Οι ΗΠΑ συναντούν δυσκολίες να φτιάξουν «συμμαχία των προθύμων» κατά των Χούθι

Η ευρύτερη περιοχή από την Ερυθρά Θάλασσα μέχρι και τον Ινδικό Ωκεανό είναι ένα πεδίο εντονότατου γεωπολιτικού ανταγωνισμού. Πράγμα λογικό αφού πρόκειται για μια περιοχή από όπου περνάει πολύ μεγάλο μέρος του παγκοσμίου εμπορίου και περιλαμβάνει μια σειρά από κρίσιμα στενά περάσματα με μεγάλη στρατηγική αξία. Αυτό, άλλωστε, φαίνεται και από το πλήθος των δυνάμεων που διατηρούν βάσεις εκεί. Αρκεί να σκεφτούμε ότι μόνο στο στρατηγικής σημασίας Τζιμπουτί βάσεις διατηρούν η Ιταλία, η Κίνα, η Γαλλία, η Ιαπωνία και οι Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ η Ρωσία εδώ και καιρό προσπαθεί να αποκτήσει βάση στο Σουδάν.

Αυτό εξηγεί γιατί υπάρχει μεγάλη ανησυχία στις ΗΠΑ γύρω από τους αντάρτες Χούθι της Υεμένης που έχουν δείξει την ικανότητά του να πραγματοποιούν πλήγματα σε διερχόμενα πλοία. Και αυτό γιατί η δράση τους προστίθεται στην ανησυχία που προκαλεί ούτως ή άλλως και η παρουσία των Κινέζων και των Ρώσων στην ευρύτερη περιοχή.

Ανησυχία προκαλεί επίσης και στο Ισραήλ. Αυτό δεν έχει να κάνει μόνο με το γεγονός ότι οι Χούθι, που σε μεγάλο μέρος της Υεμένης ασκούν πλέον κρατική εξουσία, έχουν εκφράσει την αλληλεγγύη τους στους Παλαιστινίους, αλλά και με το ότι η παρουσία τους στην Υεμένη απειλεί τα ιδιαίτερα σχέδια του ίδιου του Ισραήλ στην περιοχή.

Αυτό αφορά κυρίως τη διακινδύνευση του ισραηλινού σχεδίου για έλεγχο της ευρύτερης περιοχής της Ερυθράς θάλασσας μέσα από το σχέδιο για δημιουργία βάσης στο νησί Σοκότρα, στην έξοδο της Ερυθράς Θάλασσας προς τον Ινδικό Ωκεανό.

Το συγκεκριμένο νησί αποτελεί πεδίο σύγκρουσης ανάμεσα στους Χούθι και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα που το κατέλαβαν στρατιωτικά και το προσάρτησαν, καθώς οι πρώτοι το θεωρούν έδαφος της Υεμένης.

Από τη μεριά τους Ισραηλινοί θα ήθελαν να αξιοποιήσουν τυχόν βάση εκεί για να τη συνδυάσουν με τα υποβρύχια που διαθέτουν.

Όμως και οι Χούθι δεν θα ήθελαν να δουν το Ισραήλ να αποκτά μια βάση πάνω σε ένα νησί που το θεωρούν τμήμα της επικράτειας της Υεμένης.

Όλα αυτά μπορούν να εξηγήσουν γιατί οι ΗΠΑ επιμένουν τόσο πολύ στη διαμόρφωση ενός συνασπισμού δυνάμεων που θα ασκήσουν την απαραίτητη στρατιωτική πίεση στους Χούθι και δυνητικά να αποτρέψει τον συσχετισμό που διαμορφώνεται.

Οι δυσκολίες να διαμορφωθεί μια συνασπισμός κατά των Χούθι

Όμως τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά. Καταρχάς, οι ίδιες οι χώρες της περιοχής και ιδίως η Σαουδική Αραβία έχουν θέση ως προτεραιότητα την απεμπλοκή από τον πόλεμο στην Υεμένη και μια διαδικασία ειρήνευσης, έχοντας ανοίξει επίσημο διάλογο με τους Χούθι. Επομένως, δεν είναι εύκολο να αποφασίσουν να εμπλακούν στον αμερικανικό στρατιωτικός σχεδιασμό.

Όμως, και ορισμένες χώρες-μέλη του ΝΑΤΟ, πιο πρόσφατο παράδειγμα η Ισπανία, έχουν δηλώσει ότι δεν έχουν αποφασίσει ακόμη να συμμετάσχουν στην αμερικανική πρωτοβουλία, παρότι οι ΗΠΑ την προβάλλουν ως πρωτίστως μια προσπάθεια διασφάλισης ελεύθερων διαδρόμων για την παγκόσμια ναυτιλία.

Από συνάντηση του Νετανιάχου με τον Μόντι το 2017

Η προσπάθεια να προσεταιριστούν την Ινδία

Δυσκολία συναντούν οι ΗΠΑ και στο να αξιοποιήσουν και στην Ερυθρά Θάλασσα την «Τετράδα» (Quad), δηλαδή την στρατηγική αμυντική συνεργασία που έχουν με την Ιαπωνία, την Ινδία, και την Αυστραλία, συνεργασία που θέλουν σταδιακά να τη μετασχηματίσουν στο βασικό ανάχωμα απέναντι στην Κίνα.

Σε αυτό το φόντο το κομβικό σημείο είναι να εξασφαλιστεί η συναίνεση και συμμετοχή της Ινδίας σε αυτό θα μπορούσε να εξελιχθεί σε μια παραλλαγή «πολέμου κατά της τρομοκρατίας» κατά των Χούθι αυτή τη φορά.

Η πίεση εδώ έρχεται και από τη μεριά των ΗΠΑ και από τη μεριά του ίδιου του Ισραήλ που έχει επενδύσει ιδιαίτερα στην ανάπτυξη καλών σχέσεων με την ινδική κυβέρνηση. Αυτό έχει στηριχτεί και στην προσπάθεια να υπογραμμιστεί οι αναλογίες που υπάρχουν ανάμεσα στον Σιωνισμό και την «Χίντουτβα», την «Ινδικότητα» που είναι τμήμα της έντονα εθνικιστικής ιδεολογίας του κυβερνώντος BJP, αλλά προφανώς και στην επένδυση στην αντιπαλότητα ανάμεσα στη Ινδία και το μουσουλμανικό Πακιστάν.

Ωστόσο, φαίνεται ότι προς το παρόν η Ινδία δεν έχει αποφασίσει να γίνει ο βασικός σύμμαχος του Ισραήλ στην περιοχή. Η χώρα εξέφρασε μεν αλληλεγγύη στο Ισραήλ, μετά τις επιθέσεις της 7^ης Οκτωβρίου, όμως στις 13 Δεκεμβρίου ήταν από τις χώρες που υπερψήφισαν στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ το ψήφισμα για άμεση ανθρωπιστική κατάπαυση του πυρός.

Αντίστοιχα, παρότι η Ινδία διατηρεί καλές σχέσεις με τις ΗΠΑ δεν ενστερνίζεται το σύνολο της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής. Για παράδειγμα, η Ινδία έχει αποφύγει να εμπλακεί στην αμερικανοϊσραηλινή προσπάθεια να κατηγορηθεί το Ιράν ως ο υποκινητής της ανάφλεξης στην περιοχή. Την ίδια στιγμή είναι σαφές ότι σε σχέση με το Παλαιστινιακό, η ινδική κυβέρνηση παρακολουθεί στενά τη στάση των κρατών του Κόλπου και την απήχηση που έχει το ζήτημα σε ένα ευρύτερο φάσμα κρατών και γι’ αυτόν τον λόγο και δεν θέλει να καταγραφεί ως μια χώρα που κατά βάση στηρίζει το Ισραήλ, παρότι μεγάλο μέρος των ενόπλων δυνάμεων και των υπηρεσιών ασφαλείας της Ινδίας αντιμετωπίζουν το Ισραήλ και ως κράτος-πρότυπο.

Όλα αυτά σημαίνουν ότι δεν είναι καθόλου δεδομένο ότι η Ινδία θα σπεύσει να στηρίξει τα αμερικανικά σχέδια για την Ερυθρά Θάλασσα.