Οι όροι των ΗΠΑ για να μην ασκήσουν βέτο στον ΟΗΕ

Συνεχίζονται σήμερα στη Λωρίδα της Γάζας οι ισραηλινοί βομβαρδισμοί, όπου σχεδόμ το ένα τέταρτο του πληθυσμού υφίσταται λιμό, καθώς το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ προσπαθεί να ξεπεράσει το αδιέξοδο και να ψηφίσει απόφαση που θα επιτρέψει να αυξηθεί η ανθρωπιστική βοήθεια.

Από τη Δευτέρα, η μια αναβολή της ψηφοφορίας διαδέχεται την άλλη, καθώς δεν είχε προκύψει ακόμα κείμενο ικανό να γλιτώσει από το αμερικανικό βέτο. Οι ΗΠΑ κατέρριψαν άλλωστε δυο προηγούμενα σχέδια απόφασης τις τελευταίες εβδομάδες.

Συγκεκριμένα, οι ΗΠΑ επέμεναν ότι για να μην ασκήσουν βέτο θα πρέπει να αποσυρθεί η φράση για επείγουσα και μόνιμη εκεχειρία και να μην δημιουρηγθεί ανεξάρτητος μηχανισμός από τον ΟΗΕ για την ανθρωπιστική βοήθεια.

Διαπραγματεύσεις

Το κυριότερο εμπόδιο στις διαπραγματεύσεις χθες ήταν ο έλεγχος των οχηματοπομπών με ανθρωπιστική βοήθεια. Αρχικά προβλεπόταν να τον έχει ο ΟΗΕ, «αποκλειστικά». Αλλά το Ισραήλ, οι αρχές του οποίου λένε πως φοβούνται πως θα μπουν όπλα και πυρομαχικά, θέλει να διατηρήσει τη δυνατότητα να προχωρά σε ελέγχους στα φορτηγά με τη βοήθεια.

Η ψηφοφορία στο Συμβούλιο Ασφαλείας αναμένεται πλέον να γίνει σήμερα, κατά διπλωματικές πηγές. Οι υπηρεσίες του ΟΗΕ δεν σταματούν να προειδοποιούν για το εύρος της βαθιάς ανθρωπιστικής κρίσης στην οποία έχει βυθιστεί η Λωρίδα της Γάζας.

Μισό εκατομμύριο άνθρωποι, με άλλα λόγια το ένα τέταρτο του πληθυσμού του θυλάκου όπου κυβερνά η Χαμάς, αντιμετωπίζουν λιμό, σύμφωνα με έκθεση συστήματος παρακολούθησης των Ηνωμένων Εθνών. Αν δεν αλλάξει κάτι, τις προσεχείς έξι εβδομάδες το σύνολο των κατοίκων, 2,4 εκατ. άνθρωποι, θα έχουν περιέλθει στην ίδια κατάσταση.

«Προειδοποιούσαμε εδώ κι εβδομάδες πως, με τέτοιες στερήσεις και καταστροφές, κάθε ημέρα που περνάει θα φέρνει μόνο περισσότερη πείνα, περισσότερες αρρώστιες και περισσότερη απελπισία στον λαό της Γάζας», υπογράμμισε μέσω X (του πρώην Twitter) ο Μάρτιν Γκρίφιθς, κορυφαίο στέλεχος του ΟΗΕ αρμόδιο για τις ανθρωπιστικές επιχειρήσεις του. «Ο πόλεμος πρέπει να τελειώσει», πρόσθεσε.

Καμιά ανάπαυλα

Στο πεδίο, δεν υπάρχει η παραμικρή ένδειξη ανάπαυλας. Νωρίς σήμερα, ισραηλινός βομβαρδισμός σκότωσε πέντε ανθρώπους στη Ράφα (νότια), ανακοίνωσε το υπουργείο Υγείας της Χαμάς.

Ο ισραηλινός στρατός διαβεβαιώνει πως σκότωσε «πάνω από 2.000 τρομοκράτες» στη Λωρίδα της Γάζας από την 1η Δεκεμβρίου. Χθες Πέμπτη εξαπέλυσε για ακόμα μια μέρα εντατικούς βομβαρδισμούς — προχώρησε σε 230 πλήγματα μέσα σε 24 ώρες, κυρίως στο νότιο τμήμα του θυλάκου.

Ένας από τους βομβαρδισμούς αυτούς είχε στόχο την παλαιστινιακή πλευρά του σημείου διέλευσης που είναι γνωστό ως Κερέμ Σαλόμ στο Ισραήλ. Τουλάχιστον τέσσερις άνθρωποι σκοτώθηκαν, ανάμεσά τους ο διευθυντής της ομάδας που το χειριζόταν, ενώ η διανομή βοήθειας από τον ΟΗΕ μέσω αυτού ανεστάλη, μερικές ημέρες αφού η οδός αυτή άνοιξε ξανά με απόφαση των ισραηλινών αρχών.

«Δεν υπάρχει ασφαλής τοποθεσία, τα πάντα βομβαρδίζονται και ο κόσμος είναι αληθινά τρομοκρατημένος», είπε ο Μαχμούντ ελ Μασίντ, εκτοπισμένος εξαιτίας του πολέμου στη Χαν Γιούνις (νότια).

Δυο μήνες και πλέον βομβαρδισμών από αέρα, θάλασσα και γη στη Λωρίδα της Γάζας έχουν στοιχίσει τη ζωή σε τουλάχιστον 20.057 ανθρώπους κι έχουν τραυματίσει άλλους 53.320, σύμφωνα με τον πιο πρόσφατο απολογισμό των θυμάτων που δημοσιοποίησε σήμερα το υπουργείο Υγείας της Χαμάς. Ανάμεσα στους νεκρούς ήταν πάνω από 8.000 παιδιά και 6.200 γυναίκες, σύμφωνα με την ίδια πηγή.

Έχουν καταστραφεί ολόκληρες συνοικίες και έχουν αναγκαστεί να εκτοπιστούν 1,9 εκατ. άνθρωποι, με άλλα λόγια το 85% του πληθυσμού, κατά τους υπολογισμούς του ΟΗΕ.

Η πολιτικοστρατιωτική ηγεσία του Ισραήλ ορκίστηκε να «εξαλείψει» τη Χαμάς μετά την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου η οποία στοίχισε τη ζωή σε 1.140 ανθρώπους, στην πλειονότητά τους άμαχους, σύμφωνα με καταμέτρηση του Γαλλικού Πρακτορείου βασισμένη σε επίσημους διαθέσιμους αριθμούς των ισραηλινών αρχών. Άλλοι περίπου 250 άνθρωποι απήχθησαν και οδηγήθηκαν στη Λωρίδα της Γάζας, εκείνη την ημέρα, από τους οποίους πάνω από εκατό αφέθηκαν ελεύθεροι στα τέλη Νοεμβρίου. Όμηροι παραμένουν ακόμη 129, πάντα κατά τις ισραηλινές αρχές.

Δεύτερη ανακωχή;

Οι διπλωματικές προσπάθειες συνεχίζονται σε διάφορα μέτωπα για να συναφθεί δεύτερη ανακωχή, έπειτα από αυτήν που εφαρμόστηκε από την 24η Νοεμβρίου ως την 1η Νοεμβρίου κι επέτρεψε να αφεθούν ελεύθεροι 105 όμηροι και 240 παλαιστίνιοι κρατούμενοι σε ισραηλινές φυλακές και να μπουν μεγαλύτερες ποσότητες βοήθειας στη Λωρίδα της Γάζας.

Ο ηγέτης της Χαμάς, ο Ισμαήλ Χανίγια, παραμένει στο Κάιρο για συνομιλίες με τον αιγύπτιο μεσολαβητή. Ο Ζιάντ αλ Ναχάλα, ο ηγέτης του Παλαιστινιακού Ισλαμικού Τζιχάντ, άλλου ισλαμιστικού κινήματος που πολεμά πλάι-πλάι με τη Χαμάς, αναμένεται επίσης στο Κάιρο εντός ημερών.

Το Ισραήλ από την πλευρά του συζητά με το Κατάρ και τις ΗΠΑ, τις άλλες δυο χώρες που μεσολαβούν.

Οι θέσεις των δυο μερών παραμένουν σε μεγάλη απόσταση. Η Χαμάς χαρακτηρίζει αναγκαία προϋπόθεση να σταματήσουν οι εχθροπραξίες προτού γίνει οποιαδήποτε διαπραγμάτευση για ομήρους και αιχμαλώτους. Το Ισραήλ δηλώνει ανοικτό στην ιδέα νέας παύσης των επιχειρήσεων αλλά αποκλείει κατάπαυση του πυρός πριν επιτύχει τον διακηρυγμένο στόχο του — την «εξάλειψη» της Χαμάς.

Αυτός ο στόχος είναι «καταδικασμένος σε αποτυχία», τόνισε χθες σε ηχητικό μήνυμά του ο Αμπού Ουμπέιντα, εκπρόσωπος του στρατιωτικού βραχίονα της Χαμάς, των ταξιαρχιών Εζεντίν αλ Κάσαμ. Επανέλαβε πως προϋπόθεση για να αφεθούν ελεύθεροι όμηροι είναι «να σταματήσει η επίθεση» του Ισραήλ.

Ανώτερος ισραηλινός αξιωματούχος μίλησε από την πλευρά του χθες πως υπήρξε «κάποια πρόοδος» έπειτα από «τις δυο συναντήσεις με τους καταριανούς αυτή την εβδομάδα».

«Είμαστε έτοιμοι να διαπραγματευτούμε νέα φόρμουλα για την απελευθέρωση των ομήρων (…) Θα χρειαστούμε ανθρωπιστική παύση όπως η πρώτη (στα τέλη Νοεμβρίου). Πριν από αυτό κι έπειτα από αυτό, θα παραμείνουμε δεσμευμένοι στην επίτευξη του μείζονα στόχου μας, που είναι να βάλουμε τέλος στην ύπαρξη της Χαμάς», επέμεινε ο αξιωματούχος, που μίλησε υπό τον όρο να μην κατονομαστεί.

Αγωνία για τους ομήρους

Εν αναμονή, τα βάσανα συνεχίζονται και οι συγγενείς των ομήρων τρέμουν γι’ αυτούς. «Είναι ρωσική ρουλέτα, κάθε μέρα ξυπνάμε χωρίς να ξέρουμε ποια είδηση θα μάθουμε», εξήγησε χθες στον Τύπο η Έλα Μπεν Αμί, η μητέρα της οποίας, η Ραζ, αφέθηκε ελεύθερη έπειτα από 54 ημέρες ομηρίας, αλλά ο πατέρας της, ο Οχάντ, παραμένει σε αιχμαλωσία στη Λωρίδα της Γάζας.

Οι καταστροφές από τους βομβαρδισμούς και τις μάχες έκαναν το σύστημα των νοσοκομείων της Λωρίδας της Γάζας θρύψαλα. Μόλις 9 από τα 36 νοσοκομεία του θυλάκου λειτουργούν ακόμη, εν μέρει, και βρίσκονται όλα τους στο νότιο τμήμα του, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ).

«Ακόμα και μέσα στα νοσοκομεία, άνθρωποι με ανοιχτά τραύματα και κατάγματα, αιμόφυρτοι, μας ζητούν τροφή», αφηγήθηκε χθες Πέμπτη ο Σον Κέισι, εργαζόμενος στον ΠΟΥ, αφού επισκέφθηκε δυο νοσοκομεία, τα Ας Σίφα και Αλ Αχλί. «Αν αυτό δεν είναι ένδειξη απελπισίας , δεν ξέρω τι είναι».

Ο ισραηλινός στρατός ανακοίνωσε σήμερα τους θανάτους δυο στρατιωτών του. Ο απολογισμός των απωλειών του από την έναρξη της χερσαίας επιχείρησης την 27η Οκτωβρίου φθάνει τους 139 νεκρούς. Μερίδα του ισραηλινού Τύπου θεωρεί υποτιμημένο τον επίσημο απολογισμό.

Εντάσεις στην περιφέρεια

Ο πόλεμος στη Λωρίδα της Γάζας συνεχίζει να τροφοδοτεί τις εντάσεις και να προκαλεί ανησυχίες για ανάφλεξη στην Εγγύς Ανατολή. Από το ξέσπασμα του πολέμου, οι ανταλλαγές πυρών ανάμεσα στο Ισραήλ και τη Χεζμπολά, σιιτικό κίνημα του Λιβάνου, σύμμαχο του Ιράν και της Χαμάς, είναι πρακτικά καθημερινές στα σύνορα. Χθες ογδοντάχρονη σκοτώθηκε και ο σύζυγός της τραυματίστηκε σε ισραηλινό βομβαρδισμό εναντίον παραμεθόριου χωριού στον νότιο Λίβανο, σύμφωνα με επίσημο λιβανικό μέσο ενημέρωσης.

Ενώ δυο ισραηλινοί πολίτες τραυματίστηκαν ελαφρά από πυρά μαχητών της Χεζμπολά, σύμφωνα με τις αρχές. Στην Ερυθρά Θάλασσα, η απειλή πως οι επιθέσεις των σιιτών ανταρτών Χούθι εναντίον της διεθνούς ναυσιπλοΐας θα συνεχιστούν προκαλεί επιβράδυνση του παγκόσμιου εμπορίου. Οι κυριότερες εταιρείες των θαλάσσιων μεταφορών δεν παίρνουν πλέον αυτόν τον λεγόμενο θαλάσσιο «αυτοκινητόδρομο». Ο σουηδικός γίγαντας των επίπλων και του οικιακού εξοπλισμού IKEA ανακοίνωσε χθες Πέμπτη πως ενδέχεται να αντιμετωπίσει καθυστερήσεις.

Στη διεθνή συμμαχία που ανακοίνωσαν ότι συγκροτούν οι ΗΠΑ για την προστασία των πλοίων στην Ερυθρά Θάλασσα συμμετέχουν πλέον είκοσι χώρες, ανακοίνωσε χθες το Πεντάγωνο.