Σύγκρουση κορυφής με το «καλημέρα»

Μορφή ανοιχτού πολιτικού εμφυλίου λαμβάνει πλέον στην Πολωνία η αντιπαράθεση ανάμεσα στη νέα και φιλικά προσκείμενη στην ΕΕ κυβέρνηση του Ντόναλντ Τουσκ, που προέκυψε μετά τις εκλογές του Οκτωβρίου, και τους προκατόχους της.

Το Κόμμα του Νόμου και του Δικαίου (PiS) του Γιάροσλαβ Κατσίνσκι επιβεβαιώνει έτσι τις προβλέψεις που το ήθελαν να μην αποδέχεται την «ομαλή» εναλλαγή εξουσίας και να αντιδρά δυναμικά τόσο στην εκκαθάριση του κρατικού μηχανισμού από τους εκλεκτούς του όσο και στις ποινικές διώξεις εις βάρος προβεβλημένων στελεχών του.

Το τελευταίο επεισόδιο, μάλιστα, δίνει δραματικές διαστάσεις στην αντιπαράθεση αυτή, καθώς ενέπλεξε άμεσα και τον πρόεδρο της Δημοκρατίας και προερχόμενο από τις τάξεις του PiS: Τον Αντρέι Ντούντα, ο οποίος ουσιαστικά καταγγέλθηκε – και από τον ίδιο τον Τουσκ – για παροχή ασύλου προς δύο καταδικασθέντες από τη Δικαιοσύνη τέως υπουργούς.

Πρόκειται για τον υπουργό Δικαιοσύνης Μάριους Καμίνσκι και τον αναπληρωτή του Μάτσιεϊ Βάσικ, οι οποίοι καταδικάστηκαν τον Δεκέμβριο σε διετή φυλάκιση για κατάχρηση εξουσίας το 2007, όταν συμμετείχαν στην πρώτη κυβέρνηση του PiS (ως επικεφαλής της Υπηρεσίας Καταπολέμησης της Διαφθοράς!), ενώ συνελήφθησαν το βράδυ της Τρίτης ύστερα από έφοδο της αστυνομίας στο προεδρικό μέγαρο, όπου είχαν αναζητήσει άσυλο.

«Πολιτικοί κρατούμενοι»

Αξίζει να σημειωθεί ότι την ώρα της εφόδου ο Ντούντα βρισκόταν στην κατοικία του, σε άλλο σημείο της Βαρσοβίας, όπου είχε συνάντηση με την επικεφαλής της αντιπολίτευσης της Λευκορωσίας Σβετλάνα Τιχανόφσκαγια. Μάλιστα, σύμφωνα με την προσωπάρχη του, όταν ο ίδιος πληροφορήθηκε τα γεγονότα και επεδίωξε να επιστρέψει στην έδρα του, διαπίστωσε πως η είσοδος της οικίας του ήταν μπλοκαρισμένη από ένα λεωφορείο.

Αμέσως μετά, πάντως, εκατοντάδες οπαδοί της σημερινής αντιπολίτευσης και ο ίδιος ο Κατσίνσκι μετέβησαν έξω από το προεδρικό μέγαρο και το αστυνομικό τμήμα όπου είχαν μεταφερθεί οι δύο συλληφθέντες ζητώντας να αφεθούν ελεύθεροι οι «πολιτικοί κρατούμενοι». Σε ανακοίνωση δε που εξέδωσε το PiS έκανε λόγο για «παράνομη απαγωγή και παραβίαση όλων των δημοκρατικών αρχών». Λίγο αργότερα δε ο ένας από τους δύο, ο Καμίνσκι, ανακοίνωσε ότι ξεκινά απεργία πείνας μέχρι την άνευ όρων απελευθέρωσή του.

«Ολοι είναι ίσοι»

«Θέλω να ξεκαθαρίσω πως όταν ένας πολιτικός βρίσκεται στη φυλακή, αυτό δεν σημαίνει πως είναι ένας πολιτικός κρατούμενος» δήλωσε από την πλευρά της η αναπληρώτρια υπουργός Δικαιοσύνης Μαρία Εϊχαρτ. Οσο για τον νέο υπουργό Εσωτερικών και διάδοχο του Καμίνσκι, Μάρτσιν Κιερβίνσκι, διεμήνυσε πως «όλοι είναι ίσοι απέναντι στον νόμο». Επίσης, ο πρόεδρος της Βουλής και στέλεχος της κυβερνητικής πλειοψηφίας Σιμόν Χολόβνια, αφού διέγνωσε «συνταγματική κρίση», δήλωσε ότι η προγραμματισμένη για αυτή την εβδομάδα συνεδρίαση της ολομέλειας με σκοπό την ψήφιση του προϋπολογισμού του 2024, μεταφέρθηκε για την επόμενη, «προκειμένου να διαφυλαχθεί η αξιοπρέπεια του σώματος και η κοινωνική ειρήνη». Κι αυτό διότι είναι έκδηλος ο φόβος επεισοδίων, εντός και εκτός της αίθουσας, ειδικά όσο παραμένουν στη φυλακή οι δύο συλληφθέντες – που, εκτός των άλλων, έχουν στερηθεί και της βουλευτικής τους ιδιότητας.

«Δεν θα φοβηθώ»

Υπενθυμίζεται πως ο Ντούντα είχε δώσει χάρη στον Καμίνσκι το 2015, ανοίγοντας τον δρόμο για τη μετέπειτα υπουργοποίησή του. Ωστόσο, το 2017 το Ανώτατο Δικαστήριο της Πολωνίας αποφάνθηκε πως η υπόθεση έπρεπε να ανοίξει εκ νέου, θεωρώντας παράτυπη την προεδρική χάρη καθώς το ίδιο δεν είχε εκδώσει την ετυμηγορία του – για να έρθει σε σύγκρουση με το Συνταγματικό Δικαστήριο, που ελέγχεται από το PiS. Ο πρόεδρος, ωστόσο, του οποίου η θητεία λήγει στα μέσα του 2025, δεν δείχνει διατεθειμένος να υποχωρήσει και δεσμεύτηκε πως θα αγωνιστεί για την απελευθέρωση και των δύο με κάθε τρόπο. «Δεν θα εγκαταλείψω τη μάχη για ένα δίκαιο πολωνικό κράτος. Δεν θα την εγκαταλείψω μέχρι ο Μάριους Καμίνσκι και οι σύντροφοί του να αφεθούν ελεύθεροι. Δεν θα φοβηθώ» είπε χαρακτηριστικά.

Πάντως, ο Τουσκ απευθύνθηκε με νέα δήλωσή του προς τον Ντούντα, με τρόπο που να παραπέμπει σε «άνοιγμα» προς αυτόν: «Θέλω ο πρόεδρος να γνωρίζει σε τι πάνε να τον εμπλέξουν οι πολιτικοί του φίλοι. Αυτοί είναι που του στήνουν παγίδα, όχι εγώ».

Premium έκδοση «ΤΑ ΝΕΑ»