Πώς η CIA έμεινε χωρίς δίκτυο κατασκόπων στη Κίνα – Τι σημαίνει αυτό για τις ΗΠΑ

Πριν από περίπου δέκα χρόνια οι κατάσκοποι του Πεκίνου κατάφεραν να διαλύσουν ένα δίκτυο Κινέζων πρακτόρων που εργαζόταν για τη CIA. Στο πρόγραμμα αυτό συμμετείχαν πάνω από είκοσι πράκτορες, οι οποίοι εκτελέστηκαν ή φυλακίστηκαν, ανάμεσα τους και υψηλόβαθμοι Κινέζοι αξιωματούχοι.

Σύμφωνα με την Wall Street Journal, η CIA καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια για την ανοικοδόμηση των δυνατοτήτων κατασκοπείας στην Κίνα. Τα κενά που εντοπίζονται εδώ και αρκετά χρόνια παρέχουν στις ΗΠΑ περιορισμένη κατανόηση των μυστικών διαβουλεύσεων μεταξύ του Κινέζου ηγέτη Σι Τζινπίνγκ και του στενού του κύκλου για βασικά ζητήματα ασφαλείας.

Υπό δοκιμασία

Η ενίσχυση του ανθρώπινου δικτύου κατασκοπείας που στοχεύει στην Κίνα είναι ένας από τους στόχους μιας τιτάνιας, αλλά κυρίως μυστικής, αλλαγής στη CIA και τις υπόλοιπες αμερικανικές κατασκοπευτικές υπηρεσίες. Βρίσκεται στα πλαίσια ενός ευρύτερου μετασχηματισμού της αμερικανικής πολιτικής ασφαλείας, ο οποίος απομακρύνεται από την καταπολέμηση των εξεγέρσεων σε όλο τον κόσμο και κατευθύνεται προς την προετοιμασία για μια πιθανή σύγκρουση «μεγάλης δύναμης» με την Κίνα και τη Ρωσία.

Μετά από δύο δεκαετίες κυνηγιού τρομοκρατών, η κοινότητα των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών, η οποία λαμβάνει από τον προϋπολογισμό 100 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως, επανεκπαιδεύει το προσωπικό της, ανακατευθύνει δισεκατομμύρια σε προϋπολογισμούς και αναδιαμορφώνει τα ακριβά κατασκοπευτικά μηχανήματα για να επικεντρωθεί σε αυτούς τους δυνητικούς αντιπάλους.

Παρόλα αυτά, η αιφνιδιαστική επίθεση της Χαμάς κατά του Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου και ο πόλεμος που ακολούθησε στη Γάζα, καθώς και η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία έχουν απαιτήσει την προσοχή του Λευκού Οίκου και απαιτήσει την αναδιανομή των πόρων των μυστικών υπηρεσιών, περιπλέκοντας την προσπάθεια του διευθυντή της CIA Γουίλιαμ Μπερνς να διασφαλίσει ότι η Κίνα αποτελεί την κορυφαία μακροπρόθεσμη προτεραιότητα.

Τι ανέφερε ο διευθυντής της CIA

Η Κίνα, την οποία η κυβέρνηση Μπάιντεν χαρακτήρισε ως τον μεγαλύτερο κίνδυνο για την αμερικανική ασφάλεια, παραμένει στην κορυφή της λίστας εργασιών της CIA, δήλωσε ο Μπερνς στην εφημερίδα The Wall Street Journal.

«Αντιμετωπίζουμε τη ΛΔΚ ως παγκόσμια προτεραιότητα, υπερδιπλασιάζοντας τους πόρους του προϋπολογισμού που αφιερώνονται στην αποστολή στην Κίνα τα τελευταία τρία χρόνια και ιδρύοντας το Κέντρο Αποστολής Κίνας ως το μοναδικό κέντρο αποστολής της CIA για μία μόνο χώρα για να συντονίζει τις προσπάθειες ολόκληρης της υπηρεσίας για το θέμα αυτό», είπε.

«Ακόμη και καθώς εξισορροπούμε πολλαπλές προτεραιότητες, συμπεριλαμβανομένων των συνεχιζόμενων συγκρούσεων, παραμένουμε εντατικά απασχολημένοι με τη στρατηγική μακροπρόθεσμη πρόκληση που θέτει η ΛΔΚ.»

Σε μια προηγουμένως μη δημοσιοποιημένη αποστολή, ο Μπερνς ταξίδεψε στην Ιαπωνία και τη Νότια Κορέα μετά την επίθεση της Χαμάς, δήλωσε αξιωματούχος της CIA, μετά από ένα ταξίδι στο Πεκίνο που είχε αναφερθεί δημοσίως τον Μάιο.

Οργουελιανή κατασκοπεία

Η κυβέρνηση των ΗΠΑ δεν έχει ποτέ αναγνωρίσει δημοσίως την απώλεια των Κινέζων πρακτόρων της μεταξύ 2010 και 2012. Σήμερα, οι αμερικανικοί κατασκοπευτικοί δορυφόροι παρακολουθούν στενά τις στρατιωτικές αναπτύξεις και τα σχέδια εκσυγχρονισμού της Κίνας, ενώ τα εργαλεία κυβερνοχώρου και υποκλοπής καταγράφουν τεράστιες εκτάσεις των κινεζικών επικοινωνιών.

Η Κίνα είναι ένας πολύ σκληρός στόχος των μυστικών υπηρεσιών από ό,τι ήταν πριν από μια δεκαετία, όταν χάθηκαν οι πράκτορες. Το κράτος του Σι, το οποίο έχει ως προτεραιότητα την ασφάλεια, χρησιμοποιεί οργουελιανά συστήματα παρακολούθησης που περιπλέκουν σε μεγάλο βαθμό τις κατασκοπευτικές επιχειρήσεις στο εσωτερικό της χώρας. Και οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες πρέπει να παρακολουθούν την πρόοδο της Κίνας σε τομείς τόσο διαφορετικούς όσο η τεχνητή νοημοσύνη και η συνθετική βιολογία.

Μυστικές εκθέσεις που εστάλησαν στον Λευκό Οίκο, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ και άλλες υπηρεσίες χαρτογράφησαν τον προγραμματισμένο εκσυγχρονισμό του Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού, την επερχόμενη ναυτική επέκταση της Κίνας και τους στόχους του Πεκίνου για τις υπερπόντιες βάσεις. Ένα ελάττωμα στις μυστικές επικοινωνίες της CIA με τους πράκτορές της, το οποίο εκμεταλλεύτηκε το Πεκίνο, είναι η ύποπτη αιτία του συμβιβασμού, είπαν πρώην αξιωματούχοι. Οι λεπτομέρειες για το τι πήγε στραβά δεν είναι δημόσια γνωστές και δεν είναι σαφές αν κάποιος στην υπηρεσία θεωρήθηκε υπεύθυνος.

Η άνοδος του Σι Τζιπίνγκ συνέπεσε με τη «τύφλωση» της αμερικανικής κατασκοπείας

Οι ΗΠΑ έχασαν το ανθρώπινο δίκτυό τους στην Κίνα ακριβώς όταν ο Σι έγινε ηγέτης του Κομμουνιστικού Κόμματος, στα τέλη του 2012, και στη συνέχεια πρόεδρος λίγους μήνες αργότερα. Πολλαπλές, εκθέσεις της CIA προέβλεπαν ότι θα ήταν ένα διαφορετικό είδος κινέζου ηγέτη, πιο δυναμικός, εθνικιστής και επικεντρωμένος στην ασφάλεια, δήλωσαν νυν και πρώην αξιωματούχοι των μυστικών υπηρεσιών.

Αρκετοί αξιωματούχοι δήλωσαν ότι η ανάλυση αυτή αγνοήθηκε σε μεγάλο βαθμό από τον Λευκό Οίκο του προέδρου Μπαράκ Ομπάμα, ο οποίος ήλπιζε ότι καθώς η Κίνα αναπτυσσόταν οικονομικά, θα φιλελευθεροποιούνταν και θα εντασσόταν στη διεθνή παγκόσμια τάξη υπό την ηγεσία των ΗΠΑ. Αυτή η πολιτική είχε ακολουθηθεί από Δημοκρατικές και Ρεπουμπλικανικές κυβερνήσεις για δύο δεκαετίες. «Υπήρχε μεγάλη απελπισία να το πιστέψουμε αυτό», δήλωσε η Gail Helt, πρώην αναλύτρια της CIA για την Ανατολική Ασία.

Όταν ο Μπερνς δημιούργησε νέα μονάδα

Ο Μπερνς το 2021 δημιούργησε μια άλλη νέα μονάδα, η οποία έχει ως αποστολή τις νέες και αναδυόμενες τεχνολογίες. Αρκετές κατασκοπευτικές υπηρεσίες έχουν δημιουργήσει ή επεκτείνει τις μονάδες πληροφοριών ανοικτού κώδικα και η διευθύντρια της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών Avril Haines δημιούργησε μια μικρή ομάδα αξιωματούχων για την επίβλεψη των προσπαθειών.

Η συντριπτική πλειονότητα των αμερικανικών πληροφοριών για την Κίνα προέρχεται πλέον από την ηλεκτρονική κατασκοπεία -την υποκλοπή τηλεφωνικών κλήσεων, μηνυμάτων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και κάθε άλλης μορφής ψηφιακής επικοινωνίας, ανέφεραν οι νυν και πρώην αξιωματούχοι. Αυτές οι πληροφορίες σημάτων σπάνια μπορούν να αντικαταστήσουν τους ανθρώπινους κατασκόπους στο να μαντεύουν τις πραγματικές προθέσεις ή τις αδυναμίες ενός αντιπάλου, λένε οι αξιωματούχοι.

Η πρόσληψη ή ακόμη και η συνάντηση με Κινέζους πράκτορες είναι πιο επικίνδυνη από ποτέ. Το πανταχού παρόν σύστημα παρακολούθησης του Πεκίνου χρησιμοποιεί ανάλυση μεγάλων δεδομένων για να αντλήσει πληροφορίες από εκατομμύρια κάμερες σε μεγάλες πόλεις, σε συνδυασμό με στρατιές ανθρώπινων παρατηρητών. Οι πρακτικές της Κίνας επεκτείνονται στο εξωτερικό σε τρίτες χώρες, όπου πράκτορες της CIA προσπαθούν να στρατολογήσουν Κινέζους αξιωματούχους και επιχειρηματίες.

Δύσκολη η απόσπαση πληροφοριών στην Κίνα

Η πρόκληση στην Κίνα είναι διαφορετική και οι αξιωματούχοι των αμερικανικών υπηρεσιών πληροφοριών αναγνωρίζουν ότι η συλλογή ανθρώπινων πληροφοριών εκεί είναι δύσκολη. «Είναι υψηλό το ρίσκο και είναι αλήθεια ότι μερικές φορές είναι πολλά αυτά που διακυβεύονται», δήλωσε ο David Marlowe, αναπληρωτής διευθυντής επιχειρήσεων της CIA.

Το Υπουργείο Κρατικής Ασφάλειας της Κίνας δήλωσε τον Αύγουστο ότι συνέλαβε δύο Κινέζους υπηκόους που κατασκόπευαν για λογαριασμό της CIA, οι οποίοι είχαν στρατολογηθεί εκτός Κίνας. Εάν είναι ακριβείς, οι αποκαλύψεις καταδεικνύουν, τόσο τη συνεχιζόμενη κατασκοπευτική πίεση των ΗΠΑ, όσο και την επιθετική εκστρατεία αντικατασκοπείας της Κίνας.

Ο Μπερνς, σε ένα φόρουμ για την ασφάλεια τον Ιούλιο στο Άσπεν του Κολοράντο, δήλωσε ότι η CIA στρατολογεί καλά τοποθετημένους Κινέζους αξιωματούχους και επιχειρηματίες για να κατασκοπεύουν για λογαριασμό της Ουάσινγκτον. «Έχουμε σημειώσει πρόοδο και εργαζόμαστε πολύ σκληρά τα τελευταία χρόνια για να διασφαλίσουμε ότι διαθέτουμε μια ισχυρή ικανότητα ανθρώπινης πληροφόρησης που συμπληρώνει αυτό που μπορούμε να αποκτήσουμε μέσω άλλων μεθόδων», δήλωσε.