Θύματα ψηφιακού «πολέμου» η Μάργκοτ Ρόμπι και ο Νίκολας Κέιτζ; – Αυτό υποστηρίζει ο… Ζοζέπ Μπορέλ

Οι επιθέσεις παραπληροφόρησης το 2023 είχαν στόχο την ευρωπαϊκή δημοκρατία, αλλά και μέσα ενημέρωσης και οργανώσεις LGBTQ+, και αφορούσαν Στην κακόβουλη χειραγώγηση των εικόνων και των φωνών διασημοτήτων όπως η Μάργκοτ Ρόμπι και ο Νίκολας Κέιτζ, σύμφωνα με έκθεση της ΕΕ.

Η έρευνα, που είναι η δεύτερη ετήσια έκθεση της ΕΕ για την παραπληροφόρηση, αποκαλύπτει τα ψηφιακά όπλα που χρησιμοποιήθηκαν για την υπονόμευση της Ουκρανίας, αλλά και για τη διάδοση ψευδών ειδήσεων κατά τη διάρκεια των εκλογών στην Πολωνία και την Ισπανία.

Μελετήθηκαν περισσότερες από 750 επιθέσεις που περιλαμβάνουν τη στρατηγική διάδοση ψευδών ιστοριών και την παρενόχληση νόμιμων πηγών για τη μείωση της εμπιστοσύνης στους δημόσιους θεσμούς και τη σπορά μίσους κατά εθνών και ομάδων ανθρώπων.

Αυτός ο νέος «πόλεμος», δήλωσε ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής εξωτερικής πολιτικής, Ζοζέπ Μπορέλ, «δεν περιλαμβάνει βόμβες που σε σκοτώνουν», αλλά λέξεις και ιδέες που «σε αποδομούν».

Σύμφωνα με τον βρετανικό Guardian, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η Ουκρανία δέχτηκε τις περισσότερες επιθέσεις, αλλά στο στόχαστρο βρέθηκαν επίσης 149 οντότητες, συμπεριλαμβανομένων μέσων ενημέρωσης, όπως το Euronews, το Reuters, η Deutsche Welle και οι New York Times, καθώς και οργανώσεις LGBTQ+.

Μεταξύ των ψηφιακών όπλων που χρησιμοποιήθηκαν για να επιτεθούν στα μέσα ενημέρωσης και στις ομάδες της κοινωνίας των πολιτών ήταν «εκφοβισμός, παρενόχληση ή απειλές», αναφέρει η έκθεση. «Ο στόχος δεν είναι μόνο η διαμόρφωση των παγκόσμιων αφηγήσεων, αλλά και η καταστολή και φίμωση των διαφορετικών φωνών», προστίθεται.

«Το ανεξέλεγκτο κακόβουλο περιεχόμενο εξαπλώνεται σαν καρκίνος και θέτει σε κίνδυνο την υγεία της δημοκρατίας, αλλά έχουμε τα εργαλεία για να το καταπολεμήσουμε»

Παρουσιάζοντας την έκθεση ο Μπορέλ αναφέρθηκε σε ένα πολύ προβεβλημένο περιστατικό στο Παρίσι, μετά την επίθεση της Χαμάς κατά του Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου, όταν βρέθηκαν περισσότερα από 200 Αστέρια του Δαβίδ, το γνωστό εβραϊκό σύμβολο, μουτζουρωμένα σε δεκάδες κτίρια.

«Παραπληροφόρηση και προπαγάνδα, ο δεύτερος μεγαλύτερος κίνδυνος φέτος»

Ο κορυφαίος διπλωμάτης της ΕΕ δήλωσε ότι οι εντάσεις μετά το περιστατικό στο Παρίσι ενισχύθηκαν όταν περισσότερα από 1.000 ρωσικά bots (διαδικτυακά ρομπότ) έκαναν 2.500 αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, προσπαθώντας να προκαλέσουν διχασμό. «Οι Ρώσοι δράστες εντόπισαν ένα ρήγμα στην ευρωπαϊκή κοινωνία και το εκμεταλλεύτηκαν», όπως είπε.

Πρόσθεσε ότι το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ είχε κατατάξει την παραπληροφόρηση και την προπαγάνδα – που στην έκθεση αποκαλείται «χειραγώγηση και παρέμβαση ξένων πληροφοριών» (Fimi) – ως τον δεύτερο μεγαλύτερο κίνδυνο που θα αντιμετωπίσει ο κόσμος φέτος.

Η έκθεση διερεύνησε επίσης τις περιπτώσεις 59 ατόμων που είχαν στοχοποιηθεί, μεταξύ των οποίων ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι, η σύζυγός του Ολένα Ζελένσκα, ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν και ο… ίδιος ο Μπορέλ.

Εικόνες και φωνές διασημοτήτων, συμπεριλαμβανομένων των Ελάιτζα Γουντ, Νίκολας Κέιτζ και Μάργκοτ Ρόμπι, όπως και του διάσημου συγγραφέα Στίβεν Κινγκ, χρησιμοποιήθηκαν επίσης κακόβουλα για να προσεγγίσουν νέα ακροατήρια, σύμφωνα με την έκθεση.

Με περίπου 2 δισεκατομμύρια ψηφοφόρους σε 83 εκλογικές αναμετρήσεις σε όλο τον κόσμο να προσέρχονται στις κάλπες το 2024, η έκθεση επικεντρώθηκε σε δύο γενικές εκλογές του 2023, στην Ισπανία και στην Πολωνία, για να καταδείξει τις τακτικές που χρησιμοποιήθηκαν από την Ρωσία και άλλους.

Και επίσημος λογαριασμός του Κρεμλίνο στο «κόλπο»

Ο ερευνητής δήλωσε ότι μήνες πριν από τις εκλογές του καλοκαιριού στην Ισπανία, που είχαν ως αποτέλεσμα να επιστρέψει ο Πέδρο Σάντσεθ στην εξουσία, ένας επίσημος λογαριασμός του Κρεμλίνου στην εφαρμογή ανταλλαγής μηνυμάτων Telegram πρότεινε ένα μακρύ κατάλογο άλλων λογαριασμών Telegram, ως πηγές ειδήσεων και πληροφοριών. Αυτό προωθήθηκε περαιτέρω στους επίσημους λογαριασμούς, με ένα δίκτυο ψεύτικων λογαριασμών, δημιουργώντας ένα οργανικό και ενδεχομένως ανυποψίαστο κοινό.

Αφού τέθηκαν οι βάσεις, τα κανάλια αυτά χρησιμοποιήθηκαν στη συνέχεια για τη διάδοση ψευδών ειδήσεων στην Ισπανία. Οι ερευνητές περιγράφουν μια «δράση σμήνους», μια τακτική πεδίου μάχης, για τον κορεσμό των δικτύων κοινωνικής δικτύωσης, ώστε να υπονομευτεί η αξιοπιστία των εκλογών με ψευδείς πληροφορίες από τους λογαριασμούς που είχαν λάβει μανδύα νομιμότητας στην προώθηση του Telegram μήνες νωρίτερα.

Το ρωσικό οικοσύστημα τέθηκε επίσης, στη συνέχεια, σε λειτουργία για να σπείρει την ιδέα ότι οι Ισπανοί ψηφοφόροι μπορεί να μην είναι ασφαλείς, δήλωσαν οι ερευνητές.

Δύο ημέρες πριν από τις εκλογές, μια προειδοποίηση για πιθανή επίθεση της πρώην τρομοκρατικής ομάδας Eta την ημέρα των εκλογών δημοσιεύθηκε σε μια κλωνοποιημένη έκδοση του ιστότοπου της Κοινότητας της Μαδρίτης. Σύμφωνα με την έρευνα της ΕΕ, οι σύνδεσμοι εντοπίστηκαν σε ιδιώτες Ρώσους χρήστες του Telegram που διαμένουν στην Ισπανία.

Στην Πολωνία, η σκληρή εκλογική αναμέτρηση αμαυρώθηκε επίσης από παραπληροφόρηση, με τα κρατικά ΜΜΕ της Λευκορωσίας να δημιουργούν πολωνόφωνα κανάλια καθ’ όλη τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου.

«Το ανεξέλεγκτο κακόβουλο περιεχόμενο εξαπλώνεται σαν καρκίνος»

Οι ψεύτικες πληροφορίες, συμπεριλαμβανομένων ψεύτικων βίντεο, διαδόθηκαν στην πλατφόρμα X, με τέσσερις λογαριασμούς να ευθύνονται για το 70% της ενίσχυσης του περιεχομένου.

Δύο ημέρες πριν από τις εκλογές υπήρξαν επίσης ψεύτικες ειδήσεις για βόμβες. «Λογαριασμοί που ανήκαν στη ρωσική Fimi infosphere παρουσίασαν το βίντεο σε αναδιαμορφωμένο πλαίσιο, ισχυριζόμενοι ότι είχαν ήδη σημειωθεί εκρήξεις», αναφέρει η έκθεση.

Στις 750 επιθέσεις που ερευνήθηκαν, χρησιμοποιήθηκαν 4.000 κανάλια (ιστότοποι και πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης), ενώ οι επιθέσεις στις εκλογές προετοιμάστηκαν μήνες πριν.

«Η ασφάλεια δεν είναι πλέον θέμα οπλισμού, στρατού, είναι θέμα πληροφόρησης, πώς οι άνθρωποι παίρνουν ιδέες και γεγονότα που θα καθορίσουν αργότερα πώς οι πολίτες θα επιλέξουν τις κυβερνήσεις τους», σημείωσε ο Μπορέλ, προσθέτοντας χαρακτηριστικά πως «το ανεξέλεγκτο κακόβουλο περιεχόμενο εξαπλώνεται σαν καρκίνος και θέτει σε κίνδυνο την υγεία της δημοκρατίας, αλλά έχουμε τα εργαλεία για να το καταπολεμήσουμε».