Ναι στην αναδάσωση, αλλά πώς;

Τα μεσογειακά οικοσυστήματα είναι σε γενικές γραμμές προσαρμοσμένα ώστε να αναγεννιούνται μετά τη φωτιά. Γι’ αυτό και στις καείσες περιοχές αποφεύγεται οποιαδήποτε παρέμβαση κατά την πρώτη διετία, μέχρι να φανεί εάν η φύση μπορεί να επουλώσει μόνη τις πληγές της. Υπάρχουν, ωστόσο, και περιοχές που είτε λόγω είδους της βλάστησης είτε λόγω αλλεπάλληλων πυρκαγιών, κινδυνεύουν από ερημοποίηση.

Γι’ αυτό και η WWF προτείνει παρακολούθηση για πιθανή διενέργεια αναδασώσεων, μετά από εύλογο χρονικό διάστημα, σε διπλοκαμένες εκτάσεις τραχείας και χαλεπίου πεύκης, στις καμένες συστάδες πεύκης σε ισχυρές κλίσεις 50%-100%, σε σημεία μεγάλης δριμύτητας της φωτιάς, καθώς και σε περιοχές με είδη όπως η Αρκευθος, που δεν είναι προσαρμοσμένη στη φωτιά.

Τη ζημιά που έχουν προκαλέσει στα κατά τόπους οικοσυστήματα παλαιότερες πυρκαγιές επιχειρεί να καλύψει το Εθνικό Σχέδιο Αναδάσωσης, στο οποίο μέχρι στιγμής εντάσσονται εκτάσεις σε Αττική και Θεσσαλονίκη, συμπεριλαμβανομένων περιοχών σε Πάρνηθα και Πεντέλη. Η πρόσκληση για τη σχετική διαγωνιστική διαδικασία έχει δημοσιευτεί στον ιστότοπο του ΤΑΙΠΕΔ, ενώ ξεχωριστή πρόσκληση θα υπάρξει για τη Βόρεια Εύβοια.

Νέο Antinero και σχέδιο ολιστικής διαχείρισης

Οι καταστροφικές φωτιές των τελευταίων ετών αναθέρμαναν, μετά από πολλά χρόνια, τη συζήτηση για την ανάγκη παρεμβάσεων πρόληψης των πυρκαγιών. Στο πλαίσιο αυτό για την αντιπυρική περίοδο του 2024 προγραμματίζεται νέο Antinero, στο πρότυπο των ομώνυμων προγραμμάτων που «έτρεξαν» την τελευταία διετία. Στόχος είναι να δοθεί μεγαλύτερη βαρύτητα στους οικισμούς που βρίσκονται στην επικίνδυνη ζώνη μείξης δάσους – οικισμών, με πιο επισταμένους καθαρισμούς, αντιπυρικές ζώνες αλλά και φύτευση πλατύφυλλων ειδών που επιβραδύνουν την εξάπλωση της φωτιάς.

Εν τούτοις, όπως σημειώνει ο γενικός διευθυντής Δασών του ΥΠΕΝ Ευάγγελος Γκουντούφας, κατεξοχήν μέτρο πρόληψης των πυρκαγιών αποτελεί η διαχείριση των δασών. Στο πλαίσιο αυτό, στα τέλη Οκτωβρίου το ΥΠΕΝ παρουσίασε πρόταση επτά σημείων για την ολοκληρωμένη διαχείριση των δασικών οικοσυστημάτων. Περιλαμβάνει επικαιροποίηση των διαχειριστικών μελετών, επιδότηση της απόληψης δασικής πιστοποιημένης βιομάζας, «αδελφοποίηση» δασών Βορρά – Νότου, δημιουργία εθελοντικής αγοράς απορροφήσεων CO2 (Carbon Credits), αξιοποίηση των Δασικών Συνεταιρισμών Εργασίας και ενίσχυση της Δασικής Υπηρεσίας.

Όμως, ορισμένες από τις προβλέψεις της πρότασης του ΥΠΕΝ, που σύντομα θα λάβει τη μορφή νομοσχεδίου, προκαλούν προβληματισμό στους επιστήμονες. Ο δασολόγος Νίκος Γεωργιάδης, υπεύθυνος χερσαίου προγράμματος της WWF, σημειώνει στα «ΝΕΑ» ότι η πρόβλεψη για δημιουργία αγοράς ρύπων αντιμετωπίζεται με επιφυλακτικότητα καθώς αν δεν σχεδιαστεί σωστά, υπάρχει κίνδυνος να δημιουργηθεί πλαίσιο που να επιτρέπει το «greenwashing» εταιρειών. «Ενδεχομένως θα έπρεπε να συμμετάσχουν αποκλειστικά επιχειρήσεις που έχουν ήδη κάνει ό,τι είναι απαραίτητο προς τον μηδενισμό των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, με την αγορά ρύπων να αποτελεί έσχατη λύση» σημειώνει, τονίζοντας, πάντως, πως είναι σημαντικό ότι για πρώτη φορά μπαίνει στο κάδρο η πρόληψη.

«Απαιτείται μεγάλη επεξεργασία του συστήματος των carbon credits ώστε να διευκρινιστούν διάφορα ζητήματα, όπως το ποιος θα βγάζει το ξύλο από τα δάση» λέει από την πλευρά του ο Νίκος Μπόκαρης, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Δασολόγων Δημοσίων Υπαλλήλων. «Θα είναι οι δασικοί συνεταιρισμοί ή εργολάβοι; Και ποια θα είναι η σχέση των συνεταιρισμών με τους ιδιώτες», διερωτάται, ενώ υπογραμμίζει την ανάγκη πολύπλευρης ενίσχυσης της Δασικής Υπηρεσίας.

Κατά τον Ευάγγελο Γκουντούφα, οι διαδικασίες για την πρόσληψη 500 μόνιμων υπαλλήλων, των πρώτων μετά από 22 χρόνια, βρίσκονται κοντά στην ολοκλήρωση. Τα βήματα που μένει να γίνουν για την αναδιοργάνωση της Δασικής Υπηρεσίας, όμως, είναι πολλά. «Ένα μεγαλόπνοο σύστημα διαχείρισης των δασών προϋποθέτει υπηρεσίες που να μπορούν να ελέγξουν, να εποπτεύσουν και να επιβάλουν περιορισμούς» προειδοποιεί ο Νίκος Μπόκαρης. «Αλλιώς», καταλήγει, «θα υπάρξει ληστρική εκμετάλλευση του δάσους».

Premium έκδοση «ΤΑ ΝΕΑ»