O Στίβεν Χόκινγκ και η ξεχωριστή του πορεία στη ζωή και την επιστήμη

Στις 8 Ιανουαρίου 1942 γεννιέται στην Οξφόρδη ένα από τα πιο λαμπρά μυαλά της φυσικής επιστήμης στην ιστορία του σύγχρονου ανθρώπινου πολιτισμού, ο Στίβεν Χόκιγνγκ.

Ο ίδιος ο Χόκιγνκ, που διέπρεψε ως θεωρητικός φυσικός, αστροφυσικός, κοσμολόγος, και συγγραφέας και που μεταξύ άλλων διετέλεσε Διευθυντής Ερευνών στο Κέντρο Θεωρητικής Κοσμολογίας στο Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ έγραψε για την αφετηρία της ζωής του:

«Γεννήθηκα στην Οξφόρδη, παρ’ ότι οι γονείς μου κατοικούσαν στο Λονδίνο. Αυτό γιατί η Οξφόρδη ήταν ένα καλό μέρος για να γεννηθείς κατά τη διάρκεια του πολέμου. Οι Γερμανοί είχαν δεχθεί να μη βομβαρδίσουν την Οξφόρδη και το Κέιμπριτζ υπό τον όρο ότι οι Άγγλοι δεν θα βομβάρδιζαν τη Χαϊδελβέργη και το Γκέτινγκεν. Κρίμα που αυτού του είδους οι πολιτισμένες συμφωνίες δεν επεκτάθηκαν και σε άλλους τομείς».

Η αφετηρία

Όπως γράφει ο Pierre Barthelemy σε άρθρο του στη Le Monde που αναδημοσιεύθηκε στο «ΒΗΜΑ» της 8ης Νοεμβρίου 2003: «Η ιστορία λέει ότι η μητέρα του, λίγο προτού γεννήσει, είχε προφητικά αγοράσει έναν αστρονομικό άτλαντα.

»Μέτριος μαθητής λόγω τεμπελιάς, διέθετε ωστόσο ιδιαίτερη φαντασία. Επινοούσε παιχνίδια με όλο και πιο πολύπλοκους κανόνες, έφτιαχνε πυροτεχνήματα στο θερμοκήπιο του πατέρα του, συμμετείχε στην κατασκευή ενός πρωτότυπου ηλεκτρονικού υπολογιστή και, κόβοντας δρόμο μέσα στον χωροχρόνο, έγινε, όπως ήταν φυσικό, φοιτητής της Φυσικής στην Οξφόρδη το φθινόπωρο του 1959».

«Ο πιο έξυπνος»

Ο συμφοιτητής και φίλος του Χόκινγκ, Γκόρντον Μπέρι, μετέπειτα καθηγητής Ατομικής Φυσικής στο Πανεπιστήμιο της Νοτρ Νταμ στην Ιντιάνα των ΗΠΑ είπε για τον σπουδαίο επιστήμονα: «Ήταν πάντοτε εμφανές ότι ο Στίβεν ήταν πολύ έξυπνος. Κάναμε μαζί μαθήματα μία φορά την εβδομάδα και, κάποια στιγμή, ήταν φανερό ότι δεν μπορούσαμε να τον ακολουθήσουμε.

»Στο τέλος των τριών χρόνων που περάσαμε στην Οξφόρδη όλοι λέγαμε ότι ήταν ο πιο έξυπνος άνθρωπος που είχαμε γνωρίσει ποτέ. Στις τελικές εξετάσεις εντυπωσίασε τους εξεταστές και πήρε άριστα».

Το πρόβλημα υγείας

Η αγαπημένη τους συνήθεια, να παίζουν Μπριζ, ήταν αυτή που φανέρωσε τα πρώτα ανησυχητικά δείγματα για την υγεία του Χόκινγκ.

«Νομίζω ότι το πρώτο σημάδι ότι κάτι δεν πήγαινε καλά στην υγεία του ήταν ότι δεν μπορούσε να κρατήσει τα χαρτιά. Την τελευταία χρονιά στην Οξφόρδη έπεσε στη σκάλα και έχασε τη μνήμη του για μερικές ώρες».

Όπως αναφέρει η Le Monde «Οι κινητικοί νευρώνες του είχαν ήδη προσβληθεί αλλά οι ιατρικές εξετάσεις δεν έδειξαν τίποτε. Το φθινόπωρο του 1962 ο Στίβεν Χόκινγκ πηγαίνει να σπουδάσει Κοσμολογία στο Κέιμπριτζ.

»Σε μερικούς μήνες η κατάστασή του έχει χειροτερέψει και κάνει ξανά ιατρικές εξετάσεις. Διάγνωση: πλευρική αμυοτροφική σκλήρυνση, γνωστή και ως ασθένεια του Σαρκό. Τα νευρικά κύτταρα που ελέγχουν την εκούσια μυϊκή δραστηριότητα εκφυλίζονται. Πρόγνωση: παράλυση και θάνατος μέσα σε δυόμισι χρόνια».

Συνεχίζοντας

Γράφει ο Χόκινγκ για τη διάγνωση που του έγινε: «Μου φαινόταν μάλλον παράλογο να κάνω την έρευνά μου γιατί υπολόγιζα ότι δεν θα ζούσα αρκετά για να τελειώσω το δικτατορικό μου. Ωστόσο, καθώς ο χρόνος περνούσε, η ασθένεια φαινόταν να επιβραδύνεται. Άρχισα να καταλαβαίνω τη γενική σχετικότητα (…).

»Αυτό όμως που έφερε πραγματικά μια διαφορά ήταν ότι αρραβωνιάστηκα την Τζέιν Γουάιλντ. Αυτό μου έδινε έναν λόγο για να ζήσω, σήμαινε όμως παράλληλα ότι έπρεπε να βρω μια δουλειά αν θέλαμε να παντρευτούμε».

Ο μετέπειτα διευθυντής ερευνών στο Αστεροσκοπείο Παρί – Μεντόν, Μπράντον Κάρτερ είχε γνωρίσει τον Χόκινγκ στο Κέιμπριτζ.

«Τότε ο Στίβεν περπατούσε ακόμη, με μπαστούνι. Ακουμπούσε στους τοίχους των διαδρόμων για να σταθεροποιηθεί, αλλά έπεφτε συχνά. Δυσκολευόταν επίσης να μιλήσει, σαν να είχε παράξενη προφορά.

»Ο κόσμος δεν τον καταλάβαινε εύκολα και όταν έκανε προφορικές παρουσιάσεις μού ζητούσε να “μεταφράζω”. Αντίθετα με ορισμένους που ανησυχούσαν πολύ για την περίπτωσή του, εγώ τον έβρισκα σταθερό και δεν έβλεπα για ποιον λόγο να μη ζήσει πολύ. Ο χρόνος μού έδωσε δίκιο»

Τα επιτεύγματα

Όπως αναφέρει η Le Monde: «Εκ των υστέρων είναι δύσκολο να πει κανείς με βεβαιότητα ότι η σωματική του κατάρρευση σε συνδυασμό με το τραγικό ερωτηματικό που συνόδευε τα χρόνια που του απέμεναν να ζήσει δεν ενίσχυσε τον ζήλο και τη δημιουργικότητά του. Είναι πάντως γεγονός ότι η δεκαετία 1965 – 1974 είναι η δεκαετία των κυριότερων επιστημονικών επιτυχιών του.

»Με τον συνάδελφό του Ρότζερ Πένροουζ έδειξαν ότι η Γενική Θεωρία της Σχετικότητας του Αϊνστάιν εμπεριέχει τη Μεγάλη Έκρηξη. Το Σύμπαν και ο χρόνος ξεκίνησαν από μια “ανωμαλία”, ένα σημείο όπου η πυκνότητα της ύλης είναι άπειρη αλλά οι νόμοι της βαρύτητας καταρρέουν.

»Στη συνέχεια ο Χόκινγκ καθιερώθηκε ως ερευνητής με τις εργασίες του επάνω σε άλλες “ανωμαλίες”, όπως οι μαύρες τρύπες, συνδυάζοντας για πρώτη φορά την κλασική Φυσική με την Κβαντική Μηχανική για την ερμηνεία του μακρόκοσμου.

Το «Χρονικό του χρόνου»

»Μπορεί να νόμιζε ότι είχε φθάσει στο ζενίθ της διαδρομής του, τον περίμενε όμως, μια άλλη τεράστια αναγνώριση. Το 1988 έγραψε το “Χρονικό του χρόνου” το οποίο έγινε παγκόσμιο μπεστ σέλερ πουλώντας εκατομμύρια αντίτυπα.

»Για τον Μπράντον Κάρτερ πέτυχε αυτό που ήθελε: “Ήταν πολύ καλά υπολογισμένο, δεν πρέπει όμως να ξεχνάμε ότι είναι μεγαλοφυΐα. Μπορεί να λύνει τρομερά δύσκολα προβλήματα Φυσικής. Έλυσε λοιπόν ένα ακόμη πρόβλημα, πώς να κερδίσει πολλά χρήματα ενώ είναι καθηλωμένος στην αναπηρική καρέκλα”.

»Ο Χόκινγκ δεν έκρυψε ποτέ ότι σε μεγάλο βαθμό οι λόγοι για τους οποίους έγραψε αυτό το βιβλίο ήταν οικονομικοί, για να σπουδάσει τα παιδιά του αλλά και για να αντιμετωπίσει τα έξοδα που απαιτούσε η κατάσταση της υγείας του.

»Είναι όμως άκομψο να τον κατηγορεί κανείς, όπως ορισμένοι συνάδελφοί του, ότι χρησιμοποίησε την ασθένειά του για να το προωθήσει εμπορικά.

»“Eίμαι βέβαιος ότι η αναπηρία μου έχει κάποια σχέση με τη φήμη μου” λέει ο ίδιος στην ιστοσελίδα του στο Internet, προσθέτοντας ότι δεν ασχολείται με τον τρόπο με τον οποίο τον περιγράφουν τα μέσα ενημέρωσης:

“Έχουν ανάγκη από μια προσωπικότητα τύπου Αϊνστάιν. Για τους δημοσιογράφους όμως το να με συγκρίνουν με τον Αϊνστάιν είναι γελοίο. Δεν καταλαβαίνουν ούτε το έργο του Αϊνστάιν ούτε το δικό μου”.

Mετά τα 60

Το 1990 ο Στίβεν Χόκινγκ και η γυναίκα του, Τζέιν, χώρισαν, με την ίδια να γράφει αργότερα πως εκτός από το τεράστιο οικογενειακό βάρος δεν μπόρεσε να αντέξει τη φήμη του μεγαλοφυούς συζύγου της.

Το 1995, σε ηλικία 53 ετών, ο Χόκινγκ παντρεύεται τη νοσοκόμα του.

Το 2003 «έχοντας περάσει τα εξήντα, ο Στίβεν Χόκινγκ εξακολουθεί αν εργάζεται με τη βοήθεια φοιτητών που κάνουν τους υπερπολύπλοκους υπολογισμούς που ο ίδιος δεν μπορεί να κάνει από μνήμης.

»Αυτός αναπτύσει ιδέες, εκείνοι επαληθεύουν. Δυσκολεύεται όλο και περισσότερο να κινήσει τον αντίχειρά του, με τον οποίο επιλέγει τις λέξεις για να μιλάει με τη συνθετική φωνή του. Εξακολουθεί να του αρέσει η Μέριλιν Μονρόε, της οποίας πολλές φωτογραφίες κοσμούν το γραφείο του στο Κέιμπριτζ. Εξακολουθεί να βάζει στοιχήματα με τους επιφανείς συναδέλφους του για θέματα που μόνο οι ίδιοι καταλαβαίνουν.

»Όταν ήταν μικρός είχε στοιχηματίσει με τους φίλους του ένα σακουλάκι καραμέλες ότι θα έκανε κάτι σπουδαίο στη ζωή του. Το έχει κερδίσει».

Ο  Στίβεν Χόκινγκ, ξεπερνώντας κατά πολύ την αρχική πρόγνωση έζησε ως τα 76 του χρόνια, αφήνοντας την τελευταία του πνοή στις 14 Μαρτίου 2018.

Τα τελευταία 24ωρα το όνομά του ήρθε στο επίκεντρο της δημοσιότητας καθώς ήταν ανάμεσα σε ονόματα πολλών αναγνωρίσιμων προσώπων που φέρονται να συνδέονται με τα σεξουαλικά εγκλήματα του Τζέφρι Επστάιν.

Συγκεκριμένα, ανακαλύφθηκε email του Επστάιν, που πλέον δεν ζει αλλά είχε κατηγορηθεί για πληθώρα σεξουαλικών εγκλημάτων, σύμφωνα με το οποίο ο Στίβεν Χόκινγκ είχε συμμετάσχει σε όργιο με τη συμμετοχή ανηλίκων. Η υπόθεση βρίσκεται υπό έρευνα.