Ο «πόλεμος» του κασμίρ: Πώς το ελιτίστικο εμπόρευμα μόδας απειλεί το οικοσύστημα της Μογγολίας

Τα τελευταία χρόνια στη Μογγολία και τη βόρεια Κίνα, κατά τη διάρκεια της άνοιξης, μαζικές αμμοθύελλες καταστρέφουν τις καλλιέργειες και ενίοτε σκορπίζουν το θάνατο. Η μέση θερμοκρασία έχει σημειώσει άνοδο κατά περίπου δύο βαθμούς στην περιοχή και οι βροχοπτώσεις είναι αισθητά μειωμένες.

Η αυξανόμενη ζήτηση έχει ως αποτέλεσμα μόνο στη Μογγολία να υπάρχουν σήμερα 27 εκατομμύρια κασμίριες κατσίκες, σχεδόν οκτώ για κάθε κάτοικο

Το πρόβλημα τώρα είναι η ερημοποίηση του φυσικού περιβάλλοντος– περισσότερο από το 53% του εδάφους έχει υποστεί φθορά την τελευταία δεκαετία εξαιτίας του κασμίρ, αυτού του πολυτελούς μαλλιού που μέχρι πολύ πρόσφατα ήταν προνόμιο των πλουσίων, αλλά τώρα πωλείται έναντι οποιασδήποτε τιμής, τόσο κυριολεκτικώς όσο και μεταφορικώς.

«Το καλό κασμίρ»

Tο 2022, η συνολική εκτιμώμενη αξία της αγοράς κασμίρ ξεπέρασε τα 3,5 δισεκατομμύρια δολάρια, αλλά μέχρι το 2030 αναμένεται να ξεπεράσει τα 5 δισεκατομμύρια δολάρια.

Αυτό το υπερπολύτιμο μαλλί προέρχεται από την κασμιρένια αίγα, η οποία ζει σε αντίξοες καιρικές συνθήκες και κατά συνέπεια αναπτύσσει ένα στρώμα μαλλιού στο εσωτερικό του εξωτερικού της τριχώματος για να προστατεύεται από το κρύο.

«Από αυτό το μαλλί λαμβάνονται οι ίνες και το μήκος και η λεπτότητα των ινών είναι καθοριστικοί παράγοντες», λέει η Lola Sagarra Tejada, brand manager της Stone, μιας χειροποίητης μάρκας κασμίρ που πρόσφατα έκλεισε μια συμφωνία συνεργασίας με την ισπανική μάρκα Mint & Rose. «Όσο πιο μακριές και πιο λεπτές είναι οι ίνες, τόσο πιο μαλακό, πιο ανθεκτικό και πιο στιβαρό θα είναι το ύφασμα».

Σύμφωνα με την Sagarra, ο τρόπος επεξεργασίας και πλέξης του κασμίρ επηρεάζει επίσης την ποιότητα του. «Το καλό κασμίρ παράγεται με τεχνικές που διατηρούν την απαλότητα και την ακεραιότητα των ινών.

Ο καταναλωτής επηρεάζεται από την παραπληροφόρηση που ενισχύεται από το γεγονός ότι οι εταιρείες επιδιώκουν να πουλήσουν προϊόντα πολυτελείας σε προσιτές τιμές

Η χρήση παραδοσιακής χειροτεχνικής τεχνικής και όχι βιομηχανικών μεθόδων συνδέεται συχνά με προϊόντα κασμίρ υψηλής ποιότητας. Οι κατασκευαστές που δίνουν προσοχή στη λεπτομέρεια της παραγωγικής διαδικασίας συνεισφέρουν στη δημιουργία ενδυμάτων που δεν είναι μόνο μαλακά, αλλά και ανθεκτικά και γερά», λέει.

Αν αυτή η πρώτη ύλη έχει «εκδημοκρατιστεί» πρόσφατα, αυτό συμβαίνει ακριβώς επειδή το μήκος, η λεπτότητα και οι τεχνικές επεξεργασίας του νήματος δεν είναι οι ίδιες με παλιότερα.

Όμως, η αυξανόμενη ζήτηση έχει ως αποτέλεσμα μόνο στη Μογγολία να υπάρχουν σήμερα 27 εκατομμύρια κασμίριες κατσίκες, σχεδόν οκτώ για κάθε κάτοικο. Δεν υπάρχει αρκετή γη για την εκτροφή και τη διατροφή τους με αξιοπρεπή τρόπο και το έδαφος έχει ήδη αλλοιωθεί.

Κασμίρ και παράδοση

Το 2018, το αναπτυξιακό πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών αναγκάστηκε να δρομολογήσει μια πλατφόρμα για το βιώσιμο κασμίρ στη Μογγολία, ένα είδος σχεδίου δράσης για τον έλεγχο της παραγωγής του, το οποίο όμως βρίσκεται μέχρι στιγμής σε διαδικασία υλοποίησης. Διότι δεν είναι μόνο η προστασία της υγείας του περιβάλλοντος που διακυβεύεται, αλλά και η επιβίωση των κατοίκων του.

Περισσότερο από το 10% του πληθυσμού της Μογγολίας είναι νομάδες, δηλαδή περίπου 300.000 κτηνοτρόφοι ζουν εκτρέφοντας κασμιρένιες κατσίκες.

«Η παραγωγή κασμίρ είναι βαθιά ριζωμένη στην κουλτούρα τους, η οποία υφίσταται εδώ και αιώνες», λέει χαρακτηριστικά η Sagarra. «Το κασμίρ συμβάλλει στη διατήρηση των παραδόσεων και των πολιτιστικών συνηθειών των τοπικών κοινοτήτων. Η πώληση του κασμίρ είναι το κύριο εισόδημα για πολλές από αυτές τις οικογένειες», λέει, προσθέτοντας ότι η κινεζική βιομηχανία κασμίρ «σταδιακά μονοπωλεί την παραγωγή του και νοθεύει την αξιακή αλυσίδα».

Η σωτηρία των νομαδικών κοινοτήτων

Στην πραγματικότητα, το μονοπώλιο του κασμίρ υφίσταται εδώ και πολύ καιρό. Η Erdos, μια εταιρεία της οποίας ηγείται η Κινέζα επιχειρηματίας και αποκαλούμενη πριγκίπισσα του κασμίρ Jane Wang, είναι ενδεχομένως η μεγαλύτερη εξαγωγέας κασμίρ στον κόσμο.

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη ERDOS鄂尔多斯 (@erdosofficial)

Στην πραγματικότητα, το μονοπώλιο του κασμίρ υφίσταται εδώ και πολύ καιρό. Η Erdos, μια εταιρεία της οποίας ηγείται η Κινέζα επιχειρηματίας και αποκαλούμενη πριγκίπισσα του κασμίρ Jane Wang, είναι ενδεχομένως η μεγαλύτερη εξαγωγέας κασμίρ στον κόσμο. Παλαιότερα προμήθευε όλες τις πολυτελείς εταιρείες μέχρι πριν από σχεδόν μια δεκαετία, όταν αποφάσισε να επικεντρωθεί στη δική της μάρκα, που ονομάζεται 14-36, κάνοντας έτσι μνεία στη λεπτότητα και το μήκος του μαλλιού.

«Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν γνωρίζουν τι είναι το πραγματικό κασμίρ»

Σήμερα διαθέτει περισσότερα από 300 καταστήματα στην Ασία. Στη Μογγολία, η Gobi είναι ο βασικός παίκτης, καθώς έγινε μία από τις κύριες προμηθεύτριες εταιρείες της χώρας το 1981, όταν δημιούργησε ένα μεγάλο εργοστάσιο για την επεξεργασία των πρώτων υλών.

Τέσσερις δεκαετίες αργότερα, η Gobi έχει γίνει επίσης ένας από τους κύριους εγγυητές της σωτηρίας των νομαδικών κοινοτήτων, διασφαλίζοντας ότι η διαδικασία παραγωγής είναι απόλυτα διαφανής για τον καταναλωτή. «Οι νομαδικές κοινότητες δεν εκμεταλλεύονται τις κατσίκες με επιβλαβείς πρακτικές, επειδή εργάζονται με παραδοσιακές διαδικασίες, όπως το χτένισμα του μαλλιού με το χέρι», σύμφωνα με εκπρόσωπο της μάρκας.

Παραδοσιακές τεχνικές

Αν υπάρχει μια μάρκα που έχει συνδεθεί με το κασμίρ, αυτή είναι η Loro Piana, η οποία εκπροσωπεί αυτό που είναι γνωστό ως αθόρυβη πολυτέλεια – μια τάση που έχει ανεβάσει τη ζήτηση για αυτή την πρώτη ύλη.

Το 2013, η οικογενειακή επιχείρηση εξαγοράστηκε από τη μεγαλύτερη εταιρεία ειδών πολυτελείας στον κόσμο, την LVMH, η οποία, το 2018, έγινε η πρώτη που περιέγραψε λεπτομερώς, μέσω κωδικών QR, την προέλευση κάθε κασμιρένιου ενδύματος στην αποθήκη της.

Ενώ το ένα τρίτο του πληθυσμού της Μογγολίας βλέπει τον τρόπο ζωής του να κινδυνεύει και η χώρα βρίσκεται αντιμέτωπη με την ερημοποίηση του φυσικού της περιβάλλοντος, ο καταναλωτής επηρεάζεται από την παραπληροφόρηση που ενισχύεται από το γεγονός ότι οι εταιρείες επιδιώκουν να πουλήσουν προϊόντα πολυτελείας σε προσιτές τιμές.

Το κασμίρ που δημιουργείται κάτω από αθέμιτες συνθήκες, τόσο για τις κατσίκες όσο και για τους εργάτες, εξακολουθεί να είναι μαλακό, αλλά δεν είναι ανθεκτικό επειδή δεν τηρείται το παραδοσιακό πρωτόκολλο φροντίδας.

«Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν γνωρίζουν τι είναι το πραγματικό κασμίρ ή αγνοούν το ποιοτικό εύρος της αγοράς, επειδή ορισμένες μάρκες μπορεί να χρησιμοποιούν μείγματα ή ίνες χαμηλότερης ποιότητας και να τα χαρακτηρίζουν ως κασμίρ», εξηγεί ο Pere Autonell, συνιδρυτής και εμπορικός διευθυντής της οικογενειακής επιχείρησης Mirror in the Sky που εδρεύει στην Ισπανία, η οποία δραστηριοποιείται σε ορισμένες περιοχές του Νεπάλ.

«Η ενημέρωση είναι αυτή που οδηγεί στην εκτίμηση της αυθεντικότητας και της ποιότητας σε αυτόν τον κλάδο». Η Mirror in the Sky απασχολεί γυναίκες από αγροτικές κοινότητες, διδάσκοντάς τους παραδοσιακές τεχνικές που αφορούν την εκτροφή κασμιρένιων κατσικιών.

*Με πληροφορίες από Elpais | Kεντρική φωτογραφία θέματος: erdosofficial | Instagram | βιώσιμη μόδα