Αυτή η ασθένεια έχει συχνότητα που κυμαίνεται από 1% έως 3% σε ασθενείς που προσεγγίζουν τα επείγοντα περιστατικά για ύποπτο οξύ στεφανιαίο σύνδρομο. Σε εννέα στις δέκα περιπτώσεις τα θύματα είναι γυναίκες, ιδιαίτερα μετά την εμμηνόπαυση.

Στο έμφραγμα του μυοκαρδίου, αυτή η κατάσταση προκαλείται από την απόφραξη μιας στεφανιαίας αρτηρίας, η οποία καθορίζει τη μειωμένη ροή αίματος στο τμήμα του μυός που τροφοδοτείται από αυτήν.

Στο σύνδρομο Tako Tsubo, στην αρχή όλων υπάρχει σχεδόν πάντα σημαντικό ψυχολογικό στρες, το οποίο προκαλεί μη ρυθμισμένη απόκριση του αυτόνομου νευρικού συστήματος και επακόλουθη δυσλειτουργία της μικροκυκλοφορίας.

Συχνά υπάρχουν αρνητικά συναισθήματα στη βάση, όπως αυτά που συνδέονται με εμπειρίες όπως πένθος και απώλεια, αλλά πρόσφατα έχει παρατηρηθεί ότι, αν και πιο σπάνια, οι έντονες θετικές αισθήσεις μπορούν επίσης να προκαλέσουν το σύνδρομο Tako Tsubo.

Ωστόσο, είναι πολύ σπάνιο αυτή η παθολογία να μην σχετίζεται με συναισθήματα. «Στη βάση όλων φαίνεται να υπάρχει μια υπερβολική και ανεξέλεγκτη ενεργοποίηση των συστημάτων του σώματος που διέπουν την απόκριση στο στρες, η οποία, απελευθερώνοντας σημαντικές ποσότητες ουσιών όπως η αδρεναλίνη και η νοραδρεναλίνη, διεγείρουν υπερβολικά την καρδιά», εξηγεί η Δρ. Silvia Ajello, καρδιολόγος στο νοσοκομείο Irccs San Raffaele στο Μιλάνο.

Τα συμπτώματα

Το σύνδρομο Tako Tsubo τείνει να εκδηλώνεται με τα ίδια συμπτώματα που χαρακτηρίζουν το έμφραγμα του μυοκαρδίου, δηλαδή πόνο στο στήθος και δύσπνοια.

Η νόσος σπάνια προκαλεί λιποθυμία και είναι ελάχιστες οι περιπτώσεις που προκαλεί καρδιογενές σοκ και καρδιακή ανακοπή. Το ηλεκτροκαρδιογράφημα είναι παραπλανητικό και μπορεί να μοιάζει με αυτό ενός θύματος καρδιακής προσβολής, ενώ το ηχοκαρδιογράφημα είναι λίγο πιο χαρακτηριστικό.

Το σύνδρομο Tako Tsubo εμφανίζει ως συμπτώματα τον πόνο στο στήθος και τη δύσπνοια.

«Για οριστική διάγνωση που αποκλείει την πιθανότητα καρδιακής προσβολής, ωστόσο, είναι απαραίτητη μια στεφανιογραφία, μια πιο επεμβατική εξέταση που σας επιτρέπει να ελέγξετε για τυχόν εμπόδια στα μεγάλα αγγεία της καρδιάς (τις στεφανιαίες αρτηρίες) τα οποία στο σύνδρομο Tako Tsubo σχεδόν πάντα απουσιάζουν ή σε κάθε περίπτωση δεν είναι σημαντικά» διευκρινίζει η δρ. Ajello.

Τα συμπτώματα της νόσου είναι ελάχιστα και το μόνο καμπανάκι κινδύνου που πρέπει να προσέξεις είναι ο πόνος στο στήθος που εμφανίζεται μετά από μια συναισθηματικά στρεσογόνο περίοδο.

Εάν για τη θεραπεία μιας καρδιακής προσβολής είναι απαραίτητο να ανοίξετε ξανά το φραγμένο αγγείο, ώστε να αποκατασταθεί η φυσιολογική ροή του αίματος προς την καρδιά, στην περίπτωση του συνδρόμου Tako Tsubo, επιλέγεται η θεραπεία αιμοδυναμικής υποστήριξης.

«Σε λιγότερο σοβαρές μορφές χρησιμοποιείται φαρμακολογική θεραπεία, ενώ σε πιο σοβαρές μπορεί να είναι απαραίτητη και η προσωρινή εμφύτευση συσκευών μηχανικής υποστήριξης κυκλοφορίας» συνεχίζει η Δρ. Ajello. Ευτυχώς, η πρόγνωση του συνδρόμου Tako Tsubo είναι σχεδόν πάντα καθοριστική, με την καρδιά να ανακάμπτει μέσα σε λίγες εβδομάδες. Δεν υπάρχουν ειδικές αγωγές για την πρόληψη της. Σε άτομα με επαναλαμβανόμενα επεισόδια, ωστόσο, η ψυχολογική υποστήριξη ή τα αγχολυτικά φάρμακα θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην πρόληψη νέων επεισοδίων.

Στη βιβλιογραφία αναφέρεται ότι: Η μυοκαρδιοπάθεια takotsubo ή σύνδρομο takotsubo (TTS), επίσης γνωστή ως μυοκαρδιοπάθεια λόγω στρες, είναι ένας τύπος μη ισχαιμικής μυοκαρδιοπάθειας στην οποία υπάρχει μια ξαφνική προσωρινή εξασθένηση του μυϊκού τμήματος της καρδιάς. Εμφανίζεται συνήθως μετά από ένα σημαντικό στρεσογόνο παράγοντα, είτε σωματικό είτε συναισθηματικό. Όταν προκαλείται από το τελευταίο, η κατάσταση μερικές φορές ονομάζεται σύνδρομο ραγισμένης καρδιάς.

Παραδείγματα φυσικών στρεσογόνων παραγόντων που μπορούν να προκαλέσουν TTS είναι το σοκ, η υπαραχνοειδής αιμορραγία και το φαιοχρωμοκύτωμα. Οι συναισθηματικοί στρεσογόνοι παράγοντες περιλαμβάνουν πένθος, διαζύγιο ή απώλεια εργασίας. Οι ανασκοπήσεις υποδεικνύουν ότι από τους ασθενείς που διαγνώστηκαν με την πάθηση, περίπου το 70-80% βίωσε πρόσφατα έναν σημαντικό στρεσογόνο παράγοντα, συμπεριλαμβανομένου του 41-50% με έναν σωματικό στρεσογόνο παράγοντα και το 26-30% με έναν συναισθηματικό στρεσογόνο παράγοντα. Το TTS μπορεί επίσης να εμφανιστεί σε ασθενείς που δεν έχουν βιώσει σημαντικούς στρεσογόνους παράγοντες.

Το όνομα «takotsubo» προέρχεται από την ιαπωνική λέξη takotsubo «παγίδα χταποδιού», επειδή η αριστερή κοιλία της καρδιάς παίρνει ένα σχήμα που μοιάζει με παγίδα χταποδιού όταν επηρεάζεται από αυτήν την πάθηση.