Συνεδριάζει η Επιτροπή Λοιμώξεων – Στο «τραπέζι» οι μάσκες ξανά στα νοσοκομεία 

Ανησυχία επικρατεί στους ειδικούς μετά την αύξηση των κρουσμάτων κοροναϊού και γρίπης που καταγράφεται στη χώρα μας τις τελευταίες εβδομάδες.

Συνεδριάζει η Εθνική Επιτροπή Λοιμώξεων με κύριο θέμα την επιβολή του μέτρου της μάσκας στα νοσοκομεία και τις μονάδες φιλοξενίας ατόμων με προβλήματα υγείας. Να σημειωθεί ότι οι επιστήμονες εκφράζουν προβληματισμό και ανησυχία για τη χαμηλή προσέλευση για το επικαιροποιημένο εμβόλιο καθώς μόνο ένας στους δέκα που ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες το έχει κάνει.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η κατάργηση υποχρεωτικής χρήσης της προστατευτικής μάσκας σε νοσοκομεία και άλλες δομές υγείας, είχε αποφασιστεί στα τέλη Ιουλίου του 2023 παράλληλα με την κατάργηση της υποχρεωτικής διενέργειας rapid test από τους εργαζόμενους σε δομές υγείας που δεν έχουν εμβολιαστεί. Έτσι, από τα τέλη Ιουλίου, η υποχρεωτική χρήση προστατευτικής μάσκας μόνο για το υγειονομικό προσωπικό που έρχεται σε επαφή με ασθενείς υψηλού κινδύνου (ογκολογικοί, ανοσοκατασταλμένοι, μεταμοσχευμένοι και ασθενείς στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας) καθώς και τους ασθενείς που ανήκαν στις ομάδες υψηλού κινδύνου.

Υποπαραλλαγή JN.1

Η υπομονάδα JN.1 του COVID αποτελεί το 39% έως το 50% των κρουσμάτων στις Ηνωμένες Πολιτείες, ανακοίνωσε το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των Ηνωμένων Πολιτειών (CDC) την Παρασκευή. Οι προβλέψεις του οργανισμού οδηγούν στο συμπέρασμα ότι είναι η υποπαραλλαγή που κυκλοφορεί πιο ευρέως στις ΗΠΑ.

H Καθηγήτρια Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, η Βιολόγος Παναγιώτα Ζαχαράκη και ο Καθηγητής Επιδημιολογίας της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ και Αντιπρόεδρος του ΕΟΔΥ Δημήτρης Παρασκευής, συνοψίζουν τα νεότερα δεδομένα.

Πρόκειται για αύξηση από το 15% έως 29% των κρουσμάτων στις Ηνωμένες Πολιτείες, που είχε προβλέψει το CDC έως τις 8 Δεκεμβρίου. Η συνεχιζόμενη αύξηση υποδηλώνει ότι η υποπαραλλαγή είναι είτε πιο μεταδοτική είτε καλύτερη στο να αποφεύγει τα ανοσοποιητικά συστήματα, από άλλες υπομονάδες, πρόσθεσε το CDC.

Είναι νωρίς για να γνωρίζουμε εάν και με ποιον τρόπο η JN.1 θα προκαλέσει νοσηλείες, σύμφωνα το CDC, προσθέτοντας ότι τα υφιστάμενα εμβόλια, τα τεστ και οι θεραπείες λειτουργούν ακόμη καλά εναντίον αυτής.

«Υπομονάδα ενδιαφέροντος»

Την Τρίτη, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ταξινόμησε τη JN.1 ως “υπομονάδα ενδιαφέροντος” και δήλωσε ότι η τρέχουσα ενδεικτική Το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των Ηνωμένων Πολιτειών (CDC) ανακοίνωσε την Παρασκευή ότι η υπομονάδα JN.1 του COVID αποτελεί το 39% έως το 50% των κρουσμάτων στις Ηνωμένες Πολιτείες, σύμφωνα με τις προβλέψεις του οργανισμού.

Πρόκειται για αύξηση από το εκτιμώμενο 15% έως 29% των κρουσμάτων στις Ηνωμένες Πολιτείες, που είχε προβλέψει το CDC έως τις 8 Δεκεμβρίου.

Το CDC ανέφερε ότι η υπομονάδα συνεχίζει να προκαλεί αυξανόμενο ποσοστό των μολύνσεων και είναι πλέον η υπομονάδα που κυκλοφορεί πιο ευρέως στη χώρα. Η συνεχιζόμενη αύξηση υποδηλώνει ότι η υπομονάδα είναι είτε πιο μεταδοτική είτε καλύτερη στο να αποφεύγει τα ανοσοποιητικά συστήματα, από άλλες υπομονάδες, πρόσθεσε το CDC.

Είναι πολύ νωρίς για να γνωρίζουμε εάν και με ποιον τρόπο η JN.1 θα προκαλέσει αύξηση σε μολύνσεις ή νοσηλείες δήλωσε το CDC, προσθέτοντας ότι τα υφιστάμενα εμβόλια, τα τεστ και οι θεραπείες λειτουργούν ακόμη καλά εναντίον αυτής.

Σύμφωνα με πρόσφατη δημοσίευση στο Lancet των Yang et al, η παλιότερη υποπαραλλαγή SARS-CoV-2 BA.2.86, η οποία γρήγορα τέθηκε ως παραλλαγή υπό παρακολούθηση μετά την εμφάνισή της, είχε συγκεντρώσει την παγκόσμια προσοχή. Αν και το BA.2.86 δεν έδειξε ουσιαστικό πλεονέκτημα χυμικής ανοσολογικής διαφυγής και ανάπτυξης σε σύγκριση με τις τρέχουσες κυρίαρχες παραλλαγές, έδειξε αξιοσημείωτα υψηλή συγγένεια δέσμευσης με την ACE2. Αυτή η αυξημένη συγγένεια δέσμευσης, σε συνδυασμό με τη διακριτή αντιγονικότητά του, θα μπορούσε να επιτρέψει στο BA.2.86 να συσσωρεύσει μεταλλάξεις που αποφεύγουν το ανοσοποιητικό κατά τη διάρκεια της πληθυσμιακής μετάδοσης.Με μόνο μία πρόσθετη μετάλλαξη του τομέα δέσμευσης υποδοχέα (L455S) σε σύγκριση με τον προκάτοχό της BA.2.86, η παραλλαγή JN.1 έγινε γρήγορα κυρίαρχη στη Γαλλία.

Φαίνεται να υπάρχει μια αξιοσημείωτη μείωση της συγγένειας δέσμευσης ACE2 στην υποπαραλλαγή JN.1, υποδεικνύοντας ότι οι ενισχυμένες ικανότητές της ανοσολογικής διαφυγής έρχονται σε βάρος της μειωμένης δέσμευσης ACE2.

Λαμβάνοντας υπόψη ότι το L455 βρίσκεται κυρίως στον επίτοπο των αντισωμάτων Τάξης 1 της περιοχής δέσμευσης υποδοχέα, η μελέτη αυτή εξέτασε περαιτέρω τις δυνατότητες διαφυγής του JN.1 ως απόκριση σε οκτώ μονοκλωνικά αντισώματα κατηγορίας 1 εξουδετέρωσης XBB.1·5. Αυτή η μετάλλαξη αντιστάθμισε αποτελεσματικά την ευαισθησία του BA.2.86 σε αυτή την ομάδα αντισωμάτων. Μαζί, αυτά τα ευρήματα υποδηλώνουν ότι το L455S ενίσχυσε σημαντικά την αντίσταση του JN.1 στη χυμική ανοσία μέσω της αντιστάθμισης της αδυναμίας του BA.2.86 στα αντισώματα κατηγορίας 1.

Συνοπτικά, το JN.1, κληρονομώντας την αντιγονική ποικιλομορφία του BA.2.86 και μαζί με την απόκτηση του L455S, πέτυχε γρήγορα εκτεταμένη αντίσταση στα αντισώματα κατηγορίας 1, 2 και 3 της περιοχής δέσμευσης υποδοχέα, και έδειξε υψηλότερη ανοσολογική διαφυγή σε σύγκριση με το BA.2.86 και άλλα ανθεκτικά στελέχη όπως τα HV.1 και JD.1·1, σε βάρος της μειωμένης δέσμευσης του ανθρώπινου ACE2. Τέτοια στελέχη θα μπορούσαν να επιβιώσουν και να μεταδοθούν, καθώς η αντιγονική τους διαφορά θα τους επέτρεπε να στοχεύσουν διάφορους πληθυσμούς σε σύγκριση με τα κυρίαρχα στελέχη και θα είχαν τη δυνατότητα να συσσωρεύουν γρήγορα μεταλλάξεις υψηλής ανοσοαποφυγής με κόστος τις ικανότητες δέσμευσης του ανθρώπινου ACE2.

*Πληροφορίες από ΕΡΤ