Η μυστηριώδης εξαφάνιση της Αγκάθα Κρίστι – Ποτέ δε μάθαμε τι συνέβη

Ήταν η τέλεια ιστορία για τα ταμπλόιντ, με όλα τα στοιχεία ενός από τα πολύπλοκα «whodunit*» της ίδιας της Αγκάθα Κρίστι. Ποια ήταν λοιπόν η αλήθεια πίσω από την εξαφάνισή της;

Ο ιστορικός Giles Milton στο historyextra.com εξερευνά τις 11 ημέρες εξαφάνισης της συγγραφέως και το πρωτοφανές ανθρωποκυνηγητό που προκλήθηκε μετά την εξαφάνισή της.

(*Το whodunit ή whodunnit είναι μια σύνθετη ποικιλία αστυνομικής φαντασίας βασισμένη στην πλοκή, στην οποία το παζλ σχετικά με το ποιος διέπραξε το έγκλημα είναι το επίκεντρο).

Η Αγκάθα σε νεότερη ηλικία / Photo: Wikimedia Commons

Η ιστορία από την αρχή

Λίγο μετά τις 9.30 το βράδυ, της Παρασκευής 3 Δεκεμβρίου 1926, η Αγκάθα Κρίστι σηκώθηκε από την πολυθρόνα της και ανέβηκε τις σκάλες του σπιτιού της στο Μπέρκαϊρ. Φίλησε για καληνύχτα την κοιμισμένη κόρη της Ρόζαλιντ, ηλικίας επτά ετών, και κατέβηκε πάλι κάτω. Στη συνέχεια μπήκε στο Morris Cowley της και έφυγε μέσα στη νύχτα. Δεν την ξαναείδε κανείς για 11 ημέρες.

Η εξαφάνισή της θα πυροδοτούσε ένα από τα μεγαλύτερα ανθρωποκυνηγητά που έγιναν ποτέ. Η Αγκάθα Κρίστι ήταν ήδη διάσημη συγγραφέας και περισσότεροι από χίλιοι αστυνομικοί ανέλαβαν την υπόθεση, μαζί με εκατοντάδες πολίτες. Για πρώτη φορά, στην έρευνα συμμετείχαν και αεροπλάνα.

Ο υπουργός Εσωτερικών, Γουίλιαμ Τζόινσον Χικς, προέτρεψε την αστυνομία να προχωρήσει ταχύτερα στην ανεύρεσή της. Δύο από τους διασημότερους συγγραφείς αστυνομικών βιβλίων της Βρετανίας, ο Άρθουρ Κόναν Ντόιλ, δημιουργός του Σέρλοκ Χολμς, και η Ντόροθι Σάγιερς, συγγραφέας της σειράς Lord Peter Wimsey, συμμετείχαν στην έρευνα. Οι εξειδικευμένες γνώσεις τους ήλπιζαν ότι θα βοηθούσαν να βρεθεί η αγνοούμενη συγγραφέας.

Δείτε ένα σχετικό βίντεο επί του θέματος 

Τα πρώτα ευρήματα

Η αστυνομία δεν άργησε να εντοπίσει το αυτοκίνητό της. Βρέθηκε εγκαταλελειμμένο σε μια απότομη πλαγιά στο Newlands Corner κοντά στο Γκίλγορντ. Αλλά δεν υπήρχε κανένα ίχνος της ίδιας της Αγκάθα Κρίστι και ούτε υπήρχαν ενδείξεις ότι είχε εμπλακεί σε ατύχημα.

Καθώς η πρώτη ημέρα των ερευνών προχωρούσε στη δεύτερη και την τρίτη -και εξακολουθούσε να μην υπάρχει κανένα ίχνος της- οι εικασίες άρχισαν να πληθαίνουν. Ο Τύπος είχε μεγάλη επιτυχία, ζούσε μεγάλες στιγμές, εφευρίσκοντας όλο και πιο τρομακτικές θεωρίες για το τι θα μπορούσε να είχε συμβεί.

Ήταν η τέλεια ταμπλόιντ ιστορία, με όλα τα στοιχεία ενός εγκλήματος της Αγκάθα Κρίστι. Κοντά στον τόπο του τροχαίου ατυχήματος βρισκόταν μια φυσική πηγή γνωστή ως Silent Pool, όπου φημολογείται ότι πέθαναν δύο μικρά παιδιά. Ορισμένοι δημοσιογράφοι τόλμησαν να υποθέσουν ότι η συγγραφέας είχε πνιγεί σκόπιμα.

Ωστόσο, το πτώμα της δεν είχε βρεθεί πουθενά και η αυτοκτονία φαινόταν απίθανη, καθώς η επαγγελματική της ζωή βρισκόταν στην πιο αισιόδοξη φάση της. Το έκτο μυθιστόρημά της, The Murder of Roger Ackroyd (Η δολοφονία του Ρότζερ Άκροιντ), πουλούσε πολύ καλά και ήταν ήδη ένα φτασμένο όνομα στην αστυνομική λογοτεχνία.

Δύο από τους διασημότερους συγγραφείς αστυνομικών βιβλίων της Βρετανίας, ο Άρθουρ Κόναν Ντόιλ, δημιουργός του Σέρλοκ Χολμς, και η Ντόροθι Σάγιερς, συγγραφέας της σειράς Lord Peter Wimsey, συμμετείχαν στην έρευνα

H Αγκάθα Κρίστι παιδί / Photo: Wikimedia Commons

Ήταν πρώιμο μάρκετινγκ;

Κάποιοι είπαν ότι το περιστατικό δεν ήταν τίποτα περισσότερο από ένα διαφημιστικό κόλπο, ένα έξυπνο τέχνασμα για την προώθηση του νέου της βιβλίου. Άλλοι υπαινίχθηκαν μια πολύ πιο δυσοίωνη τροπή των γεγονότων.

Υπήρχαν φήμες ότι είχε δολοφονηθεί από τον σύζυγό της, τον Άρτσι Κρίστι, πρώην πιλότο του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου και κατά συρροή ερωτύλο. Ήταν γνωστό ότι ο Άρτσι είχε ερωμένη.

Ο Άρθουρ Κόναν Ντόιλ, ενθουσιώδης αποκρυφιστής, προσπάθησε να χρησιμοποιήσει παραφυσικές δυνάμεις για να λύσει το μυστήριο. Πήγε ένα από τα γάντια της Αγκάθα σε ένα διάσημο μέντιουμ με την ελπίδα ότι θα έδινε απαντήσεις. Δεν το έκανε.

Η Ντόροθι Σάγιερς επισκέφθηκε τον τόπο της εξαφάνισης της Αγκάθα για να αναζητήσει πιθανά στοιχεία. Κάτι που αποδείχθηκε εξίσου μάταιο.

Μέχρι τη δεύτερη εβδομάδα της αναζήτησης, η είδηση είχε διαδοθεί σε όλο τον κόσμο. Έγινε μάλιστα πρωτοσέλιδο στους New York Times.

Το Χάρογκέιτ ήταν το αποκορύφωμα της κομψότητας τη δεκαετία του 1920 και ήταν γεμάτο με μοντέρνους νέους. Η Αγκάθα Κρίστι δεν έκανε τίποτα για να κινήσει υποψίες, καθώς συμμετείχε στους χορούς, τις χοροεσπερίδες και τη διασκέδαση στο Palm Court

Photo: Wikimedia Commons

Πόσο καιρό αγνοούνταν η Αγκάθα Κρίστι και τι συνέβη;

Μόλις στις 14 Δεκεμβρίου, έντεκα ημέρες μετά την εξαφάνισή της, η Αγκάθα Κρίστι εντοπίστηκε τελικά. Βρέθηκε σώα και αβλαβής σε ένα ξενοδοχείο στο Χαρογκέιτ, αλλά υπό συνθήκες τόσο παράξενες που δημιούργησαν περισσότερα ερωτήματα από όσα έλυσαν.

Η ίδια η Αγκάθα Κρίστι δεν ήταν σε θέση να δώσει κανένα στοιχείο για το τι είχε συμβεί. Δεν θυμόταν τίποτα. Αφέθηκε στην αστυνομία να συνθέσει τα κομμάτια του τι μπορεί να είχε συμβεί.

Κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η Αγκάθα Κρίστι είχε φύγει από το σπίτι της και είχε ταξιδέψει στο Λονδίνο, τρακάροντας το αυτοκίνητό της καθ’ οδόν. Στη συνέχεια επιβιβάστηκε σε τρένο για το Χαρογκέιτ. Όταν έφτασε στην λουτρόπολη, έκανε check-in στο ξενοδοχείο Swan Hydro -τώρα λέγεται Old Swan Hotel- σχεδόν χωρίς αποσκευές.

Κατά περίεργο τρόπο, χρησιμοποίησε το ψευδώνυμο Theresa Neele, ερωμένη του συζύγου της.

Το Χάρογκέιτ ήταν το αποκορύφωμα της κομψότητας τη δεκαετία του 1920 και ήταν γεμάτο με μοντέρνους νέους. Η Αγκάθα Κρίστι δεν έκανε τίποτα για να κινήσει υποψίες, καθώς συμμετείχε στους χορούς, τις χοροεσπερίδες και τη διασκέδαση στο Palm Court. Τελικά την αναγνώρισε ένας από τους μουσικούς μπάντζο του ξενοδοχείου, ο Bob Tappin, ο οποίος ειδοποίησε την αστυνομία. Εκείνοι ειδοποίησαν τον σύζυγό της, συνταγματάρχη Κρίστι, ο οποίος ήρθε να παραλάβει την Αγκάθα αμέσως.

H συγγραφέας μπορεί κάλλιστα να βρισκόταν σε αυτό που είναι γνωστό ως κατάσταση «fugue*» ή ψυχογενή έκσταση. Πρόκειται για μια σπάνια κατάσταση που προκαλείται από τραύμα ή κατάθλιψη

«Δεν πάω πουθενά»

Αλλά η σύζυγός του δεν βιαζόταν να φύγει. Μάλιστα, τον άφησε να περιμένει στο σαλόνι του ξενοδοχείου ενώ άλλαζε το βραδινό της φόρεμα.

Η Αγκάθα Κρίστι δεν μίλησε ποτέ για τις έντεκα μέρες που έλειπαν από την πορεία της κανονικής ζωή της και με την πάροδο των χρόνων υπήρξαν πολλές εικασίες για το τι πραγματικά συνέβη μεταξύ 3 και 14 Δεκεμβρίου 1926.

Ο σύζυγός της είπε ότι είχε υποστεί ολική απώλεια μνήμης ως αποτέλεσμα του τροχαίου δυστυχήματος. Αλλά σύμφωνα με τον βιογράφο, Άντριου Νόρμαν, η συγγραφέας μπορεί κάλλιστα να βρισκόταν σε αυτό που είναι γνωστό ως κατάσταση «fugue*» ή ψυχογενή έκσταση. Πρόκειται για μια σπάνια κατάσταση που προκαλείται από τραύμα ή κατάθλιψη.

(*Η συναισθηματική φυγή είναι μια ψυχική και συμπεριφορική διαταραχή που ταξινομείται ποικιλοτρόπως ως διαχωριστική διαταραχή, διαταραχή μετατροπής και διαταραχή σωματικών συμπτωμάτων. Αποτελεί μια πτυχή της διασχιστικής αμνησίας).

Η Αγκάθα Κρίστι σε συνέντευξή της το 1976 / Photo: Public Domain

Είχε τάσεις αυτοκτονίας ή απλά ήθελε να διασκεδάσει;

Ο Νόρμαν λέει ότι η υιοθέτηση μιας νέας προσωπικότητας, της Theresa Neele, και η αδυναμία της να αναγνωρίσει τον εαυτό της σε φωτογραφίες εφημερίδων ήταν σημάδια ότι είχε πέσει σε ψυχογενή αμνησία.

«Πιστεύω ότι είχε τάσεις αυτοκτονίας», λέει ο Νόρμαν. «Η ψυχική της κατάσταση ήταν πολύ πεσμένη και γράφει γι’ αυτό αργότερα μέσω του χαρακτήρα της Σίλια, στο αυτοβιογραφικό της μυθιστόρημα «Ημιτελές πορτρέτο»».

Σύντομα ανάρρωσε πλήρως και έπιασε ξανά την πένα της. Αλλά δεν ήταν πλέον διατεθειμένη να ανέχεται τις ερωτικές περιπτύξεις του συζύγου της. Τον χώρισε το 1928 και αργότερα παντρεύτηκε τον διακεκριμένο αρχαιολόγο Sir Max Mallowan.

Πιθανότατα δεν θα μάθουμε ποτέ με βεβαιότητα τι συνέβη εκείνες τις χαμένες, έντεκα ημέρες. Η Αγκάθα Κρίστι άφησε ένα μυστήριο που ακόμη και ο Ηρακλής Πουαρό δεν θα μπορούσε να λύσει.

Πέθανε στις 12 Ιανουαρίου του 1976 στο Γουίντερμπρουκ, ένα ήσυχο χωριό της αγγλικής επαρχίας.