Συναίνεση τέλος: το παρασκήνιο, οι στροφές για την επιστολική και τα δύο μέτωπα

Εκεί που όλα έδειχναν πως το νομοσχέδιο για την επιστολική ψήφο θα περνούσε ανώδυνα, η αλλαγή πλεύσης του υπουργείου Εσωτερικών το έφερε στο επίκεντρο των ημερών. Με την ξαφνική κατάθεση της τροπολογίας για τις εθνικές εκλογές, η κυβέρνηση επί της ουσίας τορπίλισε την συναίνεση στην επιστολική ψήφο, δημιουργώντας δύο μέτωπα: από τη μία αυτό ανάμεσα στην κυβέρνηση και στα δύο μεγαλύτερα κόμματα της αντιπολίτευσης, τον ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ, τα οποία ζητούν την απόσυρσή της, και από την άλλη εκείνο ανάμεσα στους μεγάλους και τους μικρούς του προοδευτικού τόξου, με τους δεύτερους να επιρρίπτουν κατηγορίες περί αφέλειας στους πρώτους -υπενθυμίζεται ότι στην αρμόδια επιτροπή, πριν το νομοσχέδιο μπει στην Ολομέλεια, τόσο ο ΣΥΡΙΖΑ όσο και το ΠΑΣΟΚ είχαν ψηφίσει ναι επί της αρχής.

Τα δύο κόμματα έπαιξαν το παιχνίδι της συνεννόησης, συναινώντας επί της αρχής σε ένα νομοσχέδιο για το οποίο είχαν αμφιβολίες τόσο για την μυστικότητα όσο και για το αδιάβλητο της ψήφου. Οι επιφυλάξεις διατηρήθηκαν, με τα δύο κόμματα να καταθέτουν βελτιωτικές προτάσεις, μερικές εκ των οποίων η κυβέρνηση ενσωμάτωσε. Στο ΠΑΣΟΚ, όπως είχαν συζητήσει και στις συνεδριάσεις της κοινοβουλευτικής ομάδας, οι βουλευτές θεωρούσαν δεδομένο πως παρά τις αντιρρήσεις που είχαν, θα υπερψήφιζαν επί της αρχής. Στον ΣΥΡΙΖΑ, ο ίδιος ο Στέφανος Κασσελάκης είχε μιλήσει από νωρίς για την διαδικασία διευκόλυνσης της ψήφου των Ελλήνων του εξωτερικού, θεωρώντας πως εκεί βρίσκεται και ένα ακροατήριο που ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να διεκδικήσει.

Μούδιασμα έφερε η τροπολογία της κυβέρνησης

Οι αποφάσεις, τόσο στην μια όσο και στην άλλη πλευρά, δεν ήταν εύκολες, καθώς υπήρχαν στελέχη στο εσωτερικό που εξέφραζαν τις αμφιβολίες τους τόσο για την ουσία των διατάξεων για την επιστολική όσο και για την διάθεση της κυβέρνησης να ανοίξει το παιχνίδι -υπενθύμιζαν πως οι αλλαγές σε ένα τόσο ευαίσθητο θέμα είχαν έρθει χωρίς διαβούλευση, με την Επιστημονική Επιτροπή της Βουλής να βάζει και τους σχετικούς αστερίσκους στο δια ταύτα των διατάξεων. Τι επικράτησε για τα δύο κόμματα; Αφενός η λογική μιας αντιπολίτευσης που δεν λέει «όχι» άκριτα σε όλα (ειδικά σε κάτι που «πλασάρεται» από το Μέγαρο Μαξίμου έως εκσυγχρονιστική μεταρρύθμιση) και αφετέρου οι θέσεις που είχαν πάρει τα κόμματα σε προηγούμενη φάση, είτε εντός Βουλής (ΠΑΣΟΚ) είτε δια στόματος της ηγεσίας (ΣΥΡΙΖΑ).

Η κατάθεση της τροπολογίας έφερε μούδιασμα στην αντιπολίτευση, γιατί επιβεβαίωσε την οπτική που έχουν για την κυβέρνηση και την ικανότητά της να επιβάλλει ξαφνικά την ατζέντα, στρέφοντας την προσοχή εκεί που προτιμάει. Λίγη ώρα πριν τις ομιλίες των αρχηγών στην Ολομέλεια κανείς δεν είχε ακόμα καθαρή εικόνα της τελικής απόφασης, καθώς ειδικά στα επιτελεία ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ διατείνονταν πως η κουβέντα είχε ξεκινήσει εκ νέου, από μηδενική βάση. Τα απόνερα δεν αφορούν μόνο το ζήτημα της επιστολικής, καθώς ενδέχεται να τορπιλίσει οποιαδήποτε απόπειρα για διακομματική πλειοψηφία το ερχόμενο διάστημα (πλην από τις αλλαγές στο πλαίσιο του πολιτικού γάμου), ενόψει των άλλων μεταρρυθμιστικών νομοσχεδίων που βρίσκονται στα σκαριά όπως αυτό για τα ιδιωτικά ΑΕΙ.

Η στάση του ΣΥΡΙΖΑ

Τελικά και στα δύο κόμματα επιλέχθηκε η σκληρή στάση. Για τον Σωκράτη Φάμελλο, η κυβέρνηση «αποδείχθηκε ανάξια να αξιοποιήσει τη διάθεση συναίνεσης που δείξαμε. Ναρκοθέτησε την προσπάθεια ουσιαστικής σύγκλισης με αποκορύφωμα την εμπρηστική και τυχοδιωκτική τροπολογία. Που παρότι απαιτεί διευρυμένη πλειοψηφία, εσείς όχι μόνο δεν την επιδιώξατε αλλά με τη μεθόδευση τη ναρκοθετήσατε». Ο επικεφαλής της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ ξεκαθάρισε πως η αξιωματική αντιπολίτευση δεν θα προσφέρει καμία συναίνεση στην «υπονόμευση της δημοκρατικής διαδικασίας».

Στο βίντεο που ανήρτησε αργότερα ο Στέφανος Κασσελάκης, έριχνε το βάρος στην πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ: «Υπάρχουν δύο διακρίσεις. Η πρώτη εναντίον των αποδήμων διότι εάν είσαι απόδημος ή ομογενής δεν μπορείς να κατέβεις σε περιφέρεια δικιά σου. Η δεύτερη διάκριση αφορά τους Έλληνες και τις Ελληνίδες εντός Ελλάδας. Διότι δεν είναι δυνατόν να υπάρχει ηλεκτρονικός εκλογικός κατάλογος αλλά να μην χρησιμοποιείται ώστε να ψηφίσει κάθε Έλληνας εντός Ελλάδας όπου και αν βρίσκεται στις ευρωεκλογές», σχολίασε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ. «Αυτή είναι η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ. Η ΝΔ δεν την αποδέχεται. Εάν όντως θέλουν να έρθουν να μιλήσουν μαζί μας με διάθεση συναίνεσης εμείς είμαστε εδώ. Η ερώτηση είναι: το θέλουν;», αναρωτήθηκε ο Κασσελάκης.

Προϋπόθεση για το «ναι» του ΠΑΣΟΚ αποτελεί η τροπολογία

Την τροπολογία του ΠΑΣΟΚ που περιέχει τις αλλαγές που θα έκαναν το κόμμα να πει «ναι» επί της αρχής στην Ολομέλεια επικαλέστηκε ο Νίκος Ανδρουλάκης για να εξηγήσει την αλλαγή στάσης του κόμματος -σ’ αυτήν την φάση, ο μόνος τρόπος οι πράσινοι βουλευτές να υπερψηφίσουν είναι αν τελικά το υπουργείο επιλέξει να ενσωματώσει τις αλλαγές που προτείνει η πράσινη ΚΟ, με δεδομένο ότι η τροπολογία για την εθνική κάλπη δεν συγκεντρώνει τις 200 ψήφους.

«Σας δίνουμε μια τελευταία ευκαιρία για συναίνεση (…) Μας απαντήσατε με περιφρόνηση», σχολίασε ο Ανδρουλάκης -δείχνοντας κι αυτός πως, μετά το φέρσιμο της κυβέρνησης, η συγκεκριμένη ίσως είναι η τελευταία φορά που το ΠΑΣΟΚ θα επιλέξει αυτόν τον συναινετικό ρόλο -και ενόψει ευρωεκλογών. «Δεν νοείται να εγκλωβιστεί το πολιτικό σύστημα σε μια διαδικασία που δεν έχουμε δει πως λειτουργεί και αν θα πρέπει να παρέμβουμε εκ νέου, -και σημειώστε το αυτό-, χρειάζονται ξανά διακόσιες ψήφοι», επεσήμανε ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ. «Αν κληθούμε να στηρίξουμε αυτά τα αιωρούμενα και μη προβλεπόμενα, τα οποία μπορεί να οδηγήσουν σε εκπλήξεις στις ευρωπαϊκές εκλογές και θα εγκλωβίσουν το πολιτικό σύστημα στις εμμονές σας, κυρία Κεραμέως, και στις εμμονές του προϊσταμένου σας, είμαστε απολύτως αρνητικοί».

Πυρά Νέας Αριστεράς κατά ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ

Την ίδια ώρα, ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ δέχονται πυρά από τη Νέα Αριστερά. «Η Νέα Αριστερά λοιδορήθηκε για την θέση της», τόνιζε χθες ο εκπρόσωπος τύπου Κωστής Καρπόζηλος, όμως μετά τα νέα δεδομένα και την «αναδίπλωση» ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ τα στελέχη της νιώθουν δικαιωμένα για τα όσα έλεγαν εναντίον των διατάξεων του νομοσχεδίου -αυτοί προτείνουν, όπως ανέφερε στην Ολομέλεια ο επικεφαλής Αλέξης Χαρίτσης, κατάργηση του θεσμού των ετεροδημοτών, έτσι ώστε όλοι να ψηφίζουν στον τόπο διαμονής τους, απλοποιώντας την διαδικασία.

«Είναι εντυπωσιακή η πολιτική αφέλεια των δύο κομμάτων», δήλωσε ισχυριζόμενος ότι η στήριξη των δύο κομμάτων «άνοιξε τον δρόμο για τον ακραίο τακτικισμό» από την πλευρά της κυβέρνησης, ανέφερε ο πρόεδρος της ΚΟ της Νέας Αριστεράς, κατηγορώντας παράλληλα την κυβέρνηση για πολιτικό τυχοδιωκτισμό εις βάρος της Δημοκρατίας.