Οι Sopranos 25 χρόνια μετά – Η σειρά που άλλαξε την τηλεόραση (και εμάς)

Όσο και αν ήταν μια σειρά για τους Ιταλοαμερικανούς μαφιόζους, το «The Sopranos» ήταν μια σειρά για το Νιου Τζέρσεϊ. Από τις σκηνές της οικογενειακής ζωής σε μια έπαυλη στο North Caldwell μέχρι την ακολασία σε ένα στριπτιτζάδικο στο Lodi, η σειρά αποτύπωσε ένα στιγμιότυπο της «πολιτείας των κήπων« (Garden State όπως χαρακτηριστικά λέγεται το Νιου Τζέρσεϊ) στα τέλη της δεκαετίας του 1990 και του 2000, γοητεύοντας τους τηλεθεατές με την περιφερειακή της αυθεντικότητα.

«Ο παράγοντας της αλήθειας των «Sopranos» είναι τόσο σημαντικός και τόσο αποτελεσματικός», δήλωσε ο Mark Kamine, διευθυντής των location της σειράς και συγγραφέας των επερχόμενων απομνημονευμάτων «On Locations», στο οποίο περιγράφει λεπτομερώς την εποχή που εργαζόταν στη σειρά. «Αν γυρίζεις σπίτια στα προάστια, μπορείς να πας στο Λονγκ Άιλαντ, μπορείς να πας στο Γουέστσεστερ». Αλλά ο David Chase, ο δημιουργός της σειράς, επέμενε ότι οι χαρακτήρες του από το Τζέρσεϊ απεικονίζονταν στο πραγματικό Τζέρσεϊ.

Photo: Wikimedia Commons

«Δεν γινόταν αλλιώς»

«Απλώς δεν πίστευα ότι υπήρχε άλλος τρόπος» δήλωσε ο Chase, 78 ετών, σε συνέντευξή του. «Ήταν μέρος του όλου εγχειρήματος να προσλαμβάνονται μόνο Ιταλοαμερικανοί ηθοποιοί από την περιοχή των τριών πολιτειών».

Ήταν μια δαπανηρή απόφαση. Όταν η ομάδα άρχισε να γυρίζει το «The Sopranos», το οποίο έκανε πρεμιέρα πριν από 25 χρόνια αυτή την εβδομάδα, το Νιου Τζέρσεϊ δεν προσέφερε φορολογικές ελαφρύνσεις για παραγωγές που γύριζαν εκεί. Αλλά μεγάλο μέρος του πιλοτικού επεισοδίου και πολλά από τα εξωτερικά πλάνα της σειράς γυρίστηκαν γύρω από σπίτια, επιχειρήσεις και δρόμους.

«Προφανώς, αυτό απέδωσε» λέει ο Kamine, 66 ετών.

Τελικά, ορισμένοι από τους εσωτερικούς χώρους – συμπεριλαμβανομένου του σπιτιού του Τόνι και του πίσω δωματίου του Bada Bing – κατασκευάστηκαν σε σκηνικά στο Κουίνς της Νέας Υόρκης.

Οι χαρακτήρες του ήταν μερικές φορές χαζοί, αλλά ήταν πάντα πολύπλοκοι και γνήσιοι με ένα απίστευτο καστ με επικεφαλής τον James Gandolfini, ο οποίος περπατούσε στη γραμμή ανάμεσα στο βάναυσο και το ευαίσθητο, κάθε εβδομάδα, και έκανε τους «Sopranos» να τραγουδούν

Δείτε το βίντεο 

«Οι Ιταλοαμερικανοί δεν είναι όλοι ηλίθιοι που υπάρχουν για την κωμική σας ευχαρίστηση»

«Όταν άκουσα για πρώτη φορά για το «The Sopranos», ήμουν απρόθυμη να το παρακολουθήσω. Γνώριζα αυτόν τον κόσμο -τους μαφιόζους του Τζέρσεϊ, τους consiglieri και τους goomars τους – πάρα πολύ καλά» γράφει, το 2019, η Helene Stapinski στην Washington Post και συνεχίζει:

«Ως νεοσύστατη δημοσιογράφος, είχα καλύψει μια δίκη της μαφίας τη δεκαετία του ’80 στο Νιούαρκ και είχα ακούσει το όνομα του ξαδέλφου μου να αναφέρεται στις κρυφά ηχογραφημένες κασέτες του FBI. Είχα γράψει ακόμη και ένα βιβλίο, το «Five-Finger Discount», με πραγματικούς χαρακτήρες από τη δική μου οικογένεια -συμπεριλαμβανομένου ενός δολοφονικού παππού ονόματι Beansie- που έμοιαζαν τρομακτικά με τα δημιουργήματα του David Chase. Πώς θα μπορούσε μια τηλεοπτική εκπομπή να αποτυπώσει τον κόσμο που πραγματικά καταλάβαινα εκ των έσω;

Αν και ήμουν μεγάλος θαυμαστής του «Νονού», μισούσα τις ταινίες που κορόιδευαν τους Ιταλοαμερικανούς – το «My Blue Heaven» και ακόμη και το «Moonstruck», το οποίο όμως αγάπησα με τον καιρό. Οι Ιταλοαμερικανοί δεν είναι όλοι ηλίθιοι που υπάρχουν για την κωμική σας ευχαρίστηση. Είχα ένα πλάκωμα στο στήθος μου τόσο χοντρό όσο ένα κομμάτι σικελικής πίτσας» γράφει εξόχως γλαφυρά η Helene Stapinski.

Το τραγούδι των τίτλων 

Η τηλεόραση ήταν γενικά μια απέραντη ερημιά με ταινίες για γέλια και περιστασιακές δραμεντί με αίσιο τέλος. Αλλά το «The Sopranos» ανέβασε τον πήχη της αφηγηματικής προσέγγισης

Photo: Wikimedia Commons

«Δεν ήμουν η μόνη που ταυτίστηκε»

«Αλλά από περιέργεια, έβαλα το «The Sopranos»» συνεχίζει την αφήγησή της η Stapinski. «Από τους τίτλους αρχής, με την έξοδο του Τόνι από τη σήραγγα Λίνκολν μέσα από την αστική ερημιά όπου μεγάλωσα και στην «ασφάλεια» των προαστίων, είχα κολλήσει. Λόγω της δικής μου ζωής και της ξεκαρδιστικής και ανησυχητικής ιστορίας της οικογένειάς μου, ταυτίστηκα με τον Τόνι όταν είπε στον ψυχολόγο του: «Βρίσκω ότι πρέπει να είμαι ο θλιμμένος κλόουν. Να γελάω εξωτερικά, να κλαίω εσωτερικά»».

Το «The Sopranos» σημείωσε τεράστια επιτυχία τόσο στους κριτικούς όσο και στους τηλεθεατές – να μια οικογενειακή κωμωδία και δράμα που δεν προσέβαλε τη νοημοσύνη μας, που αφηγούνταν μια πολυεπίπεδη ιστορία, διανθισμένη με μια έξυπνη και ποικίλη playlist. Οι χαρακτήρες του ήταν μερικές φορές χαζοί, αλλά ήταν πάντα πολύπλοκοι και γνήσιοι με ένα απίστευτο καστ με επικεφαλής τον James Gandolfini, ο οποίος περπατούσε στη γραμμή ανάμεσα στο βάναυσο και το ευαίσθητο, κάθε εβδομάδα, και έκανε τους «Sopranos» να τραγουδούν.

«Το τοπίο της τηλεόρασης – και της αμερικανικής κουλτούρας – άλλαζε μπροστά στα μάτια μας» σχολιάζει η Helene Stapinski. «Η τηλεόραση ήταν γενικά μια απέραντη ερημιά με ταινίες για γέλια και περιστασιακές δραμεντί με αίσιο τέλος. Αλλά το «The Sopranos» ανέβασε τον πήχη της αφηγηματικής προσέγγισης. Η δολοφονία ενός αποστάτη της μαφίας από τον Τόνι ανάμεσα σε στάσεις στο κολέγιο με την κόρη του, τη Μέντοου, άλλαξε τα στάνταρ μας για την τηλεοπτική βία. Άνοιξε το δρόμο για έξυπνες αλλά γραφικές σειρές όπως το «Game of Thrones», το «Boardwalk Empire» και ακόμη και διεθνείς επιτυχίες όπως το «Berlin Babylon»» συνεχίζει Stapinski.

Photo: Wikimedia Commons

To τρέιλερ της πρώτης σεζόν 

Το streaming και το binge-watching δεν είχαν μπει στο λεξιλόγιό μας

Πριν από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τις διαδικτυακές υπηρεσίες βίντεο, το «The Sopranos» πέτυχε με την πατροπαράδοτη προφορική διαφήμιση και το μάρκετινγκ. Το viral ήταν ακόμα μια λέξη που συνδεόταν με τη γρίπη. Το streaming και το binge-watching δεν είχαν μπει στο λεξιλόγιό μας. Αλλά λόγω της επανάστασης που ξεκίνησε το «The Sopranos», η τηλεόραση θα εκτόπιζε τον κινηματογράφο ως κύριο μέσο ψυχαγωγίας.

Όπως τα περισσότερα οικογενειακά ορόσημα, είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι έχουν περάσει 25 χρόνια από την προβολή του πρώτου επεισοδίου της σειράς «The Sopranos».

«Αλλά δεν είμαι σίγουρη ότι μπορώ να πείσω τον εαυτό μου να τα ξαναδεί» καταλήγει η Helene Stapinski. «Θα ήταν σαν να περνάς ξανά τον τοκετό ή να ξαναζείς τον πόνο της εφηβείας ή να περνάς δύο φορές τον κακό χωρισμό. Υπήρχε ομορφιά εκεί, ναι, αλλά κυρίως πόνος και σκοτάδι.

»Ο Τόνι είναι σαν ένας παλιός εραστής που τον κρατάς αγαπημένο στις αναμνήσεις σου, αλλά δεν τον βλέπεις ποτέ ξανά.

»Η τηλεόραση, και η αφήγηση ιστοριών γενικότερα, είναι καλύτερη εξαιτίας των «Sopranos». Αλλά τόσα πολλά, πάρα πολλά, έχουν αλλάξει προς το χειρότερο από εκείνες τις μέρες, που νομίζαμε – ανόητοι εμείς – ότι ήταν τόσο περίπλοκες και σοβαρές».

*Με στοιχεία από nytimes.com και washingtonpost.com