Βία και φόνοι δι’ ασήμαντον αφορμή

Τον Σεπτέμβριο του 2023 ο κόσμος της οδού Πραξιτέλους στον Πειραιά είχε συγκλονιστεί.

Ενας 68χρονος άνδρας είχε εκτελέσει εν ψυχρώ με δύο σφαίρες τον υπάλληλο ενός ιδιωτικού πάρκινγκ.

Υπολογίζεται ότι το 20% των ανθρωποκτονιών που σημειώνονται στη χώρα μας ή και αλλού γίνονται «για ασήμαντη αφορμή» και αποδίδονται κυρίως στη συμπεριφορά και στον  ειδικό ψυχισμό των δραστών

Δήλωνε ενοχλημένος από την παρουσία του στη γειτονιά και από τα αυτοκίνητα που ενίοτε στάθμευαν στα πεζοδρόμια ενώ μετά τη χαριστική βολή φώναξε θριαμβευτικά: «Τώρα σε τελείωσα».

Ενας άνθρωπος 39 ετών, πατέρας τριών παιδιών, είχε αφήσει την τελευταία του πνοή, αιφνιδασμένος, στην άσφαλτο, εκεί όπου βρισκόταν για να βγάλει το μεροκάματο.

«Δεν είναι τρελός, είναι κακός» έλεγε σοκαρισμένη στις τηλεοπτικές κάμερες μια γυναίκα από τη γειτονιά περιγράφοντας τον δράστη.

Στην πραγματικότητα δεν είναι παρά ένα κομμάτι από ένα σύνθετο, σκοτεινό παζλ που απασχολεί με όλο και πιο δραματικό τρόπο την κοινωνία: Τα εγκλήματα για ασήμαντη αφορμή έχουν αυξηθεί ανησυχητικά το τελευταίο χρονικό διάστημα.

Υπολογίζεται ότι το 20% των ανθρωποκτονιών που σημειώνονται στη χώρα μας ή και αλλού γίνονται «για ασήμαντη αφορμή» και αποδίδονται κυρίως στη συμπεριφορά και στον  ειδικό ψυχισμό των δραστών.

Δύσκολα μπορούν να θεωρηθούν τυχαία γεγονότα.

Ένας άγριος κόσμος γεννιέται, μια σοβαρή παθογένεια διογκώνεται μέρα με τη μέρα σημαίνοντας σήμα κινδύνου.

Μόνο μέσα στον Δεκέμβριο στην Ελλάδα, σημειώθηκαν τρία τέτοια περιστατικά:

Στις 28 Δεκεμβρίου ένας 32χρονος αστυνομικός μαχαιρώθηκε σε μπαρ της Θεσσαλονίκης από έναν 44χρονο Νορβηγό ύστερα από λεκτική διαμάχη που είχε με τον κουμπάρο του θύματος.

Η αντιπαράθεση είχε ξεκινήσει με επίδικο το «αν είναι η ασφαλέστερη χώρα η Ελλάδα ή η Νορβηγία»… Δύο ημέρες νωρίτερα, στις 26 Δεκεμβρίου 2023, το πανελλήνιο είχε συγκλονιστεί από τη δολοφονία -με ψαλίδι- ενός 16χρονου εφήβου στη Νέα Σμύρνη.

Δράστης ήταν ο 18χρονος αδελφός του και, παρά τα χρόνια προβλήματα στις σχέσεις τους, αφορμή για τη δολοφονία στάθηκε μια μπλούζα…

Ενα ακόμη αιματηρό επεισόδιο είχε σημειωθεί στις 16 Δεκεμβρίου 2023 στο Γκάζι, όταν δύο αδέλφια και ένας φίλος τους που είχαν φτάσει στην Αθήνα από την Κρήτη για bachelor party δέχτηκαν πυροβολισμούς από δύο άτομα που επέβαιναν σε διερχόμενο αυτοκίνητο επειδή τους φώναξαν «εεεεεε» όταν περνούσαν από κοντά τους.

Τι αποκαλύπτουν, όμως, αυτά τα αποτρόπαια εγκλήματα; «Υπάρχει μία μεγάλη ρευστοποίηση των κοινωνικών διαδικασιών και των διαδικασιών ένταξης στην κοινωνία», λέει στα «ΝΕΑ» ο κοινωνιολόγος Χαράλαμπος Στέρτσος.

«Σε αυτό συμβάλλει και η εποχή της ματαίωσης των προσδοκιών με την ένταξη της τεχνολογίας, η οποία δημιουργεί περαιτέρω άγχος μαζί με τους κλασικούς, ψυχικούς, κοινωνικούς, ιδεολογικούς και πολιτισμικούς παράγοντες που διαμορφώνουν τις συνθήκες οι οποίες οδηγούν στο έγκλημα.

Η κοινωνία τα τελευταία χρόνια έχοντας υποστεί πάρα πολλές κρίσεις και πιέσεις έχει χάσει τη δυνατότητά της να ονειρεύεται.

Ματαιώνονται οι προσδοκίες των ανθρώπων – κάποιος ανησυχεί ότι δεν θα βρει δουλειά, ότι αν βρει δεν θα είναι καλή κ.ο.κ. ενώ παράλληλα η επέλαση προτύπων από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης καθιστά το άτομο ακόμη πιο ανίκανο να διαχειριστεί τα όνειρά του», συμπληρώνει.

«Ωστόσο κάθε εγκληματική συμπεριφορά κρίνεται ξεχωριστά», συνεχίζει ο κ. Στέρτσος.

«Διότι διαφορετικοί παράγοντες κάθε στιγμή ωθούν ένα άτομο να ξεπεράσει τις εσωτερικές κόκκινες γραμμές του ή να εκφράσει αυτό το βιωμένο στρες, την πίεση που έχει δεχτεί στο κοινωνικό περιβάλλον και να προβεί αυτόματα, χωρίς το ίδιο να το καταλαβαίνει, σε πράξεις που προκαλούν το αίσθημα αξιών που συνέχουν την ίδια την κοινωνία».

Σύμφωνα με τον κοινωνιολόγο, «το νόημα του σύγχρονου πολιτισμού είναι να συσσωματώσει μέσα στις αξίες του τους ανθρώπους.

Σε μερικά άτομα αυτό  δεν είναι κατορθωτό να γίνει ή γίνεται ατελώς.

Αυτοί οι άνθρωποι επιλέγουν συμπεριφορές που έχουν μάθει από εξωθεσμικούς παράγοντες για να εκφραστούν με βιολογικό τρόπο, έξω από την κοινωνική μας ιστορία, λειτουργούν δηλαδή όπως τα ζώα».

Premium έκδοση «ΤΑ ΝΕΑ»