Ποιοι είναι οι Χούθι και γιατί έχουν βρεθεί στο στόχαστρο των ΗΠΑ;

Από τα μέσα Νοεμβρίου, οι Χούθι, μια ομάδα ανταρτών της Υεμένης που υποστηρίζεται από το Ιράν, έχουν εξαπολύσει δεκάδες επιθέσεις σε πλοία που διέπλεαν την Ερυθρά Θάλασσα και τη Διώρυγα του Σουέζ, μια κρίσιμη ναυτιλιακή οδό μέσω της οποίας διέρχεται το 12% του παγκόσμιου εμπορίου.

Οι ΗΠΑ και ορισμένοι σύμμαχοί τους, εκ των οποίων και η Βρετανία, αντεπιτέθηκαν, βομβαρδίζοντας θέσεις της ομάδας εντός της Υεμένης νωρίς το πρωί της Παρασκευής (12/1), φέρνοντας τόσο την ίδια, όσο και τις μακροχρόνιες ένοπλες μάχες της στο προσκήνιο.

Η επίθεση των ΗΠΑ και των συμμάχων της έρχεται μία ημέρα αφότου το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών ψήφισε να καταδικάσει «με τον πιο έντονο τρόπο» τουλάχιστον εικοσιτέσσερις επιθέσεις που πραγματοποίησαν οι Χούθι σε εμπορικά πλοία, οι οποίες, όπως είπε, εμπόδισαν το παγκόσμιο εμπόριο και υπονόμευσαν την ελευθερία της ναυσιπλοΐας.

Ποιοι είναι οι Χούθι;

Το κίνημα Ανσουραλάχ, είναι ένα κίνημα που εμπνέεται από τον ζαϊδισμό που είναι μία παραλλαγή του Σιιτικού Ισλάμ και εδώ και χρόνια εμπλέκεται στον εμφύλιο πόλεμο στην Υεμένη.

Η ονομάσία «αντάρτες Χούθι», που έχει καθιερωθεί, προέρχεται από το όνομα του Χουσεΐν αλ Χούθι, που ήταν ο ιδρυτής του κινήματος. Σήμερα ο αδελφός του Αμπντούλ Μαλίκ αλ Χούθι είναι ο ηγέτης του κινήματος.

Μετά το 2011 οι Χούθι θα κλιμακώσουν τη δράση τους και σταδιακά θα καταφέρουν να ελέγξουν ένα μεγάλο μέρος της χώρας, συμπεριλαμβανομένης της πρωτεύουσας Σάνα.

Η απάντηση στην προέλασή τους θα έρθει από τη Σαουδική Αραβία, που παρενέβη για να υποστηρίξει τη διεθνώς αναγνωρισμένη κυβέρνηση της Υεμένης, επικεφαλής ενός συνασπισμού δυνάμεων του Κόλπου.

Η σαουδαραβική παρέμβαση θα οδηγήσει σε μία ιδιαίτερα αιματηρή σύγκρουση, με πολλά θύματα και μια χωρίς προηγούμενο ανθρωπιστική καταστροφή.

Ωστόσο, παρά την υπεροπλία των αντιπάλων τους οι Χούθι θα καταφέρουν να αντέξουν και να παγιώσουν την εξουσία τους. Αυτό ήταν αποτέλεσμα ενός ανταρτοπόλεμου που στηρίχτηκε και στη σταδιακή απόκτηση τεχνογνωσίας για τη χρήση μη επανδρωμένων αεροσκαφών και πυραύλων, δείχνοντας ότι μπορούσαν να χτυπήσουν ακόμη και στρατηγικούς στόχους της Σαουδικής Αραβίας.

Ως αποτέλεσμα των εξελίξεων στο πεδίο των μαχών, η κατάσταση στην Υεμένη θα σταθεροποιηθεί και θα ξεκινήσουν και ειρηνευτικές συνομιλίες με τη Σαουδική Αραβία που έχουν γεννήσει ελπίδες για διαρκή εκεχειρία και ουσιαστική αναγνώριση της εξουσίας των Χούθι στις περιοχές που ελέγχουν.

Σε όλη αυτή την προσπάθεια θα έχουν και την υποστήριξη του Ιράν, αποτελώντας τμήμα του λεγόμενου «άξονα της αντίστασης» μαζί με τη Χεζμπολάχ και τη Χαμάς.

Ιδεολογικά οι Χούθι χαρακτηρίζονται από την έντονη αντίθεση στις ΗΠΑ και το Ισραήλ.

Οι ηγέτες τους συχνά παραλληλίζουν τις— αμερικανικής κατασκευής— βόμβες που χρησιμοποιούνται για να χτυπήσουν τις δυνάμεις τους στην Υεμένη με τα όπλα που αποστέλλονται στο Ισραήλ και χρησιμοποιούνται στη Γάζα, σημειώνει άρθρο των New York Times.

Οι Χούθι θεωρούν ότι αποτελούν μέρος του «άξονα της αντίστασης»

Αντάρτες των Χούθι επιτίθενται στο πλοίο Galaxy Leader στην Ερυθρά Θάλασσα

Οι Χούθι, που κάποτε ήταν μια ομάδα ανεπαρκώς οργανωμένων ανταρτών, έχουν ενισχύσει το οπλοστάσιό τους τα τελευταία χρόνια, το οποίο πλέον περιλαμβάνει πυραύλους κρουζ και βαλλιστικούς πυραύλους και μη επανδρωμένα αεροσκάφη μεγάλου βεληνεκούς. Οι αναλυτές αποδίδουν την επέκταση αυτή στην υποστήριξη του Ιράν, το οποίο προμηθεύει πολιτοφυλακές σε όλη τη Μέση Ανατολή για να επεκτείνει τη δική του επιρροή, αν και φαίνεται ότι και οι ίδιοι οι Χούθι συνέβαλαν αρκετά στην εξέλιξη αυτών των οπλικών συστημάτων.

Αυτή τη στιγμή, οι Χούθι στο τμήμα που ελέγχουν συμπεριφέρονται ως η κυβέρνηση ενός οργανωμένου κράτους και έχουν αποκτήσει και χαρακτηριστικά κανονικών ενόπλων δυνάμεων.

Οι επιθέσεις στην Ερυθρά Θάλασσα

Όταν σημειώθηκε η εισβολή της Χαμάς στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου και έκτοτε ξεκίνησε ο πόλεμος μεταξύ τους, οι Χούθι δήλωσαν την υποστήριξή τους στη Χαμάς και επιπλέον ότι θα στοχοποιούσαν κάθε πλοίο που ταξίδευε προς το Ισραήλ ή έφευγε από αυτό.

Ο Yahya Sarea, εκπρόσωπος των Χούθι, έχει δηλώσει συχνά ότι η ομάδα επιτίθεται σε πλοία για να διαμαρτυρηθεί για τους «φόνους, την καταστροφή και την πολιορκία» στη Γάζα και για να εκφράσει την αλληλεγγύη του στον παλαιστινιακό λαό. Μάλιστα, το κλίμα στην Υεμένη είναι έντονα υπέρ των Παλαιστινίων και στην Σάνα έγιναν μερικές από τις μεγαλύτερες φιλοπαλαιστινιακές διαδηλώσεις παγκοσμίως. Σε αυτό το πλαίσιο υπήρξαν εξ αρχής ένας από τους μεγαλύτερους πονοκεφάλους για το Ισραήλ, δεδομένης και της γεωγραφικής απόστασης.

Είχαν δηλώσει ότι θα στοχοποιούσαν κάθε πλοίο που ταξίδευε προς το Ισραήλ ή έφευγε από αυτό

Η γεωγραφική θέση των Χούθι τους επιτρέπει να μπορούν να διαταράξουν τη ναυσιπλοΐα στην Ερυθρά Θάλασσα άρα και στη Διώρυγα οτυ Σουέζ, αλλά και να παρεμποδίσουν σημαντικά το εμπόδιο του Ισραήλ μέσω της Ερυθράς Θάλασσας.

Από τον Νοέμβριο, οι Χούθι έχουν εξαπολύσει 27 επιθέσεις με μη επανδρωμένα αεροσκάφη και πυραύλους εναντίον πλοίων στην Ερυθρά Θάλασσα και τον Κόλπο του Άντεν, τα οποία, όπως ισχυρίζονται, κατευθύνονται προς ή εξέρχονται από ισραηλινά λιμάνια. Η τελευταία ήταν την Πέμπτη στις 2 π.μ., όταν ένας πύραυλος προσγειώθηκε κοντά σε εμπορικό πλοίο, δήλωσε ο αμερικανικός στρατός.

Ίσως η πιο τολμηρή επιχείρηση των Χούθι έγινε στις 19 Νοεμβρίου, όταν ένοπλοι κατέλαβαν ένα πλοίο με την ονομασία Galaxy Leader και το μετέφεραν σε λιμάνι της Υεμένης, κρατώντας αιχμάλωτα τα 25 μέλη του πληρώματος, κυρίως Φιλιππινέζους.

Ο ηγέτης του κινήματος Ανσουραλάχ («Αντάρτες Χούθι») Αμπντούλ Μαλίκ αλ Χούθι

Πώς επηρεάζουν οι επιθέσεις τις υπόλοιπες χώρες του πλανήτη;

Μιλώντας σε δημοσιογράφους στο Μπαχρέιν την Τετάρτη, ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Άντονι Μπλίνκεν, προειδοποίησε ότι οι συνεχιζόμενες επιθέσεις των Χούθι στην Ερυθρά Θάλασσα θα μπορούσαν να διαταράξουν τις αλυσίδες εφοδιασμού και με τη σειρά τους να αυξήσουν το κόστος των καθημερινών αγαθών. Οι επιθέσεις των Χούθι έχουν επηρεάσει πλοία που συνδέονται με περισσότερες από 40 χώρες σημείωσε ο αμερικανός υπουργός.

Ο Άντονι Μπλίνκεν ανέφερε πως οι συνεχιζόμενες επιθέσεις των Χούθι στα εμπορικά πλοία που περνούν από την Ερυθρά Θάλασσα θα μπορούσαν να αυξήσουν το κόστος καθημερινών αγαθών

Οι ναυτιλιακές εταιρείες MSC και Maersk, δήλωσαν ότι αποφεύγουν την περιοχή και πως οι επιλογές τους πλέον είναι περιορισμένες.

Ο επαναπρογραμματισμός των δρομολογίων των πλοίων γύρω από την Αφρική προσθέτει επιπλέον 4.000 μίλια και 10 ημέρες στις διαδρομές και απαιτεί περισσότερα καύσιμα. Ωστόσο και η συνέχιση χρήσης της Ερυθράς Θάλασσας ως πύλης εισόδου θα αυξήσει τα ασφάλιστρα. Επομένως οποιαδήποτε επιλογή θα έπληττε μια ήδη εύθραυστη παγκόσμια οικονομία.

Οι ενέργειες των ΗΠΑ

Η κυβέρνηση Μπάιντεν καταδίκασε επανειλημμένα τις επιθέσεις των Χούθι στην Ερυθρά Θάλασσα και συγκρότησε μια ναυτική ομάδα κρούσης για να προσπαθήσει να τους ελέγξει.

Η ομάδα κρούσης, με την ονομασία Operation Prosperity Guardian (Επιχείρηση Προστάτης Ευημερίας), συγκέντρωσε τις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Βρετανία και άλλους συμμάχους και περιπολεί στην Ερυθρά Θάλασσα για να διατηρήσει, σύμφωνα με τα λόγια του Άντονι Μπλίνκεν, «την ελευθερία της ναυσιπλοΐας» και «την ελευθερία των μεταφορών».

Το Μπαχρέιν είναι η μόνη χώρα της Μέσης Ανατολής που συμφώνησε να συμμετάσχει. Παρόλο που πολλές χώρες της περιοχής εξαρτώνται από το εμπόριο που περνάει από την Ερυθρά Θάλασσα, πολλές δεν θέλουν να συνδεθούν με τις Ηνωμένες Πολιτείες, τον στενότερο σύμμαχο του Ισραήλ, λένε οι αναλυτές.

Πολεμικά πλοία των ΗΠΑ και της Βρετανίας έχουν αναχαιτίσει ορισμένους πυραύλους και μη επανδρωμένα αεροσκάφη των Χούθι πριν φτάσουν στους στόχους τους. Την Τετάρτη, αμερικανικά μαχητικά αεροσκάφη από το αεροπλανοφόρο U.S.S. Dwight D. Eisenhower, μαζί με άλλα τέσσερα πολεμικά πλοία, αναχαίτισαν 18 μη επανδρωμένα αεροσκάφη, δύο πυραύλους κρουζ κατά πλοίων και έναν βαλλιστικό πύραυλο, ανέφερε σε ανακοίνωσή της η Κεντρική Διοίκηση.

Στις 31 Δεκεμβρίου, ελικόπτερα του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ βύθισαν τρία σκάφη των Χούθι που επιτίθονταν σε εμπορικό φορτηγό πλοίο.