Βουτιά στo κρύo – Οι Σκωτσέζοι αναζητούν τη χαρά στους σκανδιναβικούς χειμώνες

Ο ήλιος λάμπει στο νερό έξω από τη σάουνα και παρότι το σκηνικό μοιάζει φιλόξενο, είναι σαφές ότι όποιος βουτήξει ανήκει στους πολύ τολμηρούς. Από την ψυχρολουσία όμως στη ζέστη της καμπίνας, στην οποία κυριαρχεί η κατευναστική μυρωδιά της βανίλιας, είναι μόλις μερικά βήματα για τα μέλη της παρέας, που ξεκίνησε με στόχο να περάσει μια χαρούμενη μέρα μέσα στη φύση.

Κι ενώ το παραπάνω σκηνικό είναι κομμένο και ραμμένο στα στάνταρντ του σκανδιναβικού χειμώνα, που εδώ και πολλά χρόνια έχει κερδίσει το ενδιαφέρον των τουριστών, στην πραγματικότητα βρίσκεται στο Λοχ Φάιν στη δυτική ακτή της Σκωτίας. Οι υπαίθριες σάουνες ξεπηδούν η μία μετά την άλλη στην ευρύτερη περιοχή, καθώς οι ντόπιοι στη διάρκεια του σκοτεινού χειμώνα σπεύδουν στους χώρους τους με την πρώτη ευκαιρία για να βρουν παρέα, να ζεσταθούν με τη κουβέντα και να ανταλλάξουν σκέψεις και συναισθήματα προς ενίσχυση της σωματικής και ψυχικής τους υγείας.

Η απόλαυση του χειμώνα

«Στη Σκανδιναβία ξέρουν καλά πώς να απολαμβάνουν πραγματικά το χειμώνα – βρίσκουν τρόπους για να περνούν όμορφα στη διάρκεια του – και τώρα το ίδιο κάνουμε κι εμείς στη Σκωτία», λέει στον Guardian η Hailey O’Hara, η οποία διευθύνει μαζί με την οικογένεια της το κέντρο ευεξίας West Coast Wellness. «Πριν, υπήρχε μόνο η παμπ για να συγκεντρωθεί ο κόσμος το χειμώνα, και φυσικά αυτό είναι υπέροχο, όμως η σάουνα προσφέρει μια διαφορετική περισσότερο θελκτική ατμόσφαιρα», προσθέτει.

Outdoor saunas, freezing dips and remote hutting: how Scotland fell in love with Scandinavian winters https://t.co/6pl3ua8w8b

— The Observer (@ObserverUK) January 7, 2024

«Σήμερα ο καιρός είναι καλός», αναφέρει η συνάδελφος και συγγενής της Rosie Barge, «ωστόσο όταν έρχεται καταιγίδα είναι απλά υπέροχα – έχεις τέτοια έξαψη! Και η ατμόσφαιρα στη σάουνα βοηθά στην κοινωνικοποίηση. Και τα καλύτερο, δεν υπάρχει πίεση: μπορείτε να συζητήσετε ή απλώς να κοιτάξετε το τοπίο», συμπληρώνει. Η σάουνα είναι μια ιδέα που συνελήφθη στη διάρκεια της πανδημίας όταν η οικογένεια Barge επέστρεψε στο αγρόκτημά της στο Ότερ Φέρι και συνειδητοποίησε πόσο πολύ αγαπούσε τις βουτιές στη λίμνη. «Αγοράσαμε δύο τροχόσπιτα από μια φάρμα στο Αμπερντίν και τα μετατρέψαμε σε σάουνες για έως και 16 άτομα η καθεμία», λέει η Rosie.

Παρέα στη σάουνα

Τα μέλη της κοινότητας συναντιούνται πυκνά συχνά στους χώρους τους και το ίδιο συμβαίνει και σε άλλες περιοχές της χώρας, όπως στις ακτές του Μόρει Φέρθ όπου βρίσκεται η Watershed Sauna, την οποία η Elle Adams και ο Rupert Hutchinson έφτιαξαν σε έναν παλιό στάβλο που κυριολεκτικά μεταμόρφωσαν με μια  φινλανδική ξυλόσομπα στο κέντρο του. «Λατρεύουμε το κολύμπι εδώ, αλλά είναι τόσο κρύα και σκοτεινά κατά τη διάρκεια του χειμώνα, οπότε σκεφτήκαμε: «δεν θα ήταν υπέροχη μια σάουνα;».

Όταν την ανοίξαμε, εδώ στην παραλία, τον Νοέμβριο του 2022, όλοι ήθελαν να τη δοκιμάσουν, και τώρα είναι εξαιρετικά δημοφιλής, που η ιδέα έγινε ολόκληρη επιχείρηση. Η παραλία αποδείχτηκε ότι είναι διασκεδαστική για όλους και τους 12 μήνες του χρόνου σε οποιεσδήποτε καιρικές συνθήκες, ένας υπέροχος τρόπος σύνδεσης των ανθρώπων με τον φυσικό κόσμο», σημειώνουν οι προαναφερόμενοι.

Τι είναι το coorie

Οι Adams και Hutchinson πέρασαν αρκετό καιρό στη Νορβηγία και είδαν τον τρόπο με τον οποίο απολαμβάνεται εκεί ο χειμώνας. Οι δεσμοί της Σκωτίας με τις σκανδιναβικές χώρες πέρα από τη Βόρεια Θάλασσα, με τις οποίες μοιράζεται πάρα πολλά από άποψη γεωγραφίας, κλίματος και πολιτισμού, αποδεικνύονται με πολλούς τρόπους. Το coorie, το σκωτσέζικο ισοδύναμο του δανέζικου hygge, αγκαλιάζει την ιδέα ότι ο χειμώνας δεν είναι κάτι που πρέπει να επιβιώσουμε ή να υπομείνουμε, είναι απλά μια εποχή για να αλλάξουμε ταχύτητα, να επικεντρωθούμε στο μέσα μας και να φορτίσουμε εκ νέου τις μπαταρίες μας.

Όπως εξηγεί η σχεδιάστρια εσωτερικών χώρων στη Γλασκώβη Anna Campbell-Jones, κριτής στο BBC’s Scotland’s Home of the Year, αναφέρει ότι η κουλτούρα του coorie έχει γίνει πιο έντονη τα τελευταία χρόνια, όπως ακριβώς και τα στοιχεία του σκανδιναβικού σχεδιασμού. «Οι άνθρωποι χτίζουν τα δικά τους σπίτια σε όμορφες αγροτικές τοποθεσίες, δημιουργώντας τεράστιους χώρους με μεγάλα παράθυρα, ώστε να υπάρχει άμεση σύνδεση με την ύπαιθρο». Έχει επίσης αυξηθεί ο αριθμούς κατακόρυφα των μπανιερών εξωτερικού χώρου για χρήση όλο το χρόνο: «Οι άνθρωποι τις επιλέγουν για να μπορούν να τρέχουν έξω στο κρύο ή στο χιόνι και να απολαμβάνουν το φυσικό περιβάλλον», προσθέτει η ίδια.

Χωρίς κινητό

Μια άλλη σκανδιναβική παράδοση που γίνεται όλο και πιο δημοφιλής στη Σκωτία είναι η αγορά ή η ενοικίαση μιας καλύβα, συχνά σε μια απομακρυσμένη περιοχή της υπαίθρου, για εξορμήσεις τα Σαββατοκύριακα και για διακοπές.  Ο Campbell-Jones έχει μια τέτοια καλύβα σε ένα νησί στις Εβρίδες και όπως εξηγεί «μπορείς να πας μόνο με σκάφος, και μόλις φτάσεις έχεις μόνο ό,τι έφερες μαζί σου: δεν υπάρχει ηλεκτρικό ρεύμα, τρεχούμενο νερό ή σήμα κινητής τηλεφωνίας. Κατά αυτόν τον τρόπο επανασυνδέεσαι με τη φύση αλλά και με τους ανθρώπους γύρω σου ή μαθαίνεις να περνάς και μόνος σου καλά».

Να σημειωθεί ότι φέτος από πολιτιστικής απόψεως οι δεσμοί Σκανδιναβίας-Σκωτίας γιορτάζονται περισσότερο από ποτέ, αφού ένα συνέδριο τον Νοέμβριο με τίτλο Partners in Crime, που διοργανώθηκε από τη Scottish Society for Northern Studies, διερεύνησε τις λογοτεχνικές «συναντήσεις» Σκωτίας και Σκανδιναβίας στα αστυνομικά μυστήρια, ενώ το φετινό δεκαπενθήμερο μουσικό φεστιβάλ Celtic Connections στη Γλασκώβη, που ξεκινά στις 18 Ιανουαρίου, έχει νορβηγική αφετηρία. Ακόμα και έτσι, το μεγάλο κοινό ανάμεσα στις δύο χώρες είναι το ζητούμενο της χαράς σε οποιεσδήποτε συνθήκες, σε κάθε χώρα, από όλο τον κόσμο.