Πώς ο Πούτιν δοκιμάζει το ΝΑΤΟ στα φινλανδικά σύνορα

Ένας από τους βασικούς στόχους της κυβέρνησης του Τζο Μπάιντεν, η οποία υποστηρίζει ταυτόχρονα δύο συμμάχους που βρίσκονται σε πόλεμο, είναι να εμποδίσει την εξάπλωση τους. Ο Λευκός Οίκος έχει μέχρι στιγμής πετύχει ούτε η σύγκρουση μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας, ούτε οι εχθροπραξίες Ισραήλ και Χαμάς να εξελιχθούν σε περιφερειακές συγκρούσεις. Ωστόσο ο κίνδυνος παραμονεύει…

Οι ανταλλαγές πυρών και οι άλλες προκλήσεις στην περιοχή γύρω από το Ισραήλ τυγχάνουν μεγάλης προσοχής, καθώς η κυβέρνηση προσπαθεί να ισορροπήσει τον στόχο της αποτροπής ενός ευρύτερου πολέμου με τη δύναμη που χρειάζεται για να αποτραπούν περισσότερες επιθέσεις. Οι ναυτικές δυνάμεις των ΗΠΑ έχουν καταρρίψει πυραύλους και μη επανδρωμένα αεροσκάφη που εκτόξευσαν οι υποστηριζόμενοι από το Ιράν Χούθι στην Υεμένη, και η Χεζμπολάχ και το Ισραήλ ανταλλάσσουν πυρά στα σύνορα Λιβάνου-Ισραήλ. Οι αμερικανικές δυνάμεις έχουν δεχθεί περισσότερες από 70 επιθέσεις στην περιοχή, με τους ιρανικούς δορυφόρους στη Συρία, στο Ιράκ και αλλού να τορπιλίζουν τις προσπάθειες του Μπάιντεν να περιορίσει τη σύγκρουση.

Στο μεταξύ, οι εντάσεις έχουν αυξηθεί κατά μήκος των συνόρων της Ρωσίας με αρκετές χώρες που ανήκουν στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ. Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν, ο πόλεμος του οποίου στην Ουκρανία επωφελήθηκε από το γεγονός ότι τα φώτα της παγκόσμιας δημοσιότητας μετατοπίστηκαν ξαφνικά στην κρίση στη Μέση Ανατολή, φαίνεται να εκμεταλλεύεται την ευκαιρία για να προβεί σε προκλήσεις εναντίον ορισμένων γειτόνων της Ρωσίας.

Η Ρωσία «πειράζει» το ΝΑΤΟ

Πρόσφατα, ένα από τα νεότερα μέλη του ΝΑΤΟ κατακεραύνωσε το Κρεμλίνο, κατηγορώντας τη Ρωσία ότι εξαπολύει μια μορφή «υβριδικού πολέμου» σε μια προσπάθεια αποσταθεροποίησης του, γράφει το World Politics Review. Στα τέλη του περασμένου μήνα, ο Φινλανδός πρωθυπουργός Petteri Orpo ανακοίνωσε ότι το Ελσίνκι έκλεισε αμέσως το τελευταίο συνοριακό πέρασμα που παρέμενε ανοιχτό μεταξύ των δύο χωρών, κατηγορώντας τη Ρωσία για ένα ξαφνικό κύμα μεταναστών που χαρακτήρισε μέρος μιας υπολογισμένης συνωμοσίας του Κρεμλίνου. «Η Φινλανδία έχει βαθύτατους λόγους να υποπτεύεται ότι η είσοδος (των μεταναστών) είναι οργανωμένη από ξένο κράτος», είπε χαρακτηριστικά. «Η Ρωσία προκάλεσε αυτή την κατάσταση και είναι η μόνη που μπορεί επίσης να τη σταματήσει», κατέληξε.

Οι νέοι σύμμαχοι της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ ανέλαβαν γρήγορα την υπεράσπισή της. Η Πολωνία, η οποία δέχτηκε ανάλογη «επίθεση» με «όπλο» μετανάστευση από τη Λευκορωσία το 2021, ανακοίνωσε ότι σχεδιάζει να στείλει στρατιωτικούς συμβούλους στη Φινλανδία απαντώντας «σε επίσημο αίτημα για συμμαχική υποστήριξη ενόψει μιας υβριδικής επίθεσης στα φινλανδικά σύνορα». Στην αντεπίθεση η Ρωσία απηύθυνε αυστηρή προειδοποίηση κατά οποιασδήποτε τέτοιας κίνησης. «Οι Φινλανδοί πρέπει να γνωρίζουν σαφώς ότι αυτό θα αποτελέσει απειλή για εμάς», τόνισε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ.

Υπενθυμίζεται ότι τις εβδομάδες πριν το Ελσίνκι αποφασίσει να κλείσει τη διάβαση Raja-Jooseppi, ο αριθμός των αιτούντων άσυλο που έφταναν στο παγωμένο φυλάκιο καθώς έμπαινε ο αρκτικός χειμώνας εκτοξεύτηκε σε ιστορικά επίπεδα. Σύμφωνα με τις φινλανδικές αρχές, περίπου 1.000 μετανάστες χωρίς έγκυρη βίζα έφθασαν στα φινλανδορωσικά σύνορα από τον Αύγουστο, το 90% εκ των οποίων στο πρώτο μέρος του Νοεμβρίου, προτού η κυβέρνηση αποφασίσει να σφραγίσει το συνοριακό πέρασμα για μια προειδοποιητική περίοδο δύο εβδομάδων. Οι αιτούντες άσυλο προέρχονταν, μεταξύ άλλων χωρών, από τη Συρία, την Υεμένη, την Ερυθραία, την Αιθιοπία, το Αφγανιστάν, το Ιράκ και τη Σομαλία.

Η Φινλανδία και οι μετανάστες

Η Φινλανδία δεν είναι η μόνη χώρα που κατηγορεί τη Ρωσία ότι καταφεύγει και πάλι σε αυτές τις τακτικές. Μιλώντας σε περιφερειακή σύνοδο κορυφής λίγες ημέρες πριν από την απόφαση της Φινλανδίας να κλείσει τη συνοριακή διάβαση, ο υπουργός Άμυνας της Εσθονίας, Hanno Pevkur, κατηγόρησε τη Ρωσία για μια «πλήρως από το κράτος ενορχηστρωμένη» επιχείρηση που έφερε επίσης μεγάλο αριθμό μεταναστών στα σύνορά της. Η Λετονία, επίσης, κατηγόρησε τη Ρωσία ότι στέλνει μετανάστες στα κοινά τους σύνορα.

Πριν ενταχθεί η Φινλανδία στο ΝΑΤΟ αυτή την άνοιξη στον απόηχο της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, η κυβέρνηση της χώρας αυτής τα βόρειας Ευρώπης δήλωσε ότι ανέμενε ότι η Ρωσία θα ανταπέδιδε προσπαθώντας να αποσταθεροποιήσει τη χώρα. Οι Φινλανδοί ηγέτες πίστευαν ότι μπορεί να αντιμετωπίσουν κυβερνοεπιθέσεις ή στρατηγικές που σχετίζονται με τους μετανάστες. Η Ρωσία, άλλωστρε, είχε προειδοποιήσει ανοιχτά ότι θα λάβει «αντίμετρα». Μέσα σε λίγες ημέρες, η Φινλανδία άρχισε να αντιμετωπίζει κυβερνοεπιθέσεις που σύμφωνα με τις αρχές προέρχονταν από τη Ρωσία.

Ορισμένοι αναλυτές εκτιμούν ότι ο Ρώσος πρόεδρος επιδιώκει να προκαλέσει αντιδράσεις προκειμένου να παρουσιάσει το ΝΑΤΟ ως μια αυξανόμενη απειλή, δημιουργώντας ένα αίσθημα ανησυχίας στο εσωτερικό της χώρας του για να δικαιολογήσει μια πιο μακροχρόνια πολεμική σύρραξη.  Το δίχως άλλο υπάρχει κάτι πολύ σκληρό στο να χρησιμοποιούνται ως «όπλο» απελπισμένοι άνθρωποι σε αναζήτηση ασφάλειας στη γεωπολοτική σκακιέρα.

Υβριδικός πόλεμος

Το ΝΑΤΟ παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις. Ο ΓΓ Jens Stoltenberg δήλωσε ότι πρόκειται για το πιο πρόσφατο παράδειγμα υβριδικού πολέμου από την πλευρά του Κρεμλίνου. «Τους έχουμε δει να χρησιμοποιούν ενέργεια, τους έχουμε δει να χρησιμοποιούν κυβερνοεπιθέσεις, τους έχουμε δει να χρησιμοποιούν διάφορα είδη μυστικών επιχειρήσεων για να υπονομεύσουν τις δημοκρατίες μας», είπε χαρακτηριστικά.

Σε αντίθεση με τον πόλεμο στη Μέση Ανατολή, οι εντάσεις μακριά από τα πεδία των μαχών της Ουκρανίας εμπίπτουν μέχρι στιγμής στην κατηγορία του «υβριδικού πολέμου». Αυτό οφείλεται εν μέρει στο γεγονός ότι τα δυτικά σύνορα της Ουκρανίας σηματοδοτούν την αρχή της επικράτειας του ΝΑΤΟ, παρουσιάζοντας έναν τρομερό κίνδυνο για τον Πούτιν σε περίπτωση που επιλέξει να τα παραβιάσει, όπως έχει επανειλημμένα προειδοποιήσει ότι μπορεί τελικά και να κάνει.

Οι σύμμαχοι της Χαμάς στο Ιράν, την Υεμένη, τη Συρία, τον Λίβανο και το Ιράκ έχουν μικρότερη σαφή οριοθέτηση των ορίων της σύγκρουσης, γεγονός που θα μπορούσε να καταστήσει δυσκολότερο για την κυβέρνηση του Μπάιντεν την αποτροπή της εξάπλωσης της.