Ουκρανία: Πανικός στην Ευρώπη και φήμες για αποπομπή του στρατηγού Ζαλούζνι από τον Ζελένσκι

Τον γύρο του Κιέβου κάνουν οι φήμες ότι ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι θ’ αποπέμψει τον αρχηγό των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων, στρατηγό Βάλερι Ζαλούζνι (στη φωτογραφία αρχείου από Ukrainian Presidential Press Service/via Reuters, επάνω, ο Ζαλούζνι, αριστερά, με τον Ζελένσκι).

Ο Ζελένσκι και ο Ζαλούζνι βρίσκονταν σε αντιπαράθεση εδώ και αρκετό καιρό. Πιθανή αφορμή για την απόλυση του στρατηγού θα είναι οι απώλειες μέσα και γύρω από την Αβντιίβκα, ουκρανικό στρατιωτικό προπύργιο, ακριβώς βόρεια του Ντονέτσκ.

Ο Ζελένσκι χρειάζεται πιστούς ανθρώπους γύρω του καθώς η κατάστασή του γίνεται πιο επισφαλής

Ο φερόμενος ως αντικαταστάτης του στρατηγού Ζαλούζνι, επικεφαλής της ουκρανικής στρατιωτικής υπηρεσίας πληροφοριών, Κιρίλο Μπουντάνοφ (φωτογραφία Reuters)

Οι φήμες θέλουν τον Κιρίλο Μπουντάνοφ, επικεφαλής της στρατιωτικής υπηρεσίας πληροφοριών, ν’ αντικαθιστά τον Ζαλούζνι.

Οι αναφορές επί του πεδίου δείχνουν ότι οι Ρώσοι έχουν προχωρήσει στο νότιο τμήμα της πόλης, εξουδετερώνοντας πολλά χαρακώματα και οχυρώσεις, ενώ η ρωσική επιχείρηση αποκτά ορμή και δύναμη καθώς νέα στρατεύματα ρίχνονται στη μάχη.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η Ρωσία θα πετύχει. Ενώ ο ουκρανικός στρατός μπορεί να είναι σε θέση να καθυστερήσει τους Ρώσους, δεν έχει καμία δυνατότητα να τους σταματήσει, γράφει σε ανάλυσή του ο Stephen Bryen, πρώην αναπληρωτής υφυπουργός Αμυνας των ΗΠΑ, ειδικός στη στρατηγική και την τεχνολογία ασφαλείας.

Εάν η Ουκρανία επιχειρήσει να μεταφέρει επιπλέον δυνάμεις για να ενισχύσει τις προσπάθειές της, θα εκτεθεί στις ρωσικές απειλές σ’ άλλα σημεία της γραμμής επαφής.

Μια πρόφαση

Η Αβντιίβκα, ανεξάρτητα από τη σημασία της, αποτελεί απλώς μια πρόφαση για τον Ζελένσκι. Χρειάζεται πιστούς ανθρώπους γύρω του καθώς η κατάστασή του γίνεται πιο επισφαλής.

Οι ευρωπαίοι και αμερικανοί σύμμαχοί του, που εξακολουθούν να λένε πως επιθυμούν να του δώσουν ό,τι θέλει σε όπλα και οικονομική βοήθεια, αντιλαμβάνονται ότι η Ουκρανία δεν μπορεί ν’ αντέξει στη ρωσική στρατιωτική πίεση.

Γι’ αυτό η Ευρώπη βρίσκεται τώρα σε πανικό και η Ουάσιγκτον αναζητά μια νέα πολιτική.

Η Ευρώπη πιστεύει ότι εάν η Ρωσία κερδίσει στην Ουκρανία, όπως φαίνεται τώρα πιθανό, τότε απειλείται και η ίδια, ενώ οι Ευρωπαίοι δεν είναι προετοιμασμένοι για ένα τέτοιο ενδεχόμενο.

Οι επικεφαλής του ΝΑΤΟ και οι πολιτικοί στη Γερμανία, τη Σουηδία, την Ολλανδία, την Εσθονία, την Πολωνία και αλλού φωνάζουν για την ενίσχυση της άμυνάς του.

Η σχεδόν πεντάμηνη άσκησή του, που ξεκινά στα τέλη Ιανουαρίου, αποτελεί μια προσπάθεια ν’ αποδείξει στη Ρωσία ότι θ’ αντισταθεί και θα πολεμήσει. Αλλά μπορεί επίσης να δείξει στους Ρώσους τι ακριβώς πρέπει να κάνουν εάν υπάρξει σύγκρουση.

Χωρίς επιλογές

Η άσκηση, με τη συμμετοχή 90.000 στρατιωτών, όπως λέγεται, έχει λάβει το μεγαλόπνοο όνομα, Steadfast Defender (Ακλόνητος Υπερασπιστής). Υποτίθεται ότι ενισχύει την εντύπωση της αξιοπιστίας του ΝΑΤΟ.

Οι Ρώσοι, στο μεταξύ, ακύρωσαν τη μεγάλη στρατιωτική τους άσκηση, που ονομάζεται Zapad (Δύση), ένα άγραφο μήνυμα για την Ευρώπη. Ανακοίνωσαν ότι πρέπει να επικεντρωθούν στην εκπαίδευση των νέων στρατιωτών, ναυτών και πιλότων της.

Η Ευρώπη δεν έχει επιλογές, καθώς η ασφάλειά της εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Από την κατάρρευση της Σοβιετικής Ενωσης, ίσως πολύ πριν, οι Ευρωπαίοι έχουν επικεντρωθεί στις κοινωνικές δαπάνες και επένδυσαν ελάχιστα σε αμυντικά προγράμματα.

Ακόμη χειρότερα, πολλοί από αυτούς πήραν το στρατηγικό εφεδρικό πολεμικό υλικό τους και το έστειλαν στην Ουκρανία, αφήνοντάς άδεια τα ράφια και τις αποθήκες τους.

Eιδώλια στρατιωτών μπροστά από το λογότυπο του ΝΑΤΟ και με φόντο τα χρώματα της ρωσικής σημαίας (εικόνα Reuters/Dado Ruvic)

Στη Γερμανία, η οποία έπρεπε ν’ ανασυγκροτήσει τις ένοπλες δυνάμεις της με το σύνθημα Zeitenwende (Σημείο Καμπής), η κυβέρνηση έβαλε χέρι στο ταμείο των 108 δισεκατομμυρίων δολαρίων για να προσφέρει χρήματα και όπλα στην Ουκρανία.

Μεγάλη αβεβαιότητα

Ενώ η Ρωσία φαίνεται να έχει δώσει εντολή στις αμυντικές κατασκευαστικές εταιρείες της να κάνουν πρόσθετες βάρδιες για την παραγωγή όπλων, ελάχιστα έχουν γίνει στην Ευρώπη ή τις Ηνωμένες Πολιτείες για την περαιτέρω ανάπτυξή της.

Αντίθετα, υπάρχουν ελλείψεις εργατικού δυναμικού, προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα και αργές παραγγελίες προμηθειών.

Στο μεταξύ, οι ΗΠΑ έχουν διαθέσει τις περισσότερες από τις κρίσιμες πολεμικές προμήθειές τους, οι οποίες εστάλησαν στην Ουκρανία, προκαλώντας μεγάλη αβεβαιότητα για το κατά πόσον θα μπορούσαν να σώσουν την Ευρώπη, ακόμα κι αν ήθελαν να το κάνουν.

Παραμερίζοντας την αξιοπιστία ή την απουσία οποιασδήποτε επικείμενης ρωσικής απειλής για την Ευρώπη, οι ΗΠΑ αλλάζουν την πολιτική τους και αναγνωρίζουν ότι δεν μπορούν να κερδίσουν έναν συμβατικό πόλεμο κατά της Ρωσίας. (Που σημαίνει επίσης ότι δεν μπορούν να κερδίσουν έναν συμβατικό πόλεμο εναντίον της Κίνας, ίσως ούτε καν του Ιράν ή των μικροσκοπικών Χούθι).

Ολα αυτά γίνονται ξεκάθαρα ορατά στο Ιράκ όπου οι αμερικανικές βάσεις και εγκαταστάσεις βομβαρδίζονται τακτικά από ιρανικές πολιτοφυλακές, μετά από εντολές της Τεχεράνης.

Στόχος τους είναι τα αμερικανικά στρατεύματα να εγκαταλείψουν το Ιράκ και τη Συρία και, επιτυγχάνοντάς το, να δείξουν ότι οι ΗΠΑ είναι αναξιόπιστες και ακατάλληλες για να εξαρτάται κάποιος από αυτές.

Ο ρόλος του Μπουντάνοφ

Η νέα πολιτική της Ουκρανίας αναδύεται τους τελευταίους μήνες. Εάν έχει κατανοηθεί σωστά, σχεδιάστηκε για ν’ αντιμετωπίσει τη νέα πραγματικότητα ότι θα χάσει τον πόλεμο και πως η κυβέρνησή της μπορεί να χρειαστεί να εγκαταλείψει το Κίεβο.

Η ανάθεση στον Μπουντάνοφ του πραγματικού ελέγχου και της μετεγκατάστασης της πρωτεύουσας, πιθανώς στο Λβιβ, αποτελεί το θεμέλιο της νέας πολιτικής.

Επιχειρησιακά, θα πραγματοποιούνται ειδικές επιχειρήσεις, δολοφονίες, βομβαρδισμοί και οποιοδήποτε άλλο μέσο, συμπεριλαμβανομένου της ανατίναξης πυρηνικού αντιδραστήρα, για να τιμωρηθούν οι Ρώσοι και να βγουν εκτός ελέγχου.

Ο Ζελένσκι ετοιμάζει ήδη το σκηνικό λέγοντας ότι η Ρωσία θ’ ανατινάξει έναν πυρηνικό αντιδραστήρα. Οι Ρώσοι αναμφίβολα γνωρίζουν καλά ότι ο στόχος θα είναι ένας αντιδραστήρας στη δυτική Ρωσία και πως θα είναι ουκρανοί σαμποτέρ αυτοί που θ’ αναλάβουν την αποστολή.

Η αμερικανική βάση Ain al-Assad στο Ιράκ, η οποία βρίσκεται διαρκώς στο στόχαστρο των ισλαμιστικών παραστρατιωτικών οργανώσεων που πρόσκεινται στο Ιράν (φωτογραφία από το X)

Τρεις επιταγές για την Ουάσιγκτον

Για την Ουάσιγκτον υπάρχουν τρεις επιταγές. Η πρώτη είναι να μπορέσει να κρατήσει ζωντανό τον πόλεμο, απαιτώντας χρηματοδότηση από το Κογκρέσο.

Αυτό είναι δύσκολο να υλοποιηθεί, διότι εάν η Ουκρανία καταρρέει, τα μέλη του Σώματος δεν θα ποντάρουν σε μια χαμένη υπόθεση.

Στην πραγματικότητα, πιθανόν η κυβέρνηση Μπάιντεν δεν περιμένει ότι το Κογκρέσο θα πετάξει περισσότερα δισεκατομμύρια, ειδικά εάν είναι βέβαιο ότι θα πάνε χαμένα.

Αυτό που θέλει να κάνει είναι να το κατηγορήσει μαζί και τους Ρεπουμπλικάνους για την απώλεια της Ουκρανίας.

Η δεύτερη επιτακτική ανάγκη είναι να διατηρηθεί η λειτουργία μιας φιλοδυτικής ουκρανικής κυβέρνησης, ακόμη κι αν χρειαστεί να εγκαταλείψει το Κίεβο. Αυτό σημαίνει, επίσης, ότι η σημερινή κυβέρνηση πρέπει να επιβιώσει πολιτικά: εάν γίνει ένα πραξικόπημα, όλα τα στοιχήματα ακυρώνονται.

Η Ρωσία έξω από την Ευρώπη

Επομένως, η Ουάσιγκτον πρέπει ν’ αποτρέψει μια πολιτική κατάρρευση. Αυτή είναι μια δύσκολη υπόθεση, επειδή οι Ουκρανοί είναι ευλόγως δυστυχισμένοι, στην πραγματικότητα άθλιοι, καθώς νέοι και ηλικιωμένοι άνδρες αναγκάζονται να πολεμήσουν για έναν χαμένο πόλεμο και πολλοί απ’ αυτούς δεν επιστρέφουν στο σπίτι.

Η τρίτη επιταγή είναι να κρατηθεί η Ρωσία έξω από την Ευρώπη, δηλαδή ν’ αποτραπούν οι ευρωπαϊκές χώρες από το να συνάψουν δικές τους συμφωνίες με τη Μόσχα. Οπως πάει η Ουκρανία, πάνε η Ευρώπη και το ΝΑΤΟ.

Εάν οι Ρώσοι καταφέρουν να βάλουν μια φιλορωσική κυβέρνηση στο Κίεβο, οι Ευρωπαίοι θα πρέπει να βρουν μια πρακτική λύση για να ζήσουν με τη Μόσχα. Ο βασικός παράγοντας είναι η Γερμανία και η σημερινή γερμανική κυβέρνηση δεν θα συνομιλήσει με τη Ρωσία, τουλάχιστον όχι τώρα.

Αλλά αυτό μπορεί ν’ αλλάξει στο εγγύς μέλλον. Εάν πέσει η Ουκρανία, η Γερμανία θα χρειαστεί ν’ ακολουθήσει άλλη πολιτική.

Ο ευκολότερος τρόπος για την κυβέρνησή της ν’ αλλάξει κατεύθυνση είναι να κατηγορήσει τις Ηνωμένες Πολιτείες για κάτι, όπως την καταστροφή του αγωγού Nord Stream. Αυτό θα άνοιγε την πόρτα για συνομιλίες με τον Πούτιν.