Φέτος, επιτέλους, αρχίσαμε να μετράμε αντίστροφα για την αποκατάσταση της τρύπας του όζοντος!

Κάθε ανθρώπινο κατόρθωμα που καταφέρνει να ανατρέψει τις καταστροφικές συνέπειες της κλιματικής κρίσης, δεν είναι μόνο ένα αισιόδοξο γεγονός που μας γεμίζει ελπίδα, αλλά είναι και μία νίκη της ανθρωπότητας, ένα βήμα που μας φέρνει όλο και πιο κοντά σε ένα καλύτερο μέλλον για τις επόμενες γενιές.

Μάλιστα, μία τέτοια είδηση μας καλωσόρισε στο 2023 και αφορούσε σε μία έκθεση συμπερασμάτων του ΟΗΕ, η οποία δημοσιεύεται κάθε τέσσερα χρόνια από ειδικούς και τον Ιανουάριο που μας πέρασε, αποκάλυψε πως σε 40 χρόνια από σήμερα, θα έχει αποκατασταθεί πλήρως ή έστω σε έναν μεγάλο βαθμό, το στρώμα του όζοντος, το οποίο προστατεύει τον πλανήτη μας από την επικίνδυνη ηλιακή ακτινοβολία.

Ναι, πέρασαν περισσότερα από 40 χρόνια από όταν οι επιστήμονες ξεκίνησαν να επισημαίνουν τους κινδύνους αυτής της τρύπας που υπάρχει στην αόρατη, ατμοσφαιρική «ασπίδα» που προστατεύει τη Γη από τις υπεριώδεις ακτίνες του Ηλίου, όμως, πλέον βρισκόμαστε σε πολύ καλό δρόμο για να ανατρέψουμε τη ζημιά, η οποία έχει προέλθει αποκλειστικά λόγω της ανθρωπογενούς ρύπανσης.

Σύμφωνα με την πρόσφατη έκθεση του ΟΗΕ, αυτό οφείλεται σε μία συνεργασία της διεθνούς κοινότητας, η οποία οδήγησε σε μία σταδιακή αλλά αποτελεσματική κατάργηση των βλαβερών χημικών ουσιών που καταστρέφουν το όζον, όπως οι υδροφθοράνθρακες HFC και οι χλωροφθοράνθρακες ή αλλιώς, CFC, οι οποίοι εντοπίζονται σε ψυγεία, αερολύματα και διαλύτες. Μάλιστα, αξίζει να αναφέρουμε πως ειδικότερα η χρήση CFC, μειώθηκε κατά 99% από το 1989 που τέθηκε σε ισχύ το Πρωτόκολλο του Μόντρεαλ, το οποίο υπογράφηκε δύο χρόνια πριν και επικυρώθηκε από 195 χώρες.

Τότε, οι εκτιμήσεις προέβλεπαν πως μέχρι το 2060 το στρώμα του όζοντος θα αναδημιουργηθεί, θα επιστρέψει στα επίπεδα που ήταν το 1980. Και ευτυχώς, οι εκτιμήσεις ήταν ορθές. Η εξάλειψη των απαγορευμένων χημικών επιτάχυνε τη διαδικασία σε βάθος χρόνου και συνέβαλλε σημαντικά στην αποκατάσταση ενός τμήματος της στιβάδας, συγκεκριμένα στην ανώτερη στρατόσφαιρα, με αποτέλεσμα πλέον να περιορίζει σημαντικά την έκθεσή μας στην υπεριώδη UV ακτινοβολία.

Όπως αναφέρει η Υπηρεσία του ΟΗΕ για το περιβάλλον, «εάν διατηρηθούν οι σημερινές πολιτικές, το στρώμα του όζοντος θα πρέπει να ανακτήσει τις τιμές που είχε το 1980, δηλαδή πριν εμφανιστεί η τρύπα, γύρω στο 2066 πάνω από την Ανταρκτική, το 2045 πάνω από την Αρκτική και το 2040 στον υπόλοιπο κόσμο». Παρόλα αυτά, επισημαίνει πως η μοναδική τροχοπέδη που μπορεί να απειλήσει ή να καθυστερήσει τον ρυθμό αυτής της προόδου, είναι τα γεωμηχανικά έργα τα οποία αποβλέπουν στον περιορισμό της κλιματικής αλλαγής και της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Βέβαια, μία ιδέα είναι να προστεθούν σκοπίμως αερολύματα στη στρατόσφαιρα, ώστε να αντανακλούν ένα μέρος της ηλιακής ακτινοβολίας.