Βελτιώνουν την υγεία και τον ψυχικό κόσμο ιδιαίτερων ανθρώπων οι σκύλοι θεραπείας

Οι σκύλοι θεραπείας βρίσκονται δίπλα στους ανθρώπους που ανήκουν στις ευάλωτες/ευπαθείς ομάδες. Τους προσφέρουν συναισθηματική στήριξη και είναι ισχυρό κίνητρο για την σωματική, αλλά και την ψυχική τους διέγερση.

Σε ποιους ανθρώπους προσφέρουν βοήθεια οι σκύλοι θεραπείας

«Το Animal Assisted Therapy (ΑΑΤ) είναι μία εναλλακτική θεραπεία, ιατρικά αποδεδειγμένη, με συγκεκριμένους στόχους και μετρήσιμα αποτελέσματα. Άρα, μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι η βοήθεια που παρέχουν οι σκύλοι θεραπείας μπορεί να είναι παιδαγωγική, ψυχολογική, κοινωνική.

Απευθύνεται σε νέους, ενήλικες, ηλικιωμένους και, γενικότερα, σε κοινωνικά ευπαθείς ομάδες. Για παράδειγμα, σε άτομα με χρόνιες ασθένειες, με αναπηρίες, ή σε κακοποιημένες γυναίκες. Όπως και σε ναρκομανείς, καρκινοπαθείς, ψυχικά ασθενείς, κλπ», εξηγεί η κα Μαρία Στογιάννη, συνιδρύτρια, με την κα Τέρψη Πασχάλη, του Μη Κερδοσκοπικού Οργανισμού Therapydogs.

Οι σκύλοι θεραπείας προσφέρουν συναισθηματική υποστήριξη

Είναι κίνητρο για τη σωματική και ψυχική διέγερση των ανθρώπων που ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες

Οι σκύλοι θεραπείας, όπως αναφέρει, προσφέρουν συναισθηματική στήριξη. Για παράδειγμα, επισκέπτονται ηλικιωμένους ανθρώπους, ώστε να νιώθουν ότι αγαπιούνται. Επίσης, είναι κίνητρο για τη σωματική διέγερση ανθρώπων που έχουν υποστεί, για παράδειγμα, εγκεφαλικό επεισόδιο. Θα πρέπει να σηκώσουν το χέρι τους για να τα χαϊδέψουν. Επιπλέον, οι σκύλοι θεραπείας ενθαρρύνουν την ψυχική διέγερση, την επικοινωνία – ομιλία, το χαμόγελο, τη χαλάρωση.

Πώς αντιδρούν αυτοί οι ευάλωτοι άνθρωποι όταν έρχονται σε επαφή με τους σκύλους θεραπείας;

«Όταν οι συμμετέχοντες έρχονται σε επαφή με τους ειδικά εκπαιδευμένους σκύλους μας, νιώθουν ασφαλής, χαλαροί και πολύ χαρούμενοι. Έχουν μπροστά τους πλάσματα ήρεμα, που λατρεύουν τα χάδια και τις αγκαλιές. Και περιμένουν, απλά, να ασχοληθούν μαζί τους, όπως θέλουν και με όποιο τρόπο μπορούν», περιγράφει η κα Στογιάννη.

Η διαδικασία της αποκατάστασης

Αρχικά το πρόγραμμα μας, όπως λέει η κα Στογιάννη, όταν αφορά άτομα με αναπηρία, είναι εξατομικευμένο και προσαρμοσμένο στις ανάγκες κάθε ατόμου. Αφού γίνει η πρώτη τους γνωριμία (σκύλου – συμμετέχοντα), στη συνέχεια εφαρμόζουμε το πρόγραμμα του καθενός με τη μορφή παιχνιδιού.

Ο σκύλος αποτελεί ένα πολύ ισχυρό κίνητρο για όλους. Οπότε, ασκήσεις λογοθεραπείας, εργοθεραπείας, φυσιοθεραπείας, κλπ, πραγματοποιούνται από τον συμμετέχοντα με χαρά.

Πώς γίνεται;

«Δίνουμε στον σκύλο λιχουδιές – απλό για εμάς, πολύ δύσκολο για άτομα με τετραπληγία ή εγκεφαλική παράλυση. Με την ίδια λογική, χτενίζουν τον σκύλο, του μιλούν, τον πηγαίνουν βόλτα – με όποιο τρόπο μπορεί ο καθένας. Είναι πολύ συγκινητικό να ζεις την χαρά των παιδιών σε αμαξίδιο που, είτε κρατούν το λουράκι του σκύλου, είτε βρίσκεται στην αγκαλιά τους. Οι σκύλοι της ομάδας μας είναι εκπαιδευμένοι να ανταποκρίνονται στις εντολές και με σινιάλα», εξηγεί η κα Στογιάννη.

Σε αυτό το σημείο η κα Στογιάνννη, επιθυμεί να κάνουμε εικόνα την ικανοποίηση των ατόμων, που δεν έχουν τη δυνατότητα της ομιλίας. Να μπορούν με κραυγούλες να επικοινωνούν με τον σκύλο, και αυτός να ανταποκρίνεται (βλέποντας το δικός μας σινιάλο).

«Όταν αφορά άτομα με ψυχικές ασθένειες, ο σκύλος συμμετέχει σε ομάδα ψυχοθεραπείας (group therapy). Όπου και πάλι, «εκμεταλλευόμαστε» την χαρά και την ηρεμία που μεταδίδει στο περιβάλλον», αναφέρει η κα Στογιάννη.

Ποιοι σκύλοι επιλέγονται ως σκύλοι θεραπείας και πώς εκπαιδεύονται;

Σκύλοι θεραπευτικής επαφής, σύμφωνα με την ειδικό, υπάρχουν σε οποιοδήποτε μέγεθος, φύλο, ράτσα ή μη, χρώμα, ή ηλικία. Στην ομάδα τους έχουν σκύλους, οι οποίοι είναι ημίαιμοι και πρώην αδέσποτοι. Επίσης, συμμετέχουν σκύλοι που ανήκουν σε κάποια φυλή, χωρίς όμως αυτό να αποτελεί κριτήριο.

«Ο σκύλος θα πρέπει να είναι τουλάχιστον ενός έτους, στειρωμένος, και θα πρέπει να ζει με τον κηδεμόνα του για τουλάχιστον 6-8 μήνες. Το πρώτο βήμα είναι να περάσουν από μία αξιολόγηση. Διότι η προσωπικότητα, ο χαρακτήρας και η ιδιοσυγκρασία του σκύλου, είναι οι σημαντικότεροι παράγοντες στην επιλογή του ως σκύλου θεραπείας. Για παράδειγμα, θα πρέπει να είναι ανθρωποκεντρικός, ήρεμος, φιλικός, να έχει σταθερό χαρακτήρα, με καλή σωματική υγεία. Θα πρέπει να αντιδρά ήρεμα και με σιγουριά σε περισπασμούς – δυνατούς θορύβους. Επίσης, να μην πανικοβάλλεται, να μην αμύνεται και, φυσικά, να μην έχει επιθετικές τάσεις», περιγράφει η κα Στογιάννη.

Στη συνέχεια, οι σκύλοι εκπαιδεύονται, όπως λέει η κα Στογιάννη, με θετική ενίσχυση στη βασική υπακοή και, συγχρόνως, εξοικειώνονται με ιατρικό εξοπλισμό. Όπως αναπηρική καρέκλα, δεκανίκια, μπαστούνια, κλπ, και προσαρμόζονται με άτομα με ειδικές ανάγκες. Για παράδειγμα, αργό βάδισμα, ιδιαίτερες κινήσεις χεριών, διαφορετική ομιλία, κλπ.

Η αξιολόγηση των σκύλων θεραπείας γίνεται κάθε χρόνο.

Ποια είναι η σχέση μεταξύ χειριστή και σκύλου θεραπείας.

«Ένας σκύλος θεραπείας είναι μέλος της οικογένειας του χειριστή – κηδεμόνα του. Και συμμετέχει σε όλες τις δραστηριότητες της οικογένειας.

Η σχέση τους θα πρέπει να είναι πολύ καλή, διότι «εργάζονται» μαζί σαν ομάδα. Άρα, θα πρέπει να υπάρχει μεταξύ τους εμπιστοσύνη, σεβασμός και κατανόηση.

Είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι, εκτός από εμάς, και οι σκύλοι της ομάδας μας περνούν πολύ καλά στις συνεδρίες που πηγαίνουμε», τονίζει η κα Στογιάννη.

Η ομάδα του Μη Κερδοσκοπικού Οργανισμού Therapydogs

Σύμφωνα με την κα Στογιάννη, το σωματείο δημιουργήθηκε το 2012 στη Θεσσαλονίκη. Αποτελείται από μια ομάδα καταρτισμένων εθελοντών και εκπαιδευμένων σκύλων θεραπείας. Πραγματοποιούν τακτικές επισκέψεις σε δημόσια νοσοκομεία, ιδρύματα, σωματεία, ειδικά σχολεία, χώρους ψυχικής υγείας.

Έχουν δημιουργήσει μια επιστημονική ομάδα, όπως επισημαίνει η κα Στογιάννη, η οποία είναι υπεύθυνη για τον σχεδιασμό των προγραμμάτων και την παρακολούθησή τους. Όλοι, ανεξαρτήτως ειδικότητας, έχουν εκπαιδευτεί στη θεραπεία με τη βοήθεια των ζώων.

Η ομάδα απαρτίζεται από τους: Πασχάλη Τέρψη (πρόεδρος), Στογιάννη Μαρία (θετική εκπαιδεύτρια σκύλων), Γεωργίου Σωτηρία (στέλεχος Πρόληψης & Αγωγής υγείας – θετική εκπαιδεύτρια σκύλων), Τσουρλίνη Δημήτρη – Αλεξιάδη Μάριο και Λαγούδη Γεωργία (ειδικοί παιδαγωγοί), Σταματίου Ιωάννης (κτηνίατρος).

«Η ομάδα των εθελοντών – χειριστών μας αποτελείται από πολύ αξιόλογα άτομα. Προσφέρουν ανιδιοτελώς την αγάπη τους, αλλά και τον χρόνο τους, σε αυτό που κάνουν. Όπως, επίσης, τα οικονομικά κόστη που προκύπτουν (μετακινήσεις, grooming, κτηνιατρικά έξοδα, κλπ). Είναι συνεπείς, αξιόπιστοι, αναλαμβάνουν υποχρεώσεις, δεσμεύονται με ανθρώπους, και πάντα με πολύ καλή διάθεση», διευκρινίζει η κα Στογιάννη.

Τέλος, η κα Στογιάννη υπογραμμίζει ότι πολλοί επαγγελματίες της χώρας (νομικοί, λογιστές, τεχνικοί, γραφίστες, φωτογράφοι, κλπ) προσφέρουν εθελοντικά τις υπηρεσίες τους.

Η κυρία Μαρία Στογιάννη συνιδρύτρια, με την κα Τέρψη Πασχάλη, του Μη Κερδοσκοπικού Οργανισμού Therapydogs

* Η κυρία Μαρία Στογιάννη είναι πιστοποιημένη θετική εκπαιδεύτρια σκύλων και σκύλων θεραπείας. Δεν συμφωνεί με την ιδέα της κυριαρχίας, ή της χρήσης βίας. Διδάσκει νέους εκπαιδευτές, αρθρογραφεί σε περιοδικά και Διαδίκτυο, συμμετέχει εθελοντικά σε προγράμματα ενημέρωσης σχολείων, ραδιοφωνικές εκπομπές και φιλοζωικά σωματεία. Έχει γράψει και εκδώσει το βιβλίο «Σπιτικές συνταγές για σκύλους» και έχει δημιουργήσει, με την κυρία Τέρψη Πασχάλη, το εθελοντικό, πρωτοποριακό και μοναδικό για την Ελλάδα, πρόγραμμα σκύλων θεραπευτικής επαφής www.Therapydogs.gr – Animal Assisted Therapy για άτομα με αναπηρίες και ψυχικές ασθένειες, με εξαιρετικά αποτελέσματα από το 2012 μέχρι σήμερα».