Ο «εφιάλτης των αιθέρων» ξαναγύρισε

«Βρισκόμαστε σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Σημειώθηκε αποσυμπίεση, πρέπει να επιστρέψουμε».

Αυτό ήταν το αγωνιώδες μήνυμα που έστειλε το περασμένο Σάββατο στον πύργο ελέγχου του διεθνούς αεροδρομίου του Πόρτλαντ ο κυβερνήτης της πτήσης 1282, λίγα μόλις λεπτά μετά την απογείωσή της με κατεύθυνση το Οντάριο της Καλιφόρνια.

Εάν το αεροσκάφος είχε φτάσει στο προβλεπόμενο ύψος και είχε σβήσει η φωτεινή εντολή «προσδεθείτε», τότε αρκετοί θα ήταν όρθιοι και θα τους «ρουφούσε» η τρύπα στην άτρακτο

Είχε προηγηθεί η αποκόλληση ενός παραθύρου και τμήματος της ατράκτου, με έναν ισχυρό κρότο, που άφησε ένα κενό «σε μέγεθος ψυγείου», όπως δήλωσαν κάποιοι από τους 171 επιβάτες, που είχε ως αποτέλεσμα να πέσουν οι μάσκες οξυγόνου και να προκληθεί πανικός στο εσωτερικό του Boeing 737 Max 9 – τουλάχιστον μέχρι τη στιγμή που αυτό προσγειώθηκε με ασφάλεια, 20 λεπτά αφότου οι ρόδες του είχαν πάψει να πατούν στο έδαφος.

Ήταν ένα απρόοπτο συμβάν το οποίο, όπως υπογραμμίζουν αρκετοί ειδικοί, επανέφερε τον «εφιάλτη των αιθέρων» για τα Boeing, ενώ μόνο από τύχη δεν προκάλεσε θύματα.

Κι αυτό διότι, σύμφωνα με όσα είπε η επικεφαλής της υπηρεσίας ασφάλειας πολιτικών πτήσεων των ΗΠΑ, Τζένιφερ Χάμεντι, το αεροσκάφος βρισκόταν ακόμη σε φάση ανόδου, κάτι που σημαίνει πως όλοι οι επιβάτες παρέμεναν στις θέσεις τους φορώντας τις ζώνες.

Αντιθέτως, εάν το αεροσκάφος είχε φτάσει στο προβλεπόμενο ύψος και είχε σβήσει η φωτεινή εντολή «προσδεθείτε», τότε αρκετοί θα ήταν όρθιοι και θα τους «ρουφούσε» η τρύπα στην άτρακτο, όπως συνέβη με κάποια κινητά τηλέφωνα και το ρούχο ενός παιδιού, το οποίο η μητέρα του αναγκάστηκε να κρατήσει σφιχτά για να μη φύγει από τη θέση του.

Ολοκαίνουργιο αεροσκάφος

Ακόμη κι έτσι, ωστόσο, παρότι στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν υπήρξαν νεκροί ή τραυματισμοί (το δεύτερο περιστατικό μέσα σε λίγες μέρες στο οποίο οι επιβάτες αεροσκάφους στέκονται τυχεροί, μετά τη σύγκρουση στο αεροδρόμιο του Τόκιο), η εξέλιξη δεν είναι καλή για την εμβληματική αεροναυπηγική εταιρεία των ΗΠΑ.

Ειδικά καθώς επανέφερε στη μνήμη όλων τα δύο φονικά δυστυχήματα του 2018 και του 2019, με πρωταγωνιστές ισάριθμα Boeing 737 Max 8, που είχαν κοστίσει τη ζωή σε 346 συνολικά ανθρώπους και είχαν αναγκάσει τη διοίκησή της και τις αρμόδιες αρχές να «προσγειώσουν» όλα τα Boeing Max σε όλο τον κόσμο και για περίπου δύο χρόνια, προκειμένου να υποστούν τους αναγκαίους ελέγχους.

Αξίζει να σημειωθεί πως το παραλίγο μοιραίο αεροσκάφος ήταν ολοκαίνουργιο, καθώς είχε παραδοθεί στην Boeing μόλις στις 31 Οκτωβρίου 2023.

Η δε εταιρεία έδειχνε να βγαίνει οριστικά από το «τούνελ» και να αφήνει πίσω της τη ζημιά που υπέστη (και στη φήμη της, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τον ανταγωνισμό, ειδικά με την ευρωπαϊκή Airbus), βλέποντας τη μετοχή της να ανακάμπτει το 2023 και να ενισχύεται κατά 30%.

Ηταν μια καθυστέρηση η οποία, εκτός των άλλων, οφειλόταν και στο γεγονός ότι τα προβλήματα δεν σταμάτησαν – απόδειξη το γεγονός ότι το 2021 ένα πρόβλημα που διαπιστώθηκε στο ηλεκτρικό σύστημα κράτησε καθηλωμένα στο έδαφος επί αρκετές μέρες γύρω στα 100 Boeing Max κάθε τύπου.

Είχαν απολύσει τον διευθύνοντα σύμβουλο

«Το τελευταίο πράγμα που χρειαζόταν η Boeing ήταν και άλλα προβλήματα με τα αεροσκάφη τύπου Max. Αυτό όμως συνέβη στην αρχή του νέου έτους», σημειώνει χαρακτηριστικά η «Wall Street Journal».

Υπενθυμίζεται πως ο όμιλος, μετά τα δύο δυστυχήματα, είχε αναγκαστεί να απολύσει τον διευθύνοντα σύμβουλό του, Ντένις Μίλενμπεργκ, καθώς και να καταβάλει κάπου 2,5 δισ. δολάρια στο αμερικανικό Δημόσιο μετά τον συμβιβασμό στον οποίο κατέληξε με το υπουργείο Δικαιοσύνης.

Παράλληλα, είχε παραδεχθεί ότι τα στελέχη του είχαν επιχειρήσει συστηματικά να εξαπατήσουν τις αρμόδιες αρχές αναφορικά με τα ζητήματα ασφαλείας που άπτονταν των δύο προαναφερθέντων δυστυχημάτων.

Εκτακτοι έλεγχοι και ακυρώσεις δεκάδων πτήσεων

Οι έκτακτοι έλεγχοι οι οποίοι διεξάγονται στον στόλο των Boeing 737 Max 9 στις Ηνωμένες Πολιτείες και στον υπόλοιπο κόσμο μετά το περιστατικό του Σαββάτου έχουν ήδη προκαλέσει τις ακυρώσεις δεκάδων πτήσεων, κυρίως στις ΗΠΑ.

Συγκεκριμένα, μόνο η Alaska Airlines αναγκάστηκε την ίδια μέρα να ακυρώσει 160 πτήσεις (το 18% που είχαν προγραμματιστεί στο συγκεκριμένο 24ωρο), ενώ μεγάλος είναι και ο αριθμός των ακυρώσεων από την πλευρά της United Airlines.

Συνολικά, οι δύο εταιρείες έχουν προγραμματίσει αντιστοίχως περίπου 5.000 και 8.000 πτήσεις με Boeing 737 Max 9 για τον Ιανουάριο, ενώ εκατοντάδες ακόμη έχουν προγραμματίσει και οι άλλοι αερομεταφορείς που διαθέτουν στον στόλο τους τα συγκεκριμένα αεροσκάφη.

Ωστόσο, το αισιόδοξο στοιχείο είναι ότι ο έλεγχος που απαιτείται είναι σχετικά σύντομος, κάτι που σημαίνει πως εφόσον δεν διαπιστωθεί δομικό πρόβλημα, τότε αυτά θα είναι σε θέση να βρεθούν και πάλι σύντομα στον αέρα – όπως συμβαίνει ήδη με αρκετά από αυτά.

Ένας εργάτης περπατά μπροστά από ένα υπό κατασκευή 737 ΜΑΧ-9 της Boeing στις εγκαταστάσεις παραγωγής της στο Ρέντον της Ουάσιγκτον

Αποζημιώσεις και επιλογές

Όσον αφορά τους επιβάτες που επηρεάστηκαν ή πρόκειται να επηρεαστούν από τις ακυρώσεις, ενημερώνονται από τις εταιρείες, οι οποίες τους προσφέρουν σειρά επιλογών.

Ειδικά δε όσοι επέβαιναν στην πτήση 1282 του Σαββάτου, όπου παρουσιάστηκε το πρόβλημα, ενημερώθηκαν πως θα αποζημιωθούν με 1.500 δολάρια έκαστος.

Αξίζει να σημειωθεί πως και οι ίδιοι οι επιβάτες έχουν τη δυνατότητα να διαπιστώσουν τον τύπο του αεροσκάφους με το οποίο πρόκειται να πετάξουν – κυρίως κατά τη διαδικασία του κλεισίματος της θέσης (check-in).

Αυτό όμως σε καμία περίπτωση δεν τους διασφαλίζει, μια και οι εταιρείες διατηρούν παγίως το δικαίωμα να προχωρούν σε αλλαγές ακόμη και την τελευταία στιγμή.

Best seller το 2023

Αξίζει να σημειωθεί, επίσης, ότι παρά το γεγονός πως η Boeing έχει μέχρι σήμερα παραδώσει σε αεροπορικές εταιρείες πολλών χωρών περίπου 1.400 αεροσκάφη της κλάσης Boeing 737 Max, ο συγκεκριμένος τύπος του Boeing 737 Max 9 – που είναι το μεγαλύτερο από τα «αδελφάκια» του και μπορεί να μεταφέρει μέχρι και 220 επιβάτες, με την κατάλληλη διαρρύθμιση του εσωτερικού χώρου – δεν είναι ακόμη ιδιαιτέρως διαδεδομένος, παρά το γεγονός ότι αποτέλεσε «best seller» κατά το προηγούμενο έτος (αντιστοιχούσε περίπου στο 20% των παραδόσεων της εταιρείας).

Η συντριπτική πλειοψηφία όσων πετούν ήδη ανήκουν σε αμερικανικές εταιρείες και κυρίως στη United Airlines (79) και στην Alaska Airlines (65).

Από τους υπόλοιπους αερομεταφορείς που διαθέτουν επίσης στον στόλο τους ορισμένο αριθμό Boeing 737 Max 9, οι κυριότερες είναι η COPA (η κρατική εταιρεία του Παναμά) και η μεξικανική Aeromexico.

Ανάμεσά τους είναι, επίσης, η Turkish Airlines και η Flydubai, με την πρώτη να αναστέλλει επίσης τις πτήσεις προκειμένου να διεξαχθούν οι αναγκαίοι έλεγχοι, ενώ τη δεύτερη να αναφέρει ότι στη δική της περίπτωση ο σχεδιασμός είναι διαφορετικός σε σύγκριση με εκείνον των αεροσκαφών της Alaska Airlines, ενώ οι έλεγχοι ασφαλείας ολοκληρώθηκαν πρόσφατα με πλήρη επιτυχία.

Μεγάλα δυστυχήματα με Boeing 737 Max 8

29 Οκτωβρίου 2018

Ενα Boeing 737 Max 8 που εκτελούσε την εσωτερική πτήση 610 της Lion Air από την πρωτεύουσα της Ινδονησίας Τζακάρτα προς την πόλη Πανγκάλ Πινάνγκ, συνετρίβη στη θάλασσα 13 λεπτά μετά την απογείωσή του, οδηγώντας στον θάνατο 181 επιβάτες, 6 μέλη του πληρώματος καμπίνας και τους 2 πιλότους.

10 Μαρτίου 2019

Ενα Boeing 737 Max 8 των Αιθιοπικών Αερογραμμών, που είχε απογειωθεί από την Αντίς Αμπέμπα προς το Ναϊρόμπι της Κένυας, συνετρίβη έξι λεπτά αργότερα, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν και οι 157 επιβαίνοντες – 149 επιβάτες και 8 μέλη του πληρώματος. Σημειώνεται πως το αεροσκάφος είχε ηλικία μόλις 4 μηνών.

Καμία ελληνική εταιρεία δεν διαθέτει αυτόν τον τύπο

Καμιά ελληνική αεροπορική εταιρεία δεν διαθέτει αεροσκάφη τύπου Boeing 737 MAX 9, ενώ και στις άλλες χώρες της ΕΕ δεν υπάρχουν αεροσκάφη αυτού του τύπου στον στόλο των ευρωπαϊκών εταιρειών.

Η Turkish Airlines που διαθέτει πέντε 737 MAX 9, ανακοίνωσε ότι τα απέσυρε για έλεγχο, έπειτα από την οδηγία της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας των ΗΠΑ (FAA) που ζήτησε να γίνουν έλεγχοι ασφαλείας σε όλα τα αεροσκάφη 737 MAX 9 της Boeing.

Βάσει των οδηγιών της FAA οι αεροπορικές εταιρείες «οφείλουν να πραγματοποιούν έλεγχο στα αεροσκάφη πριν από κάθε νέα πτήση», εκτιμώντας ότι η διαδικασία επιθεώρησης απαιτεί από 4 έως 8 ώρες ανά αεροσκάφος.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της κατασκευάστριας εταιρείας Boeing, μέχρι σήμερα έχουν παραδοθεί σε αερομεταφορείς κυρίως της Αμερικής, συνολικά 218 αεροσκάφη 737 MAX 9.

Από την πλευρά του ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Ασφάλειας της Αεροπορίας (EASA) υιοθέτησε την εντολή της FAA για τα 737 MAX 9, επισημαίνοντας ότι καμία χώρα μέλος της ΕΕ δεν διαθέτει τέτοια αεροσκάφη.

Premium έκδοση «ΤΑ ΝΕΑ»