Οι προτάσεις του ΣΥΔ για την κατάργηση διακρίσεων στο νομοσχέδιο ισότητας στον γάμο

Το Σωματείο Υποστήριξης Διεμφυλικών (ΣΥΔ), μη κυβερνητική οργάνωση εθελοντικού χαρακτήρα για την προαγωγή των δικαιωμάτων και ελευθεριών των τρανς, φυλοδιαφορετικών και γενικότερα των ΛΟΑΤΚΙ+ προσώπων, με το παρόν δελτίο τύπου χαιρετίζει την κατάθεση του Σχεδίου Νόμου του Υπουργείου Επικρατείας που κατατέθηκε στη δημόσια διαβούλευση.

Καθώς η ισότητα στον γάμο και όλα όσα επάγονται εξ αυτής αποτελούσε και αποτελεί θεμελιώδες πρόταγμα τόσο για την κοινότητα των ΛΟΑΤΚΙ+ προσώπων, όσο για την ίση μεταχείριση στη χώρα μας και τη κατάργηση των διακρίσεων, παράλληλα όμως καταθέτει τις παρατηρήσεις – προτάσεις του για τη βελτίωση του σχεδίου νόμου και τη κατάκτηση της πλήρους ισότητας.

Συγκεκριμένα οι παρατηρήσεις του ΣΥΔ κατ’ άρθρον είναι οι εξής:

«ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α’ ΣΚΟΠΟΣ – ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ

Άρθρο 1 Σκοπός.

Με το άρθρο αυτό αίρεται η διάκριση για λόγους φύλου στη σύναψη γάμου. Επομένως στη κατεύθυνση της πραγματικής συμπερίληψης όλων των προσώπων θεωρούμε βέλτιστη την αναφορά σε γάμο ανεξαρτήτως φύλου παρά σε πρόσωπα του ιδίου φύλου, όπως άλλωστε διατυπώνεται και στο Άρθρο 1 του Ν.4356/2015 (Σύμφωνο συμβίωσης, άσκηση δικαιωμάτων, ποινικές και άλλες διατάξεις): […]Η συμφωνία δύο ενήλικων προσώπων, ανεξάρτητα από το φύλο τους, με την οποία ρυθμίζουν τη συμβίωσή τους (σύμφωνο συμβίωσης) καταρτίζεται αυτοπροσώπως με συμβολαιογραφικό έγγραφο[…].

Συγκεκριμένα προτείνουμε τη διατύπωση:

«Ο παρών νόμος αποσκοπεί στη διασφάλιση της αρχής της ισότητας, μέσω της επέκτασης της δυνατότητας σύναψης γάμου σε πρόσωπα ανεξαρτήτως φύλου, και στην ενίσχυση της προστασίας από διακρίσεις, προς την κατεύθυνση της υλοποίησης της Εθνικής Στρατηγικής για την Ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ+.»

Θεωρούμε σημαντική αυτήν την επισήμανση, όχι μόνο για λόγους ορολογίας, αλλά και ουσίας συνδεόμενης και με τον ουσιαστικό σκοπό της εξεταζόμενης νομοθεσίας που αφορά την εμπέδωση της ίσης μεταχείρισης και τη κατάργηση των υφιστάμενων διακρίσεων με στόχο τη πραγματική ισότητα.

Άρθρο 2 Αντικείμενο.

Με το άρθρο αυτό ορίζεται – εξειδικεύεται το αντικείμενο του παρόντος σχεδίου νόμου. Συνεπώς, πέραν της παρατηρήσεως επί του Άρθρου 1 (γάμος ανεξαρτήτως φύλου έναντι προσώπων του ιδίου φύλου), εδώ κρίνουμε αναγκαία την εξειδίκευση του (εννοούμε το α’) ότι πρόκειται για άρση της υπάρχουσας διάκρισης λόγω φύλου, ταυτότητας, έκφρασης ή χαρακτηριστικών φύλου ή λόγω σεξουαλικού προσανατολισμού.

Συγκεκριμένα προτείνουμε την αναδιατύπωση του α’ ως ακολούθως:

«α) η τροποποίηση του Αστικού Κώδικα, προκειμένου να αναγνωρισθεί η δυνατότητα σύναψης γάμου από πρόσωπα χωρίς διακρίσεις για λόγους λόγω φύλου, ταυτότητας, έκφρασης, ή χαρακτηριστικών φύλου ή λόγω σεξουαλικού προσανατολισμού.»

Για τους ίδιους ακριβώς λόγους προτείνουμε τη τροποποίηση του β’ ώστε έναντι «ομόφυλων συζύγων και γονέων» την πρόκριση της έκφρασης «συζύγων και γονέων ανεξαρτήτως φύλου».

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β’ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΑΣΤΙΚΟΥ ΚΩΔΙΚΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΟΡΟΥΣ ΤΗΣ ΣΥΝΑΨΗΣ ΓΑΜΟΥ ΚΑΙ ΤΟ ΕΠΩΝΥΜΟ – ΛΗΞΙΑΡΧΙΚΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣ

Άρθρο 3. Όροι για τη σύναψη γάμου.

Ακριβώς για τους ίδιους λόγους, προτείνουμε έναντι της αναφοράς σε πρόσωπα ιδίου ή διαφορετικού φύλου, σε πρόσωπα ανεξαρτήτως φύλου.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ’ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ, ΔΙΚΑΙΟΥ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΚΑΙ ΥΠΑΛΛΗΛΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΓΙΑ ΟΜΟΦΥΛΟΥΣ ΣΥΖΥΓΟΥΣ ΚΑΙ ΓΟΝΕΙΣ

Άρθρο 6. Επέκταση παροχών και προνομίων σε ομόφυλους συζύγους και γονείς

Εδώ πολύ ορθώς συμπληρώνεται το άρθρο 228 του Κώδικα Ατομικού Εργατικού Δικαίου (Π.Δ.80/2022, Α΄ 222), περί της ειδικής άδειας προστασίας της μητρότητας και προστίθεται νέο άρθρο 228Α, ώστε να προστατεύονται οι σύζυγοι και γονείς ανεξαρτήτως φύλου και γι’ αυτούς ακριβώς του λόγους προτείνουμε –όπως και στα προηγούμενα άρθρα– την αυτή αναφορά: «συζύγους και γονείς ανεξαρτήτως φύλου και ταυτότητας φύλου» αντί για «ομόφυλους συζύγους και γονείς».

Άρθρο 7. Προστασία από την απόλυση.

Για τους ίδιους λόγους με το προηγούμενο άρθρο, θεωρούμε δόκιμη την αναφορά σε γονείς ανεξαρτήτως φύλου.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ’ ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΤΗΣ ΑΡΧΗΣ ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗΣ ΤΩΝ ΔΙΑΚΡΙΣΕΩΝ ΚΑΙ ΣΕ ΑΛΛΟΥΣ ΤΟΜΕΙΣ

Άρθρο 8. Επέκταση της αρχής της ίσης μεταχείρισης.

Θεωρούμε ιδιαίτερα θετική τη προσθήκη αυτού του άρθρου στο σχέδιο νόμου που αφορά τη προσθήκη του σεξουαλικού προσανατολισμού, την έκφραση, ταυτότητα και χαρακτηριστικά φύλου στα σχετικά άρθρα της νομοθεσίας για την ίση μεταχείριση (Ν. 4443/2016) σε πεδία που δεν συμπεριλαμβάνονταν (υγείας, κοινωνικής ασφάλισης και υγειονομικής περίθαλψης, εκπαίδευσης, πρόσβασης στη διάθεση και παροχή αγαθών και υπηρεσιών).

Παρόλα αυτά, η χώρα μας ανταποκρινόμενη τόσο στις σύγχρονες εξελίξεις, όσο και στην ανάγκη για πλήρη ισότητα, χωρίς διακρίσεις –ιδιαίτερα στον τομέα της υγείας- είναι απαραίτητο να προχωρήσει άμεσα στην τροποποίηση των ταξινομητικών καταλόγων ψυχικών διαταραχών, προκειμένου να διασφαλίζεται ότι τα διεμφυλικά/τρανς πρόσωπα, συμπεριλαμβανομένων των παιδιών δεν θα στιγματίζονται, σύμφωνα με την Απόφαση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για την αναθεώρηση του διεθνούς ταξινομητικού καταλόγου, το Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου 22.11.2012, τη δήλωση της Παγκόσμιας Επαγγελματικής Ένωσης για την Υγεία των Διεμφυλικών (WPATH) στις 15.11.2017, και τη θέση του Κλάδου Διαπολιτισμικής Ψυχιατρικής της Ελληνικής Ψυχιατρικής Εταιρείας (ΕΨΕ).

Στον τομέα της υγείας επίσης, πέραν της αναγκαιότητας να συμμορφωθεί η χώρα μας με τις αποφάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και την άμεση ενσωμάτωση του νέου ταξινομητικού καταλόγου ICD-11, είναι παραπάνω από απαραίτητο να ληφθούν και άλλες ειδικές μέριμνες με σκοπό:

την διασφάλιση ότι τα τρανς πρόσωπα, ανεξαρτήτως εάν θα έχουν μεταβάλει τη καταχώριση του φύλου τους μέσω του ν. 4491/2017, θα έχουν απρόσκοπτη και χωρίς παραβιάσεις της ιδιωτικής τους ζωής, πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας, μέσω αλλαγών που πρέπει να γίνουν στα πληροφοριακά συστήματα του κράτους, όπως ενδεικτικά στο Σύστημα Ηλεκτρονικής Συνταγογράφησης, και θα επιλαμβάνονται κάθε άλλης θετικής ενέργειας ώστε να αρθεί κάθε εμπόδιο στην άσκηση του δικαιώματος πλήρους απρόσκοπτης πρόσβασης στο σύστημα υγείας, την πλήρη πρόσβαση στο σύστημα υγείας, δίχως την κατηγοριοποίηση της «ψυχικής ασθένειας» λόγω έκφρασης, ταυτότητας ή χαρακτηριστικών φύλου, τα οποία θα πρέπει να προσλαμβάνονται ως φυσικές διακυμάνσεις στο φάσμα του φύλου, συμπεριλαμβανομένων και των μη δυαδικών και ίντερσεξ προσώπων, την πλήρη ασφαλιστική κάλυψη των διαδικασιών επαναπροσδιορισμού φύλου, την τροποποίηση του Άρθρου 62 (Πρακτικές μεταστροφής), παρ.2 β, του ν. 4931/2022, έτσι ώστε να υπάρχει ρητή οριζόντια απαγόρευση κάθε είδους ψυχιατρικής ή άλλης πρακτικής που σκοπό έχει τη «μεταστροφή», «μεταβολή» ή «επανακαθορισμό» του σεξουαλικού προσανατολισμού, της έκφρασης ή της ταυτότητας φύλου ενός προσώπου, την τροποποίηση ή κατάργηση διατάξεων νόμου, προεδρικών διαταγμάτων, υπουργικών αποφάσεων ή εγκυκλίων που στέκονται εμπόδιο στην ίση μεταχείριση των τρανς προσώπων.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε’ ΡΥΘΜΙΣΗ ΣΧΕΣΕΩΝ ΜΕ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΛΛΟΔΑΠΟΤΗΤΑΣ

Άρθρο 9. Ρυθμίσεις περιπτώσεων προϋφιστάμενου γάμου προσώπων ιδίου φύλου που τελέστηκε στο εξωτερικό.
Με το άρθρο αυτό αναγνωρίζονται ως υποστατοί οι έγκυροι γάμοι που έχουν τελεστεί στην αλλοδαπή, προσώπων με ελληνική ιθαγένεια ανεξαρτήτως φύλου. Θεωρούμε, αναγκαία την συμπλήρωση πως οι γάμοι αυτοί θα πρέπει να θεωρούνται και αναδρομικά ως υποστατοί. Προς τούτο προτείνουμε την ακόλουθη αναδιατύπωση:

«1. Γάμοι Ελλήνων που τελέστηκαν στο εξωτερικό με πρόσωπα του ίδιου φύλου πριν από την έναρξη ισχύος του παρόντος σύμφωνα με το δίκαιο του τόπου τέλεσής τους θεωρούνται αναδρομικά υποστατοί από τη στιγμή που έγιναν σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.»

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΤ΄ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΡΓΟΥΜΕΝΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

Παρ’ ότι ορθώς καταργείται στο Άρθρο 12 του παρόντος σχεδίου νόμου η προϋπόθεση της αγαμίας για τα τρανς πρόσωπα που παραλόγως θεσπίστηκε υπό τον Ν. 4491/2017 (Νομική Αναγνώριση Ταυτότητας Φύλου), θεωρούμε παραπάνω από απαραίτητο, επιτακτικό, να τροποποιηθεί η παράγραφος 5.2 του νόμου που, ναι μεν ορίζει ότι όταν οικογένειες με τρανς γονείς έχουν τέκνα οι γονεϊκές σχέσεις δεν διαταράσσονται όταν επέρχεται νομική αναγνώριση ταυτότητας φύλου γονέα, μολαταύτα δεν μεταβάλλονται οι ληξιαρχικές πράξεις των τέκνων ώστε να συνάδουν ως προς το φύλο των γονέων τους. Αυτό δημιουργεί ιδιαίτερα σοβαρά προβλήματα τόσο στους γονείς, όσο και κυρίως στα παιδιά τους.

Θεωρούμε επομένως απαραίτητη τη προσθήκη Άρθρου (Άρθρο 13) ως ακολούθως:

Άρθρο 13. Μεταβολή ληξιαρχικών πράξεων τέκνων διεμφυλικών γονέων.

Τροποποιείται η παράγραφος 2 του Άρθρου 5 του Ν. 4491/2017 ως ακολούθως:

«2. Αν το πρόσωπο που διόρθωσε το καταχωρισμένο φύλο του έχει παιδιά, είτε γεννημένα σε γάμο, είτε γεννημένα σε σύμφωνο, είτε γεννημένα χωρίς γάμο των γονέων τους, είτε υιοθετημένα, τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις του από τη γονική μέριμνα δεν επηρεάζονται. Στη ληξιαρχική πράξη γέννησης των παιδιών μεταβάλλονται η καταχώριση του φύλου καθώς και του μικρού ονόματος και του προσαρμοσμένου επίθετου της/του γονέα».

Επιπλέον, παρ’ ότι ο Ν.4491/2017, που αφορά τη νομική αναγνώριση της ταυτότητας φύλου, απετέλεσε ένα πρώτο θετικό βήμα, αποτυγχάνει να ανταποκριθεί στις ανάγκες της κοινότητάς μας, καθώς δεν ανταποκρίνεται στις διεθνείς και ευρωπαϊκές υποχρεώσεις της χώρας μας για τα δικαιώματα των διεμφυλικών/τρανς και φυλοδιαφορετικών προσώπων.

Η διαδικασία παραμένει να είναι δικαστική και τούτο πέραν όλων των προβλημάτων παραβίασης της ιδιωτικής ζωής που έχουν καταγραφεί από την έως τώρα εφαρμογή του νόμου, δεν ανταποκρίνεται στην Απόφαση 2048/2015 της Κοινοβουλευτικής Ολομέλειας του Συμβουλίου της Ευρώπης, σύμφωνα με την οποία η διαδικασία οφείλει να είναι γρήγορη, διαφανής, βασισμένη αποκλειστικά στον αυτοπροσδιορισμό του προσώπου, και χωρίς διακρίσεις. Αντιθέτως, η δικαστική διαδικασία είναι ιδιαίτερα χρονοβόρα και γραφειοκρατική, δεν βασίζεται στον αυτοπροσδιορισμό καθώς η μεταβολή των εγγράφων αποφασίζεται από δικαστήριο, ενώ ενέχει διάκριση με βάση την οικονομική κατάσταση του προσώπου καθώς κοστίζει πολλά χρήματα και τούτο είναι ιδιαίτερα προβληματικό καθώς η κοινότητά μας αντιμετωπίζει διακρίσεις και αποκλεισμούς από τον χώρο της εργασίας. Μάλιστα σε αυτήν την κατεύθυνση κινούνται όλο και περισσότερες χώρες και σε αυτήν είναι απαραίτητο να κινηθεί και η χώρα μας. Για τους λόγους αυτούς, προτείνουμε την τροποποίηση και της παρ.1 του Άρθρου 4 του Ν.4491/2017 ως εξής:

Άρθρο 4. – Διαδικασία.

1. Όλα τα πρόσωπα που έχουν ξεπεράσει την ηλικία των δεκαοκτώ (18) ετών, επικαλούμενα τον παρόντα νόμο για τη την διόρθωση του καταγεγραμμένου τους φύλου και του κυρίου ονόματος, δηλώνουν εγγράφως, αυτοπροσώπως ή δια εξουσιοδοτημένου δικηγόρου, στο οικείο Ληξιαρχείο: το επιθυμητό φύλο, το κύριο όνομα που επιλέγεται και το προσαρμοσμένο σχετικά επώνυμο. Στην αίτηση επισυνάπτεται αντίγραφο της ληξιαρχικής πράξης γέννησης του προσώπου.

Άλλες προσθήκες Άρθρων.

1. Σε μια σειρά άρθρων του Αστικού Κώδικα, ιδίως στα Άρθρα 17 και 19 έως 23, τα οποία αναφέρονται σε γονεϊκά δικαιώματα και υποχρεώσεις (όπως τέκνα γεννημένα σε γάμο, σύμφωνο συμβίωσης, σχέσεις μητέρα ή πατέρα εντός γάμου ή και εκτός, διεύρυνση σχέσεων εξομοίωσης κ.α.) και αφορούν τις γονεϊκές σχέσεις (πατέρας – μητέρα), υπό το πλαίσιο της άρσης των διακρίσεων για λόγους φύλου, ταυτότητας, έκφρασης, χαρακτηριστικών φύλου ή σεξουαλικού προσανατολισμού, είναι απαραίτητο να μην ερμηνεύονται περιοριστικά διότι στη περίπτωση των τρανς προσώπων και εάν πραγματικά επιθυμούμε την ισότητα, θα πρέπει να αντιληφθούμε ότι λόγου χάριν ένας τρανς άντρας μπορεί κάλλιστα να κυοφορήσει επομένως στη περίπτωση αυτήν θα πρέπει να διευρυνθεί η έννοια σε πρόσωπο που κυοφορεί ή αντίστοιχα μία τρανς γυναίκα μπορεί να γονιμοποιήσει το έτερο μέρος. Όλες αυτές οι περιπτώσεις είναι απαραίτητο να συμπεριλαμβάνονται.
Ομοίως και με άλλα άρθρα του Αστικού Κώδικα (1463, 1464, 1465, 1466, 1467, 1469, 1470, 1471, 1472, 1475, 1476, 1477, 1479, 1480, 1481, 1482, 1483, 1502, 1503).

Τούτο μπορεί να επιτευχθεί με δύο τρόπους: είτε τροποποιώντας ένα-ένα όλα αυτά τα άρθρα (ως υπόδειγμα μπορεί να θεωρηθεί το προταθέν «Προσχέδιο Νόμου για τον Γάμο των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων» – Βασίλης Σωτηρόπουλος, 2020, Άρθρα 3-8 και 11-19), είτε εναλλακτικά με τη προσθήκη άρθρου που θα ορίζει πως οι ερμηνείες σχετικές με το φύλο των γονέων δεν μπορούν να είναι περιοριστικές και να συνάδουν με το φύλο, την ταυτότητα, την έκφραση ή τα χαρακτηριστικά φύλου των γονέων (βλέπε υποσημείωση υπ. αριθμ.5).

2. Στη σχετικά πρόσφατη τροποποίηση του Άρθρου 1511 του Αστικού Κώδικα (Άσκηση – ανάθεση γονικής μέριμνας κατά το συμφέρον του τέκνου), στο Άρθρο 18, παρ.3 του Ν. 4800/2021, προστέθηκε ο σεξουαλικός προσανατολισμός. Για λόγους πληρότητας είναι απαραίτητο να προστεθούν επίσης η έκφραση, ταυτότητα και χαρακτηριστικά φύλου.

Ιδίως όταν αναφερόμαστε σε υλοποίηση της Εθνικής Στρατηγικής για την Ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ+, όπως επισημαίνεται ήδη απ’ το Άρθρο 1 του προταθέντος σχεδίου νόμου, τούτο είναι απαραίτητο. Συνεπώς θεωρούμε απαραίτητη τη προσθήκη άρθρου ως ακολούθως:

Άρθρο 3Β. Άσκηση – Ανάθεση μέριμνας κατά το συμφέρον του τέκνου.

Τροποποιείται η παρ. 3 του Άρθρου 1511 του Αστικού Κώδικα ως ακολούθως:
«3. Η απόφαση του δικαστηρίου πρέπει επίσης να σέβεται την ισότητα μεταξύ των γονέων και να μην κάνει διακρίσεις εξαιτίας ιδίως του φύλου, της έκφρασης, της ταυτότητας ή των χαρακτηριστικών φύλου, του σεξουαλικού προσανατολισμού, της φυλής, της γλώσσας, της θρησκείας, των πολιτικών ή όποιων άλλων πεποιθήσεων, της ιθαγένειας, της εθνικής ή κοινωνικής προέλευσης ή της περιουσίας.».

3. Ιατρικώς Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή (ΙΥΑ) – Παρένθετη κυοφορία.

Αρχικά θα πρέπει να σημειώσουμε πως η ΙΥΑ και ιδιαίτερα η δυνατότητα της προσφυγής στη παρένθετη κύηση, συμπεριλαμβάνεται στο πόρισμα της Επιτροπής που συνέστησε ο κύριος Πρωθυπουργός και την Ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ+ . Μολονότι αναφέρεται ότι: «Ως προς το θέμα της ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής (ΙΥΑ), μία πρόταση για ευρύτερη αναθεώρηση του πλαισίου που θα περιλάμβανε και ετερόφυλα και ομόφυλα ζευγάρια, θα υπερέβαινε ενδεχομένως την εντολή που έχει λάβει η παρούσα επιτροπή.», συμπληρώνεται πως: «Επισημαίνεται, ωστόσο, ότι στο πλαίσιο μίας συμπεριληπτικής πολιτικής βασιζόμενης στην αρχή της ισότητας, η διασταλτική ερμηνεία της προϋπόθεσης της αδυναμίας φυσικής αναπαραγωγής-προϋπόθεση που διέπει την εν γένει ρύθμιση του ζητήματος θα κάλυπτε και τα πρόσωπα που βρίσκονται σε ομόφυλη σχέση». Επομένως, αναγνωρίζεται από το πόρισμα της Επιτροπής πως μία τέτοια ρύθμιση βρίσκεται στο πλαίσιο συμπεριληπτικής πολιτικής βασιζόμενης στην αρχή της ισότητας.

Επιπλέον θα πρέπει να σημειώσουμε πως η ελληνική νομοθεσία για την ΙΥΑ ισχύει στη χώρα μας απ’ το 2002 για τα ετερόφυλα ζευγάρια και μάλιστα διευρύνθηκε αργότερα, χωρίς ουδέποτε να προβληματιστεί κανείς (ή έστω χωρίς τους προβληματισμούς και τις ισχυρές αντιρρήσεις που προβάλλονται σήμερα) και προξενεί μεγάλη εντύπωση το γεγονός ότι ακούγονται τόσο ισχυρές αντιδράσεις όταν το θέμα τέθηκε μόνο τώρα, όταν αφορούσε τα μη ετερόφυλα ζευγάρια.

Επομένως, αφενός μεν δεν πρόκειται περί «πειραματισμών» όπως αναφέρθηκε ο κύριος Πρωθυπουργός σε συνέντευξή του, αφετέρου δεν πληρούται η «συμπεριληπτική πολιτική βασιζόμενη στην αρχή της ισότητας» που επισημαίνει το πόρισμα της Επιτροπής που ο ίδιος συνέστησε, κυρίως όμως όταν δεν προτείνεται η καθολική απαγόρευση της παρενθεσίας, τούτο αποτελεί διάκριση για λόγους φύλου και έμμεση για λόγους σεξουαλικού προσανατολισμού ή ταυτότητας φύλου.
Επιπλέον, όταν επιτρέπεται η αναγνώριση πράξεων που έχουν γίνει σε άλλη χώρα, η πολιτεία «κλείνει το μάτι» σε όσα ζευγάρια ή πρόσωπα μόνα θελήσουν να προχωρήσουν σε κάτι τέτοιο (φυσικά εφόσον έχουν τα αναγκαία χρήματα) να το κάνουν εκτός Ελλάδας και εν συνεχεία να αναγνωριστούν τα τέκνα τους με τις διατάξεις του παρόντος και εντός της χώρας μας.

Επιπλέον, εδώ θα πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι κατά τον Ν.4491/2017 για την νομική αναγνώριση ταυτότητας φύλου, δεν απαιτούνται ιατρικές πράξεις, συμπεριλαμβανομένων χειρουργικών επεμβάσεων ή ορμονικών θεραπειών που αποκλείουν την γονιμότητα του τρανς ατόμου. Αυτό σημαίνει ότι η ιδιότητα της «μητέρας» πλέον συνυπάρχει με την ιδιότητα του κυοφορήσαντος διεμφυλικού/τρανς άνδρα, καθώς και η ιδιότητα του «πατέρα» συνυπάρχει με την ιδιότητα της διεμφυλικής/τρανς γυναίκας που έχει γονιμοποιήσει την/τον σύζυγο ή σύντροφό του/της. Επομένως, και για την περίπτωση αυτή, θα πρέπει η σχετική ορολογία να προσαρμοστεί, ώστε να συμπεριλαμβάνει και αυτό το ενδεχόμενο.

Συνεπώς ακολουθώντας το πνεύμα της ισότητας θεωρούμε παράλογο από κάθε άποψη και παράλληλα διάκριση να μη συμπεριλαμβάνονται σχετικές διατάξεις για την επέκταση της δυνατότητας ΙΥΑ στη χώρα μας ανεξαρτήτως φύλου.

Για τον σκοπό αυτόν θα μπορούσαν να υιοθετηθούν οι διατάξεις του Κεφαλαίου Γ’, άρθρα 4 έως 8, της πρότασης νόμου που κατέθεσε ο ΣΥΡΙΖΑ – Π.Σ.

4. Τέλος, σημαντικό θεωρούμε να τροποποιηθεί και το Άρθρο 1557 του Αστικού Κώδικα που αναφέρεται στην κοινωνική έρευνα προ της πράξης της τεκνοθεσίας σε σχέση με την ικανότητα των μελλοντικών γονέων. Εκεί θεωρούμε παραπάνω από απαραίτητο να προστεθεί παράγραφος που να ορίζει πως το φύλο, η έκφραση, η ταυτότητα, τα χαρακτηριστικά φύλου καθώς και ο σεξουαλικός προσανατολισμός δεν μπορούν να αποτελούν κριτήρια για τη τεκνοθεσία.
Συγκεκριμένα προτείνουμε την αρίθμηση 1 στην υφιστάμενη παράγραφο του Άρθρου 1557 και προσθήκη δευτέρας παραγράφου με τη διατύπωση:

«Το φύλο, η έκφραση, η ταυτότητα, τα χαρακτηριστικά φύλου, καθώς και ο σεξουαλικός προσανατολισμός, η φυλή, η γλώσσα, το χρώμα, η εθνική ή εθνοτική καταγωγή, η θρησκεία και η αναπηρία δεν αποτελούν κριτήρια της κοινωνικής έρευνας σχετική με την ικανότητα τεκνοθεσίας».

Κλείνοντας το παρόν δελτίο τύπου, δηλώνουμε την ικανοποίησή μας, καθώς επιτέλους επιτελείται ένα σημαντικό βήμα προς την ισότητα για τα ΛΟΑΤΚΙ+ πρόσωπα, μέρος του οποίου υπήρξε η αείμνηστη Πρόεδρός του Σωματείου μας, Μαρίνα Γαλανού που ήταν μέλος της Επιτροπής που κατήρτισε το Πόρισμα για την ΛΟΑΤΚΙ+ Ισότητα και συνεισέφερε σημαντικά στη σύνταξή του, ωστόσο θεωρούμε απαραίτητο να εξεταστούν με ιδιαίτερη προσοχή οι προτάσεις μας, ιδίως αυτές που αφορούν τα διεμφυλικά/τρανς πρόσωπα (μεταβολή εγγράφων τυχόν τέκνων ώστε οι ληξιαρχικές πράξεις να συνάδουν με αυτές των γονέων τους, ορθή καταγραφή ως προς το φύλο των τρανς γονέων χωρίς περιοριστική ερμηνεία κ.α.).

Το ΣΥΔ, θα συνεχίσει να αγωνίζεται για την πλήρη νομική αναγνώριση των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών όλων των συνανθρώπων μας στη βάση της έκφρασης, ταυτότητας, χαρακτηριστικών φύλου και σεξουαλικού τους προσανατολισμού, σε όλα τα πεδία της δημόσιας και ιδιωτικής ζωής».