«Ό,τι ανεβαίνει, δεν κατεβαίνει» – Η «βολική» για τα κρατικά ταμεία ακρίβεια

Με πλαφόν και κόφτες σχεδιάζει η κυβέρνηση να δαμάσει την ακρίβεια με κάποια από τα μέτρα που ανακοινώθηκαν πρόσφατα να αναμένεται να εφαρμοστούν από τον… Μάρτιο. Η καθυστερημένη παρέμβαση της κυβέρνησης για να πέσουν οι τιμές έχει τεράστιο, αρνητικό, αντίκτυπο στην τσέπη των πολιτών αλλά στον αντίποδα γεμίζει τα κρατικά ταμεία με φορο-έσοδα.

Στο άκρως προβληματικό σκηνικό που διαμορφώνεται οι πρώτες αντιδράσεις των πολιτών μετά την ανακοίνωση των νέων μέτρων φανερώνουν την απαισιοδοξία που επικρατεί στην κοινωνία αλλά και την ανησυχία ότι η κατάσταση δεν θα ανατραπεί εύκολα.

Σχεδόν όλοι καταλήγουν στο ίδιο συμπέρασμα

«Οι τιμές ποτέ δεν έπεσαν. Όταν κάτι ανεβαίνει ποτέ δεν κατεβαίνει» δηλώνει (euronews) με απογοήτευση μια γυναίκα που έκανε τα ψώνια της σε λαϊκή αγορά των Αθηνών με το ρεπορτάζ να καταγράφει σχεδόν πανομοιότυπες απαντήσεις από όλους τους ερωτηθέντες.

Αρκετοί πολίτες δηλώνουν ότι κάθε μέτρο που λαμβάνεται για την αντιμετώπιση του φαινομένου, σίγουρα λειτουργεί υπέρ του καταναλωτή, ωστόσο, είναι επιφυλακτικοί για το τελικό αποτέλεσμα που είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με το πορτοφόλι των νοικοκυριών.

Το πακέτο των νέων μέτρων

Θυμίζουμε πως στο νέο πακέτο μέτρων που ανακοίνωσε χθες ο πρωθυπουργός και εξειδίκευσε ο υπουργός Ανάπτυξης Κώστας Σκρέκας ξεχωρίζουν το πλαφόν στο περιθώριο κέρδους του βρεφικού γάλακτος και η μείωση κατά 30% των εκπτώσεων και πιστωτικών των προμηθευτών προς τα σούπερ μάρκετ με την προσδοκία για αντίστοιχη μείωση της τιμής στο ράφι.

Αναλυτικά, το πλέγμα των νέων μέτρων προβλέπει:

1.  Μείωση των παροχών προς τα σούπερ μάρκετ. Περιορίζονται οι συνολικές εκπτώσεις των προμηθευτών κατά 30%, με αντίστοιχη μείωση των τιμών των προϊόντων αυτών στα ράφια. Το μέτρο αυτό θα εφαρμοστεί στις κατηγορίες που σύμφωνα με την Επιτροπή Ανταγωνισμού παρατηρήθηκαν αποκλίσεις. Τα προϊόντα αυτά είναι: απορρυπαντικά, καθαριστικά σπιτιού, οδοντόκρεμες, αφρόλουτρα/σαμπουάν και βρεφικές πάνες. [Μάρτιος]

2.  Αποτροπή αδικαιολόγητων ανατιμήσεων. Δεν επιτρέπεται στους προμηθευτές που αυξάνουν τις τιμές των προϊόντων να υλοποιούν προωθητικές ενέργειες για τα προϊόντα που έχουν ανατιμήσει για τρεις μήνες. Αυτό το μέτρο αφορά όλα τα προϊόντα που πωλούνται στα σούπερ μάρκετ. [Τέθηκε σε ισχύ]

3.  «Καθαρές» τιμές από το χωράφι στο ράφι. Υποχρεώνονται οι προμηθευτές να πωλούν τα προϊόντα στο λιανεμπόριο σε «καθαρές» τιμές (net – pricing). Επιτρέπεται μόνο πιστωτικό τιμολόγιο ύψους έως 3% για επιστροφές προϊόντων ή φύρας. Το μέτρο αφορά νωπά φρούτα, λαχανικά και κρέατα. [Μάρτιος]

4.  Πλαφόν στο μικτό περιθώριο κέρδους για το βρεφικό γάλα. Για τις τιμές πώλησης του βρεφικού γάλακτος ορίζεται πλαφόν στο περιθώριο μικτού κέρδους των εταιρειών που εισάγουν, παράγουν και διακινούν το βρεφικό γάλα στην Ελλάδα. Το πλαφόν ορίζεται ως το άθροισμα του λειτουργικού κόστους της εταιρείας για τη συγκεκριμένη κατηγορία προϊόντων και εμπορικού κέρδους 7%. [Μάρτιος]

Θετικά και αρνητικά

Λιανεμπόροι και προμηθευτές επισημαίνουν πως οι πρόσθετες παρεμβάσεις για την αντιμετώπιση της ακρίβειας στο ράφι κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση, που δεν είναι άλλη από την αποκλιμάκωση των υψηλών τιμών και την τόνωση του διαθέσιμου εισοδήματος.

Εμφανίζονται ωστόσο διχασμένοι όσον αφορά στην μείωση των εκπτώσεων κατά 30%από τους προμηθευτές, με αντίστοιχη μείωση της τιμής στο… ράφι αλλά και την απαγόρευση των προσφορών για 3 μήνες σε όσα προϊόντα έχουν προηγουμένως ανατιμηθεί.

«Η εισαγόμενη ακρίβεια είναι η πρώτη προτεραιότητα», αναφέρει ο κυβερνητικός εκπρόσωπος

Με την αγορά διχασμένη και τους καταναλωτές «ζαλισμένους» η κυβέρνηση συνεχίζει τις ανέξοδες εξαγγελίες για «διαρκής μάχη κατά της ακρίβειας» και «στήριξη των πολιτών». Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Παύλος Μαρινάκης, στο πλαίσιο της ενημέρωσης των πολιτικών συντακτών ανέφερε ότι η εισαγόμενη ακρίβεια είναι η πρώτη προτεραιότητα της κυβέρνησης κι αναφέρθηκε σε σειρά πρωτοβουλιών της, όπως η αύξηση του κατώτατου μισθού, το ξεπάγωμα των τριετιών, το market pass και τα πρόστιμα της ΔΙΜΕΑ.

Τα φορολογικά έσοδα πάνε καλά

Ενώ λοιπόν η μάχη στο ράφι είναι σκληρή και σύμφωνα με τον κυβερνητικό εκπρόσωπο «διαρκής»… ο χρόνος περνά, τα κρατικά ταμεία γεμίζουν και η «αυτορρύθμιση» της αγοράς φαίνεται πως είναι ο κύριος μοχλός άσκησης πολιτικής του Μαξίμου.

Τα στοιχεία της έκθεσης του ΟΟΣΑ (Revenue Statistics 2023) είναι αποκαλυπτικά.

Με τα συνολικά φορολογικά έσοδα να εμφανίζονται αυξημένα (2022) στο 41% από 39,4% το (2021) η κυβέρνηση επέλεξε να διατηρήσει τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης (ΕΦΚ) αμετάβλητο και φιγουράρει στην τέταρτη θέση με τη μεγαλύτερη αύξηση φορο-εσόδων μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ.

Η μεγάλη εικόνα δείχνει πως το 2022, στην πλειονότητα των χωρών του ΟΟΣΑ, παρατηρήθηκε μείωση στο λόγο των φορολογικών εσόδων προς το ΑΕΠ. Αναλυτικότερα, τα φορολογικά έσοδα ως ποσοστό στο ΑΕΠ μειώθηκαν σε 21 χώρες του ΟΟΣΑ, αυξήθηκαν σε 14 και έμειναν σταθερά σε μία. Η έκθεση φανερώνει επίσης πως η Ελλάδα έχει αναλογικά υψηλότερα έσοδα από την έμμεση φορολογία (λόγω των υψηλών συντελεστών ΦΠΑ και ΕΦΚ, και τις ασφαλιστικές εισφορές) ενώ τα έσοδά της από την άμεση φορολογία είναι αναλογικά χαμηλότερα.

Και νέα αύξηση των φορο-εσόδων

Να σημειώσουμε πως σύμφωνα με τον προϋπολογισμό του 2024 αναμένεται νέα αύξηση των φορολογικών εσόδων κατά  1,576 δισ. ευρώ, αλλά με αύξηση των αμοιβών σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα και μεγέθυνση της οικονομίας.

Τα συνολικά φορολογικά έσοδα προβλέπεται να διαμορφωθούν στα 62,9 δισ. ευρώ με τη μεγαλύτερη αύξηση να παρατηρείται στις εισπράξεις από ΦΠΑ (+1,147 δισ. ευρώ) αλλά και στο φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων (+739 εκατ. ευρώ).